تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟
شرکتهای حاضر در بورس تهران در دو بازار اول و دوم طبقهبندی میشود و برای عرضه سهام خود در هر یک از این بازارها، باید شرایط خاصی داشته باشند. تفاوت بازار اول و دوم بورس متوجه شرکتهای حاضر در این بازار است بازار اول فرابورس و محدودیتی را در انجام معاملات برای خریداران سهام ایجاد نمیکند. در این مطلب به سراغ این موضوع رفتهایم و به شما میگوییم که تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟ با ما همراه شوید.
بازار اول و بازار دوم چیست؟
شرکتهای حاضر در بازار بورس ایران، براساس معیارهایی چون اندازه شرکت، میزان نقدشوندگی، تداوم سودآوری، میزان سرمایه ثبت شده و … در دو دسته بازار اول و دوم بورس طبقهبندی و به نوعی از یکدیگر تفکیک شدهاند. بازار اول نیز خود دارای دو زیرمجموعه تابلوی اصلی و تابلوی فرعی است.
یکی از اهداف این طبقهبندی، کمک به تصمیمگیری درست کاربران بازار سرمایه است. طبقهبندی شرکتها در دو بازار اول و دوم از شهریور 1381 توسط سازمان بورس اوراق بهادار کشور انجام شد و حضور سرمایهگذاران در هر دو این بازارها نیازمند دریافت کد بورسی است.
ایجاد شفافیت بیشتر در بازار سرمایه و تفکیک شرکتهای نقدشونده و غیرنقدشونده از مهمترین نتایج قرار گرفتن شرکتهای بورسی در دو بازار اول و دوم بوده است.
شاخص بازار اول و دوم بورس بازار اول فرابورس چیست؟
به دلیل تفاوت شرکتهای حاضر در این دو بازار، شاخص آنها نیز به صورت جداگانه محاسبه میشود. به این معنا که به سطح عمومی قیمت سهام شرکتهای حاضر در بازار اول بورس، شاخص بازار اول و به سطح عمومی قیمت سهام بازار دوم، شاخص بازار دوم بورس میگویند. بدیهی است که شاخص بازار اول بر شاخص کل اثرگذاری بیشتری دارد.
تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟
سرمایه گذاران بازار سرمایه در هر دو بازار اول و دوم بورس کشور میتوانند به معامله سهام بپردازند و محدودیتی برای معامله در این بازارها وجود ندارد. ساعت کار بازار اول و دوم بورس و دامنه نوسان قیمت در این دو بازار نیز مانند یکدیگر است.بازار اول فرابورس
پس تفاوت بازار اول و بازار دوم چیست؟ تفاوت این دو بازار بیشتر به شرکتهای حاضر در بورس برمیگردد. معیارها و شرایط پذیرش شرکتها در بازار اول و بازار دوم با هم متفاوت است و شرکتهای بورسی برای حضور در هر یک از این دو بازار باید شرایط خاصی را داشته باشند. حتی قرار گرفتن در تابلوی اصلی و فرعی بازار اول نیز مستلزم داشتن شرایط خاصی برای شرکتها است.
سهام شرکتهای حاضر در بازار اول، شناوری و نقدشوندگی بیشتری دارد و میزان سرمایه ثبت شده آنها نیز بالاتر از شرکتهایی است که سهامشان در بازار دوم بورس عرضه میشود. در ادامه به شرایطی که شرکتها برای حضور در بازار اول و دوم بورس و تابلوی اصلی و فرعی بازار اول باید احراز کنند، اشاره میکنیم. همچنان همراه ما باشید.
شرایط پذیرش در تابلوی اصلی بازار اول
برای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس کشور شرکتهای متقاضی باید واجد شرایط زیر باشند:
- سهامی عام بودن شرکت و سرمایه ثبتی حداقل یک هزار میلیارد ریال
- تقسیم تمام سرمایه شرکت در سهام عادی و عدم در نظر گرفتن امتیازی خاص برای برخی از سهامداران شرکت
- شناور بودن حداقل ۲۰ درصد سهام ثبتشده شرکت و وجود حداقل ۱۰۰۰ سهامدار
- سابقه 3 سال فعالیت در صنعت مربوطه بدون تغییر موضوع فعالیت شرکت و گذشت حداقل شش ماه از ماموریت حداقل دو نفر از مدیران فعلی
- سودآوری شرکت در 3 دوره مالی متوالی منتهی به پذیرش که حداقل دو دوره آن سال مالی کامل باشد و داشتن چشماندازی روشن نسبت به استمرار سودآوری و ادامه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه
- نداشتن زیان انباشته
- نسبت حداقل 30 درصدی میان حقوق صاحبان سهام به کل داراییها براساس آخرین صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده
- انطباق اساسنامه شرکت متقاضی با اساسنامه نمونه مصوب هیئت مدیره سازمان و لحاظ شدن الزامات و شرایط تدوین شده از سوی سازمان و دیگر مراجع ذیصلاح در اساسنامه
- کیفیت بالای سود عملیاتی شرکت در دوره مالی منتهی به پذیرش
- وجود حداقل یک بازارگردان در شرکت
- همراه نبودن گزارشهای حسابرس در خصوص صورتهای مالی شرکت با عدم اظهار نظر یا اظهار نظر مردود در دو دوره مالی منتهی به پذیرش شرکت در بورس
- عدم تاثیرات مهم دعاوی حقوقی بر صورتهای مالی شرکت
- تایید شرکت از سوی حسابرس و برخورداری شرکت از سیستم اطلاعات حسابداری مطلوب
شرایط پذیرش در تابلوی فرعی بازار اول
متقاضیان حضور در تابلوی فرعی بازار اول نیز باید شرایط خاصی داشته باشند که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
- سهامی عام بودن شرکت و سرمایه ثبتی حداقل 500 میلیارد ریال
- شناور بودن حداقل ۱۵ درصد سهام و وجود حداقل ۷۵۰ سهامدار
- نسبت حداقل 20 درصدی میان حقوق صاحبان سهام به کل داراییها براساس آخرین صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده
- سودآوری شرکت در 2 دوره مالی متوالی منتهی به پذیرش و داشتن چشماندازی روشن نسبت به استمرار سودآوری و ادامه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه
- سابقه 3 سال فعالیت در صنعت مربوطه بدون تغییر موضوع فعالیت شرکت و گذشت حداقل شش ماه از ماموریت حداقل دو نفر از مدیران فعلی
- وجود حداقل یک بازارگردان در شرکت
شرایط پذیرش در بازار دوم
برای پذیرش در بازار دوم نیز شرکتها باید شرایط زیر را داشته باشند، در صورتی که شرکتی نتواند این شرایط را احراز کند، میتواند به عرضه سهام خود در بازار فرابورس بپردازد.
- سهامی عام بودن شرکت و سرمایه ثبتی حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال
- وجود حداقل شناوری سهام 10% و وجود حداقل 2۵۰ سهامدار
- نسبت حداقل 15 درصدی میان حقوق صاحبان سهام به کل داراییها براساس آخرین صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده
- سودآوری شرکت در 1 دوره مالی متوالی منتهی به پذیرش و داشتن چشماندازی روشن نسبت به استمرار سودآوری و ادامه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه
- سابقه 2 سال فعالیت در صنعت مربوطه بدون تغییر موضوع فعالیت شرکت
- وجود حداقل یک بازارگردان در شرکت
سخن آخر
در این مطلب بازار اول فرابورس به شما گفتیم که تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست و شرکتها برای حضور در هر یک از این بازارها باید چه شرایطی داشته باشند. سهام شرکتهای حاضر در بازار اول شناوری بیشتری دارد و سرمایه ثبتی آنها نیز بیشتر از شرکتهای حاضر در بازار دوم است. در واقع تفاوت بازار اول و دوم بورس به شرکتهای حاضر در این بازار برمیگردد و تاثیری بر معاملات سهام توسط کاربران این بازار ندارد.
شاخص بازار اول بورس چیست و چه نقشی در بازار دارد؟
شاخص بازار اول که نامی آشنا برای بسیاری از سرمایه گذاران است امروزه رشد کمتری در بازار بورس داشته است. سرمایه گذاران برای آشنایی با بورس برای پیشرفت و رسیدن به سود یا کم کردن ضرر نیاز به تحقیق و مطالعه بیشتری دارند تا با اصطلاحات و کلمات مربوطه آشنا بشوند. در این مقاله قصد داریم مفهوم شاخص بازار اول و به شاخص بورس و کاربرد آن در بورس بپردازیم.
شاخص بازار اول بورس
در فرهنگ فارسی شاخص به معنی عددی است که میانگین ارزش چند چیز مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین، در فاصله زمانی معین بیان می کند. یعنی شاخص نماینده مجموعهای از متغیرهای یک نوع است و به صورت کلی شاخص را میتوان نشان دهنده سطح عمومی یک چیز از پیش تعیین شده به طور معمول قیمت در میان گروهی از متغیرهای مورد بررسی تعریف کرد.
در معاملات بورس اوراق بهادار 8 شاخص مهم وجود دارد که برای سرمایه گذاران اهمیت بسیاری دارند این شاخص ها در بورس اوراق بهادار تهران برای بررسی و بازیابی بازار مالی به کار برده میشوند مثل شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی TEDIX، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص 50 شرکت برتر، شاخص 30 شرکت بزرگ که در واقع برای نمایش بازدهی بازار سرمایه این شاخص ها محاسبه می شوند.
اگر بخواهیم شرح دهیم که شاخص بازار اول در بورس چیست باید بگوییم در بورس اوراق بهادار تهران شرکتهای بورسی بر اساس میزان سرمایه، تعداد سهام داران، وضعیت سودآوری، عدم وجود زیان انباشته، حداقل درصد حقوق سهام داران و.. دسته بندی می شوند. این تقسیم بندی در بازار بورس نشان دهنده بازار شرکتهای بزرگ و شرکتهای کوچک است و در این میان شرکت هایی که در شرایط بهتری نسبت به دیگرشرکت های سرمایه گذاری قرار گرفته باشند در بازار اول هستند و دیگر شرکتهای در بازار دوم قرار میگیرند.
شاخص بازار اول و دوم چیست
در بالا گفتیم در بورس اوراق بهادار تهران شاخصهای گونا گونی برای بررسی و بازیابی بازار مالی به کار برده می شوند که شاخص بازار اول بورس و شاخص بازار دوم در این بین قرار دارند. به این صورت که سازمان بورس سهام پذیرفته شده در بازار بورس را بر اساس مقدار سودآوری، درصد شناوری، تعداد سهام و … در این دو شاخص تقسیم بندی می کند.
قیمت کل
شاخص قیمت کل برای سهام پذیرفته شده در هر کدام از این بازارها به تفکیک محاسبه می گردد و از آن به عنوان شاخص بازار اول و بازار دوم یاد می گردد. در واقع این موضوع مربوط به شاخص بازار اول است و اگر در بازار دوم محاسبه شود شاخص کل شرکتهای عضو در بازار دوم به دست می آید. در صورتی که شاخص کل بازار دوم با سرعت بیشتری افزایش یابد نشان دهنده آن است که رشد در بازار دوم نسبت به بازار اول بهتر است و بازده سرمایهگذاری بازار اول فرابورس در شرکتهای کوچک یعنی شرکت های مربوط به بازار دوم طرفدار و محبوبیت بیشتری دارد.
شاخص بازار اول چیست
پیش از این با تعریف شاخص بازار اول آشنا شدیم گفتیم که تمامی شرکت هایی که در شرایط بهتری نسبت به دیگر شرکت های سرمایه گذاری قرار گرفته باشند در بازار اول هستند. در واقع به صورت روزانه می توانیم میانگین سود و ضرر شرکت های بزرگ بورس را از این طریق به دست آوریم.شرکتهایی که در بازار اول حضور دارند به دو دسته تابلو اصلی و فرعی تقسیم می شوند.
در تابلوی شاخص های منتخب بورس اوراق بهادر تهران می توانیم اطلاعات بسیاری در مورد شاخص بازار اول دریابیم. این اطلاعات شامل زمان و مقدار انتشار، تغییرات روزانه ی این شاخص و درصد تغییراست. علاوه بر این می توانیم بیش ترین و کم ترین معامله مربوط به این شاخص را مشاهده کنیم.
برای مثال تابلوی شاخص ها نشان می دهد که در ساعت 16:05 به میزان 232.721.56 انتشار یافته است.
شاخص بازار اول فرابورس
در شاخص بازار اول فرابورس 30 نماد وجود دارد. هر کدام از این نماد ها به تفکیک اطلاعات مخصوص خود را دارند. از جمله تاریخ معامله، آخرین قیمت، تغییر، درصد تغییر، بیشترین و کمترین معامله که می توانیم در جدول مربوط به این شاخص مطالعه کنیم. در واقع تفاوت بورس و فرابورس در این است که فرابورس بسیار ساده تر از بورس فعالیت می کند. به طوری که فرابورس بخشی از بازار سرمایه که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند را هدایت می کند. اما بورس مکانی است که در آن بین تولید کنندگان و مصرف کنندگان معامله انجام می شود. در ادامه پیشنهاد می شود مقاله نحوه انجام معاملات در بورس و فرابورس را مطالعه کنید.
فرابورس
بازار اول فرابورس ایران در آبان سال 1387 با ساختاری شبیه به بورس فعالیت خود را زیر نظر سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرد اما شرایط پذیرش و معامله در آن بسیار ساده تر است. انواع مختلفی از اوراق بهادار در بازار فرابورس وجود دارند که ورود به آن به نسبت بورس شرایط کمتری را نیاز دارد به این ترتیب سرمایه گذاران می توانند با حداقل شرایط و با کمترین زمان به بازار مالی وارد شده و از تمام مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس بهره مند شوند. همچتیت پیشنهاد می کنیم مقاله وضعیت بورس امروز ایران را مطالعه کنید.
پنج بازار در فرابورس وجود دارد با نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه که شرکتهای واجد شرایط می توانند سهام خود را در بازار اول و دو مبادله کنند و شرکتهایی که این شرایط را نداشته باشند در بازار پایه معامله می کنند.
شاخص بازار اول و دوم
گفتیم که شرکتهایی که از نظر میزان سرمایه و میزان سهام در اختیار مردم در وضعیت بهتری باشند در بازار اول بورس تهران قرار می گیرند. شرکتهایی که در شرایط پایین تری قرار دارند در بازار دوم بورس تهران پذیرش میشوند. شاخص بازار اول هم به دو دسته فرعی و اصلی تقسیم می شود.
ولی با این حال در حال حاضر شاخص بازار دوم از نظر رشد در شرایط بهتری است و معاملات بیشتری را در بر می گیرد که این نشان دهنده آن است که محبوبیت بیشتری بین سرمایه گذاران دارد. با منفی شدن این دو شاخص به صورت اختصاصی شاخص کل به طور قطعی منفی نمی شود ولی این تغییرات می تواند در وضعیت شاخص کل تاثیر داشته باشد.
از جمله نماد هایی که در شاخص بازار دوم قرار دارن می توان به آبادا، افق، اميد، بركت، بشهاب، پاسا، پارس، پاكشو و ثامان را نام برد در این جا هم نماد های وغدیر، وپارس، خساپا، کروی، دکیمی، وسپه، سرود، تپکو، وامید، ونوین، کچاد و ساروم را نام برد. در نهایت پیشنهاد ایران بورس به شما بازدید از مقاله بهترین نماد بورس ایران برای سرمایه گذاری در سال 1399 می باشد.
سوالات متداول شاخص بازار اول
تمامی شرکت هایی که در شرایط بهتری نسبت به دیگر شرکت ها قرار گرفته باشند در بازار اول هستند در واقع به صورت روزانه می توانیم میانگین سود و ضرر شرکت های بزرگ بورس را از طریق شاخص بازار اول به دست آوریم.
تفاوت بورس و فرابورس در این است که فرابورس بسیار ساده تر از بورس فعالیت می کند. به طوری که فرابورس بخشی از بازار سرمایه که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند را هدایت می کند.
در بورس اوراق بهادار تهران شرکتهای بورسی بر اساس میزان سرمایه، تعداد سهام داران، وضعیت سودآوری، عدم وجود زیان انباشته، حداقل درصد حقوق سهام داران و.. دسته بندی می شوند.
تفاوت بازار اول با دوم بورس چیست؟ / چه شرکتهای در تابلوی اصلی بورس هستند؟
از شهریور سال ۱۳۸۱، سازمان بورس اوراق بهادار تصمیم به طبقهبندی شرکتها در بازار سهام گرفت. بر اساس این تصمیم، شرکتها بر اساس اندازه شرکت، میزان شناوری سهام و نقدشوندگی، شفافیت و اطلاعرسانی و تداوم سودآوری به دو دسته بازار اول و بازار دوم تقسیمبندی شدند.
به گزارش تجارتنیوز، از شهریور سال ۱۳۸۱، سازمان بورس اوراق بهادار تصمیم به طبقهبندی شرکتها در بازار سهام گرفت. بر اساس این تصمیم، شرکتها بر اساس اندازه شرکت، میزان شناوری سهام و نقدشوندگی، شفافیت و اطلاعرسانی و تداوم سودآوری به دو دسته بازاراول و بازار دوم تقسیمبندی شدند. البته خود بازار اول همه به دو تابلوی اصلی و فرعی تقسیم شد.
برای یک سرمایهگذار یا کسی که میخواهد در بورس معامله انجام دهد، این دستهبندیها هیچ محدودیتی ایجاد نمیکند و هر فردی که کد بورسی داشته باشد میتواند سهام شرکتهای حاضر در بازار اول یا دوم بورس را خریداری کند.
تفاوتی که میان دو بازار اول و دوم وجود دارد به شرایط پذیرش شرکتها در این بازارها مربوط میشود. در صورتی که شرکتها نتوانند خودشان را با شرایط ذکر شده وفق دهند باید قید بورس را زده و به دنبال پذیرش در فرابورس باشند.
مهمترین تفاوت میان بازارها میزان سرمایه شرکت است. هر شرکتی که بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه ثبت شده داشته باشد میتواند درخواست حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس تهران را بدهد در غیر اینصورت باید در تابلوی فرعی یا بازار دوم پذیرش شود. با این حال هر تابلویی شرایط خاص خود را دارد که شرکتها برای پذیرش در آن باید این شرایط را اثبات کنند:
شرایط پذیرش در تابلوی اصلی بازار اول
علاوه بر سرمایه ثبت شده بیش از ۱۰۰ میلیارد تومانی، شرکتهای این تابلو باید دارای شناوری سهام حداقل ۲۰ درصدی باشند. عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه و همچنین وجود حداقل ۳ سال سابقه فعالیت پیش از پذیرش از دیگر شرطهای حضور در تابلوی اصلی بازار اول بورس است.
البته این تنها شروط پیوستن به این بازار نیست. سودآوری در ۳ دوره مالی متوالی و نسبت ۳۰ درصدی حقوق صاحبان سهام به کل داراییها هم شروط مهم دیگری هستند که برای ورود به تابلوی اصلی بورس الزامی است.
شرایط پذیرش در تابلوی فرعی بازار اول
این بازار اول فرابورس تابلو از سختگیری کمتری برخوردار است. وجود ۱۵ درصد سهام شناور، سرمایه ۵۰ میلیارد تومانی و عدم وجود زیان انباشته در ترازنامه مهترین شرایط حضور در تابلوی فرعی است.
شرایط پذیرش در بازار دوم
شرکتهایی که نتوانند شرایط بازار اول را ایجاد کنند، باید برای پذیرش در بازار دوم بورس اقدام کنند. شرایط این بازار البته از فرابورس همچنان سختگیرانهتر است. حداقل سرمایه ۲۰ میلیارد تومانی، داشتن دو سال سابقه فعالیت قبل از پذیرش، عدم وجود زیان انباشته، سودآوری در یک دور مالی منتهی به پذیرش، داشتن حداقل شناوری سهام ۱۰ درصدی و همچنین عدم وجود محکومیت قطعی کیفری برای اعضای هیات مدیره، از شرایط پذیرش در این بازار است.
بازار اول و دوم بورس چیست | تفاوت شاخص بازار اول و دوم
امروزه تقریباً اکثر افرادی که بورس را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنند به بازده حاصل از سرمایهگذاری و سود آن میاندیشند شاید کمتر سرمایهگذاری بداند تعریف شاخص بورس چیست؟ چند شاخص در بازار وجود دارد؟ منظور از شاخص بازار اول و دوم بورس چیست؟ تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟ اصلاً فرقی با یکدیگر دارند؟ سهام کدام بازار بهتر است؟ بازار اول بورس بهتر است یا بازار دوم؟ فرق بازار اول و دوم فرابورس چیست ؟
در این مقاله به بررسی تفاوت بازار اول و دوم بورس و اینکه بازار اول بورس بهتر است یا بازار دوم خواهیم پرداخت.
بازار اول (primary market) و دوم(secondary market) بورس چیست؟
فرق بازار اول و دوم بورس چیست ؟ کلمه “بازار” معانی مختلفی میتواند تداعی کند، اما در بیشتر اوقات برای اینکه هم بازار اصلی و هم بازار ثانویه را شامل شود، بهعنوان اصطلاح همهگیر استفاده میشود. در واقع، “بازار اول” و “بازار دوم” هر دو اصطلاحات متمایزی هستند. در مطلبی دیگر در مورد “بازار بورس چیست” صحبت کرده ایم.
بازار اصلی به بازاری که اوراق بهادار در آن ایجاد میشود اطلاق میشود، درحالیکه بازار ثانویه بازاری است که در آن بین سرمایهگذاران معامله میشود.
دانستن اینکه بازارهای اولیه و ثانویه چگونه کار میکنند کلیدی در درک چگونگی معاملات سهام، اوراق قرضه و سایر اوراق بهادار است.
ما به شما کمک خواهیم کرد که چگونگی عملکرد این بازارها و ارتباط آنها با هر یک از سرمایهگذاران را درک کنید.
دستهبندی بازارها از اقداماتی است که در بورسهای دیگر نیز اجرا میشود. در واقع طبقهبندی بازار به بازار اول و دوم و بورس اقدامی است که توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران جهت شفافیت اطلاعاتی شرکتها، مشخصشدن میزان نقدشوندگی سهام و درصد شناوریشان و … که بر اساس معیارهای مشخصی انجام میشود، صورت گرفت.
بازار اول (تابلوی اصلی و فرعی بورس) و بازار دوم چیست؟
بازار اصلی یا اول محلی است که اوراق بهادار ایجاد میشود، درحالیکه بازار ثانویه محلی است که این اوراق توسط سرمایهگذاران معامله میشود.
در بازار اولیه، شرکتها سهام و اوراق قرضه جدید را برای اولینبار به مردم میفروشند، مانند عرضه اولیه (IPO).
بازار ثانویه در اصل بازار سهام است و به بورس اوراق بهادار نیویورک، نزدک و سایر صرافیهای سراسر جهان اشاره دارد.
بازار اولیه
بازار اصلی یا اولیه جایی است که اوراق بهادار ایجاد میشود. در این بازار است که شرکتها سهام و اوراق قرضه جدید را برای اولینبار به مردم میفروشند.
عرضه اولیه یا IPO نمونهای از بازار اولیه است. این معاملات فرصتی را برای سرمایهگذاران فراهم میکند تا اوراق بهادار را از بانکی خریداری کنند که پذیرهنویسی اولیه را برای یک سهام خاص انجام داده است. IPO زمانی اتفاق میافتد که یک شرکت خصوصی برای اولینبار سهام عمومی را منتشر کند.
این اولین فرصتی است که سرمایهگذاران از طریق خرید سهام به سرمایه شرکت کمک میکنند. در واقع سرمایه سهام شرکت از وجوه حاصل از فروش سهام در بازار اولیه تشکیل شده است.
به همین ترتیب، مشاغل و دولتهایی که میخواهند سرمایه بدهی تولید کنند میتوانند انتشار اوراق قرضه کوتاهمدت و بلندمدت در بازار اولیه را انتخاب کنند.
نکته مهمی که باید در مورد بازار اصلی بدانید این است که اوراق بهادار مستقیماً از یک ناشر خریداری میشود.
بازار ثانویه
معمولاً از بازار ثانویه برای خرید سهام از بورس سهام، یاد میشود. مشخصه معین بازار ثانویه این است که سرمایهگذاران بین خود معامله میکنند.
یعنی در بازار ثانویه، سرمایهگذاران اوراق بهادار منتشر شده را بدون دخالت شرکتهای صادرکننده معامله میکنند. بهعنوانمثال، اگر به سراغ خرید سهام شرکتی بروید، فقط با یک سرمایهگذار دیگر که سهام آن را در اختیار دارد معامله میکنید. د ر مورد شاخص بازار دوم بورس بیشتر بخوانید.
بازار فرابورس
تفاوت بازار اول و دوم فرابورس چیست ؟ بعضی اوقات میشنوید که از سهمی بهعنوان سهم بازار فرابورس (OTC) یاد میشود. این اصطلاح در اصل به معنای یک سیستم نسبتاً غیر سازمانیافته بود که در آن معاملات در یک مکان فیزیکی انجام نمیشد. در مقاله ای دیگر به تعریف بازار فرابورس پرداخته ایم .
این اصطلاح بهاحتمال زیاد از معاملات خارج والاستریت حاصل شده بود که در طی بازار بزرگ گاو نر در دهه 1920 رونق گرفت، و در آن سهام “بدون نسخه” در مغازههای سهام فروخته میشد. بهعبارتدیگر، سهام در بورس اوراق بهادار ذکر نشدهاند، آنها “بدون لیست” بودند.
امروزه، اصطلاح “فرابورس” بهطورکلی به سهامهایی گفته میشود که در بورس اوراق بهادار یا بورس سهام معامله نمیشوند.
اگرچه سهام یکی از اوراق بهادار است که بیشتر مورد معامله قرار میگیرد، اما انواع دیگری از بازارهای ثانویه نیز وجود دارد. بهعنوانمثال، بانکهای سرمایهگذاری و سرمایهگذاران شرکتی و فردی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک و اوراق قرضه را در بازارهای ثانویه خریداری و میفروشند.
در بازارهای ثانویه، سرمایهگذاران بهجای اینکه با نهاد صادرکننده با یکدیگر مبادله کنند.
از طریق یکسری معاملات مستقل و درعینحال بههمپیوسته، بازار ثانویه قیمت اوراق بهادار را به سمت ارزش واقعی آنها سوق میدهد.
شاخص بازار اول و دوم چیست؟
بهطورکلی شاخص بورس TEPIX بیانگر سطح عمومی قیمتها میباشد. شاخص انواع مختلفی دارد، مانند شاخص کل، شاخص هموزن، شاخص صنعت و…
همانطور که گفته شد، شرکتها در دودسته اولیه و ثانویه دستهبندی میشوند. به همین خاطر شاخص هر یک از بازارها به طور جداگانه نیز به تفکیک بررسی میشود.
شاخص بازار اول بیانگر سطح عمومی قیمت شرکتهای پذیرفته شده در بازار اول و شاخص بازار دوم نیز بیانگر سطح عمومی قیمتهای پذیرفته شده در بازار ثانویه یا دوم میباشد
شاخص بازار اول و دوم بر اساس درصد بیان میشود و با بررسی شاخص بازار اول و دوم و مقایسه آن با شاخص کل بورس متوجه خواهیم شد که بازار به کدام سمت تمایل دارد حرکت کند. هرچند که تأثیر سهام بازار اولیه بر شاخص کل بیش از سهام بازار ثانویه میباشد.
به همین خاطر در ارزیابی سهام پورتفوی بورسی علاوه بر توجه به شاخص کل بورس، شاخص بازار اول و دوم را نیز باید مدنظر قرار دهید.
بالا بودن درصد شناوری بیشتر سهام بازار اولیه نسبت به سهام بازار دوم موجب افزایش نقدشوندگی سهام این بازار شده است که مزیت بازار اولیه نسبت به بازار ثانویه محسوب میشود.
شاخص بازار اول بورس چیست؟
بازار بورس تهران، شامل 8 شاخص است که بر اساس آن، یک نظم خاصی در آن حاکم شده است. بهطور کلی هر یک از این شاخصها بیانگر بازدهی جزئی از بازار است و در نهایت به سهامدار کمک میکند تا بتواند دید بهتری نسبت به بازار پیدا کند. شاخصهای بازار بورس اوراق بهادار تهران شامل، شاخص بازار اول و دوم بورس، شاخص کل، هم وزن و چند مورد دیگر میشود.
شاخصها به طور کلی میتوانند بر اساس ریسکپذیری، میزان کل سرمایه، شناوری سهام یا نقدشوندگی، وضعیت سود سالانه یا سودآوری کلی و حقوق صاحبان سهام، شرکتهایی را در زیر مجموعه خود قرار دهند. بهصورت کلی، سهامهایی که در شاخص بازار اول بورس قرار میگیرند، از لحاظ بنیادی و نقد شوندگی، در رتبههای اول بازار قرار دارند.
به همین دلیل نیز معمولا شاخصهای دیگر، روند به اصطلاح شارپتری دارند و دارای ریسک بیشتری به نسبت شاخص اول بورس هستند. معمولا این دسته از سهامها رشد خیلی آرام و پیوستهای دارند و سهام شرکتهای بزرگ، صنعت فلزات اساسی و پتروشیمی را شامل میشوند.
بهطور کلی، شاخص اول بازار، بسیار شبیه به شاخص 30 شرکت برتر عمل میکند، زیرا سهام مشترک زیادی در این دو گروه قرار میگیرد. اگر قصد این را دارید که سهام به اصطلاح شاخصساز و کم ریسک خریداری کنید، بهتر است تا شاخص 30 شرکت برتر یا بازار اول را تحلیل تکنیکال و بنیادی کنید تا به نتیجه خوبی دست پیدا کنید.
همچنین اگر قصد این را دارید که بدانید در یک روز معاملاتی اوراق بورس بهادار تهران، بهطور میانگین عملکرد سهامهای یزرگ بازار به چه نحو بوده است، لازم نیست تا بهصورت تک تک سهامها را بررسی کنید، زیرا شاخص بازار اول، میانگین مناسبی از این شرکتها را در هر روز معاملاتی نشان خواهد داد.
سهامهایی که در این گروه قرار میگیرند، معمولا همبستگی زیادی به نوسانات قیمت دلار نیز دارد، زیرا اکثر این سهامها دلار محور هستند و با رشد قیمت دلار، فروش و در نتیجه سودآوری شرکتهای موجود در شاخص بازار اول افزایش چشمگیری پیدا خواهد کرد.
به عنوان نکته آخر، میتوان گفت که عملکرد این شاخص یا شاخصهای دیگر، به تنهایی نشان دهنده عملکرد کل بازار نیست، زیرا در بیشتر موارد شاخص بازار اول میتواند مثبت باشد و اکثریت بازار قرمزپوش باشند یا اینکه بالعکس آن اتفاق بیفند، پس ملاکی برای قضاوت در ارتباط با کل بازار نیست. اگر به دنبال شاخصی هستید که میانگین عملکرد بازار را به شما نشان دهد، بهتر است تا شاخص هم وزن را دنبال کنید، زیرا در حرکت این شاخص، هر سهمی میتواند تاثیر یکسانی بر آن داشته باشد.
تفاوت بازار اول و دوم بورس چیست؟
درک تمایز بین بازار اول و بازار دوم مهم است. وقتی شرکتی برای اولینبار سهام یا اوراق قرضه منتشر میکند و این اوراق را مستقیماً به سرمایهگذاران میفروشد، این معامله در بازار اصلی یا اول اتفاق میافتد.
برخی از رایجترین و مشهورترین معاملات بازار اولیه، عرضه اولیه سهام یا عرضههای اولیه است. در حین عرضه سهام، یک معامله در بازار اولیه بین سرمایهگذار خریدار و بانک سرمایهگذاری تعهد کننده IPO اتفاق میافتد.
هرگونه درآمد حاصل از فروش سهام بازار اولیه پس از محاسبه هزینههای اداری بانک، به شرکت صادرکننده سهام میرسد.
اگر بعداً این سرمایهگذاران اولیه تصمیم بازار اول فرابورس به فروش سهام خود در شرکت بگیرند، میتوانند این کار را در بازار ثانویه انجام دهند.
هرگونه معامله در بازار ثانویه بین سرمایهگذاران اتفاق میافتد و عواید حاصل از هر فروش به سرمایهگذار فروش میرسد نه به شرکتی که سهام را صادر کرده است یا به بانک پذیرهنویسی.
قیمتهای بازار اولیه اغلب از قبل تعیین میشوند، درحالیکه قیمتها در بازار ثانویه توسط نیروهای اساسی عرضه و تقاضا تعیین میشود.
اگر اکثریت سرمایهگذاران و تحلیلگران بازار معتقد باشند که ارزش سهمی افزایش خواهد یافت، برای خرید آن اقدام میکنند و قیمت سهام به طور معمول افزایش مییابد. اگر شرکتی سرمایه خود را از دست بدهد یا نتواند درآمد کافی را به دست آورد، با کاهش تقاضا برای آن سهم، قیمت سهام آن کاهش مییابد.
همانطور که در تصویر فوق هم مشخص شده است، سرمایه ثبتی شرکتهای بازار ثانویه بورس باید حداقل 200 میلیارد ریال، درصد شناوری آنها حداقل 10% و سهامی عام باشند.
همچنین شرکتهایی که سرمایه و سودآوری و درصد شناوری آزاد مناسبی دارند (طبق جدول فوق) که نشان از چشمانداز مثبت و سودآوری مناسب شرکت دارد، در بازار اول پذیرفته میشوند.
تشخیص بازار اول و دوم
در تابلوی هر سهم بازاری که شرکت در آن پذیرش شده است، مشخص است و از قسمت مشخص شده در تصاویر می توانید نوع بازاری نماد را متوجه شوید.
برای مثال بانک ملت با نماد “وبملت” در بازار اول بورس و خودرو سازی سایپا با نماد “خساپا” در بازار دوم بورس قرار دارند.
خلاصهای از تعریف و تمایز بازار اول و دوم بورس
شرکتها و سهام در بورس اوراق بهادار تهران به دو دسته بازار اول و دوم (اصلی و ثانویه) تقسیم میشود. تقسیمبندی شرکتها بر اساس معیارهای سازمان بورس است که درصد شناوری، میزان سرمایه، تعداد سهامداران، سابقه فعالیت از جمله معیارهای مهم دستهبندی شرکتها میباشد.
در بازارهای سرمایه اولیه، سهام یا اوراق بهادار جدید معامله میشوند که آنها را از طریق عرضه اولیه (IPO) به خریداران یا شرکتهای علاقهمند منتقل میکنند.
بازار ثانویه، بازاری است که سهام پذیرش شده از قبل، بین سرمایهگذاران معامله میشود. برخلاف بازار سرمایه اولیه که سرمایهگذاران مستقیماً از فروشنده خرید میکنند، سرمایهگذاران اوراق بهاداری را که قبلاً در بازار ثانویه دارند معامله میکنند.
بازارهای ثانویه سرمایه محدود به IPOS نیستند، هر سرمایهگذار میتواند در این بازار اوراق بهادار را معامله یا خریداری کند.
بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) ، بورس اوراق بهادار لندن و نزدک نمونههایی از بازارهای ثانویه هستند.
برخلاف بازار اصلی که شرکتها میخواهند در مدتزمان کوتاهی اوراق بهادار خود را بفروشند تا حجم موردنیاز را برآورده کنند، حجم اوراق بهادار معامله شده در بازار ثانویه با نوسان یا ثبات یا تقاضا و عرضه تعیین میشود و این نیز بر قیمت سهام تأثیر میگذارد.
دستهبندی بازارها از اقداماتی است که در بورسهای دیگر نیز اجرا میشود. در واقع طبقهبندی بازار به بازار اول و دوم و بورس اقدامی است که توسط سازمان بورس اوراق بهادار تهران جهت شفافیت اطلاعاتی شرکتها، مشخصشدن میزان نقدشوندگی سهام و درصد شناوریشان و . که بر اساس معیارهای مشخصی انجام میشود، صورت گرفت.
تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟
تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟ بازارهای مالی تشکیلات پیچیدهای دارند که با ساختار اقتصادی و سازمانی خاص خود نقش مهمی در قیمتگذاری بازار برعهده دارند. هر بازاری را که در آن معاملات اوراق بهادار انجام شود بازار مالی محسوب میکنیم: بازار سهام، بازار فارکس، بازار اوراق قرضه، و بازار مشتقات. بازارهای مالی برای عملکرد صحیح اقتصاد سرمایهداری نقشی حیاتی ایفا میکنند. در سالهای اخیر بسیاری از بازارهای مالی دنیا معاملات خود را از طریق بورس به انجام میرسانند.
پیش از شروع مقاله، به شما پیشنهاد میکنیم در صورتی که قصد یادگیری بورس جهانی و فارکس را دارید، در دوره آموزش بورس جهانی شرکت کنید. همچنین اگر قصد دارید در بازار بورس ایران فعالیت کنید، دوره آموزش تابلو خوانی را از دست ندهید!
تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟
هدف از تشکیل بازارهای مالی چیست؟
تأمین سرمایه از مهمترین اهداف و موضوعات مورد توجه شرکتها است. عرضهی سهام در بورس از بهترین راههای جذب سرمایه شناخته شده است که عموماً با استقبال روبرو شده است. بی شک برای این بازار ساختار قانونمندی طراحی شده که هر شرکتی اجازهی ورود به آن را ندارد. فرابورس هم، مثل بازار بورس اوراق بهادار، بستری جهت داد و ستد اوراق بهادار یا سهام فراهم کرده که شرایط و قوانین معاملاتی آن برای شرکت ها به مراتب در دسترستر است.
تفاوت بورس، فرابورس و بازار پایه چیست؟
در فرابورس، نظارت کمتری به نسبت بازار بورس دیده میشود. شرکتهای بورسی ملزم به انتشار تعداد گزارش بیشتری، در طول یک سال مالی هستند. همین موضوع باعث شفافیت بیشتر بورس شده و ریسک سرمایهگذاری در فرابورس به مراتب از بورس بیشتر شده است.
در بازار بورس، داراییهای مختلف از جمله دارایی مالی و واقعی، خرید و فروش می شوند. به بورسی که در آن داراییهای مالی (داراییهای کاغذی) و اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت معامله میشود، بورس اوراق بهادارگفته میشود. همچنین بورسی که در آن داراییهای واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد معامله قرار میگیرد، تحت عنوان بورس کالا شناخته شده است.
علاوه بر مواردی که ذکر شد، نوع دیگری از بورس، به نام بورس ارز داریم که در آنجا، پول رایـج کشورها رد و بدل میشود. بورس اوراق بهادار، بازاری سازمان یافته و رسمی است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها، اوراق قرضهی دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی، مطابق با قوانین آن، انجام میپذیرد.
خرید و فروش اوراق بهادار در کشور ما به شکل رسمی در بورس اوراق بهادار تهران به وقوع میپیوندد. هر سهم بر مبنای میزان عرضه و تقاضای آن قیمتگذاری میشود. یک سرمایهگذار میتواند با هر اندوختهای وارد بورس شود و در سرمایهگذاری شرکتهای حاضر در بورس سهیم شود.
بازار فرابورس ایران در سال 1387 فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار شروع کرد. این بازار از جایگاه و تشکیلاتی قانونی مشابه بورس برخوردار است. با این وجود شرایط پذیرش و معامله در آن به مراتب آسانتر از بورس تعریف شده تا بتواند به چرخیدن چرخ اقتصادی کشور کمک کند.
از مهمترین وظایف بازار فرابورس سازماندهی آن قسمت از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارد و خواهان آن است که به سرعت وارد بازار سرمایه شود.
عدم نیاز به فرآیندهای پیچیده و همچنین متنوع بودن شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس ایران، این امکان را برای بنگاههای اقتصادی بهوجود آورده که با دارا بودن حداقل شرایط و در کمترین زمان، به این بازار مالی وارد شوند. درحالیکه از تمامی مزایای شرکتهای حاضر در بازار مبادلات اوراق بهادار بهرهمند میشوند.
فرابورس از چه بازارهایی تشکیل شده است؟
فرابورس پنج بازار دارد که با نامهای بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار پایه مشخص شدهاند.
بــازار سهام فرابورس ایران بازارهای اول، دوم و پایه را شامل میشود. سهام شرکتهایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم معامله میشوند و شرکتهایی که فاقد شرایط لازم باشند، میتوانند سهام خود را در بازار پایه مبادله کنند.
در بازار اول فرابورس، شرکتهای سهامی عام، مطابق با دستورالعمل پذیرش، اجازهی معاملهی سهام خود را دارند. نوسان قیمت 5 درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایهای که برای شرکتهای پذیرفته شده در این بازار ثبت شده، حداقل 10 میلیارد ریال تخمین زده شده که یک سال از زمان بهرهبرداری آن میگذرد و زیان انباشته ای متوجه آن نشده است.
در بازار دوم مانند بازار اول، معاملات سهام شرکتهای سهامی عام صورت میگیرند. با این وجود شرایط پذیرش در این بازار، از بازار اول سادهتر است. بازار پایه ی فرابورس، بهمنظور ساخت بستری مناسب برای خرید و فروش سهام شرکتهای سهامی عام – که در بورس یا بازارهای فرابورس اجازه ی ورود ندارند- پا به عرصه ی ظهور گذاشته است. این بازار تنها شرکتهای سهامی عام را شامل میشود. سهام شرکتهایی که احتمال زیان دارند، شرکت های تازهتاسیس، و شرکتهایی که با افزایش سرمایه مایل هستند از سهامی خاص به سهامی عام تبدیل شوند، در بازار دوم یافت میشود. آخرین سرمایهی ثبت شده برای شرکتهای این بازار، حدود 1 میلیارد ریال برآورد شده است.
بازار پایه چیست؟
بازار پایه، یکی از بازارهای فرابورس معرفی شده که به منظور عرضه و تبادل اوراق بهادار به وجود آمده است. شرکتهای این بازار بدون طی فرآیند پذیرش وارد فرابورس میشوند و شامل سه دستهی زیر هستند:
دیدگاه شما