حد ضرر در بورس چیست و چطور محاسبه میشود؟
ورود به حوزه بورس و بازار سرمایه، شیرین، دلچسب و سودآور است؛ اما نه همیشه! اگر علم و دانش کافی در حوزه بازارهای مالی نداشته باشید، نه تنها سرمایه شما زیاد نمیشود، بلکه با ضرر و زیان هم مواجه میشوید. درحالیکه هدف از سرمایهگذاری کسب منفعت است، نه بر باد رفتن پول و پسانداز! میپرسید راه حل این موضوع چیست و چگونه جلوی ضرر و زیان را بگیریم؟ با شناخت کافی درباره مفهوم «حد ضرر» میتوانید از درصد خطا و اشتباه خود در این زمینه کم کنید و با اطمینان بیشتری در مسیر بازار بورس و سرمایه قدم بردارید. ما در این مطلب سعی کردهایم تمام و کمال مفهوم حد ضرر در بورس را برای شما توضیح دهیم و ابهامات را برطرف کنیم. پس برای آنکه یک سرمایهگذاری با درصد خطای کمتر را تجربه کنید، این مطلب را از دست ندهید.
تعریف حد ضرر در بورس
پیش از آنکه به توضیح معنا و مفهوم حد ضرر بپردازیم، میخواهیم شما را به صورت کامل با مسائل بنیادین و ابتدایی بورس و بازار سرمایه آشنا کنیم تا با دید بازتری این مقاله را بخوانید. برای این کار کافیست وارد صفحه بورس چیست ، شوید و مفصل درباره آن مطالعه کنید.
برگردیم سر موضوع اصلی و اولیه؛ موضوع ضرر که احتمالا به گوش علاقهمندان و اهالی بازارهای مالی آشناست و آن را خوب میشناسند. حد ضرر یا stop loss، قیمتی است که هر معاملهگر در بازار سرمایه برای خود در نظر میگیرد تا با ضرر و زیان مقابله کند. در صورتی که قیمت سهام از عدد تعیین شده پایینتر بیاید، یا حتی نزدیک به آن عدد قرار بگیرد، وقت آن است که معاملهگر ضرر را بپذیرد و فورا اقدام به فروش سهام کند.
لازم به ذکر است که علاوه بر مفهوم حد ضرر در بازار بورس، میتوانیم این موضوع را به سایر بازارهای مالی مثل ارز دیجیتال هم بسط دهیم و در آنجا هم حد ضرر تعیین کنیم. پس حواستان باشد که این موضوع پرکاربرد همهجا قابل استفاده است تا از زیان شما جلوگیری کند.
روشهای محاسبه حد ضرر در بورس
برای سرمایهگذاری در بورس و موفقیت بیشتر در این زمینه، لازم است با نحوه تعیین حد ضرر در بورس آشنا شوید تا هم بیگدار به آب نزنید، هم سود متناسبی کسب کنید و یک معاملهگر حرفهای باشید؛ نه آماتور!
مهمترین روشهای تعیین حد ضرر به شرح زیر است:
۱) به صورت ثابت عددی و درصدی
این روش، متداولترین و مرسومترین روش تعیین حد ضرر در بازار بورس اوراق بهادار است. برای تعیین حد ضرر به صورت ثابت عددی، معاملهگران یک عدد را به عنوان عددی تعیینکننده در نظر میگیرند و در صورتی که قیمت سهامشان به آن عدد شاخص برسد، سهام را میفروشند. همچنین برای تعیین حد ضرر به صورت ثابت درصدی، معاملهگر یک درصد ثابت (مثلا ۱۰ درصد) را برای تعیین حد ضرر در نظر میگیرد؛ در این صورت وقت فروش سهام زمانی است که قیمت آن سهم به اندازه ۱۰ درصد تعیینشده افت پیدا کرده باشد. پس به همان اندازه که شاخصهای بورس و شناختن آنها اهمیت دارد، شناخت روشهای تعیین حد ضرر هم مهم است.
۲) با استفاده از تحلیل تکنیکال
در این روش از تعیین حد ضرر در بورس، با استفاده از نمودارها و ابزارهایی که برای تحلیل بازار بورس و سهام مناسب است، میتوانید جلوی ضرر و زیان را بگیرید و علم خود را در این حیطه ارتقا دهید. البته لازم است که درباره ابزارها و نمودارهای بازار بورس بیشتر بدانید و بیشتر تحقیق کنید تا دچار خطا و اشتباه نشوید. به طور مثال زمانی که نمودار شما روند نزولی دارد و در حال گذر از نقطه حد ضرر است، زنگ خطری برای شماست که هرچه زودتر اقدام به فروش سهام خود کنید.
جالب است بدانید که شما با استفاده از تحلیل تکنیکال (که یکی از روشهای تحلیل سهامهای بورسی است)، میتوانید یک سرمایهگذاری قابل قبول با درصد ریسک پایینتر و خطای کمتر را تجربه کنید؛ در این صورت سهامهای خوب و سودآور، شرایط شیوه تعیین حد ضرر در بورس لازم برای سرمایهگذاری به صرفهتر، بهترین زمان معامله در بورس و… را میشناسید و تجربه خوشایندی را به دست میآورید.
۳) به صورت ترکیبی
سومین روش از تعیین حد ضرر، روش ترکیبی است. در این شیوه از هر دو شیوه فوق (یعنی روش ثابت و روش تکنیکال) به صورت همزمان استفاده میشود. در واقع نقطه شاخص روی نمودار تکنیکال، نقطهای است که کمتر از ۵ الی ۱۰ درصد قیمت خرید سهام نباشد.
۴) نرمافزار حد ضرر در بورس
چهارمین و آخرین روشی که میتوانید از آن برای تعیین حد ضرر استفاده کنید استفاده از نرمافزارها و سامانههای آنلاینی است که این کار را برای شما به راحتی و بیدردسر انجام میدهند. برخی شیوه تعیین حد ضرر در بورس از کارگزاریهای بورسی در سامانههای آنلاین و نرمافزارهای خود امکانی فراهم کردهاند که شما بتوانید در پنل معاملاتی خود به راحتی حد سود و ضرر را تعیین کنید. بنابراین نهایت تلاشتان را به کار بگیرید تا یک کارگزاری معتبر با امکانات مناسب انتخاب کنید. در این صورت با یک تیر دو نشان میزنید؛ شیوه تعیین حد ضرر در بورس هم از جهت اعتبار و رتبه کارگزاری خیالتان راحت است، هم از جهت اپلیکیشن و سامانه آنلاین آن کارگزاری در جهت تعیین حد ضرر!
باتوجه به مطالب فوق، میتوانید هرکدام از این ۴ روش که فکر میکنید برای شما مناسبتر است را انتخاب کنید و بهترین سرمایهگذاری ممکن را انجام دهید. حالا وقت آن است که با میزان ریسک و ارتباط آن با مفهوم حد ضرر آشنا شوید.
ارتباط ریسک و حد ضرر در بورس چیست؟
حتما شما هم میدانید که ریسک و سرمایهگذاری دو یار جداییناپذیر هستند؛ درواقع هرجا که صحبت از افزایش سرمایه، بازارهای مالی، بورس، فرابورس ، رمز ارز و… است، ریسک و میزان ریسکپذیری هم خودنمایی میکند. مهمترین ویژگی مثبت حد ضرر این است که ریسکپذیری را کاهش میدهد و شما با پیشبینی احتمالی درباره سود و زیان یک سهم در بازار بورس، تصمیم میگیرید که کی و چه زمانی به خرید و فروش سهام اقدام کنید تا منفعت بیشتر و ضرر کمتری را تجربه کنید. پس بهتر است همین حالا با افزایش سطح آگاهی و اطلاعات خود، محاسبه حد ضرر را در رأس امور خود قرار دهید.
ممکن است شما به هیچعنوان تجربهای درباره بازارهای مالی و دنیای نوین سرمایهگذاری نداشته باشید؛ در این صورت میتوانید از روشهای دیگر سرمایهگذاری بهره ببرید و خود را درگیر مفهوم حد ضرر در بورس و سایر معضلات آن نکنید.
اصلا جای نگرانی نیست؛ روشهایی هستند که نیاز به علم، سواد و هوش بالای مالی ندارند و شما با هر میزان تجربهای می توانید از آنها استفاده کنید. یکی از این روشها خرید قسطی کالا و خدمات مورد نیاز است. ما در بخش پایانی مطلب درباره این روشها و استفاده بهینه از آنها صحبت کردهایم.
نظر شما درباره دنیای مدرن سرمایهگذاری و بازارهای مالی چیست؟ میزان سود و زیان حاکم بر بازار سرمایه چقدر است؟ کدام یک از روشهای سرمایهگذاری ریسک کمتری دارد؟ ممنون میشویم نظرات خود را در کامنتهای این مطلب از بلاگ لندو با سایرین به اشتراک بگذارید!
۳ نکته مهم درباره حد ضرر در بورس
برای دانش و آگاهی بالاتر، به این ۳ نکته هم توجه ویژهای داشته باشید:
- اگر روند بازار و شاخص بورس صعودی باشد، بعد از اینکه به حد سود رسیدیم، فقط حد ضرر را تعریف میکنیم؛ ولی اگر روند بازار نزولی باشد، باید یا بهطور کامل از سهم خارج شویم یا اینکه بخشی از سهام را با سود بفروشیم؛
- کم شدن سود هم نوعی ضرر است؛ بنابراین زمانی که قیمت سهام بالا رفت حد ضرر را هم طبق قیمت افزایش میدهیم؛
- حتما حواستان باشد که بیشتر از ۱۰ درصد از مبلغ کل خریدتان را از دست ندهید؛ بنابراین به محض اینکه ضرر شما روی نقطه ۱۰ درصدی قرار گرفت، فورا از سرمایهگذاری خارج شوید؛
بنابراین اگر تمایل به سرمایهگذاری در بورس را دارید، همین حالا با در نظر گرفتن تمام نکات پراهمیت اقدام کنید؛ اما اگر فرد ریسکپذیری نیستید، همراه ما به بخش پایانی مطلب بیایید تا فرصت پسانداز را از دست ندهید!
روشهای کمریسکتر برای سرمایهگذاری کدامند؟
علاوه بر سرمایهگذاری در بورس و بازارهای مالی، میتوانید با انتخاب یکی دیگر از روشهای سرمایهگذاری مانند خرید طلا، خرید سکه، خرید مسکن، دریافت انواع وام فوری و…سرمایه خود را افزایش دهید. در همین حین ممکن است به کالایی هم نیاز پیدا کنید که در این شرایط میتوانید به جای خرید نقدی، از لندو که یک سامانه معتبر برای فروش اقساطی کالا و خدمات است، وام خرید کالا دریافت کنید و با افزایش نقدینگی، پولهای خود را به بازار بورس تزریق کنید؛ در این صورت با دنیای جدید سرمایهگذاری هم آشنا میشوید. شما با خرید قسطی ا ز سامانه لندو میتوانید به جای خرج کل پول برای کالا یا محصول مورد نیاز، با استفاده از سود حاصل از سرمایهگذاری در بازارهای سرمایه، قسطهای وام خود را پرداخت کنید و با یک تیر دو نشان بزنید، هم کالای مورد نظر را بخرید، هم لذت سرمایه گذاری را بچشید.
ما در مجله لندو برای شما یک سرمایهگذاری مطمئن، یک زندگی خوشایند و یک رفاه نسبی آرزو میکنیم تا با حال بهتر و شرایط کاملتر شاهد به وقوع پیوستن رویاهای خود باشید.
سوالات متداول درباره حد ضرر در بورس
حد سود چه تفاوتی با حد ضرر دارد و چه کمکی به معامله میکند؟
زمانی که در یک معامله به یک سود مشخص که آن حد سود ماست، میرسیم، از سرمایهگذاری خارج میشویم؛ تفاوت حد سود با حد ضرر در این است که حد سود تعیینکننده میزان منفعت از معامله است و حد ضرر تعیینکننده زیان ناشی از معامله است.
بهترین فرمول برای محاسبه سود و ریسک واقعی در معاملات مالی چیست؟
برای محاسبه سود و ریسک واقعی میتوانید از فرمولهای زیر استفاده کنید:
محاسبه سود واقعی: نسبت برد × مقدار سود
محاسبه ریسک واقعی: (نسبت برد – ۱) × (سرمایه اولیه)
برای ضرر نکردن در بورس، چه کاری باید انجام داد؟
بهترین راه این است که با خرید صندوقهای سرمایهگذاری پولهای خود را به بازار بورس تزریق کنید. مدیریت این صندوقها برعهده یک فرد حاذق و کاربلد است که با علم بالای خود باعث میشود میزان ضرر و زیان شما کمتر شود و درصد ریسک پایینتری را تجربه کنید. برای اطلاعات بیشتر در این مورد، میتوانید به مطلب راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایهگذاری مراجعه کنید و با خیال راحت در دنیای مدرن سرمایهگذاری قدم بگذارید.
روشهای تعیین حد سود و زیان
روشهای مختلفی برای تعیین حد سود و زیان در بازار سهام وجود دارند و همانگونه که در مقاله قبلی توضیح داده شد؛ اکثر معاملهگران به منظور پیشبینی نقاط خروج احتمالی از بازار، از تحلیل تکنیکال استفاده میکنند. در این مطلب به بیان مهمترین روشهای تعیین حد سود و ضرر بر مبنای قیمت، با ذکر مثالهایی از بازار سهام خواهیم پرداخت.
فواصل قیمتی مشخص نسبت به ناحیه ورود
برخی سرمایهگذاران رویکرد تحلیلی خاصی نداشته و بیشتر روی اعداد ثابت تمرکز دارند. معیار اصلی در این روش، میزان فاصله نقاط خروج نسبت به ناحیه ورود است که معمولاً این فواصل بر اساس واحد درصد بیان میشوند. این مقادیر بر مبنای شرایط کلی بازار (نظیر محدودیت نوسان مجاز روزانه)، نوسانات ذاتی سهم و سایر موارد تعیین خواهند شد. در نمودار زیر که مربوط به سهام شرکت ایران خودرو است؛ معاملهگر پس از شکست سطح مقاومتی تصمیم به ورود میگیرد و بر اساس یک استراتژی شخصی، مقدار ثابت %۱۰ حد ضرر نسبت به نقطه ورود در نظر گرفته است. با توجه به اینکه نسبت پاداش به ریسک معاملاتش روی عدد ۲ تنظیم شده شیوه تعیین حد ضرر در بورس است؛ حد سود از ناحیه ورود به بازار، %۲۰ فاصله خواهد داشت.
اعداد رند
استفاده از اعداد رند در تحلیل تکنیکال کلاسیک و به طور کلی تعیین نقاط بازگشت بازار سهام، بسیار مرسوم است. معاملهگران کهنهکار بازار مالی نیز به این سطوح توجه ویژهای داشته و هنوز هم نسبت به کارایی آنها دیدگاه مثبتی دارند. عموماً رسیدن قیمت به محدوده اعداد رند در نمودار، موجب ایجاد تحرکات خاصی در عرضه و تقاضای بازار میشود. برخی معاملهگران با قرار دادن نقاط خروج خود در این سطوح سعی دارند؛ حد سود و زیان مطمئنی داشته باشند. به منظور درک بهتر مطلب، موقعیت معاملاتی فرضی زیر را در سهم وبصادر در نظر بگیرید. پس از شکست نقطه تلاقی خط روند و سطح مقاومتی، فرد اقدام به ورود نموده است که با نسبت بازده به ریسک برابر ۱، مقادیر ۸۰۰ و ۵۰۰ ریال را به ترتیب به عنوان حد سود و زیان احتمالی این معامله در نظر گرفته است.
اندیکاتورها
بدون شک یکی از پرطرفدارترین ابزار نموداری در میان معاملهگران بازار مالی اندیکاتورها هستند که خود به چندین نوع تقسیم میشوند. این ابزارها به حدی مورد علاقه سرمایهگذاران است که به عناوین مختلفی نظیر تحلیل بازار، نقطه ورود و نواحی خروج از آنها استفاده میکنند. مهم ترین دلیل محبوبیت اندیکاتورها در میان معاملهگران مبتدی، سهولت کاربری آنها است. اندیکاتورها بر اساس ماهیت و دسته بندی موجود در پلتفرمهای تحلیلی، به چهار نوع کلی روند یاب، مبتنی بر حجم، اسیلاتورها و اندیکاتورهای تدوین شده توسط آقای بیل ویلیامز تقسیم بندی میشوند.
میانگین متحرک یکی از کاربردی ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است که یکی از موارد استفاده آن تعیین نقاط خروج میباشد. میانگینها معمولاً به صورت منفرد یا چندگانه استفاده میشوند. در تصویر زیر یک موقعیت معاملاتی را مشاهده میکنیم که نقاط ورود و خروج کاملاً بر اساس تقاطع دو میانگین متحرک شکل گرفته اند.
اگر قیمت بالاتر از میانگینها قرار داشته و یک تقاطع مثبت نیز اتفاق بیفتد(یعنی خط قرمز رنگ که متعلق به میانگین ۴۰ روزه است، میانگین متحرک۶۰ روزه را به سمت بالا بشکند) اقدام به خرید نموده و زمانی که میان قیمت و میانگین متحرک ۴۰ روزه، یک شکست قیمتی نزولی رخ دهد؛ باید از معامله خارج شویم. در واقع یک نقطه خروج غیرثابت انتخاب شده است که به صورت همزمان حد سود و زیان را پوشش میدهد.
فیبوناچی
افرادی که سواد ریاضی داشته باشند؛ مطمئناً سری اعداد فیبوناچی را میشناسند و داستان معروف آن را نیز شنیدهاند. مجموعه ابزار فیبوناچی در پلتفرمهای معاملاتی بازار مالی، یکی از قدرتمندترین ابزارهای تحلیلی به شمار میآیند که حتی میتوان صرفاً بر مبنای آنها یک استراتژی معاملاتی کامل تدوین نمود! فیبوناچی بازگشتی یکی از محبوب ترین ابزار تحلیل نموداری فیبوناچی است که معاملهگران بسیاری از سطوح آن به عنوان نقاط کلیدی ورود و خروج از معامله استفاده میکنند. با مشاهده نمودار قیمت شرکت مخابرات ایران متوجه میشویم که معاملهگر «الف» بر اساس تلاقی خط روند صعودی، سطح حمایتی کلاسیک و ناحیه %۳۸ فیبوناچی بازگشتی در یک نقطه، اقدام به خرید نموده است. حد سود این معامله در سطح صفر درصد فیبوناچی یا همان قله قبلی و حد ضرر آن نیز در ناحیه %۶۱.۸ که درصد طلایی فیبوناچی میباشد؛ قرار داده شده است.
سطوح حمایت و مقاومت
تعداد کثیری از معاملهگران قدیمی بازار، به این سطوح ساده اما مهم در نمودار قیمت، توجه خاصی داشته و بخش مهمی از استراتژی معاملاتی آنها را شامل میشود. تئوری اصلی در استفاده از حمایت و مقاومت کلاسیک این است که بر اساس روانشناسی جمعی اگر قیمت از یک ناحیه بازگشت داشته باشد؛ ممکن است دفعات بعدی نیز با رسیدن به این نقطه، سرمایهگذاران واکنش مشابهی داشته باشند. به همین دلیل استفاده از این سطوح به عنوان نقاط خروج از بازار، کار بسیار عاقلانهای به نظر میرسد. زیرا، در صورت شکست این نواحی، هشدار جدی مبنی بر تغییر روند صادر شده و منطقی است که از معامله خارج شویم. در مثال زیر بر اساس نماد تاپیکو، نمونهای از موقعیتهای معاملاتی را مشاهده میکنیم که نقاط حد سود و زیان بر اساس سطوح حمایت و مقاومت مشخص شدهاند.
خطوط روند
همانند سطوح حمایت و مقاومت کلاسیک، خط روند نیز یکی از مفاهیم ابتدایی و مهمی است که به تحلیلگران فنی آموزش داده میشود. این خطوط که طبق قواعد مشخصی، از اتصال نقاط بازگشت قیمت در نمودار تشکیل میشوند، یکی از قدرتمند ترین ابزارهای تحلیلی در بازار مالی به شمار میروند. خط روند به صورت انفرادی یا در نقاط تلاقی با سایر ابزار تحلیل، قابلیت استفاده دارد. این خطوط به دلیل اینکه یکی از مبانی اصلی تحلیل تکنیکال تلقی میشوند؛ ابزار دیگری نیز بر اساس آنها تدوین یافتهاند. به عنوان نمونه کانالهای قیمتی از نمونه ابزار مرسوم در تحلیل نموداری میباشند که بر مبنای خطوط روند ترسیم میشوند.
در موقعیت معاملاتی فرضی ذیل مشاهده میکنید که پس از ترسیم یک کانال قیمتی صعودی در نمودار روزانه سهم ملی صنایع مس ایران، معاملهگر «ب» پس از شکست ناحیه مقاومتی کوتاه مدت، اقدام به خرید سهم مینمایند. در چنین موقعیتهایی معاملهگران بلندمدتی میتوانند، از خطوط کف و سقف کانال به ترتیب به عنوان حد زیان و سود بهره ببرند و در صورتی که سرمایهگذار افق کوتاه مدتی را مد نظر داشته باشد؛ با رسیدن به خط روند کوتاه مدت(خط قرمز رنگ) جهت جلوگیری از تقبل ریسک تغییر روند، میتوان از معامله خارج شد.
الگوهای قیمتی
امروزه تشخیص روند آتی بازار سهام بر اساس الگوهای قیمتی، بسیار رایج است. این الگوها بر اساس حرکات قیمتی پرتکرار و مشابه که پس از وقوع آنها بازار روند مشخصی پیدا کرده است؛ از اطلاعات قیمتی بلند مدت بازارهای مالی، استخراج شدهاند. الگوهای نموداری انواع و اقسام مختلفی دارند که مهم ترین آنها عبارتند از: سر و شانه، پرچم، مستطیل، سقف و کفهای چند قلو، کنج.
این الگوها بر اساس شرایط وقوع میتوانند خاصیت نزولی یا صعودی داشته و یکی از نقاط قوت الگوهای قیمتی این است که یک الگو به تنهایی میتواند نواحی حد سود و زیان معاملات را به طور دقیق مشخص کند. به طور مثال به الگوی پرچم و نقاط خروج از معامله در نمودار سهام بانک ملت توجه فرمایید.
حد ضرر در بورس یا استاپ لاس چیست؟ ۱۰ نکته اصولی برای تعیین حد ضرر
معاملهگرانی که در بازارهای مالی با دیدگاه کوتاهمدت و میانمدت فعالیت میکنند معمولا برای تعیین زمان خروج خود از معاملات از حد سود و حد ضرر استفاده میکنند. این افراد که بیشتر بر اساس تحلیل تکنیکال به خرید و فروش در بازارهای مالی مانند سهام، ارز و … مشغول هستند، اغلب برای میزان سود و زیان خود محدودههایی را تعیین میکنند. در این حالت، خروج از معامله با هدف کاهش زیان و افزایش سود انجام میشود. اجازه بدهید مثالی در این زمینه بزنیم. فرض کنید شخصی سهامی را در قیمت ۲۰۰ تومان خریده است. او بر اساس نتایج تحلیلی که روی این سهام انجام داده – که معمولا از جنس تحلیل تکنیکال است – تصمیم میگیرد با رسیدن قیمت به اولین سقف قیمتی مورد انتظار، مثلاً ۲۲۰ تومان سهام خود را به فروش برساند. در صورتی که قیمت سهام به ۱۸۰ تومان کاهش یابد نیز او سهام خود را خواهد فروخت. در این حالت، حد ضرر او ۱۸۰ تومان خواهد بود.
چه عواملی در تعیین حد ضرر تاثیر گذار هستند؟
عاملهای گوناگونی بر تعیین حد ضرر، تاثیرگذار هستند. به عنوان مثال میتوانیم به ویژگیهای سرمایهگذار از نظر ریسکپذیری و دیدگاه زمانی او در سرمایهگذاری اشاره کنیم. اما در کل، عوامل تأثیرگذار بر این فرآیند شامل موارد زیر میشوند:
تغییر موقعیت حد ضرر به نقطهای بالاتر یا پایینتر، به معنی تعیین حد شناور یا متغیر است. مثلا زمانی که یک سهم را روی قیمت ۲۵۰ تومان میخریم، حد ضرر را برای آن در نقطه ۲۳۰ تومان قرار میدهیم. اگر قیمت سهم افزایش یافت و به نقطه ۳۳۰ تومان رسید، حد شیوه تعیین حد ضرر در بورس ضرر را در نقطه بالاتری مثلا روی قیمت ۳۰۰ تومان میگذاریم. به این فرآیند، تغییر حد با توجه به روند قیمت سهام گفته میشود.
نکتههایی اصولی در تعیین حد ضرر که باید همواره به یاد داشته باشید
هیچ قانون کلی برای تعیین حد ضرر وجود ندارد. اما برای تعیین این حد، نکتههای قابل توجهی وجود دارند که باید آنها را در نظر گرفت. مثلا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تعیین حد سود و ضرر چیست؟ راهنمایی برای تمامی بازارهای مالی
یکی از متداولترین روشهای ترید در بازارهای مالی داخلی و بینالمللی استفاده از استراتژی تعیین حد سود یا ضرر در یک معامله است.
معاملهگرهای حرفهای معمولا پیش از تصمیم به انجام یک معامله، میزان سود و زیان احتمالی آن معامله را تخمین میزنند و با ابزارهای ترید ویژهای که در ادامه این مطلب آموزش میدهیم، آن استراتژی را در معامله خود پیاده میکنند.
استراتژی تعیین حد سود/ضرر چیست؟
تعیین حد سود و ضرر استراتژی است که عملا برای جلوگیری از طمع و غفلت معاملهگرها کاربرد دارد. این استراتژی ۳ جنبه و کاربرد اصلی دارد:
تعیین زمان ورود به معامله پس از شکست مقاومتهای تکنیکال
تعیین میزان سود مورد نظر در یک معامله
جلوگیری از ضرر در صورت از دست رفتن محدودههای حمایتی
به طور کلی، علاوهبر موارد مذکور، استراتژی حد سود و ضرر نقش مجری چهارچوب تعریف شده یک تحلیل را بازی میکند و به تریدر اجازه نمیدهد تا خطاهای انسانی یا احساسات لحظهای باعث خراب شدن کل تحلیل معاملهگر شود
مزایا و معایب تعیین حد سود/ضرر
یکی از مهمترین مزایای امکان تعیین حد سود/ضرر این است که تریدر مجبور نخواهد بود که بازار را بصورت شبانهروزی تحت نظر داشته باشد. برای هیچکس امکانپذیر نیست تا نمودارهای بازارهای مالی را بصورت دائمی چک کند؛ چرا که خستگی، خطاهای انسانی، مشکلات فنی، شلوغیهای ناگهانی و غیره عوامل انکار ناپذیری هستند که به یک معامله لطمههای جبران ناپذیری وارد میکند که نیازمند یک راهحل اساسی است.
از دیگر مزایای این کار این است که با تعیین و تنظیم حد سود/ضرر برای یک معامله، تریدر کمتر دچار خطاهای روانی میشود. چرا که آمارها نشان میدهد تصمیمات اتخاذ شده پیش از انجام یک معامله کم خطا تر از تصمیماتی است که تریدر پس از آن و با مشاهده نوسانات پیشبینی نشده اتخاذ میکند.
معروفترین مشکل تعیین حد سود/ضرر در یک معامله این است که گاها بازار بصورت ناگهانی دچار یک نوسان شدید میشود که باعث فعال شدن حد سود/ضرر تریدر شده و قیمت بعد از آن به نقطه پیش از نوسان باز میگردد. یکی از انواع این نوسانات غیر معمول فیک برکاوت (Fake Breakout) نام دارد. فیک برکاوت به حالتی از نوسانات بازار گفته میشود که خارج از روند قیمتی صورت بگیرد و قیمت پس از تغییر استراتژی تریدرها به سرعت به نقطه معمول روند اصلی بازگردد.
در نظر داشته باشید که گاهی تعیین نکردن حد ضرر موجب میشود تا دارایی شما یا برای مدتی طولانی در ضرر بماند یا اینکه به هر دلیلی ناچار به فروش در نقاط پایینتر شوید که در نهایت با ضرری بیش از حد معمول از بازار خارج خواهید شد.
در نتیجه، تنها زمانی حد ضرر برای یک معامله تعیین نکنید که مطمئن باشید هرگز و در هیچ زمانی ناچار به فروش دارایی خود با ضرر نمیشوید.
چگونگی استفاده از قابلیت تعیین حد سود و ضرر
دانش تکنیکال اصل اولیه تعریف این استراتژی است. اما ما برای اجرای این استراتژی، به یک ابزار به نام گزینه تعیین حد سود/ضرر نیاز داریم تا بتوانیم تمامی موارد پیشنویس شده را در پلتفرم معاملاتی خود وارد کنیم.
صرافی ارز دیجیتال اکسکوینو یکی از پلتفرمهایی است که از این قابلیت در بخش مارکت خود پشتیبانی میکند. در بخش اکسکوینو مارکت، این قابلیت در کنار گزینههای سفارش گذاری (محدود و آنی) قرار دارد و به شکلی کاملا ساده قابل استفاده است.
برای مثال، فرض کنید هنگام خرید ارز دیجیتال مورد نظر، قیمت آن ارز در نقطه A قرار دارد و میخواهید در صورت رسیدن قیمت به نقطه B، سفارش خرید شما فعال شده تا در صورت رسیدن قیمت به نقطه C خرید مورد نظر انجام شیوه تعیین حد ضرر در بورس شود.
برای امکان پیاده سازی چنین استراتژی، ما به تعیین دو نقطه نیاز داریم. نقطه اول (B) جایی است که سیستم بصورت خودکار (بجای ما) سفارشگذاری را انجام میدهد (با نام قیمت فعالسازی) و نقطه C جایی خواهد بود که در صورت رسیدن قیمت به آن نقطه معامله انجام خواهد شد (با نام قیمت خرید).
در این حالت، نقطه B به این دلیل مهم است که ممکن است قیمت به نقطه فعالسازی سفارش برسد اما هرگز به نقطه انجام معامله نرسد. این مهم زمانی رخ میدهد که روند بازار خارج از محدوده پیشبینی شده حرکت کند و شرایط بازار برای ورود به معامله مناسب نباشد. در این حالت، دیگر دارایی بلوکه نمیشود و معاملهای که برای آن برنامه ریزی شده، عملا
سفارش خرید با این روش معمولا پس از کسب اطمینان از ورود قیمت به یک کانال و روند صعودی یا اصلاح قیمتی استفاده میشود.
نحوه تعیین حد سود/ضرر در اکسکوینو مارکت
استفاده از گزینه سفارش حد سود/ضرر در اکسکوینو مارکت بسیار ساده است. پس از ورود به بخش اکسکوینو مارکت، از قسمت معاملات بازار زبانه سفارش حد سود/ضرر را مطابق شکل زیر انتخاب کنید.
حال، قیمتی که برای فعال شدن سفارش خرید یا فروش دارایی خود در نظر دارید را در بخش قیمت فعالسازی وارد کنید.
نکته: در نظر داشته باشید که ممکن است بازار هرگز به قیمت تعیین شده شما نرسد)
با رسیدن قیمت بازار به نقطه سفارش خرید یا فروش شما، سفارش فعال خواهد شد. حال، قیمتی که برای خرید یا فروش پس از فعالسازی سفارش در نظر دارید را در بخش قیمت خرید/فروش وارد کنید.
در قسمت مقدار خرید/فروش، مقدار دارایی که برای معامله در نظر دارید را وارد کنید و بر روی دکمه خرید یا فروش کلیک کنید تا سفارشگذاری شما تکمیل شود.
تفاوت اصلی سفارش محدود یا سفارش آنی با سفارش حد سود/ضرر در این است که در سفارشگذاری محدود و آنی، معامله با رسیدن به قیمت مورد نظر در هر زمان انجام میشود. در حالی که در سفارش حد سود/ضرر انجام معامله تنها در زمانی که قیمت به عدد دلخواه و از پیش تعیین شده شما برسد فعال خواهد شد.
اخبار مرتبط
- ابزار مهم معاملات ارزی
- سیاه و سفید یک مصوبه
- رئیسی برای مذاکرات برجام چک سفید امضا داشت اما تحریمها همچنان باقی ماند
- نقل قولهای بازار ارز
- تولیدکنندگان در انتظار شوک تورمی جدید باشند؟
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
نحوه تعیین حد ضرر
این سه سوال از مهم ترین سوالهایی هستن که جواب دادن به هریک از آنها فرق بین مبتدی بودن یا حرفهای بودن شما را مشخص میکند. این سه پرسش به ترتیب اهمیت نوشته نشدهاند بلکه به ترتیب توجه افراد مبتدی به آنها نوشته شدهاند و شاید یکی از اصلیترین دلایلی که افراد بعد از مدتی سرمایهگذاری در بازارهای مالی دچار ضرر و با از دست دادن سرمایه خود با ناراحتی مجبور به ترک آن میشوند، توجه نکردن به همین موضوع ساده باشد. کجا باید فروخت؟ کجا باید فروخت. و یا به اصطلاح تعیین کردن حد ضرر یکی از مهم ترین مواردی است که هر معاملهگر حرفهای قبل از ورود به سهم باید به طور خاص به این مهم توجه داشته باشد. زیرا این مورد تنها موضوعی است که باعث بقای شما در بازارهای مالی میشود و بقا در اینگونه بازارها چیزی نیس جز حفظ کردن ارزش سرمایه خودتان.
از نظر روانشناسی این در طبیعت انسانهاست که شکست را نپذیرند و با آن مخالفت کنند. برای همین، زمانی که قیمتها برخلاف انتظار آنها حرکت میکند سعی در پیدا کردن نشانههایی برای قانع کردن خود مبنی بر برگشت قیمت هستند این موضوع درمواردی که شخص در ضرر باشد بیشتر نمود پیدا میکند. نمونه دیگر از غیر حرفهای عمل کردن چنین است، براساس احساسات تصمیم گرفتن. در شرایط ضرر به دلیل فشار روانی که بر معاملهگر وارد میشود، حتی حدضرر خود را نیز تغییر میدهد. اما برای بیان واضحتر این موضوع که درنهایت مانند ربات عمل نکردن و پایبند نبودن به حد ضرر خود چقدر میتواند برایمان گران تمام شود و حتی در مواردی خساراتی جبران ناپذیر به ما وارد کند توجه شما را به جدول زیر جلب میکنم:
این جدول به ما نشان میدهد که به ازای درصدی ضرر چه مقدار باید سود کسب کنیم، تا تنها به سرمایه اولیه خود بازگردیم! درنتیجه برای بقاء داشتن در بازار بهتر است که قبل از وارد شدن به معامله برای خود حدضرر تعیین کنیم و تحت هر شرایطی به حدضرر خود عمل کنیم. مانند یک ربات، بدون احساس. اما آیا ضرر کردن تنها به معنای از دست دادن اصل سرمایه است؟
در بازارهای مالی ضرر کردن تنها به از دست رفتن اصل سرمایه شما ختم نمیشود بلکه کسب سود کم در بازه زمانی طولانی نیز نوعی ضررمحسوب میشود (هزینه زمان) همچنین از دست دادن سود کسب شده نیز نوعی ضرر است و باید از آن جلوگیری کرد.
در رابطه با زمان و از دست ندادن آن تماماً بستگی به دانش شما از علم تکنیکال دارد که بتوانید با استفاده از آن حداقل فاصله زمانی خرید تا شروع روند صعودی را بدست آورید یعنی بتوانید نقطه ورود را پیدا کنید. اما درخصوص از دست ندادن سودهای کسب شده و اصل سرمایه خودتان باید از حدضرر متحرک استفاده کرد. اجازه بدین با یک مثال توضیح بدهم. فرض کنید شما سهمی را با قیمت 400 تومان خریداری کردهاید و حدضرر خود را با تقبل 10% زیان 360 تومان در نظر گرفتهاید. حال سهم شما روند صعودی میگیرد و به مبلغ 480تومان میرسد. در اینجا شما حدضرر خود را به 456تومان انتقال میدهید. در این مثال حدضرر اول شما حدضرر ثابت و حدضرر دوم شما حدضرر متحرک نام دارد که باتوجه به رشد سهمِ شما بالاتر میآید. اما سوال اینجاست که چگونه باید حدضرر را تعیین کرد و به چه نکاتی باید توجه داشت؟
نحوه تعیین کردن حدضرر روشهای متفاوتی را دربرمیگیرد که با روحیات و شخصیت فرد معاملهگر رابطه مستقیم دارد بنابراین نمیتوان یک نسخه واحد برای تمام افراد پیچید اما به هرحال دارای نکاتیست که در ذیل به اختصار به آنها خواهیم پرداخت و توجه به آنها خالی از لطف نیست.
حجم خرید شما و محدوده تعیین کردن حدضرر نباید به نحوی باشد که بیشتر از دو تا سه درصد از کل سرمایه شما در خطر باشد.
جزءِ حدضررهای ثابت محسوب میشوند و معمولا در شروع معامله از شیوه تعیین حد ضرر در بورس آنها بهره میگیرند از جمله مهم ترین این نواحی کف و سقف تاریخی نمودار است. برای تعیین نواحی حمایتی رویه نمودار قیمت میتوان از نمودار تعدیل نشده و تایم فرمهای بالاتر نیز کمک گرفت که میزان معتبر بودن این نواحی و خطوط حمایت به چهار عامل بستگی دارد: 1- درگیری نمودار قیمت با حمایت 2- برگشت نمودار قیمت پس از برخورد با حمایت 3- بالا رفتن حجم معاملات در آن نواحی نسبت به گذشته 4- نزدیکتر بودن حمایت رسم شده به قیمت فعلی سهم. چهار عامل ذکر شده از جمله عواملی هستند که به حمایت رویه نمودار قیمت اعتبار بیشتری میبخشند و هرچه این اتفاقات بیشتر رویه حمایت رخ داده باشد برای تعیین حد ضرر قابل اتکاتر و معتبرتر هستند.
شکل 1: نمودار قیمت شرکت سرمایه گذاری غدیر که روی سقف تاریخی خود حمایت شده است.
شکل 2: درگیری زیاد و افزایش حجم معاملات در نمودار قیمت بانک اقتصاد نوین نشان از معتبر بودن حمایت دارد.
تنظیمات این اندیکاتور بستگی به خود فرد دارد اما معقول ترین آنها در تصویر 3 مشخص شده است. استفاده از این اندیکاتور برای تعیین کردن حد ضرر متحرک در بازارهای دارای روند بسیار مرسوم است.
شکل 3: درگیری نمودار قیمت شرکت فولاد خوزستان با ناحیه حمایت پارابولیک سار (ناحیه آبی مشخص شده در شکل3)
که با از دست رفتن آن نمودار روند نزولی به خود گرفته است.
بسته به نگاه سرمایهگذاری، فرد میتواند از میانگین های 100، 50 و 20 روزه استفاده کند. تقاطع هر یک ازمیانگینها توسط نمودار قیمت یا کراس رو به پایین هریک از آنها برای مثال 20 از 50 میتواند هشداری برای تغییر روند باشد و در تعیین کردن حد ضرر متحرک میتوان از آنها استفاده کرد.
شکل 4: مقاومت و حمایت میانگین 100 روزه در نمودار قیمت شرکت سرمایه گذاری دارویی تامین
شکل 5: کراس رو به پایین نمودار قیمت و میانگین 20 از 50 روزه در ناحیه A. در ادامه کراس رو به بالای
نمودار قیمت و میانگین 20 از 50 در ناحیه B.
براساس این استراتژی میتوان خط حمایتی کیجونسن –Kijun_Sen- یا برای افراد با قدرت ریسکپذیری کمتر حمایت تنکانسن –Tenkan_Sen- را به عنوان معیاری برای تعیین حد ضرر خود قرار دهند. به عنوان نکته در نظر داشت باشید که همپوشانی کیجونسن و سنکواسپنبی –Senkou Span B- فلت –Flat- یک ناحیه حمایتی بسیار قوی برای ما میتواند باشد. به شکل زیر دقت کنید:
شکل 6: در ناحیه A با از دست رفتن Tenkan_Sen و در ناحیه B با از دست رفتن Kijun_Sen روند نزولی و اصلاح قیمت داشتهایم.
در ادامه نمودار قیمت شرکت ملی صنایع مس ایران در محدوده هم پوشانی Kijun_Sen با Senkou_Span B حمایت شده است.
از نواحی فیبوناچی چه اصلاحی Retracement و چه گسترشی Extension نیز میتوان استفاده کرد اما مهمترین آنها سطوح 38.2%، 50%، 61.8%، 100%و %161.8 هستند.
شکل 7: واکنشها به سطوح گسترشی فیبوناچی در نمودار قیمت شرکت فولاد مبارکه اصفهان (Fib Extension)
شکل 8: واکنش ها به سطوح اصلاحی فیبوناچی در نمودار قیمت شرکت فولاد مبارکه اصفهان (Fib Retracement)
برای داشتن بقاء در بازارهای مالی تعیین کردن حدضرر و پایبند بودن به آن تحت هر شرایطی الزامی است. باید پس از فعال شدن حد ضرر بدون هیچ احساسی و مانند ربات عمل کرد.دقت کنید، حد ضرر باید در جایی باشد که اولا آستانه تحمل زیان شما، بیش از آن نباشد و سیستم مدیریت سرمایه شما رعایت شود، ثانیا روند حرکت قیمت پس از لمس حد ضرر شما، معکوس شود.(به دوره آموزشی پرایس اکشن رجوع شود.) نکته مهم تنها در حفظ اصل سرمایه نیست بلکه از دست دادن سود و حتی بدست آوردن سود در بازه زمانی کم نیز نوعی ضرر محسوب میشود، که برای جلوگیری از این قبیل اتفاقات در معاملات شما نکاتی در این مقاله ذکر شد. لذا باید خاطر نشان کرد که هریک از موارد ذکر شده برای راهنمایی شما عزیزان در تعیین کردن حد ضرر، خود جزئی از کل بودند. که برای آشنایی نحوه صحیحتر استفاده از آنها معاملهگر باید در رابطه با هریک مطالعاتی داشت باشد.
دیدگاه شما