تفاوت بورس و فرابورس چیست
تپسی با انتشار اطلاعیهای رسمی، اعلام کرد از روز سهشنبه 24 خرداد ماه، عرضه اولیه سهام خود را به عنوان نخستین استارتاپ ایرانی در فرابورس آغاز خواهد کرد. فردا سه شنبه ۲۴ خرداد ماه ۵ درصد از سهام شرکت پیشگامان فن آوری و دانش آرامیس به روش…
ادامه مطلب .
جزئیات عرضه سهام سرخابیها در فرابورس
کسانی که کد بورسی دارند روز ۱۵ اسفند(یکشنبه آینده) میتوانند از طریق فرابورس ایران در افزایش سرمایه این دو باشگاه در قالب خرید حق تقدم سهام مشارکت کنند. روز گذشته در حالی مدیرعامل فرابروس از احراز شروط ۵ گانه این شرکت توسط سازمان…
ادامه مطلب .
علت عقب نشینی شاخص بورس چه بود؟
روز جمعه هفته گذشته، نظرسنجی از ۱۰ کارشناس بازار سرمایه با موضوع پیش بینی بازدهی شاخص کل بورس و روند بازار سرمایه در هفتهای که گذشت انجام شد. سوال زیر به طور مشترک از کارشناسان پرسیده شد. روند بازار سرمایه و بازدهی هفتگی شاخص کل در هفته…
ادامه مطلب .
بورس دمشق، منبع جدید تامین مالی خودروسازان ایرانی!
امیر هامونی در میز صنعت خودرو و قطعهسازان که با حضور رئیس سازمان بورس در محل این سازمان به صورت آنلاین برگزار شد، افزود: تحقیق و توسعه در صنعت خودرو پیشتر موضوعی استراتژیک بوده که امروزه در دنیا برای بهبود و پیشرفت در این صنعت و ایجاد…
ادامه مطلب .
عرضه اولیه ومدیر بخریم یا نخریم؟
گروه مدیریت ارزش سرمایه صندوق بازنشستگی کشوری روز چهارشنبه ۲۶ خرداد یک میلیون و ۳۵۰ هزار سهم خود را با نماد ومدیر عرضه اولیه میکند. قرار است روز چهارشنبه ۲۶ خرداد ۱۴۰۰، پنجمین عرضه اولیه امسال بورس انجام شود. در این عرضه یک میلیارد و…
ادامه مطلب .
عرضه اولیه نماد فتوسا روز چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت +جزئیات
سهام شرکت تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان با نماد فتوسا روز چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ در بازار فرابورس عرضه میشود. سهام شرکت تولید و توسعه سرب و روی ایرانیان با نماد «فتوسا» روز چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ در بازار فرابورس عرضه میشود.…
ادامه مطلب .
نامه سهامداران به سران قوا/ ارائه ۸ راهکار برای اصلاح بورس
۱۰۰ نفر از فعالان و کارشناسان بازار سرمایه در نامهای به سران سه قوه کشور، ضمن درخواست برای رسیدگی به وضع زیان سهامداران خرد، به ارائه ۸ راهکار برای بهتر شدن شرایط بازار سرمایه پرداختند. بیش از ۱۰۰ نفر از مدیران و کارشناسان بازار…
ادامه مطلب .
عرضه اولیه شرکت ریل پرداز نوآفرین در نماد «حآفرین» در فرابورس / اسفند ۹۹
شرکت فرابورس ایران در اطلاعیهای اعلام کرد روز چهارشنبه مورخ ۹۹/۱۲/۱۳ تعداد ۷۴۲ و ۸۰۰ هزار میلیون سهم معادل ۱۰ درصد از سهام “شرکت ریل پرداز نوآفرین” در نماد «حآفرین» به شیوه ثبت سفارش جهت کشف قیمت عرضه خواهد شد. در این عرضه اولیه هر…
ادامه مطلب .
تفاوت بورس و فرابورس 🤔؛ فرق این دو باهم در چیست؟
فرق بین بازار بورس و بازار فرابورس چه چیزی است؟ بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعهای از بازار سرمایه
تفاوت بورس و فرابورس
بورس عنوانی است که به تازگی میلیونها نفر در ایران درگیر آن تفاوت بورس و فرا بورس شده و صحبتهای زیادی پیرامون آن مطرح است. در سالهای اخیر و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور یکی از بهترین روشهای کسب سود سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار است. حال سوال اینجاست که تفاوت بورس و فرابورس چیست؟
این سرمایهگذاری دارای ریسک متوسطی بوده و اگر با منطق و علم در آن پیشروی کنید، سود سرشار کسب خواهید کرد. بازار بورس چیزی است که همه افرادی که در این جامعه زندگی میکنند، به مقدار کمی هم که شده نسبت به آن آشنایی داشته و طریق فعالیت در آن را میدانند.
این بازار جایی است که در آن سهام شرکتهای مختلف معامله شده و فعالان از طریق خرید و فروش این سهام سود کسب میکنند. این روزها بسیاری از مردم به سرمایهگذاری در بورس و فرابورس به منظور کسب سود و حمایت از اقتصاد کشور روی آورند اما با این حال بسیاری از همین افراد که شاید شما هم جزوشان باشید، تفاوت بورس و فرابورس را نمیدانید.
بازار بورس اوراق بهادار، همان بازاری است که اکثر معامله گران در آن فعالیت میکنند و در کنار بازار بورس، بازار دیگری با شرایط متفاوتتر به نام فرابورس وجود دارد که دارای قوانین و مشخصات متفاوتی است.
پذیرش شرکتها در بورس در چارچوب یک سری قوانین نسبتا سخت گیرانه انجام میشود و شرکتهایی که شرایط پذیرش در بورس اوراق بهادار را ندارند در این بازار یعنی فرابورس وارد شده به انجام معامله سهام خود میپردازند.
خرید و فروش سهام در بورس و فرابورس به یک شکل انجام شده اما تفاوتهای ریزی میان آنها وجود دارد. ما در این مقاله از ماگرتا ابتدا به تعریف بازار بورس و فرابورس پرداخته و در ادامه تفاوتهای میان بورس و فرابورس را با یکدیگر بررسی کرده ایم. با بورس ماگرتا همراه باشید. عرضه اولیه های بورس را هم بخوانید.
تفاوت بورس و فرابورس
تعریف بورس
بورس یکی از بازارهای مالی است که در آن داراییها معامله میشوند. اگر بخواهیم این بازار را دستهبندی کنیم، میتوان آن را به سه دسته بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار تقسیم میشود.
تعریف این سه دسته تفاوت بورس و فرا بورس همانند نامشان است و در این جا هم به شما میگوییم که در این سه حوزه چه فعالیتهایی صورت میگیرد.
در بورس کالا، همانگونه که از نام آن مشخص است کالاهای خاصی خرید و فروش شده و از این طریق افراد سود یا زیان کسب میکنند. در این بورس، معمولاً مواد اولیه معامله شده و هر کالایی هم بازار و بورس مخصوص به خودش را دارد.
مثلاً بورس نفت یا بورس فولاد و… که در این بازار اکثراً صاحبان مشاغل و شرکتها حضور دارند و کمتر افراد عادی را مشاهده میکنیم.
در بورس ارز، پولهای خارجی خرید و فروش شده که البته این بورس فعلا در ایران فعال نبوده و امکان دارد در آیندهای نه چندان دور فعال شود. این بورس در کشورهای خارجی وجود دارد و در ایران هنوز به چشم نمیخورد.
در بورس اوراق بهادار نیز، داراییهای مالی سهام شرکتها و اوراق مشارکت هستند که در قالب برگه سهام توسط افراد حقیقی و حقوقی معامله میشود.
در بورس اوراق بهادار که با نام بورس هم شناخته میشود، یک بستر جذاب ایجاد شده تا خریداران و فروشندگان بتوانند معاملات مختلفی را انجام داده و از این طریق کسب سود کنند.
در این بازار قوانین خاصی وجود دارد که منافع سرمایهگذاران و سرمایهپذیران را حفظ میکند. به عبارت بهتر، بازار بورس سرمایه گذاران که افراد حقیقی و حقوقی و سرمایه پذیران که همان شرکتها را در کنار هم قرار داده تا هر دو با تواناییها و داراییهایی خود موجب منفعت دو طرف شوند. امروزه منظور از بورس همان بورس اوراق بهادار است.
تعریف فرابورس
فرابورس، بازار مالیای است که شباهت بسیار زیادی با بورس اوراق بهادار تهران دارد. این بازار، بازاری برای معامله اوراق بهادار است که البته نسبت به بورس تهران دارای شرایط سادهتر پذیرش و قبول شرکتها است. همان طور که میدانید برای این که شرکتها بتوانند سهام خود را عرضه و قابل معامله کنند، باید در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس عضو شوند.
فرابورس بستری است که برای پذیرش این شرکتها قوانین سادهتری را نسبت به بورس در نظر گرفته است. در این بازار انواع متنوعی از اوراق بهادار با روشهای مختلف قابل معامله بوده و کسب سود نیز از همین طریق است.
مهمترین وظیفه فرابورس در ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریعتر و سادهتر به بازار را دارند.
شایان ذکر است بدانید فرآیند پذیرش شرکتها و تنوع شرایط پذیرش در بازار فرابورس به شکلی است که شرکتها با احراز حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکتهای پذیرفتهشده در بازار اوراق بهادار نیز میتوانند استفاده کنند.
بنابراین اغلب شرکتهای کوچک ابتدا در فرابورس عضو شده و با گسترش فعالیتهای خود به عضویت بورس اوراق بهادار در میآیند. جالب است بدانید خود بازار فرابورس دارای پنج بازار دیگر به نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم یا بازار عرضه، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه میباشد.
همچنین قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار نهاد ناظر بر فعالیتهای مالی و معاملات شرکتهای بورس، فرابورس و بورس بوده و به عنوان یک نهاد مرجع و رسمی تمام فعالیتهای این ارگانها را زیر نظر دارد.
تفاوت بورس و فرابورس
نوبتی هم که باشد نوبت به موضوع اصلی این مقاله جذاب و کاربردی است. تفاوت بورس و فرابورس موضوعی است که شاید برای خیلیها سوال باشد. در این قسمت به شرح تعدادی از مهمترین و تاثیرگذارترین تفاوتهای این دو بازار مالی پرداخته ایم.
عدم وجود مکانی فیزیکی برای فرابورس
یکی از جالبترین تفاوتهایی که بورس و فرابورس با یکدیگر دارند، تفاوت در مکان معاملات است. جالب است بدانید بازار فرابورس مکان فیزیکی خاصی ندارد که معامله گران گرد هم آمده و در آن مکان به انجام معاملات بپردازند و هر چه هست مجازی، آنلاین و یا به شکلهای ساده میباشد.
اما در بازار بورس، ساختمان بورس و بسیار از کارگزاریها این امکان را فراهم کردهاند که سرمایه گذاران در کنار یکدیگر جمع شده و به انجام معاملات بپردازد.
تفاوت در قوانین موجود
یکی دیگر از تفاوتهایی که بین بورس و فرابورس وجود دارد این است که قوانین موجود در فرابورس بسیار انعطافپذیرتر و سادهتر از بورس بوده و این قوانین معمولاً با استفاده از توافق طرفین ایجاد میشود.
اما در بازار بورس این چنین نبوده و استانداردها و قوانین خاصی وجود دارد که سهامداران حقیقی و حقوقی و همچنین شرکتها ملزم به پیروی از آن هستند.
دلیل این سخت گیری بزرگی بازار بورس و جامعتر بودن آن است که به نوعی بازار پیشرو در میان بازارهای مالی قلمداد میشود.
حد نوسان مجاز روزانه
مهمترین تفاوت بورس و فرابورس که بیشتر افراد نیز آن را میدانند، حد نوسان مجاز روزانه بازار فرابورس و بورس است. به طوری که این حد نوسان در فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران بوده و همین موضوع ریسکپذیری آن را افزایش میدهد.
همان طور که میدانید حد نوسان روزانه مجاز برای شرکتهای بازار بورس ۴ و برای شرکتهای بازار فرابورس ۵ درصد است که البته با توجه به نوع بازاری که در آن معامله صورت میپذیرد این حد نوسان ممکن است تغییراتی داشته باشد.
میزان ریسک پذیری
برای کسانی که در بازارهای مالی به خصوص بازاری مثل بورس و فرابورس فعالیت میکنند، شاید مهمترین هدف و خواسته کاهش ریسکی باشد که خواسته یا ناخواسته متحمل آن میشوند.
در واقع فعالیت در بازارهای مالی همواره توام با ریسک بوده و این بازارها را بدون ریسکی که دارند نمیتوان تصور کرد.
بازار فرابورس با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین گردیده و قوانین سادهتری دارد، از ریسک بیشتری برخوردار بوده و شفافیت قیمتها در آن وجود ندارد.
اما بالعکس در بازار بورس، یک چارچوب مشخص و معینی وجود دارد که معاملات را حرفهایتر و اصولیتر میکند که همین امر باعث کاهش ریسک بازار بورس نسبت به فرابورس شده است.
ساعات معامله
تفاوت دیگر بورس و فرابورس در ساعات معاملات این دو بازار است. به طوری که ساعات کار فرابورس و انجام معاملات در آن نسبت به بورس از انعطافپذیری بیشتری برخوردار بوده و معامله گران میتوانند ساعات بیشتری را در آن فعالیت کنند.
در بازار فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ساعته را امکانپذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمدهای محسوب شده.
در بازار بورس، تایم عادی معاملات از ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر بوده و نسبت به فرابورس بسیار کمتر است. شاید همین حالت هم علتی برای کاهش ریسک بورس و جذابیت بیشتر آن برای استفاده کنندگان باشد.
تعداد بازارهای زیر مجموعه
دیگر تفاوت میان بورس و فرابورس در تعداد بازارهای زیر مجموعه آنها است. به طوری که بازار فرابورس دارای پنج بازار به نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم (یا همان بازار عرضه)، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه است در حالی که بورس اوراق بهادار دارای دو بازار اول و ثانویه میباشد.
تفاوت در فرآیند پذیرش
همان طور که در تعریف این دو بازار اشاره کردیم، بازار بورس شرایط به مراتب سختتری را برای پذیرش شرکتها نسبت به فرابورس در نظر میگیرد. این موضوع تفاوت دیگر میان بورس و فرابورس را رقم میزند.
بورس بهتر است یا فرابورس
بورس یا فرابورس؟ کدام بهتر است؟
این موضوع که بین بازار بورس و فرابورس کدام را انتخاب کنیم، سوالی مهم و اساسی است که برای افراد زیادی در ابتدای مسیر فعالیت در بازارهای مالی مطرح میشود.
به طور دقیق و شفاف نمیتوان گفت کدام بازار بهتر از دیگری است اما شفافیت صورتهای مالی و اطلاعرسانی شرکتها و انسجام گزارشات مالی در شرکتهای فعال بورسی بسیار دقیقتر و بهتر است.
همچنین برگزاری دقیق و منظم مجامع سالیانه، فوق العاده و غیره در شرکتهای بورسی بهتر و بیشتر از شرکتهای فرابورسی است.
از این رو میتوان گفت ساختار فعالیت شرکتها در بورس کمی دقیقتر و حرفهایتر از فرابورس است اما این موضوع به تنهایی دلیل نمیشود که ما صدها شرکت فعال در بازار فرابورس را نادیده گرفته و ارزش این بازار را زیر سوال ببریم.
بازار فرابورس نیز بازار بسیار ارزشمندی است که شرکتها در آن با تغییر اوضاع و تنظیم بهتر و دقیقتر صورتهای مالی و افزایش میزان سودآوری خود، بستر لازم برای ارتقا رتبه و جایگاه در بازار سرمایه ایران را بدست آورده و به بازار اول بورس میروند.
بنابراین میتوان گفت فرابورس تفاوت بورس و فرا بورس تفاوت بورس و فرا بورس همانند یک زمین تمرین برای ورود به بورس است و اگر بتوانید با تحلیل و تحقیق شرکتهایی که فعالیت آنها بسیار سودآور و حرفهای است را در بازار فرابورس پیدا کنید، خواهید توانست با ورود این شرکتها به بورس از سود سرشاری بهرهمند شوید.
سهمی که از فرابورس به بازار اول بورس راه پیدا میکند، هم از نظر قیمت و هم جایگاه و برند ارتقا زیادی پیدا کرده و تعداد سهامداران آن افزایش چشمگیری پیدا خواهد کرد.
بنابراین با تحلیل درست و علمی در هر کدام از بازارهای یاد شده میتوانید مسیر پرسودی را داشته باشید.
از این که تا پایان این مطلب تفاوت بورس و فرابورس چیست از ماگرتا همراه تفاوت بورس و فرا بورس ما بودید سپاسگزاریم؛ شما عزیزان میتوانید سوالات، پیشنهادات و انتقادات خود را در زمینه با این مطلب و سایر مطالب ارائه شده از طریق بخش نظرات به اطلاع ما و سایر کاربران برسانید.
تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟
به گزارش رهياب: ورود شرکتها به بازار سرمایه همواره نشاندهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور میباشد. شرکتهایی که سهامشان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار میگیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.
بر اساس دستورالعمل پذیرش عرضه و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای ۵ بازار اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است.
تقسیمبندی این ۵ بازار به این دلیل است که پذیرش شرکتهای سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت میپذیرد.
بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیرهنویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقلوانتقال سهام شرکتهایی است که بر اساس الزام بند ب. ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.
در مقابل بازار بورس بهطورکلی به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود.
بهعبارتیدیگر تشکیل این دو بازار به نحوی عملکرد فعالین را مشخص خواهد کرد؛ به این طریق که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی از خود ارائه دهد به بازار اول منتقل خواهد شد.
ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایتبخش عمل نکند از بازار اخراج خواهد شد.
نحوه انجام معامله در دو بازار
نحوه انجام معامله در بازار بورس بدین طریق است که کارگزاران متولی اصلی انجام معاملات در این بازار هستند.
این کارگزاران که دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار هستند، نقش نماینده خریدار و یا فروشنده را ایفا میکنند.
همه کارگزاران موظف به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات موجود هستند و سرمایهگذار میتواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل: انجام بهموقع سفارش، دادوستد سهام با مناسبترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب نماید.
در مقابل سرمایهگذاران اعم از حقیقی یا حقوقی برای انجام معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار پذیرفتهشده در فرابورس باید از طریق یکی از کارگزاران فرابورس اقدام کنند.
شرکتهای کارگزاری فرابورس مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار را داشته و عضو کانون کارگزاران هستند؛ لذا سرمایهگذاران میتوانند از بین آنها یکی را -که همگی حکم واحد داشته- و با توجه به معیارهایی، چون توانایی انجام بهموقع سفارشات و به بهترین قیمت در کنار خدمات جنبی، چون آموزش و تحلیل، انتخاب و درخواستهای خود را برای انجام معاملات به آنها ارائه کنند. کارگزاران بهعنوان حلقه واسط بین خریدار و فروشنده عمل کرده و تمام خریدوفروشهای سهام و اوراق بهادار در فرابورس از سوی آنها انجام خواهد شد.
این کارگزاران ملزم به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات هستند.
لازم به ذکر است که در هر دو بازار کارگزاران بر اساس کدی که به آنها تعلق میگیرد، وارد معامله میشوند.
در کدام بازار سرمایهگذاری کنیم؛ بورس یا فرابورس؟
همانطور که گفته شد شرکتهایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است میتوانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفتهشده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفتهشده در فرابورس نیز تعریف شدهاند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.
تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار در چه مواردی است؟
تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار آن است که معیار در بورس کالا، خرید و فروش کالا و تجهیزات است اما در اوراق بهادار مستقیما کالایی داد و ستد نمیشود. میزان مالیات، اعتبار کارگزاری، تضمین نقدشوندگی و سود بردن از افت قیمت، از دیگر تفاوتهای این دو بازار است.
ستاره | سرویس علوم – در بازار بورس فقط سهام شرکتهای پذیرفته شده در بازار سرمایه مورد داد و ستد قرار نمیگیرد، بلکه دامنه فعالیت بورس، بیش از آن چیزی است که شما تصور میکنید. در بورس هم میتوان سهام شرکتهای پذیرفته شده را که امروزه حدود ۶۰۰ شرکت در دهها گروه صنعتی و خدماتی است خرید و فروش کرد، هم میتوان کالا در حوزههای مختلف بازرگانی، پتروشیمی، شیمیایی، دارویی و . . . مورد داد و ستد قرار داد و هم اوراق بهادار مثل گواهی سپرده مسکن و طلا و امثالهم را در اختیار داشت. اما تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار دقیقا در چه مواردی است؟ با ما همراه باشید تا پاسخ دقیقی برای این سوال بیابید.
تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار
بورس امروز ایران کلکسیونی از اتفاقات خوب و جذاب است که آشنایی با آنها، سبب میشود تا شما به حضور آگاهانه و علمی در بازار علاقهمند شوید. در بورس انرژی؛ نفت، گاز، بنزین، اوراق صرفه جویی و غیره مورد داد و ستد قرار میگیرد. در حالی که نه خبری از سهام است و نه اوراق بهادار. در بورس کالا، فقط کالا مورد داد و ستد قرار میگیرد که بر اساس وزن،و قیمت و تاریخ تحویل مشخص است.
آشنایی با انواع بازارها سبب میشود تا شما با کارکرد بورس ایران بهتر آشنا شده و شانس خود را برای شکار سودهای شیرین در بازه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت آزمایش کنید. در بورس، آنچه بیش از پول و دانش اهمیت دارد، صبر منطقی با رعایت حد ضرر است.
حالا بپردازیم به این سوال که تفاوت بورس کالا با بورس اوراق بهادار در چیست؟ پاسخ این است که این دو بورس هیچ ارتباطی با هم ندارند و بسیار متفاوتند! یعنی اساسا چون کارکرد هر دو بازار با هم متفاوت است، لذا شباهتی ندارند و اتفاقات هر کدام، ربطی به دیگری ندارد.
برای درک بهتر تفاوتها، بهتر است تعریف دقیقی از بورس اوراق بهادار و بورس کالا داشته باشیم.
بورس اوراق قرضه و بهادار چیست؟
اوراق قرضه و اوراق بهادار، یک برگه مثل برگه سهام هستند و یک ناشر (صادر کننده) دارند. اما فرق آنها با برگه سهم این است که دارنده برگه سهم، مشمول دریافت هیچ سود از قبل پیش بینی شده و توافق شدهای نیست. بلکه این قیمت و نوسانات سهم در بورس است که ارزش این برگه را تعیین میکند. اما در اوراق قرضه، ناشر متعهد میشود که مبلغ مشخصی را که بهره نام دارد، سالانه در یک بازه زمانی مشخص به دارنده اوراق قرضه که شخص حقیقی (من و شما) یا شخص حقوقی (شرکتها و موسسات) است، پرداخت کند.
مالکیت صاحبان اوراق بهادار اسلامی، تفاوت روشنی از جهت مالکیت با اوراق ربوی دارند که ماهیت آن را قانون بانکداری بدون ربا مشخص میکند. اوراق قرضه را در واقع یکی از ابزارهای تامین مالی و جذب نقدینگی میدانند که ابزار بدهی دراز مدت و دارای تعهد است.
انواع اوراق بهادار، حق تقدم سهام، اوراق بدهی، صکوک و اوراق مشتقه است. در بورس اوراق بهادار، در سررسید سودی به دارنده اوراق پرداخت میشود، در حالی که چنین مکانیزمی در بورس کالا وجود ندارد.
اوراق مشارکت، گواهی سپرده سکه طلا، گواهی سپرده مسکن و گواهی سپرده کالا از جمله اتفاقاتی است که در اوراق بهادار شاهد هستیم.
بورس کالا چیست؟
بورس کالا، یکی از انواع مارکت در بازار سرمایه ایران است. در این بورس، کالاهایی در زمینههای کشاورزی، پتروشیمی، تجهیزاتی، دارویی و غیره مورد داد و ستد قرار میگیرد. هر فردی با داشتن کد بورس کالا، میتواند از طریق کارگزاریهای دارای مجوز از بورس کالا، وارد سامانه معاملاتی آنلاین شده و نسبت به ثبت سفارش خرید یا فروش کالا در حوزههای مختلف بر اساس قیمت و وزن و تاریخ مشخص، اقدام کند.
در بورس کالا، چهار ویژگی مهم داریم که در کمتر بازار خرده فروشی یا عمده فروشی شاهد هستیم:
- در بازار بورس کالای ایران، نوسانات کاذب قیمت و فروشنده یا خریدار مصنوعی نداریم.
- امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت فراهم است.
- نظام قیمت گذاری شفاف بر اساس تعادل میزان عرضه و تقاضا وجود دارد.
- سیستم اجرایی و نظارت بر حسن انجام تعهدات طرفین معامله وجود دارد و تضمین نقد شوندگی و حسن اجرای تعهدات طرفین را شاهد هستیم.
این ۴ فاکتور، اصلا در بورس اوراق بهادار که قیمت به صورت لحظهای مثل بازار بورس و فرابورس تعیین میگردد، دیده نمیشود. از طرفی در بورس کالا، شما نمیتوانید اوراق بهادار خرید و فروش کنید و هر چه مورد داد و ستد قرار میگیرد، کالا با وزن مشخص، قیمت مشخص، تاریخ تحویل مشخص، کیفیت و کمیت مشخص بر اساس تاییدیههای مراجع ذیصلاح است و نیاز به ارائه تضمین برای شرکت در قراردادها دارد. در حالی که در خرید و فروش اوراق بهادار، کالایی به صورت مستقیم، مد نظر نیست و قیمت هم لحظهای تغییر میکند.
حالا که صحبت از قراردادها شد؛ شایسته است با انواع و اقسام قراردادها در بورس کالا آشنا شویم تا تفاوتشان با اوراق بهادار بیشتر مشخص گردد.
انواع قراردادها در بورس کالا
- قرارداد نقدی: یکی از فرقهای بورس کالا با اوراق بهادار آن است که در آن خرید و فروش کالا و تجهیزات به صورت نقدی انجام میشود.
- قرارداد سلف: از مهمترین تفاوت های بورس کالا با اوراق بهادار را بایستی در قرارداد سلف دانست. یعنی این که در بورس کالا شما کالایی را با قیمت معین در تاریخ و آینده معین، داد و ستد کنید. اما چنین چیزی اصلا در خرید و فروش اوراق بهادار وجود ندارد.
- قرارداد نسیه: خرید کالا، مشروط به پرداخت بهای کالا در تاریخ سررسید است؛ در حالی که چنین چیزی در اوراق بهادار معنی ندارد.
- قرارداد اختیار معامله: از دیگر موارد تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار آن است که در قرارداد اختیار معامله در بورس کالا، سمتی از معامله، اختیار یا حق خرید و فروش کالا را از طرف دیگر داشته باشد. شما در خرید و فروش اوراق بهادار، اختیار خاصی نسبت به خریدار یا فروشنده ندارید.
از دیگر بحثهایی که در حوزه تفاوت بورس کالا با اوراق بهادار میتوان مطرح کرد، نحوه فعالیت در بازار و میزان کارمزد کارگزاری، بورس و میزان مالیات است که در این مبحث، وارد این حوزه نمیشویم.
یکی دیگر از موارد تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار آن است که برگشت سرمایه در بورس اوراق بهادار، معمولا ۷۲ ساعت تا ۱ هفته به طول میانجامد، در حالی که در بورس کالا، بازگشت سرمایه معمولا ظرف بیست و چهار ساعت انجام خواهد شد.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه کنید، افت و خیز قیمتها در بورس کالاست. در اوراق بهادار مثل خرید و فروش سهام، شما از افت قیمت، هیچ سودی نمیبرید؛ اما در بورس کالا، بر اساس انواع قراردادهایی که در بالا به اختصار توضیح داده شد، میتوانید از پایین آمدن قیمت هم بر اساس توافق قبلی سود ببرید.
تفاوت دیگر، میزان اعتباری است که کارگزاریها در اختیار معامله گران قرار میدهند.
چگونه در بورس، اوراق خرید و فروش کنیم؟
اول به یک کارگزاری مراجعه کرده و ظرف ۲۴ ساعت، کد بورس و سپس دسترسی معاملات آنلاین بگیرید. سپس به سایت tsetmc.com رفته و هر روز (شنبه تا ۴شنبه و غیر از روزهای تعطیل رسمی)، از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ نسبت به مشاهده اوراق در نمادهای مختلف، اقدام کنید. آموزش خرید و فروش سهام در بورس به صورت آنلاین را در ستاره به طور دقیق و مرحله به مرحله بخوانید.
کلمه اوراق را در بخش جستجوگر سامانه وارد کنید. لیست اوراق قابل معامله را مشاهده خواهید کرد. مثل:
- اوراق اجاره جوپار با نماد جوپار۹۹
- اوراق اجاره شرکت مخابرات ایران با نماد صخابر
- اوراق مشارکت کلگهر ۳ ماهه ۲۰ درصد با نماد گلگهر۱
- اوراق سلف سیمان خوزستان با نماد عخوز
- اوراق سل تیرآهن ۱۴ با نماد عذوب۳
- اوراق سلف مرغ منجمد بهپرور با نماد عمرغ۲
- اوراق سلف پلی اتیلن ایلام با نماد عیلام۲
علاوه بر موارد بالا که ابزارهای نوین مالی بازار فرابورس است، شما میتوانید اوراق امتیاز تسهیلات مسکن که با نماد تسه در بورس مشخص میشود را نیز خرید و فروش کنید و از بالا رفتن قیمت، سود ببرید.
شما در بورس، گواهی سپرده سکه طلا هم میتوانید معامله کنید که نمونه اش را در عکس زیر مشاهده میکنید. به جای اینکه سکه در خانه نگهداری کنید یا به بازار رفته و خرید و فروش کنید، این کار در بورس کالا قابلیت انجام دارد. برای این کار به این لینک مراجعه کنید.
چند لینک مهم در بازار سرمایه
یادتان باشد که بورس، یعنی بازاری که در آن شفافیت و اطلاع رسانی حرف اول را میزند.
- مصداق شفافیت در بورس ایران، سامانه کدال است.
- ابزار رصد روزانه بورس ایران، سامانه tsetmc.com است.
- درگاه رسمی اطلاع رسانی متن و حاشیه بورس، سایت seo.ir است.
- برای حضور در بورس کالا و اوراق بهادار، بایستی کد بورس از یکی از ۱۰۶ کارگزار رسمی بورس در ۳۱ استان کشور دریافت کرد و در سامانه سجام، ثبت نام نمود.
- همه اتفاقات بورس کالا را هر روز در این نشانی رصد کنید.
همراهان گرامی
موارد تفاوت بورس کالا و اوراق بهادار زیاد است. بهترین راه تشخیص برای انتخاب شما، تفاوت بورس و فرا بورس معاملهگری هدفمند است تا با کارکردها، اهداف، ماموریتها و معاملات هر کدام آشنا شوید. توجه کنید که شاخص کل بورس ایران در نگاه چند ساله، وارد کانال ۵۰۰ هزار واحدی خواهد شد؛ بنابراین با توجه به عدم جذابیت بازارهای موازی، در اسرع وقت نسبت به حضور در بازار سرمایه ایران اقدام کنید. تکنیک های تابلوخوانی و معامله گری در بورس را نیز در «ستاره» دنبال کنید تا به طور حرفه ایتر بتوانید به این کار بپردازید.
تفاوت بورس و فرابورس (OTC) چیست؟
بسیاری از بازارهای مالی جهان بر اساس معاملات اوراق بهادار فعالیت می کنند. برای مثال بورس و فرابورس، بازارهای جذابی هستند که اوراق بهادار شرکت های مختلف در آنجا خرید تفاوت بورس و فرا بورس و فروش می شود. البته تفاوت هایی بین بازار بورس و فرابورس وجود دارد که در این مقاله به بررسی آنها خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.
بازار بورس چیست؟
بورس در واقع یک بازار متمرکز و سازمان یافته است که در آن اوراق بهادار، کالا و اوراق مشتقه شرکت های تجاری در میان تریدرها (معامله کنندگان) و کارگزاری های سهام (Stockbrokers) خرید و فروش می شود. قیمت اوراق بهاداری نظیر سهام، اوراق قرضه دولتی، اوراق مشارکت، ارز بر اساس نیروی عرضه و تقاضا (Supply & Demand) در بازار تنظیم می شود. معاملات بازار بورس اغلب در یک مکان فیزیکی انجام می گیرند، البته پلتفرم های آنلاین نیز برای معامله اوراق بهادار وجود دارد.
معاملات بازار بورس توسط شرکت های کارگزاری نظارت می شود؛ به عبارت دیگر شرکت های کارگزاری اشخاص حقوقی هستند که به عنوان نماینده افراد اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار خواهند کرد. البته بازار بورس مجموع قوانینی برای شرکت های کارگزاری وضع کرده است و مستقیما بر روی فعالیت آنها نظارت می کند.
ویژگی های بازار بورس
بورس نیز مانند هر بازار معاملاتی دیگر دارای ویژگی های منحصربفردی است که در ادامه هر یک را به طور مختصر توضیح خواهیم داد.
1- معامله اوراق بهادار :
اولین کارکرد بازار بورس در حقیقت فراهم کردن بستری رسمی برای معامله اوراق بهادار و نقد کردن دارایی بر اساس قیمت رایج بازار است. علاوه بر این، بازار بورس شرایطی انعطاف پذیر برای سرمایه گذارها فراهم می کند تا هر زمام که لازم باشد، سبد سهام (پورتفولیو) خود را تغییر دهند.
2- تعیین قیمت :
حضور تعداد زیادی خریدار و فروشنده، بورس را به یک بازار رقابتی تبدیل کرده است. از آنجایی که فعالیت های مالی در بازار بورس شفاف است و تمام اطلاعات مورد نیاز در دسترس قرار دارند، بنابراین قیمت گذاری اوراق بهادار از طریق برگزاری مناقصات (مزایده ای) انجام می گیرد.
3- جمع آوری بودجه :
بازار بورس بهترین مکان برای تامین بودجه است؛ به عبارت دیگر شرکت های تجاری و مراکز دولتی از طریق فروش اوراق بهادار به عموم مردم می توانند بخشی از منابع مالی خود را تامین کنند.
4- بسیج پس انداز :
مردم پس انداز خود را در بازار بورس سرمایه گذاری می کنند تا سود خوبی از آن کسب کنند. بدین ترتیب بازار بورس مردم را تشویق به سرمایه گذاری در بخش های پربازده می کند و از این طریق پس انداز آنها را بسیج کرده و در یک مسیر هدایت می کند.
5- معاملات اوراق بهادار دست دوم :
در معاملات، فقط آن دسته از اوراق بهاداری خرید و فروش می شوند که ابتدا توسط شرکت ها در قالب یک پیشنهاد عمومی در بازار اول عرضه شده باشند.
بازار فرابورس چیست؟
بازار فرابورس یا خارج از بورس (OTC) دارای مکان فیزیکی خاص نیست و در حقیقت یک بازار غیر متمرکز برای خرید و فروش اوراق بهادار ثبت نشده محسوب می شود. به عبارت دیگر بر خلاف بازار بورس که شرکت ها و معامله کنندگان به صورت مستقیم با یکدیگر روبرو می شوند، معاملات در فرابورس عمدتا از طریق شبکه های ارتباطی نظیر تلفن، ایمیل، پایانه های کامپیوتری و غیره انجام می پذیرد.
به طور کلی آن شرکت هایی که توانایی عرضه سهام خود در بورس را ندارند وارد بازار فراربورس می شوند. معاملات بازار فرابورس بین دو شرکت یا موسسه مالی صورت می گیرد و محصولات مالی از قبیل اوراق قرضه دولتی، مشتقات، ارز و غیره در آن مبادله می شود.
در حقیقت فرابورس یک بازار معاملاتی است که معامله گران می توانند دارایی مالی خود را در آن خرید و فروش کنند. علاوه بر این سرمایه گذاران برای خرید سهام یا اوراق قرضه می توانند به صورت مستقیم با معامله گران تماس بگیرند یا اینکه دارایی مربوطه را از طریق یک تفاوت بورس و فرا بورس کارگزاری معتبر به بهترین قیمت خریداری کنند.
معامله گران اوراق بهادار برای خرید یک سهام خاص نرخ قیمت پیشنهادی (Bid Price) تعیین می کنند و برای فروش یک دارایی خاص نیز قیمت درخواستی (Ask Price) ارائه می دهند. در این صورت اختلاف بین قیمت پیشنهادی و قیمت درخواستی (اسپرد) را به اصلاح Markup (حاشیه سود محصول به قیمت خرید) معامله گر می نامند.
تفاوت های بورس و فرابورس
تفاوت مابین بورس و فرابورس در زمینه های زیر بسیار مشهود است :
- بورس به معنی یک نهاد یا سازمان معاملاتی است که بستری برای خرید و فروش اوراق بهادار شرکت های تجاری فراهم می کند. در طرف مقابل، فرابورس یک بازار معاملاتی غیر متمرکز محسوب می شود که خریداران و فروشندگان از طریق شبکه های ارتباطی مختلف نظیر اینترنت و تلفن با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند.
- قیمت اوراق بهادار معامله شده در بازار فرابورس توسط معامله گران تعیین می شود، اما قیمت اوراق بهادار در بورس از طریق نیروی عرضه و تقاضا تعیین می شود.
- شرکت های کوچکی که به هر دلیلی نمی توانند الزامات و پیش نیازهای ورود به بورس را برآورده کنند معمولا دارایی خود را وارد بازار فرابورس می کنند. اما کمپانی های تجاری بزرگتر اغلب برای خرید و فروش سهام خود از طریق بورس اقدام می کنند.
- بورس دارای یک مکان فیزیکی است که معاملات در آن بر اساس روش مناقصه ای انجام می پذیرد، در حالی که فرابورس عموما مبتنی بر تماس های تلفنی و اینترنتی اداره می شود.
- معاملات در بازار بورس در یک ساعت کاری مشخص انجام می پذیرد در صورتی که امکان معامله در بازار فرابورس به صورت شبانه روزی در اختیار معامله کنندگان قرار دارد.
- شفافیت مالی سهام شرکت های ثبت شده در بازار بورس بیشتر از فرابورس است.
- در بازار بورس فقط آن اوراق بهاداری که از نظر کیفیت و کمیت در حد استاندارد قرار دارند، خرید و فروش خواهند شد اما قراردادهای معاملاتی در فرابورس بر اساس الزامات مورد نیاز تنظیم می شوند.
- به دلیل عدم تعادل کوتاه مدت بین عرضه و تقاضا، هیچ مکانیزمی برای جلوگیری از افزایش یا کاهش شدید قیمت اوراق بهادار در بازار فرابورس وجود ندارد. اگرچه در صورت عدم تعادل قیمت یک سهام خاص، بازار بورس دستور توقف معامله آن سهام را صادر می کند؛ به عبارت دیگر این کار به شرکت های دیگر اجازه می دهد تا تعادل را مجددا به بازار برگردانند.
سخن پایانی
به طور کلی می توان گفت بورس یک قدم جلوتر از فرابورس حرکت می کند چرا که از نظر تسویه حساب با سرمایه گذاران، شفافیت در اطلاعات مالی شرکت ها، انعطاف پذیری در تغییر سبد سهام، قیمت منصفانه و ریسک پذیری عملکرد بهتری نسبت به فرابورس دارد.
دیدگاه شما