سفته بازی در بورس

منظور از سفته بازی در بورس چیست؟

سفته بازی اصطلاح رایجی در بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری است و غالباً از به‌عنوان عملی فرصت‌طلبانه و منفی یاد می‌شود. سفته‌بازها افرادی هستند که به مطالعه و بررسی دقیق نوسانات قیمت کالا و خدمات پرداخته و برای دست‌یابی به سودهای بالا، اقدام به معاملات پر ریسک می‌کنند.

• ۱ سفته بازی چیست؟
  • ۱٫۱ سفته ‌باز کیست؟
  • ۱٫۲ چه سهامی مستعد سفته بازی است؟
  • ۱٫۳ چگونه بین سفته باز و سرمایه گذار تمایز قائل شویم؟
  • ۱٫۴ چه زمانی سفته بازی در بازار شیوع پیدا می‌کند؟
  • ۱٫۵ فرآیند سفته بازی چگونه است؟
  • ۱٫۶ آیا هر شخصی می‌تواند به‌راحتی سفته بازی کند؟
  • ۱٫۷ چگونه در دام سفته بازان نیفتیم؟

  سفته بازی یعنی انجام معامله‌ای مالی که در آن ریسک بالایی برای از دست دادن بخش یا تمام مبلغ سرمایه‌گذاری شده‌ی اولیه وجود دارد و در مقابل، انتظار می‌رود که سود قابل‌توجهی به دست آورده شود. در سفته ‌بازی، ریسک ضرر ‌و ‌زیان، بیشتر از احتمال دستیابی به سودی بالاست و به همین دلیل به آن سفته‌ بازی و معامله‌ی پرریسک گفته می‌شود. گاهی تشخیص سفته ‌بازی از سرمایه‌گذاری مشکل می‌شود. تمایز این دو مفهوم به عوامل مختلفی مانند ماهیت دارایی، طول دوره‌ی نگهداریِ مورد انتظار و میزان اهرم افزایش سرمایه بستگی دارد.

  خرید مسکن نیز می‌تواند با توجه به نوع خرید، سرمایه‌گذاری ساده و یا سفته ‌بازی در نظر گرفته شود. به‌طور مثال زمانی که فردی یک‌خانه باهدف اجاره آن خریداری می‌کند، سرمایه‌گذاری کرده است اما زمانی که فردی چند خانه را با قیمت‌هایی از قیمت فروش و با هدف کسب سود در کوتاه‌مدت می‌خرد، سفته‌ بازی انجام داده است. سفته‌بازان، نقدینگی بازار را فراهم می‌کنند و طیف وسیعی از تقاضاهای باز را پاسخ می‌دهند، همچنین به تولیدکنندگان در پوشش ریسک کمک می‌کنند. فروش استقراضی توسط سفته‌بازان به جلوگیری از ایجاد حباب قیمتی کمک می‌کند. صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های پوشش ریسک نیز گاهی در سفته ‌بازی شرکت می‌کنند. می‌توان درمجموع گفت: سفته‌ بازی یک معامله مالی با ریسک بالا و درعین‌حال بازده بسیار بالا است. اگر سود قابل‌توجهی در پیش نباشد، انگیزه‌ای برای شروع سفته ‌بازی وجود ندارد.

  سفته‌بازان به دودسته تقسیم می‌شوند:

  • گروهی از تحلیلگران و معامله گران هستند که روی یک سهم تمرکز می‌نمایند.
  • افرادی هستند که با استفاده از پول از تحلیلگران، اقدام به فعالیت در سهمی خاص می‌کنند تا زیرکانه به سود دست یابند.

  سفته‌باز، به دنبال ارزش کالا یا اوراق نیست و صرفاً به بازده‌های قیمتی توجه می‌کند. سفته‌بازها ریسک‌های بالایی را به‌ویژه در ارتباط با پیش‌بینی تغییرات قیمت در آینده می‌پذیرند و امیدوارند که با انجام این ریسک‌ها، سریعاً به سودهای بالایی دست یابند. معمولاً این افراد، سرمایه‌گذارانی ریسک‌پذیر و پیچیده هستند که در بازارهای مربوطه، تخصص دارند. آن‌ها معمولاً سرمایه‌گذاری‌های اهرمی مانند قراردادهای آتی و اختیار معامله را انجام می‌دهند. ازاین‌رو به این سرمایه‌گذاران، سفته‌باز گفته می‌شود که آن‌ها سعی می‌کنند تا تغییرات قیمت را در بخش‌های بی‌ثبات‌تر بازار پیش‌بینی کنند و باور دارند یا فکر می‌کنند که سود بالایی به‌دست خواهند آورد، حتی اگر شاخص‌های بازار، خلاف آن را نشان دهد. همچنین فعالیت این افراد، در چارچوب زمانی کوتاه‌تری نسبت به سرمایه‌گذاران دیگر، صورت می‌گیرد. درست است که هر باوری را که استراتژی سرمایه‌گذاری را هدایت می‌کند، می‌توان سفته‌بازان دانست، ولی اگر بازار از آن ایده حمایت کند، نمی‌توان آن را چندان سفته‌بازان به شمار آورد. به‌طورکلی، فعالیت‌های سفته‌بازان دارای ریسک بالاتری هستند که اغلب، به دلیل این است که شاخص‌های بازار، احتمال بالا رفتنِ ارزش پولی دارایی‌ را نشان نمی‌دهند. به‌علاوه سفته‌بازان، معمولاً قراردادهای آتی یا اختیار معامله را بیش از سهام مرسوم و رایج خریداری می‌کنند.

  چه سهامی مستعد سفته بازی است؟

  سفته‌بازان، سهام‌های بنیادی که بنا به دلایل نامشخصی از توجه بازار دور ماندند و حجم مبنای پایینی دارند را انتخاب می‌کنند تا بتوانند سهم موردنظرشان را در اصطلاح، باد کنند و یا به عبارت دیگر، اقدام به نوسان‌گیری از سهم مورد نظر نمایند. نقدینگی بالا که توسط سفته‌بازان به بازار تزریق می‌شود، منجر به افزایش تقاضا و در نهایت افزایش قیمت سهم به میزانی بیش از ارزش واقعی آن سهم می‌گردد. و این شرایط ممکن است سبب ایجاد حباب سفته بازی در سهم را فراهم کند. گاهی برعکس حالت بالا نیز ممکن است رخ ‌دهد. برای نمونه، اگر سفته‌باز عقیده داشته باشد که روند رو به پایینی در بازار وجود دارد یا قیمت دارایی خاصی، بیش از ارزش واقعی آن است، تا جای ممکن و در حالی که قیمت‌ها بالاتر هستند، آن دارایی را می‌فروشد و این عمل، موجب پایین رفتن قیمت فروش آن دارایی خواهد شد. اگر سایر سرمایه‌گذاران نیز مانند او عمل کنند، قیمت آن دارایی باز هم پایین‌تر می‌رود و در نهایت منجر به ترکیدن هر گونه حباب سفته بازی موجود می‌شود، تا زمانی‌ که فعالیت در بازار، به حالت ثبات و تعادل برسد.

  چگونه بین سفته باز و سرمایه گذار تمایز قائل شویم؟

  نکته‌ای که سفته‌باز را از سرمایه‌گذار متمایز می‌کند، ماهیت دارایی مورد معامله، دوره سفته بازی در بورس نگهداری دارایی و میزان اهرم اعمال شده است. به مثال زیر توجه کنید:

  فرض کنید که آقای غفاری، منزل مسکونی را با هدف اجاره دادن، خریداری کند. در این صورت عنوان می‌شود که او سرمایه‌گذاری کرده است. اما اگر آقای غفاری چند دستگاه منزل مسکونی را با قیمتی پایین‌تر از قیمت بازار و با هدف کسب سود در کوتاه‌مدت خریداری کند. در این صورت یک معامله مالی با ریسک و احتمالأ بازده بالا انجام داده است، پس آقای غفاری در این شرایط سفته بازی کرده است. به طور کلی می‌توان گفت که، هر سرمایه‌گذار، زمانی سفته‌باز محسوب می‌شود که باور داشته باشد شرکتی که به تازگی دچار شکست چشم‌گیری (مانند بازتاب بسیار منفی آن شرکت در مطبوعات یا حتی ورشکستگی) شده است، به‌سرعت به روزهای پر رونق و سودده خود بازخواهد گشت. اگر این سرمایه‌گذار در چنین شرکتی سرمایه‌گذاری کند، سفته‌باز در نظر گرفته می‌شود.

  چه زمانی سفته بازی در بازار شیوع پیدا می‌کند؟

  معمولا این روش در بازارهایی که ثبات اقتصادی و یا سیاسی کمتری دارند بیشتر به چشم می خورد، البته این بدان معنی نیست که در بازارهای دارای عمق کافی و ثبات سیاسی و اقتصادی، این گروه فعال نخواهند بود. بلکه در تمام بازارهای مالی با شدت و ضعف می توان آنان را یافت و اساسا بازار بدون این گروه بی معنی خواهد شد. اما در حد افسار گسیخته آن موجبات به وجود آمدن حباب های قیمتی شدید (و حتی عکس آن) را فراهم خواهند نمود که باعث بالا رفتن ریسک در بازار سرمایه خواهد گردید. در بازارهای کارا، قیمت بازار اوراق بهادار به قیمت ذاتی (قیمت واقعی) آن‌ها نزدیک‌تر و به شکل عادلانه تعیین می‌شود. بازار غیرکارا باعث دلسردی سهامداران عادی می‌شود. این افراد فقط به اطلاعات رسمی دسترسی دارند که تمام واقعیت بازار را برایشان منعکس نمی‌کند و باعث ظهور تعدادی از سهامداران با نقدینگی سنگین در قالب سفته‌باز می‌شود. این افراد بر اساس اطلاعات پنهانی بازار، بی‌دلیل یک سهام را بالا و پایین نوسان می‌دهند و خسارت زیادی به فعالان بورس وارد می‌کنند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که سهم‌ها با شرایط بنیادی مناسب، حبابی نشده و در زمان ریزش بازار، سقوط سنگین تجربه نمی‌کنند؛ اما سهم شرکت‌های کوچک که اگر دچار سفته ‌بازی باشند به همان سرعتی که رشد کردند سقوط می‌کنند.

  فرآیند سفته بازی چگونه است؟

  هر دو گروه سفته باز سهم را طی روزهای متمادی زیر نظر می‌گیرند. پس از آن با کدهای معاملاتی مختلف در جای مناسب اقدام به خرید سهام در پله‌های مختلف می‌کنند. تفاوت خریدشان با خریدهای معمولی در این است که با حجم‌های بالا و از طریق کدهای مختلف معاملاتی این کار را انجام می‌دهند که جزو سهامداران درصدی سهم قرار نگیرند. اگر در رده سهامداران درصدی قرار گیرند، معاملات آن‌ها رصد شده و اهداف آن‌ها نقش بر آب خواهد شد. این افراد، پس‌ازاینکه سهام مدنظرشان را در قیمت‌های مناسب خریدند اقدام به جلب‌توجه و نظر عموم تحلیل گران و معامله گران در بازار می‌کنند و البته اخیراً در این کار بسیار حرفه‌ای شده‌اند؛ یعنی در حمایت‌های تکنیکی اقدام به بالا بردن حجم معاملات می‌کنند. روال کار آن‌ها، به این صورت است که چند روز حدود ۲ الی ۳ روز معاملاتی با کدهایی که دارند اقدام به صف خرید کردن سهم می‌کنند. در روزهای آینده، همین سفته‌بازها با کدهای معاملاتی متفاوت، صف خرید صوری ساخته و قیمت پایانی سهم را تا مثبت کامل بالا می‌برند.

  در همین حال سایر معامله گران وقتی می‌بینند یک سهم چند روز صف خرید بوده و اکنون نیز صف است، توجهشان به این سهم جلب شده و اقدام به رفتن در صف‌های خرید می‌کنند. در روزهای بعدی، سفته‌بازان سفارش خود را در از صف کم‌کم حذف می‌کنند. در روزهای آخر که سهم به اهداف خود نزدیک شده، این افراد اقدام به تبلیغ سهم در شبکه‌های اجتماعی کرده و سایر سهامداران را با خود همراه می‌کنند. به این افراد موج سوار گفته می شود. این گروه که خطرناک‌ترین فعالان بورس می‌باشند، با استفاده از سرمایه‌های کلان و قابلیت‌های ترویج اطلاعات و اخبار کذب سعی در دست‌کاری و انحراف بازار دارند. این گروه از فعالان هیچ تمایلی به رعایت قوانین بازی نداشته و در عملکرد ایشان هیچ اثری از قوانین بازی برنده-برنده به چشم نمی‌خورد. غالب افرادی که در روزهای پایانی به جمع سهامداران پیوستند، با ضرر از سهم خارج می‌شوند.

  آیا هر سفته بازی در بورس شخصی می‌تواند به‌راحتی سفته بازی کند؟

  سفته‌ بازی خیلی هم راحت نیست. وقتی چند روز سفته‌بازان سهام را مثبت می‌کنند احتمالاً عده دیگری نیز با آن‌ها سهام را بخرند و طبیعی است که سایر افراد نیز همانند سفته‌بازان وقتی ببینند بعد چند روز در سود هستند اقدام به فروختن سهامشان کنند و این فروش زودتر از فروش سهام توسط سفته‌بازان اتفاق بیفتد و آن‌ها با کاهش سود مواجه شوند. همچنین با توجه به غیرقانونی بودن این فعالیت درصورتی‌که توافق سفته‌بازان با طرفین معامله و تحلیلگران به نتیجه نرسد، سهم به هدف نخواهد رسید.

  چگونه در دام سفته بازان نیفتیم؟

  وقتی سفته‌ بازی در حال کار روی یک سهم است، حجم معاملات سهم چندین برابر حجم میانگین ماهانه‌اش شده و چند روزی ادامه می‌یابد. پس از طریق حجم معاملات می‌توانید متوجه ورود پول هوشمند و سفته‌ بازی روی سهام شوید. درصورتی‌که اگر سهمی ارزشمند باشد کم‌کم حجم معاملاتش افزایش می‌یابد و حقوقی سهم طی زمان کوتاه‌مدت یا میان‌مدت اقدام به جمع‌آوری سهم می‌کند و ممکن است سهم حتی در چند ماه به‌صورت خنثی باشد. سعی کنید فقط در حمایت‌های معتبر اقدام به خرید کنید نه هر حمایتی که پیش روی سهم بود. حد ضرر خود را نیز همیشه رعایت کنید و متناسب با رشد هر سهم حد ضررتان را بالا بیاورید. افزایش دانش و اطلاعات بورسی، شناخت شرکت‌ها نیز به ما کمک می‌کند، سهم‌های مطلوب را شناسایی کنیم و در تله سفته‌بازان نیفتیم.

  صدای شکستن سفته بازی در تالارهای شیشه ای بورس مسکن

  معاون سرمایه گذاری و توسعه بازار تامین سرمایه امید، شفافیت در معاملات و هدایت فعالیت های سفته بازانه به سوی اقدامات سازنده را از آثار مثبت راه اندازی بورس مسکن ذکر کرد.

  به گزارش فراسو، احسان عسکری در گفت و گو با سنا اظهار داشت: در دهه اخیر نقش بازار در اقتصاد به خوبی در میان تصمیم سازان اقتصادی و فعالان سایر حوزه های اقتصادی کشور درک شده است؛ به طوری که پس از بورس اوراق بهادار تهران برای معاملات سهام و اوراق بدهی، فرابورس ایران، بورس کالا و بورس انرژی شکل گرفته است و اکنون بورس مسکن در حال راه اندازی است.

  این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه شفافیت و سلامت اقتصادی از دغدغه های هر کشور است و وجود بازارهای منسجم و سازمان یافته از راه حل های دسترسی به آن محسوب می شود، افزود: به نظر می رسد بورس مسکن می تواند تا حد زیادی بحث قیمت گذاری در بازار مسکن، شفافیت در معاملات و هدایت فعالیت های سفته بازانه به سوی فعالیت های سازنده و مفید در این حوزه را حل کند.

  عسکری توضیح داد: بازار سرمایه در تمامی کشورهای توسعه یافته برای داد و ستد سهام شرکت ها و سایر اوراق بهادار شکل گرفته اند ولی سازوکار معاملات برای سایر دارایی ها مانند ارز، طلا، محصولات کشاورزی، انرژی و غیره، بنا به مقتضیات و شرایط اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر کشور شکل گرفته اند.

  معاون سرمایه گذاری و توسعه بازار تامین سرمایه امید خاطرنشان کرد: اگرچه ایجاد شفافیت در حوزه های مختلف اقتصادی می تواند سلامت را به همراه داشته باشد ولی در مقابل، قانون گذاران و ناظران بازار مسکن نیز باید به اصول بازار که همانا حضور فعال و پررنگ دو بازیگر بازار یعنی عرضه کنندگان و متقاضیان مسکن است پایبند باشند.

  به گفته عسکری، این موضوع که پس از تلاطم در این بازار شفاف که خود محصول تلاطم در بخش دیگری از اقتصاد واقعی است اقدام به محدودیت در بازار شود، به طوری که بازیگران امکان تصمیم گیری نداشته باشند، بسیار خطرناک است و از قبل باید پیش بینی های مناسب برای مقابله با این تلاطمات انجام گیرد.چرا که سابقه این موضوع را فعالان بازار طلا و سکه در بورس کالای ایران شاهد بوده اند که به دلیل افزایش قیمت ارز و به تبع آن سکه، بازار قراردادهای مشتقه (آتی سکه) که در تمامی بازارهای مالی پیشرفته دنیا به عنوان ابزار پوشش ریسک مورد استفاده قرار می گیرد، متوقف شد و بازار گواهی سپرده طلا نیز اکنون با محدودیت های شدیدی مواجه است.

  وی در پایان توصیه کرد: در ابتدای آغاز به کار بورس مسکن، قانون گذاران و ناظران آن به بررسی مسائل و مشکلات احتمالی این بورس و ارایه راه حل هایی برای آن اقدام کنند تا علاوه بر حل مشکلات بازار مسکن، به سوی حذف محدودیت ها گام برداشته شود .

  آزمون تاثیر حباب های قیمتی سفته بازی منطقی مبتنی بر تئوری محدودیت بر نرخ بازده کل واقعی شرکتهای منتخب در بازار بورس اوراق بهادار تهران

  هدف اصلی از این تحقیق، آزمون تاثیر حباب های قیمتی سفته بازی منطقی مبتنی بر تئوری محدودیت بر نرخ بازده کل واقعی شرکت های منتخب گروه صنعت شیمیایی و نفتی، کک و سوخت هسته ای (51 شرکت) در بازار بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 95-1388 در بازار بورس و اوراق بهادار تهران با رویکرد اقتصادسنجی داده های تابلویی می باشد. لذا ابتدا ضمن بیان کلیات تحقیق و مبانی نظری مرتبط با تئوری محدودیت و مفهوم سفته بازی منطقی نیز بررسی پیشینه تحقیق (مطالعات داخلی و خارجی) پرداختیم. در گام بعدی تصریح و برآورد مدل تحقیق بر اساس آزمونهای تشخیصی مربوطه به روش اثرات ثابت انجام گرفت که نتایجه آن بیانگر تایید رابطه مثبت و معنادار متغیرهای مستقل (سود سهام نقدی واقعی در یک دوره قبل که مبین حباب قیمتی سفته بازی منطقی می باشد، و سه متغیر هزینه سرمایه، سودانباشته و وجه نقد عملیاتی که بر اساس تئوری محدودیت در مدل گنجانده شده اند) و نیز تمام متعیرهای کنترلی تحقیق (اهرم مالی و اندازه شرکت) بر متغیر وابسته (نرخ بازده کل سهام) شرکت های تحت بررسی بدست آمد. بطوریکه فرضیه اصلی تحقیق که بیان می دارد حباب قیمتی سفته بازی منطقی بر نرخ بازده واقعی شرکتهای گروه صنعت شیمیایی و نفتی، کک و سوخت هسته ای تاثیر معناداری دارد، مورد تایید قرار گرفت. در پایان نیز پیشنهاداتی مبتنی بر نتایج تحقیق در راستای تعدیل تاثیر حباب قیمتی سفته بازی بر نرخ بازده کل واقعی سهام ارائه شده است.
  

  کلیدواژه‌ها

  • حباب های قیمتی سفته بازی
  • تئوری محدودیت
  • نرخ بازده کل واقعی سهام
  • بازار بورس اوراق بهادار تهران

  عنوان مقاله [English]

  Test of effect the rational speculative bubbles and the political cycle based based on the theory of constraint on the rate of return in selected companies of the Tehran Capital Market

  نویسندگان [English]

  • Ali Ramezani 1
  • Oveis Bagheri 2

  The main purpose of this research is to test the effect of the rational speculative bubbles on the theory of constraint on the total rate of return in selected companies of the chemical and petroleum industry (51 companies) In the Tehran Stock Exchange during the period of 2009-2016 by econometric model of panel data.. results shown represent the confirmation of the positive and significant relationship between the independent variables (political cycles in two periods of fundamentalism and moderation), as well as three variables in the model such as; capital cost, earnings, and operating cash flow, which are based on the theory of constraints. Of course, all the research control variables (financial leverage and firm size) were obtained on the dependent variable (total return on equity) of the companies under review. Also, the hypothesis has been approved, Finally, the suggestions based on the results of the research are presented to adjust the impact of the speculative bubbles on the total real stock return rate.

  کلیدواژه‌ها [English]

  • Rational speculative bubbles
  • Theory of constraint
  • total rate of return

  مراجع

  * خان محمدی، حامد، (1390)، سنجش توان کارکرد حسابداری عملکرد سیستم مبتنی بر تئوری محدودیت ها جهت ارزیابی عملکرد اقتصادی شرکتهای تولیدی" رساله دکتری به راهنمایی رهنمای رودپشتی، فریدون، دانشکده مدیریت دانشگاه آزادواحد علوم تحقیقات .

  * علی پور، سیاوش، ( 1386 )، بررسی وجود حبابهای قیمتی عقلایی در بورس اوراق بهادرتهران، پایانامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی،دانشگاه مازندران.

  * سلطانی، اصغر. ( 1386 )، بررسی حبابهای قیمتی سهام در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1370-1384 ؛ پایان نامه دکتری مدیریت بازرگانی، دانشگاه شهید بهشتی تهران.

  * علی پور، سیاوش. ( 1386 )، بررسی وجود حبابهای قیمتی عقلایی در بورس اوراق بهادار تهران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت بازرگانی، دانشگاه مازندران.

  * گداری، اکبر. ( 1385 )، بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران در طی سالیان اخیر 1384-1383 )؛ پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده تربیت مدرس.

  * معدلت، کوروش.( 1381 )، بررسی وجود حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران طی سالیان اخیر؛ مجموعه پژوهشهای اقتصادی، شماره 20 ، بهمن، ص 24-1

  * صمدی سعید، زهرا نصراللهی و امین زاهد مهر. آزمون کارایی و وجود حباب قیمت در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از قاعده فیلتر و الگویCAPM ، فصلنامه بررسی های اقتصادی ،دوره4، ص 113-91

  * اسدی، غلامحسین و عبده تبریزی، حسین، سلطانی، اصغر، ( 1386 )، پایانامه دکترا، آزمون حبابهای قیمتی سهام در شرکت های منتخب بورس اوراق بهادار تهران ، فصلنامه بورس اوراق . بهادر، شماره 5.

  * صالح آبادی، علی و دلیریان، هادی، ( 1389 )، بررسی حباب قیمتی در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه بورس اوراق بهادار شماره 9.

  * زندیه، مصطفی و قوچانی، روزبه (1392)، اثر حجم معاملات و نسبت بالای P/E در ایجاد حباب قیمتی، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری-انجمن مهندسی مالی ایران، سال دوم، شماره هشتم.

  * ایزدی نیا ناصر و رحیمی دستجردی محسن (1388)، تاثیر ساختار سرمایه بر نرخ بازده سهام و درآمد هر سهم، مجله تحقیقات حسابداری و حسابرسی (تحقیقات حسابداری)، دوره1، شماره3، صص 136 الی 161.

  * شیرین بخش ماسوله، شمس اله و صلوی تبار، ،شیرین (1395)، پژوهش های اقتصادسنجی با Eviews 8 & 9 ، انتشارات نور علم، چاپ اول، تهران.

  * saikat sovan deb and petko s. kalev.(2010). are price limits really bad for equity markets?, Journal of banking and finance 34, 2462-2471

  * Taylor, M. P., Peel. D. A. (1998). Periodically Collapsing Stock Prices Bubbles: A Robust Test; MiMEO, Department of Economics, Oxford University.

  * Smith, Vernon L. ; Suchanek, Gerry L. ; Williams, Arlington W. (1988). "Bubbles, Crashes, and Endogenous Expectations in Experimental Spot Asset Markets". Econometrica (The Econometric Society) 56 (5): 1119–1151. doi:10.2307/1911361. JSTOR 1911361

  * Topol, Richard (1991). "Bubbles and Volatility of Stock Prices: Effect of Mimetic Contagion". The Economic Journal (Blackwell Publishing) 101 (407): 786–800. doi:10.2307/2233855. JSTOR 2233855.

  * De Long, J. Bradford; Shleifer, Andrei; Summers, Lawrence H. ; Waldmann, Robert J. (1990). "Noise Trader Risk in Financial Markets". Journal of Political Economy 98 (4): 703–738. doi:10.1086/261703.

  * Shiratsuka, S. (2003); Asset Price Bubble in Japan in the 1980s: Lessons for Financial and Macroeconomic Stability , IMES Discussion Paper Series, Institue for Monetary and Economic Studies Bank of Japan.

  * Copeland, T.E., Keenan, P. T. (1998), “How Much Is Flexibility Worth?”. The McKinsey Quarterly. n.2, p.38-49.

  * Engsted, T., Tanggard, C., , (2001), A New Test for Speculative Bubbles Based on Return Variance Decompositions; Department of Finance, the Arhus School of Business Denmark Publication.

  * Cheng, k. & Lu, c. (2009). "Identifying the Stock Bubble Period from Long Term S&P 500 Index". International Conference on Business Management and Information Technology Application.

  * Awad, Ibrahim, Daraghma, Zahran.(2009). "Testing the Weak Form Efficiency of Palestinian Securities Market", International Research Journal of finance and Economics.

  * Shih, Y., Li, H& ,.Qin, B. (2014).Housing price bubbles and inter-provincial spillover: Evidence from China . Habitat International, 43:142-151.

  * ie, Z. &Chen, S. (2015).Are there periodically collapsing bubbles in the REIT markets? New evidence from the US . Research in International Business and Financ, 33: 17-31.

  * Balcilar, M., R. Gupta, C. Jooste & M.E. Wohar. (2016). Periodically Collapsing Bubbles in the South African Stock Market. University of Pretoria, Working paper, No. 201624.

  * Figuerola-Ferretti, I. & J.R. McCrorie. (2016). The Shine of Precious Metals Around The Global Financial Crisis. Journal of Empirical Finance.

  * Gomez-Gonzalez, J.E., J.N. Ojeda-Joya, C. Rey-Guerra & N. Sicard. (2013). Testing for Bubbles in Housing Markets: New Results Using a New Method. Federal Reserve Bank of Dallas, Working Paper, No. 164.

  * Ohlson, James A. & Stephen H. Penman ,(1992). “Disaggregated Accounting data as Explanators for variable returns “, Journal of Accounting , Auditing & Finance , PP . 533 – 573

  نقدینگی موجود در بازار بورس صرف سفته بازی می شود

  

  یک کارشناس بازار سرمایه گفت: نقدینگی موجود در بازار بورس ورودی به تولید ندارد بلکه صرف سفته بازی می‌شود، نقدینگی موجود در بازار باید وارد تولید شود.

  به گزارش شبکه خبری تهران نیوز، محمد نوعی، کارشناس ارشد بازار سرمایه ، دیشب در برنامه پایش که با موضوع فرصت های عرضه‌های اولیه پخش شد، با اشاره به بهترین اتفاق اقتصاد کشور در سال ۹۹، گفت: نقدینگی به جای درست خود هدایت شده است، باید مسیرهای سفته بازی را بست، روزانه ۲۵ تا ۲۷ هزار میلیارد تومان در بازار بورس معامله می‌شود و بخشی از این پول به تولید سرازیر می‌شود. وی ادامه داد: در خرداد ۹۷، حدود ۱۰۰ هزار کد بورسی در عرضه‌های اولیه مشارکت داشتند که این رقم در حال حاضر به بیش از پنج میلیون و دویست هزار کد رسیده است، باید در سیاست عرضه‌های اولیه تجدید نظر شود و حداقل ۴۰ درصد شرکت‌ها عرضه اولیه شود تا برای شرکت کنندگان توجیه داشته باشد. نوعی افزود: نقدینگی موجود در بازار بورس ورودی به تولید ندارد بلکه صرف سفته بازی می‌شود، نقدینگی موجود در بازار باید وارد تولید شود، تعداد عرضه‌های اولیه باید افزایش یابد، صندوق‌های پروژه باید در بازار عرضه شود تا کسری بودجه دولت نیز برطرف گردد. کارشناس اقتصادی برنامه پایش گفت: تعداد مشارکت کننده در عرضه‌های اولیه ۵۰ برابر شده است، باید سرعت پذیرش شرکت‌ها در بورس افزایش یابد، عرضه کم سهام در عرضه اولیه باید تعداد سهام افزایش یابد تا دچار حباب قیمتی نشویم. وی ادامه داد: عرضه‌های اولیه در سال ۹۷، حدود ۸۰۰ درصد بازدهی داشته، در سال‌های ۹۸ و ۹۹ نیز بیش از ۳۰۰ درصد بازدهی دارد، طی سال‌های ۹۷ تا ۹۹ در قبال سرمایه گذاری ۲۱ میلیون تومانی، سرمایه گذار در حال حاضر بیش از ۱۲۰ میلیون تومان دارایی دارد. کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه ریسک عرضه‌های اولیه صفر است، گفت: بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد ریال طی سه سال اخیر جذب عرضه‌های اولیه شده است، عرضه اولیه با شکل فعلی توان رو به رو شدن با خیل کثیر سرمایه گذاران را ندارد، ضمن اینکه زیر ساخت‌ها نیز آماده نیست. کارشناس بازار بورس در پایان گفت: هسته معاملات نیز باید اصلاح شود، چراکه به عدم شفافیت بازار کمک کرده است، دولت نیز باید به بازار سرمایه کمک کند، شرکت‌های تولیدی که از ابتدای سال ۹۷ راه تأمین مالی از طریق بازار سرمایه را انتخاب کرده اند، تا الان به طور متوسط، از ۴ تا ۲۵ برابر ارزش بازار آن افزایش یافته است، این راه عالی برای شرکت‌های خصوصی باز است و باید ورود آنها تسهیل شود. منبع: مهر انتهای پیام/*

  عقب‌گرد ۳۵۰ واحدی شاخص کل بورس/ طعم تلخ سفته بازی با نام قندی‌ها

  معامله‌گران بورس تهران امروز شامل افت حجم و معاملات سهام همسو با تکاپوی سفته بازان در گروه‌های کوچک به پیش‌رانی گروه قندی‌ها بود بازاری که رونق اوراق بدهی این روزها آن را با وجود برخی خبرهای خوب از چشم انداخته است.

  

  به گزارش پایگاه خبری بانکداری الکترونیک، شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس تهران در پایان معاملات امروز شنبه 27 شهریورماه 95 با کاهش 350 واحدی روی رقم 76 هزار و 104 واحد ایستاد، شاخص کل هم‌وزن نیز با رشد 4 واحدی عدد 14 هزار و 455 واحد را تجربه کرد.

  امروز همچنین شاخص سهام آزاد شناور با 394 واحد افت به عدد 84 هزار و 518 واحد دست یافت، شاخص بازار اول اما در حالی با کاهش 286 واحدی عدد 53 هزار و 352 واحد را به نمایش گذاشت که شاخص بازار دوم با 525 واحد کاهش به رقم 165 هزار و 866 واحد رسید.

  امروز همچنین شاخص کل فرابورس (آی‌فکس) یبا یک واحد افزایش عدد 801 واحد را تجربه کرد.

  امروز معاملات سهام در نماد معاملات 3 شرکت گسترش نفت و گاز پارسیان با 147 واحد، تاپیکو با 33 واحد و سرمایه‌گذاری غدیر با 23 واحد کاهش، بالاترین تاثیر منفی را در براورد شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند. در مقابل معاملات سهام در نماد معاملاتی 3 شرکت گروه بهمن با 12 واحد، فولاد خراسان با 5 واحد و معدنی و صنعتی گل‌گهر با 4 واحد افزایش بیشترین تاثیر مثبت را در محاسبه این نماگر به دوش کشیدند.

  ارزش کل معاملات امروز بورس تهران به بیش از 177 میلیارد تومان بالغ شد که ناشی از دست به دست شدن کمتر از 486 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 47 هزار و 63 نوبت داد و ستد بود.

  طی معاملات امروز نماد معاملاتی شرکت‌های گروه گسترش نفت و گاز پارسیان، داروسازی دکتر عبیدی، پتروشیمی اصفهان، اوراق اجاره (صدانا) و اوراق اجاره «اجاد11» اوراق مشارکت لیزینگ رایان‌سایپا، اوراق مشارکت میدکو، سرمایه گذاری وثوق امین، سرمایه‌گذاری صنایع ایران از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملاتی گروه صنایع پمپ‌سازی ایران، فرآورده‌های غذایی و قند تربت جام، تاپیکو، سرمایه‌گذاری توسعه و عمران کرمان و حق تقدم استفاده نشده میدکو متوقف شدند.

  امروز در عین حال آگهی عرضه 20 درصد از سهام مدیریتی غیر کنترلی پتروشیمی ابن سینا و 99.9 درصد سهام شرکت نوآوران مدیریت سبا برای عرضه در فردا یکشنبه در طریق فرابورس به بازار اعلام شد.

  امروز در اوج کم تحرکی حقوقی‌ها 12 میلیون سهم سخت آژند به ارزش بیش از 6 میلیارد تومان میان کدهای درون گروهی از سوی سهامدار عمده به صورت بلوکی منتقل شد.

  فرآیند معاملات کد به کد امروز نیز در گسترش صنایع انرژی آذراب و صنعتی دریایی ایران با جابجایی به ترتیب 8 میلیون سهم و 7.5 میلیون سهم به ارزش تقریبی 2 میلیارد تومان دنبال شد.

  در شرکت الکتریک خودروی شرق، امروز اندکی بیش از 4 میلیون سهم به ارزش بیش از 900 میلیون تومان به کدهای درون گروهی منتقل شد.

  براساس این گزارش، امروز بازار سهام با معاملاتی کم رونق و کم حجم در مقابل تکاپوی صندوق‌ها و حقوقی‌ها در بازار بدهی برای تحصیل اوراق بهادار روبرو بود.

  بازار سهام در حالی معاملات کم جانی را تجربه می‌کند که به نظر می‌رسد این روند تا تعطیلات میان هفته همچنان ادامه داشته باشد.

  در عین حال مواجهه برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ با مجامع عادی سالیانه و لزوم تجمیع سهام به منظور پرداخت سود نقدی باعث شد، تا برخی حقوقی‌های شاخص‌ساز بازار امروز شاهد عرضه سهام و ورود و خروج سرمایه‌گذاران در نمادهای معاملاتی خود باشند.

  در میان بازار امروز همچنین خبرهایی مبنی بر سخنگوی دولت مبنی بر آغاز تسویه بدهی پیمانکاران به ارزش 40 هزار میلیارد تومان منتشر شد، این در سفته بازی در بورس حالی بود که ارزش معاملات اوراق بهادار در تالار شیشه‌ای به اندکی بیش از 22 میلیارد تومان رسید.

  در حوزه اقتصاد سیاسی نیز نگرانی از فرجام برجام پس از انتخابات ریاست جمهوری امریکا مورد توجه معامله‌گران قرار گرفت، با این حال تحرک برای افزایش رایزنی‌ها برای توسعه تبادلات مالی و پولی ایران براساس توافق برجام با موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و در عین حال انتظار برای دریافت بخشی از دلارهای در راه مانده ایران از سوی آمریکا باعث شده تا بازار همچنان چشم‌انتظار بماند.

  در بورس کالا نیز توقف کالا در عسلویه اگرچه انتظارات برای افزایش قیمت محصولات پلیمری از سوی پتروشیمی‌ها را افزایش داده و اما تخصیص 30 درصدی مواد پتروشیمی از سوی مجتمع‌های بالادستی به شرکت‌های پایین دستی انتظار برای تعادل قیمت‌ها در این بازارها را افزایش داده است.

  امروز در فرابورس نیز خبرها حاکی از عرضه 10 درصدی سهام شرکت 75 میلیارد تومانی آسان پرداخت در هفته آینده دارد.

  امروز بازار سهام بازاری کم حجم و کم رونق بود که سفته بازی به پشتوانه قندی‌ها که این روزها با جولان دلال‌ها در بازار شکر مواجه است از ویژگی های بارز آن بود.
  منبع:فارس