از آن جا که ارزش پول فیات یا بدون پشتوانه به دولت صادرکننده آن محدود است، چنانچه این دولت از بین برود، پولش هم بیارزش میشود. این اتفاق در کشور عراق پس از حمله نیروهای بینالمللی رخ داد و پول این کشور با سقوط بسیار شدیدی مواجه شد.
ارز فیات چیست؟ بررسی تفاوت ارز فیات و ارزدیجیتال
یکی از موضوعات پایه ای و مهمی که هر تریدر و یا سرمایه گذار ارزهای دیجیتال لازم است از آن مطلع باشد، تفاوت ارز فیات و ارز دیجیتال است. در این مقاله تصمیم گرفتیم این موضوع را به صورت کامل شرح دهیم و به شما بگوییم که به چه ارزهایی، فیات و به چه ارزهایی، رمزارز (کریپتو یا ارز دیجیتال) گفته میشود و تفاوت ارز فیات و کریپتو.در چه زمینههایی است. پس این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و اطلاعات خودتان را در این خصوص بیش از پیش تکمیل کنید.
ارز فیات چیست؟
کلمه "فیات" از زبان لاتین آمده و ترجمه تحت اللفظی آن "باید اجرا شود" یا "اجازه دهید اجرا شود" است. اما معنی ارز فیات به صورت عملی و در اقتصاد چیست؟
نخستین بار در نیمهٔ قرن دهم میلادی زمان دودمان سونگ در چین جنوبی اسکناس چاپ شد و به جای فلزات گرانبها مورد استفاده قرار گرفت. امروزه هر کشور و قدرت منسجمی اسکناس یا پول کاغذی خود را چاپ کرده و به رسمیت شناخته است.
در عصر مدرن و رواج بانک ها، پول فیات به صورت اسکناس از طرف دولت در بانک ملی مرکزی هر کشور صادر میشود و هیچ کالای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتوانه آن نیست. در واقع ارز فیات، ارز دولتی بدون پشتوانه است. پشتوانه ارزهای فیات، دولتی است که اقدام به چاپ آن کرده است.
ارز فیات برخلاف فلزات گرانبها که در تمام نقاط جهان ارزشمند هستند،. ارزش ذاتی ندارد بلکه ارزش آن قراردادی است. قیمت پول فیات از رابطه بین عرضه و تقاضا و ثبات دولت صادر کننده حاصل میشود و به ارزش کالایی که پشتوانه آن است، بستگی ندارد. ارز فیات هر کشور نماد اقتصاد آن کشور است و با قدرت گرفتن یا ضعیف شدن پول فیات، زندگی مردم آن کشور تحت تأثیر قرار می گیرد.
از جمله ارزهای فیات مهم میتوان به دلار (USD)، یورو(EUR)، پوند استرلینگ (GBP) اشاره کرد. اسکناس های مدرن مانند دلار آمریکا ارزهای فیات هستند.
ویژگی و قیمت ارز فیات
پول فیات فقط به این دلیل ارزش دارد که دولت این ارزش را خلق میکند. بانک مرکزی یک کشور قادر است با کنترل حجم چاپ پول فیات، اقتصاد کشور را تحت کنترل خود گیرد.
قیمت ارز فیات به مسائلی مانند تولید ملی، ساز و کارهای اقتصادی یک کشور مانند نرخ بهره بانک، بیکاری، وجهه سیاسی و سهم آن کشور در اقتصاد جهانی وابسته است.
ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال، برخلاف ارز فیات، ارزی فیزیکی یا اسکناس نیست بلکه یک ارز مجازی است که در بستر بلاکچین راه اندازی و امنیت آن بواسطه کدهای رمزنگاری شده حفظ می شود. از طریق ساز و کارهای رمزنگاری، امکان جعل یا دوباره خرج کردن یک واحد معینی از ارز دیجیتال تقریباً غیر ممکن است. اولین ارز دیجیتال معتبر بیت کوین است که توسط خالقی ناشناس بر بستر بلاکچین ایجاد شده و اولین ارز دیجیتال از لحاظ قیمت و ارزش بازار است.
همانطور که پیشتر ذکر شد، ارزهای دیجیتال، بر بستر بلاکچین راه اندازی می شوند. فناوری بلاکچین یک روش منحصر بفرد جهت حصول اطمینان از یکپارچگی معاملات است و امکان ارتباط معامله گران سراسر جهان را با سرعت زیاد، کارمزد پایین و سطح امنیت مطلوب فراهم می کند. بلاک چینها شبکههایی غیرمتمرکز هستند و برخلاف بانک ها یا مراکزداده (دیتا سنتر)، تحت نظر هیچ مؤسسه و نهاد سیاسی خاصی قرار ندارند و بنابراین درجه ای از شفافیت را برای معامله گران سراسر جهام فراهم می کنند . به همین علت ارز دیجیتال به طور نظرِی در برابر مداخلات یا دستکاریهای دولتی مصون است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که بلاک چین و فناوریهای مرتبط با آن در دراز مدت موجب اختلال در امور مالی و حقوقی خواهد شد.
تفاوت پول فیات و رمز ارز
ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال تفاوتهای عمدهای با یکدیگر دارند. در ادامه با 5 تفاوت ارز فیات و کریپتو آشنا میشوید:
تمرکز زدایی
ارز دیجیتال توسط هیچ نهاد دولتی و مرکزی مدیریت نمیشود
بنیادیترین ویژگی بیت کوین و سایر رمز ارزها این است که توسط هیچ دولت مرکزی یا نهاد مالی صادر و کنترل نمیشوند.
به تعبیر دیگر هیچ نهاد دولتی مالک ارز دیجیتال نیست.
تراکنشهای رمزارزها از طریق شبکهای جهانی متشکل از تعداد زیادی از کامپیوترها که نود (Node) نامیده میشوند، اعتبار سنجی و تأیید میشوند.
قابلیت معامله بدون واسطه
ارزش قیمتی ارزهای دیجیتال تحت تاثیر تصمیمات نهادهای دولتی قرار نمیگیرد بلکه تابع نیروهای خام بازار در شکل عرضه و تقاضا میباشد.
به عبارتی دیگر، تراکنش با رمزارزها نیاز به واسطه را از بین برده و تراکنشها و معاملات مستقیم بین دو طرف را بسیار آسان میکند و این تراکنش ها به سرعت توسط نودها تأیید می شوند.
ماهیت مجازی و غیرقابل دستکاری
برخلاف پول فیات، رمزارزها هیچ گونه وجود فیزیکی نداشته و یک فرم کاملا مجازی از ارز میباشند.
بنابراین کنترل این نوع پول در حوزهی اختیارات دولتها نبوده و کاملا توسط صاحبان واقعی آنها اداره میشود.
امنیت بالا
ارزهای فیات غیرقابل دستبرد هستند.
رمر ارزهای مختلف از جمله بیت کوین بر اساس یک تکنولوژی به نام بلاک چین به وجود آمدهاند.
هر بار که شما یک تراکنش با رمزارز انجام میدهید، یک رکورد درون بلاک چین ثبت میشود.
این اطلاعات ذخیهر شده به دلیل ویژگیهای بلاک چین غیر قابل تغییر هستند.
اما ارزهای فیات متناسب با شرایط میتواند مورد دستبرد و تغییر قرار بگیرد.
سطوح بالای حریم خصوصی
برخلاف پول فیات که استفاده از آن مستلزم ثبت نام و دریافت تأییدیه از طریق احرازهویت دولتی میباشد، رمزارزها نیازی به این نوع ثبت نام ها و تأییدات دولتی ندارند.
معاملات در ارزهای دیجیتال بر خلاف ارزهای فیات با دو کلید امکان پذیر است. یکی کلید خصوصی و دیگری کلید عمومی.
شفافیت
تراکنشها در ارز دیجیتال شفاف و قابل پیگیری هستند.
تراکنشهایی که از طریق بلاک چین انجام میشوند، کاملا شفاف و واضح بوده و توسط هر شخصی در هر مکان و زمانی قابل مشاهده میباشند.
این یعنی شما میتوانید رد هر ارز دیجیتال از جمله بیت کوین را تا منبع اصلی و اولیهاش حتی از نودی که استخراج شده است بگیرید.
این کار از طریق سرچ کردن یک آدرس معاملاتی آنلاین از طریق «Blockchain Explorers» یا از طریق مالکیت یک نود امکان پذیر است.
برخلاف رمزارزها، پیگیری ارز فیات به هیچ عنوان به این شفافیت نبوده و نهادهای دولتی و مؤسسات مالی میتوانند تمام رد و نشانهای آن ارز را تغییر و یا از بین برده و به اصطلاح پولشویی کنند.
نوسانات بالای قیمت
قیمت ارزهای دیجیتال بسیار بیثبات بوده و دارای نوسانات بالایی میباشند.
چرا که به هیچ شکل و نوع دیگری از سرمایه گذاری مانند سهام یا طلا وابسته یا مربوط نیستند و صرفاً تحت تأثیر عرضه و تقاضا قرار دارند.
جمع بندی
در این مقاله تلاش کردیم تمامی مطالب مربوط به تفاوتهای ارز دیجیتال با ارز فیات اشاره کنیم؛ و امیدواریم این اتفاق افتاده باشد و شما پاسخ تمام سؤالات خود را پیدا کرده باشید.
همچنین می توانید از ماشین حساب تبدیل ارز دیجیتال به فیات دنیای ترید استفاده کنید.
اگر پرسش بی پاسخی دارید؛ حتماَ سؤال خود را در خصوص تفاوت ارز فیات و کریپتوکارنسی در قسمت کامنتها بنویسید تا کارشناسان دنیای ترید به آن پاسخ دهند.
سؤالات متداول ارز فیات
- ارز فیات ایران چیست؟
ریال ارز فیات ایران است.
- آیا دلار فیات است؟
بله، دلار یکی از رایج ترین ارزهای فیات است.
- ارز فیات یعنی چه؟
به اسکناس ها و شکل فیزیکی پول هر کشور که توسط بانک مرکزی آن کشور چاپ شده ارز فیات می گویند. واحد ارزهای فیات از کشوری به کشور دیگر متفاوت هستند.
- انواع ارز فیات شامل چه مواردی است؟
هر کشور دارای ارز فیات رسمی خود است. به طور مثال ارز فیات ایران ریال و ارز فیات کانادا CAD نام دارد.
- نحوه خرید ارز فیات
ارز فیات از صرافی ها قابل خریداری است. همچنین می توان دلار یا یک استیبل کوین مانند تتر را وارد یک بروکر یا کارگزاری کرد و در بازار جهانی فارکس به خرید و فروش جفت ارزها پرداخت.
- رمز ارز فیات چیست؟
رمز ارز فیات یک ترکیب اشتباه است، اصولاً کارنسی (ارز) یا به صورت رمز ارز بوده و یا به صورت پول فیات. بنابراین «رمز ارز فیات» یک ترکیب نادرست است.
- نحوه تبدیل ارز دیجیتال به فیات
برای تبدیل ارز دیجیتال به ارز فیات، باید ارز دیجیتال خود در صرافی خارجی را به کیف پول خود در صرافی داخلی انتقال دهید. در صرافی داخلی می توانید ساز و کار ارز فیات ارز خود را به تومان تبدیل کنید. اما در بروکر و یا صرافی خارجی تنها در صورتیکه دلار یا ارز فیات وارد حساب خود کرده باشید، می توانید دلار یا ارز فیات برداشت کنید.
- نحوه تبدیل ارز دیجیتال به تومان
سؤال مهم بسیاری از کاربران این است که چگونه می توان ارز دیجیتال را به تومان تبدیل کرد؟
به طور مثال شما در یکی از صرافی ها مانند کوینکس یکی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را خریداری کرده اید و قصد دارید آن را به تومان تبدیل کنید. این کار در سه مرحله انجام می شود:
1- ابتدا مقدار مورد نظر خود از بیت کوین را به آدرس کیف پول خود در صرافی ایرانی مانند نوبیتکس انتقال دهید.
2- پس از انتقال، در صرافی نوبیتکس، در قسمت «بازارهای اصلی» ارز خود را تبدیل به تومان کنید. یعنی کل موجودی خود را انتخاب و معامله فروش را انجام دهید.
3- در مرحله آخر، در بخش «کیف های من» صرافی نوبیتکس، می توانید برداشت ریالی انجام دهید.
ارز یا پول فیات چیست؟ پولی که ارزش آن را دولت تعیین میکند
در اخبار و مقالات اقتصادی یکی از مفاهیم پایهای که همیشه تکرار میشود و شاید مفهوم آن برای همه آشنا نباشد، پول فیات یا پول بدون پشتوانه است. مسئله مهم و ابتدایی در درک این مفهوم، تعریف پول و تفاوت آن با ارز است. با درک صحیحی از این اصطلاحات، میتوان به توضیح مفهوم و کارکرد پول فیات پرداخت؛ این که منظور از آن چیست و چرا بدون پشتوانه است؟ اعتبار این پول از کجا تامین میشود؟ آیا بدون پشتوانه بودن آن موجب بیاعتباریاش نخواهد شد؟
تعریف پول و ارز
همان طور که در ابتدای مقاله اشاره شد، بهتر است همین ابتدا و پیش از آن که بگوییم ارز یا پول فیات چیست، به تفاوت پول و ارز اشاره کنیم. چرا که بسیاری از ما معمولا این دو واژه را به صورت نادرست به جای یکدیگر استفاده میکنیم.
پول واسطهای برای انجام مبادلات و ذخیره ارزش است و در گذر زمان ارزش خود را حفظ میکند. همچنین از پول به عنوان واحد محاسبه نیز یاد میشود؛ یعنی میتوان به کمک آن برای کالاها و خدمات مختلف ارزشی تعریف کرد. پول ارزشی ذاتی دارد و همیشه ارزشمند است. فلزات گرانبهایی نظیر طلا و نقره که در گذشته به عنوان واسطه مبادلاتی مورد استفاده قرار میگرفتند، پول به شمار میروند.
در سمت مقابل اسکناسها و سکههایی که نزد خود دارید و در مبادلات روزمره از آن استفاده میکنید، ارز هستند. ارز نیز یک واسطه مبادلاتی و مقیاس محاسباتی است. میتوان گفت ارز همان تکه کاغذ بهاداری است که ارزش آن توسط دولتها مشخص میشود. در واقع ارزش ارز به پذیرش قراردادی آن مربوط است. این کاغذ بهادار نوعی از دارایی است که شهروندان یک جامعه بر سر آن و ارزشمندیاش توافق دارند. پس ارز یا همان اسکناس فاقد ارزش ذاتی است ولی با استناد به اعتبار دولت از آن به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش استفاده میشود.
میتوان گفت زمانی که ارز (یک کاغذ که به صورت قراردادی بهادار است) را در بانک سپردهگذاری میکنید، آن را به پول تبدیل کردهاید.
در جدول زیر میتوانید تفاوتها و شباهتهای دو مفهوم پول و ارز را به صورت مقایسهای مشاهده کنید:
موارد مقایسه | پول | ارز |
تعریف پایه | غیرقابل لمس و فاقد بو است | قابل لمس است |
شکل | با اعداد نشان داده میشود | به صورت اسکناس (کاغذ)، سکه یا پلاستیک است |
پشتوانه | متنوع است. مثلا پول موجود در یک حساب بانکی در زمان صدور چک به عنوان پشتوانه در نظر گرفته میشود | توسط دولت پشتیبانی میشود |
مصادیق | حساب بانکی یا چک، حساب آنلاین | سکه و اسکناس |
ارزش ذاتی | دارد | ندارد |
حالت انتقال | به صورت آنلاین و غیرفیزیکی | به صورت دستی و فیزیکی |
قابلیت حمل | دارد | دارد |
قابلیت معاوضه | دارد | دارد |
تقسیمپذیری | دارد | دارد |
ارز یا پول فیات چیست؟
ارز فیات، پولی قانونی به شمار میرود. ارزش این پول به نهاد صادرکننده آن یعنی دولت مربوط است. یعنی زمانی که میگوییم این پول بدون پشتوانه است، منظور این است که به یک کالای فیزیکی همچون طلا یا نقره وابسته نیست و ارزش آن به میزان عرضه و تقاضا بستگی دارد. واژه فیات در زبان لاتین به معنای بگذارید انجام شود ترجمه شده است.
اکثر کشورها در سراسر دنیا از ارز فیات به منظور خرید کالا و خدمات و پرداخت مالیات استفاده میکنند. این ارز همچنین گزینه مناسبی برای سرمایهگذاران و کسانی که قصد پسانداز دارند به شمار میرود.
پس از ایجاد سیستم فیات که ارزشی برای پول قانونی ایجاد میکرد، جایگزین مناسبی برای استاندارد طلا و سایر سیستمهایی پیدا شد که بر مبنای کالا فعالیت میکردند. اکنون بیشتر پولهای کاغذی همچون دلار و یورو در دسته پول فیات یا بدون پشتوانه قرار میگیرند.
افزون بر پول بدون پشتوانه، ارز فیات را با اسامی دیگری نیز میشناسند. از جمله این نامها میتوان به پول حکمی، پول دستوری و پول اعتباری هم اشاره کرد.
مفهوم ارزشگذاری در اقتصاد برای ایجاد ارز فیات
پول فیات تماماً بر پایهی یک بهای قراردادی است و خود آن به تنهایی ارزشی ندارد. این بهای قراردادی در اقتصاد، به واسطهی سازوکاری به نام ارزشگذاری انجام میشود. در گذشتههای دور که مبادلات به کمک طلا، نقره و برنز انجام میشد، ارزشگذاری سیستمی کاملا مشخص داشت. یعنی ارزش داراییها به ساز و کار ارز فیات ارزش ذاتی همین فلزات گرانبها مربوط بود. با کمیاب شدن طلا، ارزش آن نیز به مراتب افزایش پیدا کرد. همین مسئله موجب ایجاد نخستین انقلاب در اقتصاد شد. پس از آن بود که استفاده از کاغذهایی با عنوان اسکناس و به نمایندگی از طلا و نقره رواج پیدا کرد.
با پیدایش این سیستم، اسکناس به منزله یک سند قرضی تلقی میشد. یعنی به کمک آن میشد دریافت که یک نفر چه میزان طلا به شخصی دیگر بدهکار است. با افزایش ارزش طلا و به منظور سهولت معاملات و پایین نگه داشتن تورم، اسکناسها رفتهرفته کوچکتر شدند.
مزیت چنین شیوه ارزشگذاری آن است که قیمتها میتوانند ثابت بمانند. زیرا طلا نوسان کمی دارد و اگر مبنای ارزشگذاری در سیستمی دیگر باشد، آن سیستم نیز به تبعیت از همین مسئله نوسان کمی را تجربه میکند.
از آن جا که که ارز فیات یک پول بدون پشتوانه فیزیکی است، به دلیل تورم با خطر کاهش ارزش روبرو میشود. حتی در شرایطی که ابرتورم در جامعه وجود دارد، ممکن است ارزشش را به صورت کامل از دست بدهد.
بررسی تاریخچه ارز فیات
اگر بخواهیم به زادگاه اولیه پول فیات اشاره کنیم باید از استان سیچوان در کشور چین شروع کنیم. این استان نخستین بار در قرن یازدهم میلادی صدور پول کاغذی را در دستور کار قرار داد. در ابتدا پول کاغذی را میشد به ابریشم، طلا یا نقره تبدیل کرد ولی پس از این که در قرن سیزدهم قوبلای خان به قدرت رسید، سیستم ارز فیات ایجاد شد. مورخان میگویند این سیستم پولی نقشی پررنگ و اساسی در سقوط امپراتوری مغول به عهده داشت. به باور این افراد، هزینههای بیش از اندازه و ابرتورم، مسائلی بودند که تیشه به ریشه امپراتوری مغول زدند.
در قرن ۱۷ میلادی در اروپا هم سر و کله این پول در کشورهای اسپانیا، سوئد و هلند پیدا شد. البته در کشور سوئد این سیستم با شکست مواجه شد و دولت به ناچار آن را کنار گذاشت. در طی دو قرن آینده، فرانسه نو در کشور کانادا و مستعمرات آمریکا و پس از آن دولت فدرال ایالات متحده به استفاده از ارز فیات روی آوردند. در آمریکا و طی سال ۱۹۳۳، دولت دیگر اجازه تبدیل پول کاغذی به طلا را صادر نکرد.
سرانجام در سال ۱۹۷۲ و در زمان ریاست جمهوری نیکسون، کشور آمریکا با استفاده از سیستم ارز فیات، استاندارد طلا را به صورت کامل کنار گذاشت. کشورهای مختلف نیز به تبعیت از آمریکا به استفاده از ارز فیات روی آوردند. از آن تاریخ تا به حال، پول آمریکا بدون پشتوانه است و پشتوانه آن اعتبار دولت و اعتماد مردم به آن است.
از آن جا که ارزش پول فیات یا بدون پشتوانه به دولت صادرکننده آن محدود است، چنانچه این دولت از بین برود، پولش هم بیارزش میشود. این اتفاق در کشور عراق پس از حمله نیروهای بینالمللی رخ داد و پول این کشور با سقوط بسیار شدیدی مواجه شد.
بیشتر بخوانید
ویژگیهای پول فیات چیست؟
برای پول بدون پشتوانه میتوان چند ویژگی عمده را نام برد که به شرح زیر هستند:
- دولت این ارز را صادر و آن را قانونی میکند.
- ارزش مشخصی دارد.
- نمیتوان آن را به کالای مشخص دیگری تبدیل کرد.
- فاقد ارزش ذاتی است و تنها به دلیل دستور دولت مورد استفاده قرار میگیرد.
ساز و کار ارز فیات
ارزش ارز فیات میتواند به دو عامل بستگی داشته باشد. یا دولتی که آن را صادر میکند در حفظ ارزش آن میکوشد یا طرفین یک تراکنش بر سر ارزش آن با هم توافق میکنند. اگر به تاریخچه پول نگاهی بیندازیم، میبینیم که در طول تاریخ دولتهای مختلف با کمک فلزات گرانبهایی نظیر طلا و نقره به ساخت سکه روی میآوردند. یا پولی را چاپ میکردند که میشد آن را به یک کالای ارزشمند تبدیل کرد. اما ویژگی ارز فیات غیرقابل تبدیل بودن آن است.
دلار آمریکا پول فیات است. همچنین پولی قانونی است که به کمک آن میتوان بدهیهای عمومی و خصوصی را پرداخت کرد. در بسیاری از مواقع دولتها ابتدا اقدام به صدور پول فیات میکنند و پس از آن پول صادرشده را به استانداردی برای پرداخت بدهی تبدیل میکنند. این مسئله موجب میشود فیات به عنوان پول قانونی در نظر گرفته شود.
در گذشته نوشته روی دلار آمریکا به این صورت بود:
دلار پولی قانونی است که تمام بدهیهای عمومی و خصوصی دولت با آن ساز و کار ارز فیات پرداخت میشود. اما در خزانهداری ایالات متحده یا شعب بانک فدرال رزرو، نمیتوان آن را به پول مشروع تبدیل کرد.
مزایا و معایب پول فیات چیست؟
پول بدون پشتوانه همان طور که مزایای زیادی دارد، با معایبی نیز همراه است. طرفداران و منتقدان این ارز در دفاع از عقاید خود به مسائلی اشاره میکنند که هر یک از منظری میتواند صحیح باشد.
- درآمد حاصل از چاپ و انتشار ارز فیات بسیار عالی است و این مسئله یکی از ویژگیهای مثبت این ارز به شمار میرود.
- در ارز فیات خبری از محدودیت سیستم ارزی کالامحور نیست زیرا کمیابی کالای فیزیکی نظیر طلا اثری روی صدور ارز فیات ندارد.
- پولهای کالامحور در مقایسه با ارز فیات هزینههای تولید بیشتری میطلبند.
- ارز فیات به سبب امکاناتی که در اختیار دولت و بانک مرکزی قرار میدهد، در مواجهه با شرایط نامطلوب و بحرانهای اقتصادی عملکرد بهتر و منعطفتری از خود نشان میدهد.
- ارز فیات در کشورهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد و از این منظر به لحاظ بینالمللی مناسب است.
- ارزی که پشتوانه طلا دارد، نیازمند ذخایر فیزیکی است. در نظر بگیرید که نگهداری، حفاظت و نظارت بر این ذخایر تا چه میزان هزینهبر است. این در حالی است که ارز فیات به چنین ذخایری نیاز ندارد و این مسئله به لحاظ اقتصادی مقرونبهصرفه است.
- درست است که دولتها به سبب آن که پول فیات فاقد ارزش ذاتی است، میتوانند بدون هیچ ساز و کار ارز فیات محدودیت و یا پیشنیازی آن را تولید کنند؛ اما این مسئله موجب تورم و فروپاشی اقتصاد کشور خواهد شد. این مسئله بارها در تاریخ مشاهده شده است و به عنوان بزرگترین عیب ارز فیات از آن یاد میشود.
تفاوت ارز فیات با استاندارد طلا چیست؟
در استاندارد طلا امکان تبدیل اسکناسهای کاغذی به طلا وجود دارد. در سیستمی بر پایه این استاندارد، مقدار مشخصی از طلا به عنوان پشتوانه پولهای کاغذی توسط دولت نگهداری میشود. در یک سیستم ارزی کالامحور، دولت در شرایطی قادر به تزریق ارز جدید به چرخه اقتصاد خواهد بود که ذخایر طلای آن به اندازه کافی باشد. این سیستم موجب میشود که توانایی تولید پول و افزایش ارزش آن از جانب دولت با محدودیتهایی مواجه شود.
اما در سیستم پول فیات یا بدون پشتوانه امکان تبدیل وجود ندارد. مسئولین در چنین سیستمی میتوانند به شکلی مستقیم در تعیین ارزش پول اثرگذار باشند و تغییرات قیمت آن را به شرایط اقتصادی مرتبط کنند. به این ترتیب دایره اختیارات دولتها و بانکهای مرکزی در هر کشور افزایش پیدا خواهد کرد و مسئولین با استفاده از ابزارهای مختلف واکنشهای مناسبی در شرایط بحرانی انجام خواهند داد. اگر بخواهیم به نمونهای از این ابزار اشاره کنیم، باید از بانکداری ذخیره کسری (Fractional Reserve Banking) و تسهیل کمّی (Quantitative Easing) نام ببریم.
در سیستمهای پول بدون پشتوانه، امکان شکلگیری حباب وجود دارد که این مسئله به دلیل محدودیت در عرضه اتفاق میافتد. در طرف مقابل، سیستمهایی با پشتوانه طلا به دلیل عرضه محدود طلا، از ثبات بیشتری برخوردار هستند. افرادی که با استاندارد طلا موافقاند، معتقدند پشتوانه فیزیکی و ارزشمند یک سیستم ارزی کالامحور عاملی است که موجب ثبات بیشتر آن میشود. طرفداران ارز فیات نیز در پاسخ بیان میکنند که قیمت طلا هم دچار نوسان بوده و ثباتی در آن مشاهده نمیشود. پس این ساز و کار ارز فیات ساز و کار ارز فیات نقد وارد نیست؛ چرا که نوسان و افزایش و کاهش ارزش هم در ارزهای کالامحور و هم در ارزهای فیات دیده میشود. در عوض در سیستم ارز فیات، زمانی که شرایط خطرناک و بحرانی است دولت میتواند با آزادی و اختیار عمل بیشتری اقدامات لازم را انجام دهد.
بیشتر بخوانید
تفاوت پول فیات با رمزارز چیست؟
اگر بخواهیم به تنها شباهت و ارتباط بین پول فیات و بیت کوین اشاره کنیم، باید بگوییم هر دو ارز مذکور بدون پشتوانه هستند و این مسئله نقطه اشتراک میان این دو ارز است. اما تفاوت آنها چیست؟
- برخلاف ارز فیات، ارز دیجیتال از طرف بانکها و دولتها پشتیبانی نمیشود. رمزارز به دلیل ماهیت غیرمتمرکز آن، نمیتواند مانند ارز فیات به صورت مستقیم توسط دولتها و بانک مرکزی کنترل شود.
- نحوه تولید این دو ارز با هم تفاوت دارد. تولید اکثر رمزارزها مانند بیت کوین محدود بوده و مقدار مشخصی از آنها به وجود میآید، اما ارزهای فیات بدون محدودیت و از طریق چاپ اسکناس تولید میشوند و به عبارتی نقطهی اتمام ندارند.
- برای رمزارزها معادل و همتای فیزیکی ساز و کار ارز فیات تعریف نشده است و حد و مرزی ندارند. به همین دلیل در مقایسه با پول فیات در تراکنشهای بینالمللی با محدودیتهای کمتری مواجهاند.
- تراکنشهای ارز دیجیتال برگشتناپذیر هستند ولی در ارز فیات چنین نیست.
- ویژگی غیرمتمرکز بودن رمزازها باعث میشود که دنبال کردن و پیگیری امور مالی مرتبط با آنها در مقایسه با ارز فیات امری دشوارتر و حتی در شرایطی غیرممکن باشد.
اکنون بازار ارز دیجیتال از بازارهای سنتی کوچکتر است و نوسان بیشتری دارد. احتمالا به دلیل همین نوسان زیاد است که رمزارزها تا کنون در بخشهای اصلی اقتصاد پذیرفته نشدهاند. هر چند احتمال میرود که با ادامه رشد این بازار و فعالیت افراد زیادی در این بستر، این نوسان به مرور کاهش پیدا کند.
جمعبندی
پول بدون پشتوانه یا ارز فیات به پولی گفته میشود که دولت آن را صادر میکند و همین مسئله موجب ارزشمندی آن میشود؛ یعنی به جای داراییهای ارزشمندی مثل طلا، عرضه و تقاضای مردم یک جامعه پشتوانه این پول است و ارزش آن را تعیین میکند. در کشورهایی که سیستم اقتصادی قدرتمندی دارند و ارز آنها در تمام دنیا مطرح است، این شیوه ارزشگذاری موجب نوسان کمتری خواهد شد اما در سمت مقابل، در کشورهای بحرانزده چنین شرایطی حکمفرما نیست و اثرات منفی این سیستم پولی، فلجکننده خواهد بود.
استیبل کوین به زبان ساده! (راهنمای کامل)
با وجود ارزشمند بودن ارز های دیجیتالی مثل بیت کوین و اتریوم، نمیتوان از یک ضعف آنها چشم پوشی کرد: تغییرات شدید قیمت! این نوسانات آنقدر بالاست که این روزها، از بازار ارز دیجیتال، به عنوان یک بازار بی ثبات یاد میشود. چرا که ارز های دیجیتال در مقایسه با ارزهای فیات با نوسان قیمت بیشتری رو به رو میشوند. استیبل کوین ها به همین خاطر به وجود آمده اند. اما ساز و کار آنها چگونه است؟ و چه تفاوتی با سایر رمز ارز ها دارند؟
استیبل کوین چیست؟
ارز باثبات یا Stablecoin یک نوع ارز دیجیتال است که برای به حداقل رساندن نوسانات قیمت طراحی شده است. Stablecoin ها مانند ارزهای فیات به یک دارایی ثابت مثل دلار، طلا و یا هرچیزی که بتوان برای آن یک قیمت ثابت درنظر گرفت، وابسته هستند. به عبارت دیگر این رمزارزها پشتوانه دارند. بنابراین کمتر از سایر ارزهای دیجیتال دچار نوسان میشوند.
استیبل کوین ها معمولا توسط نهاد های مالی وابسته به دولت و بانک های بزرگ به وجود می آیند. این نهادها در صورت نوسان قیمت وارد بازار شده و با دستکاری عرضه و تقاضا از کاهش/افزایش قیمت Stablecoin ها جلوگیری میکنند.
ارز های با ثبات بسیاری در بازار ارز های دیجیتال وجود دارند. که چشم انداز آنها به دست آوردن جایگاه معروف ترین استیبل کوین یعنی تتر USDT است.
کاربرد ارز دیجیتال با ثبات
- اگر شما پرداخت هایتان را با بیت کوین انجام دهید، ممکن است از لحظهی ارسال پول تا رسیدن به دست گیرنده، ارزش داراییتان تغییر کند. استیبل کوین ها برای رفع ساز و کار ارز فیات این مشکل به وجود آمدند. به همین دلیل است که تتر، به عنوان محبوب ترین استیبل کوین، پر استفاده ترین ارز دیجیتال دنیاست.
- استیبل کوین، پناهگاهی امن برای تریدرها و هولدرهاست. زمانیکه بازار خرسی است، با تبدیل دیگر رمزارزها بهStablecoin ، میتوانید ارزش دارایی خود را حفظ کنید. علاوه بر آن، با خرید استیبل کوین، میتوانید از تورم شدید و کاهش ارزش پول ملی در امان بمانید.
- ارز های باثبات انتخاب مناسبی برای تریدرهایی است که قصد ریسک ندارند.
- رشد و نوسان دلار و استیبل کوین هایی مثل تتر تقریبا یکسان است. بنابراین، به جای خریدن دلار با کارمزد بسیار بالا، میتوانید تتر خریداری کنید.
انواع Stablecoin
استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات
محبوب ترین نوع استیبل کوین با پشتوانه ارز فیات که نسبت 1:1 دارد. یعنی به ازای هر توکنی که صادر میشود، صادرکننده یک واحد ارز فیات ذخیره میکند. شناخته شده ترین این دسته، تتر USDT است که پشتوانه آن دلار آمریکاست. صرافی بایننس، دو Stablecoin با پشتوانه فیات دارد. BUSD که پشتوانه آن دلار آمریکاست و BGBP که ارز دیجیتال پوند انگلیس محسوب میشود.
استیبل کوین با پشتوانه دارایی
این نوع از ارزهای باثبات، با یک دارایی قابل تبدیل به پول مثل طلا، املاک و.. پشتیبانی میشود. یکی از آنها تتر گلد XAUT است که از سوی شرکت تتر عرضه شده است. و هر واحد آن برابر با یک اونس طلای لندن است. پکس گلد Pax Gold و دیجیکس گلد Digix Gold نمونه های دیگری از این ارز های باثبات هستند.
برای خرید استیبل کوین با پشتوانه طلا، ابتدا باید از طریق پلتفرم های داد و ستد، با ارز فیات، طلا خریداری کنید. شرکت واسطه طلا را برمیدارد و به جای آن توکن به شما میدهد. بعد از آن توکن های صادر شده وارد شبکه میشود و میتوانید با آن معامله کنید.
استیبل کوین با پشتوانه ارز دیجیتال
این دسته توسط یک یا چند ارز دیجیتال پشتیبانی میشوند. اما با وجود نوسان قیمت رمزارزها، این کوین ها چگونه قیمت خود را ثابت نگه میدارند؟ برای دریافت این کوین ها، کاربران ارز دیجیتال خود را در یک قرارداد هوشمند قفل میکنند و این قرارداد به آنها توکن میدهد. و ساز و کار ارز فیات درصورتی که فرد بخواهد وثیقه اش را بردارد، باید کوین هایی را که دریافت کرده بود همراه با سود به همان قرارداد پس بدهد.
یکی از معروفترین استیبل کوینها با پشتوانه ارز دیجیتال، دای DAI است که ارزشی معادل یک دلار دارد. ارز دیجیتال اتر ETH ، بت BAT ، لینک Link و چند ارز دیگر پشتوانه ارز دیجیتال دای هستند.
این نوع استیبل کوین ها از نظر قیمتی بی ثبات هستند. و درصورتی که ارز دیجیتال پشتوانه آنها بیش از حد سقوط کند، به طور کلی نابود خواهند شد.
استیبل کوین های الگوریتمی
الگوریتم ها و قراردادهای هوشمند مدیریت عرضه این توکن ها را به عهده دارند. این الگوریتمها بهطور خودکار، عرضه توکن را در بازار افزایش یا کاهش میدهند تا از این طریق، قیمت توکن را با ارز فیاتی که مدنظر آن است برابر نگه دارند.
خانواده استیبل کوینهای بلاک چین ترا (Terra) از جمله مشهورترین استیبل کوینهای الگوریتمی بازار ارزهای دیجیتال هستند.
استیبل کوین های متمرکز و غیر متمرکز
استیبل کوین های با پشتوانه فیات و دارایی، استیبل کوینهای متمرکز هستند. و توسط یک یا چند سازمان متمرکز کنترل میشوند. استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال و استیبل کوینهای الگوریتمی، غیرمتمرکز یا نیمهمتمرکز هستند، چون با استفاده از یک شبکه بلاک چینی غیرمتمرکز مثل اتریوم کار میکنند.
بایننس صرافی ارزهای رایج خود را راه اندازی میکند!
بایننس ، صرافی (اکسچنج) پیشرو در حوزه ارز دیجیتال، اعلام کرده است که در حال آزمایش پلتفرم معاملاتی ارز فیات (بی پشتوانه) در سنگاپور است و این آزمایش به منظور اهداف بلند مدت برای راه اندازی صرافی ارز فیات در سنگاپو میباشد. ارزهای فیات یا همان بی پشتوانه به ارزهای رایجی مانند دلار، یورو و … گفته میشود.
بایننس صرافی ارز فیات را در سنگاپور آزمایش میکند
در حال حاضر، بایننس که بزرگترین اکسچنج کریپتو از نظر حجم معاملات روزانه میباشد، به زودی صرافی ارز فیات در سنگاپور را آزمایش خواهد کرد. این خبر، توسط چانگ پنگ ژائو مدیر اجرایی ارشد این پلتفرم چینی در شبکه های اجتماعی منتشر شد.
وی با اشاره به اعلام خود در رویداد کریپتوی کشورهای آسیایی در توییتر بیان کرد:
من اعلام میکنم که در تاریخ ۱۸ سپتامبر، نسخه آزمایشی بتای صرافی ارز فیات در سنگاپور را شروع خواهیم کرد و بسیار هیجان زده ام. این صرافی در ابتدا به صورت آزمایشی با تعداد نامشخص کاربران دعوت شده شروع به کار میکند که کاربران در محیط آزمایشی بسته معامله میکنند. عرضه نسخه آزمایشی برای تاریخ ۱۸ سپتامبر برنامه ریزی شده است و تاکنون جزییات دیگری بیان نشده است.
اقدام این صرافی برای ورود به بازار ارزهای فیات می تواند از بعضی جهات جای بحث داشته باشد. بایننس مدتی پیش نیز اعلام کرده بود که قصد دارد صرافی دیجیتال غیرمتمرکز خود را روانه بازار کند. با این اوصاف شاید با غیرمتمرکز شدن صرافی های ارز دیجیتال، برای درآمد باید به فکر جایگزین های دیگری بود. صرافی بایننس با اعتبار و شهرتی که در بازار کریپتو به دست آورده، میتواند مسیر راحتی در این حوزه نیز داشته باشد.
چرا باید ارز فیات خود را به تتر یا USDC تبدیل کنیم؟
با این که کسی علاقهای به تبدیل ارز فیات به رمز ارزها مانند تتر نداشت، اما همه به یک استیبل کوین در روند نزولی بازار نیاز دارند که ارزش آن همیشه ثابت است. ارز دیجیتال Dai (دای) با استاندارد ERC-20 اتریوم پشتوانه ۱ دلاری دارد.
از Dai میتوان هنگام نزول بازار رمز ارزها استفاده کرد؛ زیرا همواره مردم به دنبال این هستند تا سرمایه خود را در داراییهایی قرار دهند که کاهش و تورم تأثیری بر ارزش آنها نداشته باشد.
در هنگام سقوط بازار ارزهای فیات، تتر، USDC و T-USD وجود دارند. اما حجم معاملات و تعداد صرافیهایی که از T-USD پشتیبانی میکنند، کم است. همچنین انتقال ارز فیات در بین صرافیها با کارمزدهای بالایی انجام میشود و فقط در صرافیهایی با قوانین KYC (احراز هویت) و صرافی هایی که عموماً آلت کوین زیادی ندارند، موجود است.
در واقع تنها دو گزینه استیبل کوین USDC و تتر (USDT) باقی میماند که یکی از سوی Tether Ltd و دیگری از سوی صرافی ارز دیجیتال کوین بیس (Coinbase) پشتیبانی میشود.
برای ارسال ارز فیات از ایران به سایر کشورها باید از مسترکارت، ویزاکارت یا حوالههای ارزی استفاده کنید که قطعا هزینههای زیادی به همراه دارند.
در مقابل، انتقال ارز با استفاده از تتر در کیف پول دیجیتال هزینهای ندارد و فقط باید مبلغ کمی به عنوان کارمزد تبدیل ارز فیات و انتقال آن پرداخت کنید. همچنین در کشورهای تحریم شده مانند ایران میتوان به تتر به عنوان یک روش سرمایه گذاری نگاه کرد. هنگام افزایش دلار، مقدار تتر خریداری شده نیز افزایش مییابد که با فروش آن میتوانید سود زیادی بدست آورید.
در این مقاله تفاوت بین USDC و تتر و اینکه از کدام رمز ارز به تنهایی استفاده کنید و چرا میتوان یکی را جایگزین دیگری کرد، توضیح خواهیم داد.
USDC نسبت به USDT امن تر است، زیرا میدانیم کوین بیس معتبر است و بودجه دارد، در حالی که واقعاً نمیدانیم آیا توکنهای کافی برای پشتیبانی از تتر صادر شده است یا خیر. آخرین خبری که داریم این است حدود ۷۵٪ از دلار آمریکا برای پشتیبانی از همه تترهای صادر شده، وجود دارد.
USDC یا USDT، کدام امن تراست؟
از نظر فنآوری، هر دو یکسان هستند. آنها توکنهای متمرکز هستند که در بلاک چین غیرمتمرکز اتریوم ساخته شده اند.
با این حال وقتی صحبت از اصول و پایه رمز ارز میشود، ما نسبت به امنیت USDC مطمئن تر هستیم؛ زیرا این کوین دلار آمریکا، در یکی از بزرگترین صرافیهای ارز دیجیتال جهان ایجاد میشود و از امنیت و سودآوری بیشتری برخوردار است. علاوه بر این این صرافی مرتباً حسابرسی میشود تا اطمینان پیدا کنند که برای هر USDC در گردش پشتوانه کافی وجود دارد.
در گذشته اتفاقاتی رخ داد که مردم باور کردند حسابرسی تتر متوقف شده است و در نتیجه نباید دلار کافی برای توکنهای صادر شده وجو داشته باشد. اطلاعات جدیدی که از آخرین حسابرسی داریم این است که اینترنت که حدود ۷۰٪ -> 75٪ دلار برای پشتیبانی از تترهای صادر شده وجود دارد.
با دانستن تاریخچه و شفافیت هر دو شرکت، اکنون میدانیم استیبل کوین امن تر است.
استیبل کوین در بایننس به عنوان بهترین گزینه جفت رمز ارز معاملاتی ذکر شده است.
آیا تتر به دلیل اینکه ۱۰۰٪ از سوی دلار پشتیبانی نمیشود، نا امن است؟
اکثر بانکها حتی ۱۰ درصد دلار برای پشتوانه از تتر هم ندارند و حدود ۷۰ درصد از سپردههایشان برای پول نقد است.
بعید به نظر میرسد که حداقل در کوتاه مدت ( امروز یا هفته آینده) تتر به میزان قابل توجهی کاهش یابد، اما ممکن است که در بلند مدت این اتفاق رخ دهد.
ما از معامله آلت کوینها با تتر در بلند مدت خودداری خواهیم کرد. در مقابل، هولد آلت کوینها بصورت استیبل کوین که قابل اعتمادتر و حسابرسی شده است را انتخاب میکنیم.
آیا چون FDIC بیمه نیست USDC ناامن است؟
شرکت بیمه FDIC سپرده کافی برای پشتیبانی بانکها ندارد. در واقع FDIC چیزی نیست جز ایجاد احساس امنیت کاذب برای .
USDC بیمه FDIC نیست. این مسئله فقط در صورت از کار افتادن کوین بیس مشکل ساز خواهد شد که به دلیل داشتن رمز ارز کافی برای پشتیبانی از دلار، هزینههای عملیاتی کم و امنیت عالی (ذخیره سازی به روش) هرگز نباید این اتفاق بیفتد.
تنها خطر واقعی برای نگه داشتن استیبل کوین به خصوص در بلند مدت دارد این است که رمز ارزهایی که از سوی دلار پشتیبانی میشوند، ممکن است در هنگام سقوط دلار ارزش خود را از دست بدهند.
این یکی از دلایلی است که افراد از تبدیل ارز فیات به رمز ارزها خودداری میکنند.
تتر یا استیبل کوین باید کجا نگهداری شود؟
بهترین مکان برای نگهداری این داراییها به هدف شما در نگهداری آنها بستگی دارد. اگر در معاملات روزانه از آنها استفاده میکنیم، بدیهی است که باید آنها را در کیف پول متصل یا غیرمتصل به صرافی استفاده کنید.
اگر دلیل شما برای نگهداری استیبل کوینها معامله ساز و کار ارز فیات روزانه نیست، گزینههای بهتری وجود دارد؛یعنی وام دادن دارایی به پلتفرمهای سود ده مانند Celsius یا BlockFi، که به شما سالانه بین ۸٪ -> 14٪ استیبل کوین سود میدهد. ۴۰ دلار پاداش بیت کوین (BTC) هنگام ثبت نام در Celsius و بین ۱۵ تا ۲۵۰ دلار با توجه به واریزی اولیه شما (به طور کلی حدود ۲۰ تا ۴۰ دلار) در هنگام ثبت نام در BlockFi دریافت خواهید کرد.
Celsius بهتر از BlockFi است؛ زیرا آنها به طور کلی عملکرد بالاتری نسبت به BlockFi در واریزی استیبل کوینها ارائه میدهند.
بطور کلی از هردو پلتفرم استفاده میکنند؛ زیرا سود آنها در مورد اتریوم، بیت کوین و سایر رمز ارزها مانند تتر یا استیبل کوین نسبتاً مشابه هستند.
دیدگاه شما