۵۰ شرکت برتر بورس تهران معرفی شدند / شاخص سازان در صدر
فهرست ۵۰ شرکت برتر بورس در سه ماهه چهارم سال گذشته بر پایه معیارهای نقدشوندگی سهام، میزان تاثیرگذاری بر بازار و برتری نسبتهای مالی از سوی بورس تهران اعلام شد .
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، فهرست 50 شرکت فعال تر بورس تهران برای سه ماهه چهارم سال گذشته از سوی مدیریت آمار و اطلاعات بورس تهران اعلام شد.
در دوره جاری نمادهای "وبانک، مبین، تیپیکو، دعبید، کاوه، شسپا و پاکشو" از 50 شرکت فعال تر بورس تهران خارج و نمادهای "شاراک، خگستر، بورس، فاراک، غگل، حفاری و بفجر" به این فهرست اضافه شدند.
براین اساس، شرکت های پتروشیمی خلیج فارس، فولادمبارکه، ملی مس، بانک ملت، تاپیکو، گل گهر، ایران خودرو، مپنا، پالایشگاه تهران و پتروشیمی پارس به ترتیب در شمار 10 شرکت برتر قرار گرفته اند.
همچنین شرکت های پالایشگاه اصفهان، پالایشگاه بندرعباس، مخابرات، کشتیرانی، سرمایه گذاری غدیر، چادرملو، سایپا، توسعه معادن و فلزات، گسترش نفت و گاز پارسیان و ارتباطات سیار ایران در رتبه های یازدهم تا بیستم جدول فعال ترین شرکت های بورسی در سه ماهه چهارم سال 98 ایستادند.
از سویی دیگر، رتبه های 20 تا 30 نیز برای شرکت های فولاد خوزستان، بانک تجارت، گروه مدیریت سرمایه گذاری امید، پتروشیمی جم، بانک پاسارگاد، پتروشیمی نوری، داده گستر عصر نوین، بانک صادرات، مبین انرژی خلیج فارس و بانک اقتصاد نوین به ثبت رسیده است.
در این میان، سرمایه گذاری صنایع شیمیایی ایران، پتروشیمی پردیس، سرمایه گذاری صدر تامین، پالایشگاه تبریز، فولاد سپید فراب کویر، فولاد خراسان، بانک پارسیان، سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی، خدمات انفورماتیک، پتروشیمی شازند، ایران ترانسفو، پتروشیمی خارک، پارس خودرو، گسترش سرمایه گذاری ایران خودرو، گروه پتروشیمی سرمایه گذاری ایرانیان، بورس تهران، ماشین سازی اراک، گلوکوزان، حفاری شمال و فجر انرژی خلیج فارس جایگاه 31 تا 50 را به خود اختصاص داده اند.
بنابراین گزارش،شناسایی شرکت های فعال تر در بورس تهران بر پایه ترکیبی از قدرت نقدشوندگی سهام و میزان داد و ستد سهام در تالار معاملات، تناوب داد و ستد سهام و معیار تاثیرگذاری شرکت بر بازار (میانگین تعداد سهام منتشر شده و میانگین ارزش جاری سهام در دوره بررسی) است.
شاخص بورس(Index)
شاخص بورس یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان میدهد.
در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خرید و فروش میشود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان میدهد.
بنابراین برای مقایسه دو شاخـص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخـصها را نسبت بهروز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آنها را.
بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. به عبارت دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه گذاران در بورس است.
شاخص ابزاری برای اندازه گیری و مقایسه پدیده هایی است که دارای ماهیت مشخصی هستند و بر مبنای آن می توان، تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره، بررسی نمود.
میتوانید این مطلب را درباره ی بورس مطالعه کنید.
برای درک بهتر مفهوم شاخص بورس نیاز است که ابتدا اطلاعاتی در مورد بازار بورس داشته باشید.
انواع شاخص ها شاخص بورس
بازار بورس و بورس اوراق بهادار تهران دارای شاخص های مختلفی است که سرمایه گذاران با بررسی آن ها به خرید و فروش سهام می پردازند.
شاخص کل
در بورس اوراق بهادار تهران مهمترین شاخص، شاخـص کل است.
شاخص در مفهوم کلی معیاری است که بر اساس آن شرکت های بزرگتر، اثر بیشتری بر رشد یا افت شاخص کل بورس دارند.
نشان دهنده ی میانگین میزان تغییرات قیمت سود و سهام شرکت های فعال در بازار سرمایه است.
شاخص کل در شرکت ها
شاخص کل به عوامل مختلفی وابسته است که از جمله آن ها می توان به میزان بزرگی شرکت ها و تعداد سهام و سرمایه آن ها اشاره نمود.
در تعیین این شاخص تمامی شرکت های بورسی کوچک و بزرگ در نظر گرفته می شوند و شاخص هم وزن بر اساس سهامی آن ها مشخص می شود.
در شاخص کل حتی اگر بیشتر شرکت ها دارای بازدهی منفی باشند اما فقط چند شرکت بزرگ بازدهی مثبتی داشته باشند شاخص کل مثبت می شود
این شاخص مقدار سود نقدی پرداختی به سهامداران را نشان نمی دهد.
شما با استفاده از نمودار شاخص کل قیمت می توانید وضعیت شاخص بورس را در بازه های زمانی مختلف مشاهده نمایید.
شاخص قیمت(Price index)
متغیری در اقتصاد است که تحولات قیمت را بر مبنای یک ساله پایه نشان می دهد.
این شاخص، بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت های پذیرفته در بورس اوراق بهادار است.
شاخص کل هم وزن
شرکت های پذیرفته شده در بورس با وزنی برابر در محاسبه شاخص کل سهیم هستند .
نوسانات مثبت و منفی شرکت های بزرگ در این شاخص تاثیرگذار است.
به عبارت دیگر اندازه شرکت ها در محاسبه آن تاثیری ندارد و وزن همه شرکت ها یکسان در نظر گرفته می شود.
هنگامی که این شاخص مثبت باشد نشان دهنده آن است که بیش از نیمی از شرکت های بازار بورس بازدهی رو به رشدی داشته اند.
در شاخص هم وزن تنها بازدهی تمامی شرکت ها در نظر گرفته می شود و سرمایه آن ها نقشی در تعیین شاخص ندارد.
شاخص بازده نقدی(TEDIX)
این شاخص نشان دهنده میانگین بازدهی حاصل از پرداخت سود نقدی شرکت های بورسی به سهامداران می باشد.
بنابراین شرکت ها در صورتی که شاخص سود نقدی افزایش یابد به صورت سالیانه سود نقدی بیشتری را بین سهامداران خود تقدیم می نمایند.
شاخص سهمی
شاخص هایی هستند که کسری می باشندو نتیجه آن به صورت درصد بیان میشود.
تمامی شرکت هایی که در بورس فعال هستند در دو گروه صنعتی و مالی قرار میگیرند. برای مثال پتروشیمی، مخابرات و سیمان…
شاخص صنعت تغییراتی که در قیمت سهام شرکت های صنعتی فعال رخ می می دهد را تعیین می کند. به عنوان مثال کینوتن به بیمه، بانک ها و شرکت های سرمایه گذاری اشاره کرد.
شاخص قیمت و بازده نقدی(TEDPIX) شاخص بورس
افرادی که قصد دارند به صورت کوتاه مدت در بازار بورس سرمایه گذاری نمایند باید به این سهام توجه ویژه ای داشته باشند.
به عبارتی دیگر در سودهای کوتاه مدت شاخص قیمت از شاخص کل از اهمیت بیشتری برخوردار است.
در رسانه ها از شاخص قیمت و بازده نقدی به عنوان شاخص کل بورس تهران یاد می کنند.
این شاخص در بین سرمایه گذاران بسیار پر کاربرد است و سطح عمومی قیمت و سهام های بورسی را نشان می دهد.
شاخص سهام آزاد شناور(TEFIX) شاخص بورس
سهام هایی که صاحبان آن ها نمی خواهند در مدیریت شرکت نقشی داشته باشند و معاملات آن سهم را تنها به منظور خرید و فروش انجام داده اند.
این سهام ها قابلیت نقد شوندگی بسیار بالایی دارند.
نحوه محاسبه شاخص سهام آزاد شناور و شاخص کل مشابه یکدیگر می باشد.
تنها تفاوت آن ها این است که در محاسبه شاخص سهام آزاد شناور درصد سهام آزاد شناور شرکت ها در نظر گرفته می شود .
میزان قیمت و سود این سهام ها را در بازار بورس تعیین می کند.
شرکت هایی که دارای سرمایه بیشتر و همچنین سهام شناور آزاد بالاتری داشته باشند تاثیر گذاری بیشتری بر این شاخص خواهند داشت.
یک استعاره برای درک بهتر مفهوم شاخصها
شاید یک استعاره خوب برای درک بهتر شاخصها و کاربرد آنها، استفاده از داشبورد خودرو باشد.
قطعاً پارامترهای زیادی در یک خودرو وجود دارد و قابل سنجش است.
اما تعدادی از آنها برای نمایش در داشبورد خودرو انتخاب میشوند:
در دنیای مدیریت و اقتصاد و سرمایه گذاری هم میتوان از این استعارهی استفاده کرد.
همه اتفاقهای اطراف را نمیتوان همزمان مورد توجه قرار داد. همچنین اتفاقها و رویدادهای پُر سروصداتر الزاماً مهمترین رویدادها نیستند.
بخشی از رویدادها اصلاً بهتر است در داخل یک فضای بسته اتفاق بیفتد و تا وقتی نشانهای از مشکل بروز نکرده به سراغشان نرویم .
شاید همین که پس از هر چند هزار کیلومتر نگاهی به داخل موتور بزنیم کافی باشد و لازم نباشد در حالت عادی به شکلی وسواس گونه متوقف شویم و داخل اتاق موتور را نگاه کنیم.
افزایش و کاهش شاخص بورس به چه معناست؟
این روزها بازار بورس بسیار رونق گرفته و میزان مراجعه مردم به کارگزاریها بیش از گذشته شده است.
سرمایهگذاران بازار بورس برای کسب درآمد بیشتر از این بازار پرریسک معمولا عوامل مختلفی را مورد بررسی قرار میدهند.
موفقیت در این بازار نیازمند ارزیابی مستمر وضعیت بازار و روند قیمت یا سود سهام شرکتها در دورههای مختلف است.
یکی از مهمترین ابزارهایی که در ارزیابی بازار سرمایه بسیار مفید است تحلیل شاخص بورس است.
شاخص بازار اول و بازار دوم
تمامی شرکت هایی که در بازار بورس اوراق بهادار تهران عضو هستند و دارای فعالیت می باشند با توجه به معیارها و شاخص هایی در دو گروه قرار می گیرند.
معیارهایی که برای تفکیک و دسته بندی این شرکت ها مورد استفاده قرار می گیرد:
- میزان سرمایه، تعداد سهامداران، میزان سهامی که سهامداران حقیقی به خرید و فروش آن در بازار می پردازند، وضعیت سود آوری و …
- شرکت ها در دو گروه بازار شرکت های بزرگ و بازار شرکت های کوچک قرار میگیرند.
- شرکت هایی که میزان سرمایه بیشتری داشته باشند و از اکثریت معیارهای ذکر شده برخوردار باشند در بازار اول و سایر شرکت ها در بازار دوم قرار می گیرند.
نحوه محاسبه شاخص بورس
روش اندازهگیری هر شاخـص، منحصر به همان شاخـص است و نمیتوان رقم فعلی یک شاخـص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد.
نحوه محاسبه شاخص تقسیم ارزش جاری بازار سهام در هر لحظه بر ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبداء ضرب در صد بدست می آید.
ع دد بدست آمده، شاخص آن گروه یا دسته مورد نظر را به ما نشان می دهد.
نحوه محاسبه ارزش جاری شرکت
ارزش جاری هر شرکت از ضرب تعداد سهام هر شرکت در قیمت سهام آن بدست می آید.
نحوه محاسبه ارزش جاری بازار
ارزش جاری بازار نیز از جمع ارزشجاری شرکتهای پذیرفته شده حاصل می شود.
مثال
فردی را در نظر بگیرید که سهام شرکت X را در ابتدای سال، با قیمت ۱۵۰ تومان بخرد.
در ادامه قیمت سهام این فرد در پایان همان سال، به ۱۸۰ تومان برسد.
همین طور شرکت در پایان سال نیز ۱۵ تومان به عنوان سود نقدی، به ازای هر سهم میان سهماداران خود توزیع کند.
این فرد در کل ۴۵ تومان سود از محل افزایش قیمت سهم و دریافت سود نقدی کسب کرده است.
بازدهی این شخص در پایان سال، ۳۰ درصد خواهد بود.
محاسبه شاخص بورس بر چه اساسی انجام میشود؟
شاخصها یا نماگرها ابزارهایی هستند که تصویری کلی نسبت به شرایط عمومی قیمت، بازدهی تمامی شرکتهای بورسی را در اختیار تحلیلگر قرار میدهند.
برای محاسبه شاخص بورس میتوان آن را از جنبه متغیرهای مشخص نیز بررسی کرد.
در چنین مواردی باید از شاخصهای صنعت و مالی ۵۰ شرکت فعالتر استفاده کرد.
نگاهی کوتاه به شاخصهای دیگر بورس
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ: این شاخص، سطح عمومی قیمت سهام ۳۰ شرکت بزرگ را نشان میدهد.
۳۰ شرکت بزرگی که ارزش بازار آنها در مقایسه با سایر شرکتها بیشتر است.
ارزش بازار یک شرکت از حاصل ضرب «قیمت روز سهام شرکت» در «تعداد سهام آن شرکت» به دست میآید.
مفهوم واحد در شاخص چیست؟
شاخص براساس یک واحد تعریف می شود بدین صورت اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال
برای مثال ۱۰ هزار واحد باشد و در پایان سال به ۱۵ هزار واحد افزایش یابد یعنی ۵ هزار واحد افزایش داشته باشد
به معنای بازده ۵۰% درصدی در شاخص کل بورس است.
شاخص ۵۰ شرکت فعال
این شاخص سطح عمومی قیمت ۵۰ شرکت فعال بورس را نشان میدهد. هر سه شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر ماه یکبار، شرکتهایی که خرید و فروش سهام آنها آسانتر و سریعتر از سایر شرکتها صورت بگیرد در این شاخص قرار میگیرند.
شاخص سرمایه گذاری چیست؟
“indexing” نوعی مدیریت منفعل صندوق است.
مدیر صندوق به جمعآوری سهام در زمان بازار میکند یعنی انتخاب اوراق بهادار برای سرمایهگذاری و استراتژی برای خرید و فروش آنها، مدیر صندوق پرتفوی ایجاد میکند.
یده این کار این است که صندوق با تقلید از مشخصات شاخص بورس اوراق بهادار به عنوان یک کل یا بخش گستردهای از آن پرتفوی خود را به عملکرد شاخص نزدیک میکند.
از آنجا که نمیتوانید مستقیماً روی یک شاخص سرمایهگذاری کنید، صندوقهای شاخص برای ردیابی عملکرد آنها ایجاد میشوند.
این صندوقها به تقلید از دادههای یک شاخص میپردازند و بدین ترتیب به یک سرمایهگذار اجازه میدهند درازای پرداخت هزینه، روی عملکرد شاخص شرط بندی کنند.
شاخص بورس در اوراق بهادار
شاخصهای بورس اوراق بهادار در سراسر جهان، شاخصهای قدرتمندی برای اقتصاد جهانی و هر کشور هستند.
۳۰ مرداد؛ در جستجوی روند
شاخص کل بورس، امروز با کاهشی حدود نیم درصدی به رقم ۱ میلیون و ۴۲۹ هزار واحدی رسید. شاخص هم وزن اما با کاهشی جزئی به رقم ۳۹۶ هزار واحد رسید.
تاثیر در شاخص
وبانک و کالا بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص؛ فولاد و فارس بیشترین تاثیر منفی بر شاخص را اِعمال کردند.
ارزش معاملات خرد
در محدوده ۲۶۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت.
بیشترین ارزش معاملات خرد
را خساپا و دارا یکم داشتند.
بیشترین سهام پر تراکنش
را خساپا و خودرو داشتند.
روند ورود و خروج نقدینگی حقیقی ها
حدود ۲۷۰ میلیارد تومان “منفی” بود.
نرخ ارز و سکه
به ترتیب در محدوده ۲۸.۵۵۰ تومان و ۱۳.۱۰۰.۰۰۰ تومان قرار گرفتند.
تعداد نمادهای مثبت و منفی
در پایان معاملات امروز ۲۵۵ نماد مثبت بودند. از این تعداد ۷۴ نماد با صف خرید به کار خود پایان دادند. در مقابل ۴۰۰ نماد منفی بودند و از این تعداد نیز ۴۹ نماد با صف فروش به کار خود پایان دادند.
ارزش صفوف خرید در برابر ارزش صفوف فروش
امروز ۳۶۷ میلیارد تومان صف خرید و ۲۴۰ میلیارد تومان صف فروش در پایان معاملات در بازار دیده می شد.
نمادها با بیشترین ورود (خروج نقدینگی) حقیقی ها
فخوز و سامان بیشترین ورود نقدینگی حقیقی ها و وامید و های وب بیشترین خروج نقدینگی حقیقی ها را به خود اختصاص دادند.
چند خبر کوتاه از بازار سرمایه
- مهندس تیموری، مدیر عامل گروه خودروسازی سایپا در گفتگو با بورس ۲۴: تمام فرآیندهای کارشناسی اموال و دارایی و قیمت گذاری سهام این شرکت به اتمام رسیده است و مرکز مشاوران قوه قضاییه نامهنگاری های آن را آماده کرده و طی هفته جای، پاکات در حضور هیات مدیره بازگشایی خواهد شد. به دلیل اینکه عرضه ۴۲ درصدی سهام مدیریتی (با احتساب سهامی که وساپا و ورنا و نیوان ابتکار و سمیکو دارند) اساساً به نظر من دو عدد قیمتگذاری بلوک و تابلو نباید با هم مقایسه شوند، این عددی که در تابلو می بینیم اصلاً عددی نیست که بخواهد سهام فروخته شود، در واقع هر شخصی ۴۲ درصد بلوک سایپا را خریداری کند، صاحب سه کرسی مدیریتی خواهد شد.
- ارزشگذاری بلوک سهام آماده عرضه ایران خودرو به پایان رسید؛ ارزشگذاری بلوک ۱۳.۷۷ درصدی ایران خودرو جهت عرضه به بخش خصوصی به پایان رسید و مدارک مربوط جهت تعیین اهلیت تحویل سازمان گسترش و نوسازی شد. علیرغم اخبار منتشر شده در رسانه ها شرکت های زیر مجموعه ایران خودرو به طور جداگانه واگذار نخواهد شد و خصوصی سازی ایران خودرو به طور کلان و با عرضه سهام ۱۳.۷۷ درصدی ایران خودرو خصوصی سازی این شرکت ممکن است به پایان کامل برسد.
- فروش اوراق دولت به بیشترین میزان در سالجاری رسید؛ سردرگمی بانکها در حراج؛ براساس آمارهای رسمی، در سیزدهمین مرحله حراج اوراق که در تاریخ ۲۵ مرداد ماه برگزار شد، در مجموع ۳ هزار و ۶۳۰ میلیارد تومان اوراق به فروش رسید. این بیشترین میزان فروش اوراق در حراجهای سالجاری است. بانکیها پس از غیبت در حراج قبل، در این حراج کمی بیش از یکهزار میلیارد تومان اوراق خریداری کردند؛ اما همچنان از لحاظ ارزش اوراق خریداریشده، پشتسر بورسیها قرار میگیرند.
- آغوش باز صحن علنی به طرح تحول بانکی؛ ماده ۱ و ۲ طرح بانکداری تصویب شد؛ با وجود اعتراضات گسترده کارشناسی به طرح بانکداری مجلس در روزهای گذشته، صحن علنی تصویب مواد این طرح را با حمایت بالا آغاز کرد؛ به طوری که ماده یک آن با ۱۹۸ رأی موافق، یک رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع (از مجموع ۲۲۲ نماینده حاضر در جلسه) تصویب شد. در ادامه نمایندگان ماده ۲ طرح بانکداری اسلامی را مورد بحث و بررسی قرار دادند و در نهایت این ماده را با ۱۷۵ رأی موافق، ۱۰ رأی مخالف و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۰ نماینده حاضر در جلسه تصویب کردند.
- با اصلاح اساسنامه، پالایش و دارا یکم به ارزش واقعی خود نزدیک میشوند؛ مهدی مساحی، دستیار ویژه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از واگذاری شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر سهام سایپا و ایران خودرو در نیمه دوم سال جاری خبر داد و در عین حال گفت که اصلاح اساسنامه ETF های دولتی در جریان بررسی در دولت است.
پیش بینی بازار سرمایه
بازار امروز هم همانند دیروز، روند مشخصی نداشت. گاهی تقاضا تقویت می شد و گاهی عرضه ها از راه می رسیدند. نوسانات بازار، خصوصاً در نمادهای شاخص هم وزن یا کوچکترها بسیار جزئی بود. تحرکات مثبت خریداران، بیشتر در تک نمادها و صنایع کوچک و متوسط همچون دارویی ها، سیمانی ها، زراعتی ها، غذایی ها و لیزینگی ها مشاهده می شد. در دیگر سو، به دلیل کاهش مداوم دلار آزاد، شاهد افزایش عرضه ها در نمادهای بزرگتر بودیم اما آن هم شدت بالایی نداشت. همچنان خروج نقدینگی حقیقی ها را امروز شاهد بودیم و بی هدفی بازار از همان ابتدای وقت در معاملات دیده می شد. امروز بجز صندوق های با درآمد ثابت، سایر گروه ها با خروج پول همراه بودند. گروه های دلاری بازار از جمله چند رشته ای صنعتی یا هلدینگها، پتروشیمی ها، پالایشگاه ها، فلزی ها بیشترین خروج پول را ثبت کردند. امروز حتی بانکها و خودروسازان نیز با خروج پول همراه بودند.
اما در معاملات خودروسازان، خصوصاً سایپا، امروز تا میانه های وقت با ورود پول همراه بود. این اتفاق در شرایطی رخ می داد که روز گذشته، اقبال خاصی بر این گروه های پر حاشیه بازار نبود. لذا انتظار می رفت این گروه نیز پرعرضه کار خود را آغاز کنند. مشخص بود باید منتظر خبری باشیم. لذا به تدریج اخباری از زمان و قیمت واگذاری بلوک خودروسازان از قول مسئولین شرکتها منتشر گردید. اما نهایتاً با انتشار این اخبار، بار دیگر عرضه ها در خودروسازان شدت گرفت تا اینکه ورود پول به این صنعت، جای خود را به خروج پول داد.
در چرایی این موضوع باید چند مورد را در نظر گرفت. در ابتدا اینکه به دلیل بد قولی های زیادی که در خصوص مزاید بلوک خودروسازان انجام شده است بازار به شدت به اخبار بلوک آنها بی اعتنا است و با دید شک و تردید می نگرد. حال اگر بنا را بر صحت اخبار مزایده بلوک خودروسازان بگذاریم. با توجه به صحبتهای جدید مدیرعامل سایپا، بنابراین می توان نتیجه گرفت، گمانه ها در خصوص قیمتهای بالای ۵۰۰ تومانی سایپا توسط مدیرعامل تایید شده است. لذا بیم آن می رود که در این مزایده با این قیمت گزاف، کسی خریدار بلوک خودروئی ها نباشد. گمانه ها درباره این موضوع در بین فعالان بازار همچنان ادامه دارد.
اما موضوع مهم تر را باید در تخلفات فولاد مبارکه جستجو کرد. اینکه خودروسازان، ورق مورد نیاز خود را زیر قیمت بازار آزاد، از فولاد گرفته و مازاد آن را در بازار آزاد فروخته اند، اتفاقی نبود که بتوان به سادگی از آن گذشت. لذا فعالان این صنعت نگران این شدند که شاید رویه ای همچون فولاد مبارکه در خودروسازان هم در پیش باشد یا برای خودروسازان هم مساله ای درست شود. روز گذشته مفصلاً عنوان شد که عمده تخلف ۹۲ همتی فولاد در گزارش تحقیق و تفحص مجلس، مربوط به قیمت گذاری دستوری به میزان ۵۷ همت ۶۲% میزان تخلف است. مضحک این که وزیر صمت که از مجلس رأی اعتماد گرفته، شرکت ها را مجبور به فروش محصولات به قیمت مشخص، غیر از قیمت بازار می کند و از آن طرف شرکت ها که چاره ای جز انجام ندارند را بعدأ مجلس به تخلف محکوم می کند.
واضح است که خودروسازان هم از این آب گل آلود همچون لوله و پروفیل سازان، ماهی می گیرند. محصول را زیر قیمت می خرند و اگر بتوانند با بهانه عدم نیاز و مازاد مصرف، آن را در بازار آزاد با قیمتهای گزاف می فروشند. اما از نظر فنی، خودروسازان به دلیل اینکه ملزم به افزایش تولید بودند، مجاز به فروش ماده اولیه تولید یعنی ورق، در بازار آزاد نبودند. لذا هیچ اغماضی به این تخلف از سوی خودروسازان وارد نیست. رانتی که قیمت گذاری دستوری در بعضی بازارها ایجاد کرده وسوسه کننده است و با توجه به اینکه افراد به دنبال حداکثر کردن منافع خودشان هستند، ممکن است در برخورد با رانت های کلان در معرض تضاد منافع قرار بگیرند و از فرصت به وجود آمده سوء استفاده کنند. لذا قیمت گذاری دستوری منشاء اصلی تمام تخلفات در شرکتها است. مصداق این رفتار سیاستگذار با شرکتهای بورسی یادآور ضرب المثل ایرانی “آینه، چون نقش تو بنمود راست — خود شکن، آیینه شکستن خطاست” می باشد. چه بسیار کارشناسانی که در خصوص مفاسد و مضرات قیمت گذاری دستوری مطلب نزدند. در همین سلسله گزارشات نیز بارها به آن اشاره شده بود. اما گوش شنوایی نیست و در همچنان بر همان پاشنه می چرخد. لاتاری خودرو نمونه بارز دیگر این نوع مفاسد است اما همچنان وزارت صمت حاضر به رفع این نوع قیمت گذاری دستوری و ورود تمام محصولات خودروسازان به بورس کالا نیست.
اما مساله بعدی در بازار سرمایه خصوصاً معاملات خودروسازان به اخبار ضد و نقیض برجام باز می گردد. با اینکه سکه و دلار که هوشمند تر هستند اعتقاد به حصول توافق دارند و مسیر کاهشی را در پیش گرفته اند اما در بازار سرمایه هنوز اعتمادها به برجام، کامل وجود ندارد. به نظر می رسد پشت پرده اتفاقاتی در جریان باشد. اینکه آمریکا، جواب ایران را مخفیانه و نه علنی به اتحادیه اروپا داده است کمی مشکوک است. اتحادیه اروپا این وسط نقش میانجی دارد. میانجی که به دلیل بحران انرژی، تمایل زیادی به احیای برجام دارد. به نظر می رسد اروپا در خواست کرده است که اگر حتی پاسخ آمریکا منفی هم بوده است آن را به صورت علنی مطرح نکند. چرا که بر هم خوردن برجام قطعاً موجب التهاب بیشتری در بازار انرژی خواهد شد. بازاری که تحت تاثیر جنگ اوکراین و روسیه بسیار آسیب پذیر و شکننده شده است. در شرایطی که فصل سرما نزدیک است هرگونه التهابی اوضاع را بدتر خواهد کرد. آمریکا هم به دلیل منافعی که در آینده دارد از اروپا تبعیت می کند. واضح است این اروپا است که هنوز در برجام است و می تواند مکانیسم ماشه را اجرایی کند و آمریکا ممکن است اگر برجام احیاء نشود به اروپایی ها محتاج شود. اگر این سناریو را بپذیریم، واضح است یک بازی مقصر بین ایران و آمریکا در جریان است. اگر می خواست مذاکره واقعی به نتیجه برسد تیم های ایرانی و آمریکایی رو در رو با هم صحبت می کردند. در حال حاضر یک بازی روانی در جریان است که هر طرف می خواهد خودش را صاحب حسن نیت و نرمش نشان دهد و طرف مقابل را متهم به شکست و ترک مذاکرات کند. بنابراین سناریو محتملی را می توانیم وزن دهیم که مذاکرات برجام همچنان تا پایان فصل سرما باز بماند. اما چالش گریز هسته ای ایران هم مطرح است که وزن توافق را بالا می برد. چرا که، کش دادن بیش از حد مذاکرات، ایران را به مرحله نهایی سلاح هسته ای نزدیک می کند و این خواست آمریکا نیست. چالش اصلی احتمالاً موضوع PMD است. PMD موضوعی نیست که بتوان آن را برای توافق نهایی لاپوشانی کرد. چرا که آمریکا، کنگره را پیش روی خود دارد و کنگره بی شک، چنین چیزی را بر نمی تابد. تمام سیگنال ها نشان می دهد که آمریکا حتماً ایران را الزام می کند که موقعیت مکانی فعلی مواد و تجهیزات آلوده را اعلام کند. موضوعی که ایران تا به حال به هیچ وجه زیر بار آن نرفته است. به نظر می رسد حتی خود روسیه هم مانعی برای توافق باشد. اینکه روسیه به راحتی توافق را امضاء کند، کمی شک بر انگیز است. بنابراین امضای برجام منوط به حل مساله پادمان ها و رضایت روسیه است. البته در عمل ممکن است توافق بخواهد امضا شود اما تا روز اجرا شرایط رضایت آژانس تامین نشود و روسیه به عنوان مانع اصلی شناخته شود. به هر حال، شرایط بسیار پیچیده است و تمامی بازارها را در ابهام برده است.
سقف شاخص کل بورس در سال جدید کجاست؟
پیش بینی کارشناسان حاکی از آن است که حرکت صعودی شاخص کل تا مقاومت مهم یک میلیون و ۵۸۰هزار واحدی پیش رود. همچنین انتظار میرود این روند صعودی در شاخص هم وزن تا برخورد به داینامیک مقاومتی مهم بلندمدتی در ۴۳۰هزار واحد واحد ادامه یابد.
اقتصادآنلاین – هانا پاکمند؛ بر اساس تحلیل کارشناسان در کنار توجه به عوامل کلان اقتصادی، برجام و ارزنده بودن قیمت سهمها در اکثر صنایع میتواند در ترسیم آینده نگری شاخص کل کمک بهتری داشته باشد. از نظر تکنیکالی نیز باید توجه داشت که سطح ۳۸۰هزار واحد در شاخص هم وزن برای رعایت حد زیان ضروری است.
به نظر میرسد این تغییر نرخهای جهانی در ارزش سهام شرکتها تاثیرگذار باشد و اگر ارزش سهام شرکتها تا الآن رشدی نداشته تحت تاثیر سیاستهای کلان به ویژه سیاست کنترل تورم بوده که بورس را از طریق حقوقیها محدود ساخته است.
اما به زعم اغلب کارشناسان شرکتها در گزارشهای دورهای عملکرد خوبی از خود نشان دادند و به سودسازی خوبی رسیدهاند، این موضوع در کنار اینکه در چند وقت اخیر روند خروج سرمایه از بازار کاهش و تا حدی متوقف شده است، تقاضای بازار برای سهام را بیشتر میکند.
مهشید داداش زاده، کارشناس و فعال بازار سرمایه در گفتوگو با اقتصاد آنلاین، روند شاخص کل را بررسی کرد و گفت: حرکت رو به رشد شاخص کل باعث اقبال بیشتر سرمایهگذاران به بورس شده است. با نگاهی به نمودار شاخص کل و طبق بررسیهای گذشته نگر، اندیکاتور شاخص کل پس از اصلاح با برخوردهایی در تاریخهای ۹۹.۰.۲۰، ۹۹.۱۱.۱۸، ۱۴۰۰.۰۳.۰۳، ۱۴۰.۰۶.۰۶ و نهایتا ۱۴۰۰.۱۰.۰۸ در محدوده اشباع فروش ۳۰ و ۲۷واحدی، با تقاضای بیشتری مواجه بود.
وی افزود: این استدلال تکنیکی در کنار توجه به عوامل کلان اقتصادی، برجام و ارزنده بودن قیمت سهمها در اکثر صنایع میتواند در ترسیم آینده نگری شاخص کل کمک بهتری داشته باشد.
این کارشناس بازار سرمایه ضمن تحلیل روند شاخص کل بیان کرد: از تاریخ ۱۴۰۰.۱۱.۰۵ حرکت رو به رشد در چارت شروع شد و پس از یک روند کوتاهمدت صعودی، تا محدوده یک میلیون و ۳۰۰هزار واحد یک استراحت زمانی در نمودار روی داد و با حفظ این سطح انتظار میرفت روند مثبت همچنان ادامهدار باشد که با حرکت کندلها، شکستها و برگشتهای قیمتی بسیار کوتاهمدت به عنوان پولبک مقاومت مهم یک میلیون و ۴۰۰هزار واحدی نیز شکسته شد.
وی ادامه داد: شاخص کل همچنین در روزهای اخیر درگیر محدوده رنج زنی بود که موفق به شکست مینور این سطح نیز در محدوده یک میلیون و ۴۸۰هزار واحدی شد. بنابراین انتظار میرود این حرکت تا مقاومت مهم یک میلیون و ۵۸۰هزار واحدی پیش رود و سپس مجدد با آنالیز چارت و حجم معاملات و ارزش معاملات به نظر میرسد امسال تا محدوده یک میلیون و ۷۰۰هزار واحد روند صعودی شاخص کل ادامه داشته باشد.
این کارشناس تشریح کرد: در بررسیهای شاخص کل و شاخص هم وزن با رسم یک لاین داینامیک، حمایتها از محدوده ۳۱۵هزار و ۷۴۴واحدی آغاز شد و پس از شکست یک سطح فلیپ مینوری در محدوده ۳۴۰هزار واحدی توانست با قدرت تبدیل به سطح محدوده ۳۶۰هزار واحدی را نیز بشکند و بدون توقف تا ۴۰۱هزار واحد پیش رفت.
داداش زاده ادامه داد: انتظار میرود این روند صعودی در شاخص هم وزن تا برخورد به یک داینامیک مقاومتی مهم بلندمدتی ادامه یابد. این عدد میتواند ۴۳۰هزار واحد برای شاخص کل هم وزن باشد. همچنین باید توجه داشت که سطح ۳۸۰هزار واحد در شاخص هم وزن برای رعایت حد زیان ضروری است.
انواع شاخصها و سهم های شاخص ساز
در فرهنگ فارسی معین شاخص به این صورت تعریف شده است. عددی که میانگین ارزش مجموعهای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند. همانطور که از تعریف فوق برداشت میگردد شاخص نماینده مجموعهای از متغیرهای همگن است. برای مثال در معاملات بورس اوراق بهادار از آنجایی که دارایی اصلی مورد مبادله سهام است بنابراین قیمت سهام به عنوان متغیر اصلی تعریف شده و بر این اساس انواع شاخص های بورس تعریف میگردد. با عنایت به این توضیحات به تبیین انواع شاخص های بورس اوراق بهادار تهران مورد استفاده قرار گرفته میپردازیم. در بورس تهران، ۸ شاخص مهم وجود دارد که از جایگاه تحلیلی بالایی نزد سرمایهگذاران برخوردار هستند. شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص ۵۰ شرکت برتر و شاخص ۳۰ شرکت بزرگ از جمله مهمترین شاخصهای مهم در بازار بورس تهران هستند.
شاخص کل قیمت چیست؟
همانطور که پیش از این نیز مطرح شد شاخص نماگری است که سطح عمومی قیمت یا بازدهی را برای گروهی یا کل سهام نشان میدهد. بنابراین شاخص کل قیمت نشاندهنده سطح عمومی قیمت کلیه سهام موجود در بازار بورس است. از آنجایی که شاخص یک عدد است و واحد اندازهگیری خاصی برای آن تعریف نشده است به منظور اینکه قابلیت تفسیر و تحلیل پیدا کند به این صورت عمل میگردد. یک سال مشخص را به عنوان سال پایه تعریف میکنند و تمامی ارقام شرکتها در آن سال را به عنوان ارقام مبنا در سال پایه تعریف میکنند. پس از آن تغییرات قیمتی سهام در سالهای بعد را نسبت به آن سال میسنجند و از این طریق رشد یا نزول شاخص اتفاق میافتد. فرمول محاسبه شاخص کل قیمت از رابطه زیر محاسبه میشود:
همانطور که مشاهده میفرمایید در مخرج کسر شاهد ارقام مذکور در سال مبدأ هستیم. منظور از ارزش جاری که در صورت و مخرج کسر به آن اشاره شده چیست؟ لازم به ذکر است که ارزش جاری هر سهم از حاصلضرب قیمت پایانی سهام ضربدر تعداد سهام آن شرکت به دست میآید. همچنین عنایت داشته باشید که سال مبدأ در بورس اوراق بهادار تهران سال ۱۳۶۹ تعریف شده است و قیمت سهام در آن سال به عنوان مبنای محاسبات لحاظ گردیده است. برای درک این موضوع سعی میکنیم تا در قالب یک مثال مواردی را خدمت شما شرح دهیم:
فرض کنید که کل بازار از سال ۱۳۶۹ تا الآن تنها از سه سهم الف، ب و پ تشکیل شده باشد. اطلاعات سهام در آن سال به شرح زیر است:
سهم الف: ۱۰۰۰ سهم به ارزش ۱۰۰۰ ریال
سهم ب: ۲۰۰۰ سهم به ارزش ۳۰۰۰ ریال
سهم پ: ۲۰۰۰ سهم به ارزش ۲۰۰۰ ریال
در نتیجه ارزش جاری بازار در سال ۱۳۶۹ در شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر مثال ما برابر خواهد بود:
(۱۰۰۰*۱۰۰۰) + (۲۰۰۰*۳۰۰۰) + (۲۰۰۰*۲۰۰۰) = ۱۰۰۰۰۰۰ + ۶۰۰۰۰۰۰ +۴۰۰۰۰۰۰ = ۱۱۰۰۰۰۰۰
بنابراین ارزش جاری بازار در سال ۱۳۶۹ معادل ۱۱ میلیون ریال بوده است و طبق فرمول شاخص، رقم شاخص در آن سال ۱۰۰ واحد است. حال فرض کنید در سال ۱۳۷۰ قیمت سهام الف به ۲۰۰۰ ریال؛ سهام ب به ۲۷۵۰ ریال و سهام پ به ۲۵۰۰ ریال افزایش پیدا کند. بنابراین ارزش جاری بازار سهام در سال ۱۳۷۰ برابر خواهد بود:
(۱۰۰۰*۲۰۰۰) + (۲۰۰۰*۲۷۵۰) + (۲۰۰۰*۲۵۰۰) = ۲۰۰۰۰۰۰ + ۵۵۰۰۰۰۰ + ۵۰۰۰۰۰۰ = ۱۲۵۰۰۰۰۰
بنابراین همانطور که در محاسبات فوق مشاهده میفرمایید ارزش جاری بازار سهام در مثال ما در سال ۱۳۷۰ به ۱۲۵۰۰۰۰۰ افزایش پیدا کرده است. حال اگر شاخص کل را محاسبه نماییم شاهد رشد ۱۴ درصدی شاخص کل قیمت هستیم:
(۱۲۵۰۰۰۰۰/۱۱۰۰۰۰۰۰) * ۱۰۰ = ۱۱۴
همانطور که در بالا مشاهده میفرمایید شاخص کل نسبت به سال ۱۳۶۹ در حدود ۱۴ واحد افزایش داشته است که نشان از رشد ۱۴ درصدی شاخص بورس دارد.
نکاتی مهم در رابطه با شاخص کل قیمت:
در این شاخص زمانی که شرکتها از محل آورده نقدی و مطالبات سهامداران افزایش سرمایه میدهد و یا تعداد شرکتها کم و یا زیاد میشوند تعدیل میگردد که به دلیل پیچیدگی محاسبات از تشریح شیوه آن خودداری میگردد.
زمانی که یک سهم به دلایل مختلفی مانند شفافسازی؛ برگزاری مجمع عمومی عادی و یا به طور فوقالعاده بسته میشود قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی به عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص منظور میگردد.
از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکتهای مختلف اثر میپذیرد و بنابراین شرکتهای بزرگتر موجب تغییرات بزرگتر شاخص بورس میگردند نبایستی صرفاً تغییرات این شاخص را مبنا قرار داد و برای تحلیل و ارزیابی وضعیت کلی بازار بایستی از سایر شاخصها نیز کمک گرفت. یکی از اتفاقات رایج در بازار این هست که کلیت بازار نزولی است اما چون سه تا ۵ سهم بزرگ بازار صعود سنگین داشتهاند شاخص کل رشد قابلتوجهی را ثبت میکند.
سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر اساس میزان نقدشوندگی، درصد شناوری سهام، وضعیت سودآوری، تعداد سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیمبندی میکند. شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفتهشده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه میگردد و از آن به عنوان شاخص بازار اول و بازار دوم یاد میگردد.
شاخص کل هموزن:
شیوه محاسبه شاخص کل هموزن مشابه شاخص قیمت کل است با این تفاوت که از تعداد سهام شرکت در محاسبه شاخص استفاده میگردد. در واقع در این شاخص فارغ از اینکه شرکتها چه اندازهای دارند اثر یکسانی را خواهند داشت در حالی که در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمتها اثر بااهمیتی در محاسبات دارند. با لحاظ توضیحات فوق مجدداً به محاسبه شاخص هموزن میپردازیم:
سال ۱۳۶۹:
سهم الف: ۱۰۰۰ ریال
سهم ب: ۳۰۰۰ ریال
سهم پ: ۲۰۰۰ ریال
شاخص هموزن در سال ۱۳۶۹:
((۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰) / (۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰)) * ۱۰۰ = ۱۰۰
سال ۱۳۷۰ :
سهم الف: ۲۰۰۰ ریال
سهم ب: ۲۷۵۰ ریال
سهم پ: ۲۵۰۰ ریال
شاخص هموزن در سال ۱۳۷۰ برابر خواهد بود:
((۲۰۰۰ + ۲۷۵۰ + ۲۵۰۰) / (۱۰۰۰ + ۳۰۰۰ + ۲۰۰۰)) * ۱۰۰ = ۱۲۱
همانطور که مشاهده میفرمایید که شاخص هموزن رشد قابلتوجهتری را نسبت به شاخص کل قیمت در حالت عادی نشان میدهد.
تفاسیر مهم همزمان از شاخص کل قیمت و شاخص کل هموزن:
در بازار بورس تفاسیر همزمان شاخص قیمت کل و شاخص هموزن بسیار رایج است.
زمانی که شاخص کل صعودی است اما شاخص هموزن نزولی است به این معنی است که اغلب سهام بازار نزول داشتهاند در حالی که شاخص کل به دلیل رشد چند سهم مهم شاخص ساز مثبت شده است.
زمانی که شاخص کل نزولی است و شاخص هموزن صعودی است به این معنی است که سهام شاخص ساز و بزرگ بازار به دلایل مختلف نزول کردهاند و در نتیجه شاخص کل کاهش پیدا کرده است اما عموم سهام بازار افزایش قیمت را تجربه کردهاند. اگر این حالت طی دو الی ۴ روز کاری اتفاق بیفتد به این معنی خواهد بود که سرمایهگذاران برای کسب سود بایستی به سمت سهام کوچک و متوسط متمایل شوند.
اگر هر دو شاخص باهم نزول کنند: در این حالت عموم بازار با کاهش قیمت روبهرو شده است و اگر این موضوع براتی چندین روز متوالی اتفاق بیفتد بستگی به شرایط حاکم بر بازار ممکن است شاهد این تفسیر ایجاد گردد که بازار به سمت رکود پیش میرود.
اگر هر دو شاخص صعود کنند: در این حالت عموم سهام بازار بورس صعودی میشوند و رخداد این حالت در طی چند روز میتواند حکم به صعودی بودن بازار طی روزها یا ماههای آتی را بدهد.
شاخص قیمت و بازده نقدی چیست؟
شاخص قیمت و شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر بازده نقدی بیانگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار تهران است. لازم به ذکر است که سود حاصل از سرمایهگذاری در بازار بورس از دو محل است:
سود نقدی مصوب مجامع
سود ناشی از افزایش قیمت سهام. شاخص اخیر هر دو مورد را در خود دارد و هر دو را نمایش میدهد. این شاخص به شاخص TEDPIX معروف است و فرمول محاسبه آن مشابه شاخص قیمت است با این تفاوت که در مخرج کسر علاوه بر قیمت در سال ۱۳۶۹ سود نقدی پرداختی در آن سال نیز منظور میگردد.
شاخص بازده نقدی چیست؟
این شاخص تنها بازدهی ناشی از سود مصوب مجامع را که به سود نقدی معروف است محاسبه مینماید و از این دریچه بازدهی ناشی از کلیه سودهای پرداختی توسط شرکتهای بورسی را محاسبه مینماید. نکته مهم آنکه وقتی این شاخص نزول نماید به این معنی است که در مجامع سود کمتری پرداخت میگردد و در این حالات نبایستی خیلی به انتظار کسب سود نقدی سنگین باشیم و انتظارات و یا سبک معاملهگری خود را اصلاح نماییم.
شاخص صنعت و شاخص مالی:
پیش از اینکه بخواهیم در رابطه با این دو شاخص مطالبی را خدمت شما بیان کنیم لازم است تا به این نکته اشارهکنیم که شرکتها را بر اساس ماهیت فعالیتشان میتوان تقسیمبندی کرد. شرکتهای تولیدی و خدماتی دو دسته اصلی شرکتهای بورسی را شامل میشوند. بیش از ۶۰ درصد شرکتهای فعال در بورس را شرکتهای تولیدی تشکیل میدهند. همچنین مشاوره مالی و شرکتهای تأمین سرمایه جزو خدمات مالی محسوب میشوند. شرکتهای حاضر در دسته اول را در زمره شاخص صنعت و شرکتهای حاضر در حوزه دوم را در شاخص مالی تقسیمبندی میکنند. برای مثال شرکت پتروشیمی زاگرس و پتروشیمی فنآوران که به تولید متانول اشتغال دارند در شاخص صنعت و شرکت تأمین سرمایه نوین و تأمین سرمایه لوتوس پارسیان در شاخص مالی تقسیمبندی میگردند. لازم به ذکر است که شیوه محاسبه هر دو شاخص بر اساس میانگین موزون شرکتهای فعال در آن شاخص هستند، در واقع مشابه شاخص کل قیمت محاسبه میگردند و تفاوت آنها با شاخص مزبور در تعداد شرکتهای حاضر در آن صنعت است.
شاخص سهام آزاد شناور(TEFIX) :
عموماً برخی از شرکتهای حقوقی مالکیت اصلی و عمده شرکتهای سهامی را بر عهده دارند. زمانی که یک شرکت یا شخص حقوقی یا حقیقی درصد بالایی از سهام یک شرکت را در اختیار داشته باشد به عنوان سهامدار اصلی آن شرکت شناخته میشود و سهام تحت مالکیت آنها معمولاً جزو سهامی به حساب نمیآید که به صورت فعال در بازار معامله شود. شناوری سهام به درصدی از سهام یک شرکت اشاره دارد که نزد سرمایهگذاران خرد (غالبا حقیقی) قرار دارد و قابلیت فروش مجدد در آینده نزدیک را دارد و خرید سهام با هدف نگهداری و یا افزایش کنترل و نفوذ در شرکت خریداری نمیگردد.درصد شناوری یک سهم در سایت بورس اوراق بهادار نمایش داده میشود. شاخص سهام آزاد شناور، تغییرات آن بخش از سهام یک شرکت را محاسبه میکند که توسط سرمایهگذاران خرد مورد معامله قرار میگیرد. شیوه محاسبه مشابه شاخص کل قیمت است و تفاوت با آن شاخص در تعداد سهامی است که به عنوان ضریب قیمت لحاظ میگردد.
برای مثال در شاخص کل قیمت صد درصد سهام فولاد مبارکه یعنی ۱۳۰ میلیارد سهم به عنوان ضریب قیمت فولاد مبارکه لحاظ میگردد در حالی که در شاخص سهام آزاد شناور تنها ۲۵ درصد سهام این شرکت یعنی ۳۲٫۵ میلیارد سهم آن به عنوان ضریب قیمت لحاظ میگردد. یکی از نکات تفسیری حائز اهمیت این هست که هرچه درصد شناوری سهام پذیرفته شده در بازار بورس بیشتر باشد نتیجه این شاخص به تغییرات شاخص کل قیمت نزدیکتر خواهد بود و هر چه درصد شناوری پایینتر باشد به نظر میرسد که نتیجه حاصل از شاخص سهام شناور آزاد واقعیتر باشد.
شاخص ۵۰ شرکت برتر:
سازمان بورس اوراق بهادار هر سه ماه یکبار فهرست ۵۰ شرکت برتر بورس را که بالاترین درجه نقد شوندگی را دارند ارائه مینماید. شاخص ۵۰ شرکت برتر میانگین وزنی این ۵۰ شرکت را ارائه مینماید. بنابراین شیوه محاسبه این شاخص مشابه شاخص کل قیمت است با این تفاوت که تعداد شرکتهای لحاظ شده در این شاخص تنها ۵۰ شرکت است در حالی که در شاخص کل بیش از ۱۰۰ شرکت در آن لحاظ میگردند.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگتر:
بزرگی شرکتها در سایت سازمان بورس بر اساس ارزش روز یک شرکت محاسبه میشود. برای محاسبه ارزش روز سهام یک شرکت از رابطه زیر کمک گرفته میشود:
قیمت پایانی سهام × تعداد کل سهام شرکت = ارزش روز یک شرکت
۳۰ شرکت بزرگتر شامل شرکتهایی میشود که در صدر ۳۰ شرکت بزرگ بورس قرار بگیرند و شاخص سی شرکت بزرگتر میانگین وزنی این ۳۰ شرکت را برآورد مینماید و شیوه محاسبه آن مشابه شاخص کل قیمت است. معمولاً در دوران رکود بازار و زمانی که شاخص مسیر مشخصی ندارد با انجام معاملات بلوکی در سهامی که جزو ۳۰ شرکت بزرگتر هستند رقم شاخص را تغییر بااهمیتی میدهند.
دیدگاه شما