آیا بورس ایران حبابی است
داده های این تحلیل از آمار بورس در پایان وقت اداری چهارشنبه ١٧ اردیبهشت سال ١٣٩٩ استخراج شده است .
پنجاه و هفت شرکت در بورس زیان ده هستند قطعا این ۵٧ شرکت ارزش خرید ندارند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود
دوران بازگشت سرمایه ٧٧ شرکت بیش از ١٠٠ سال است .
دوران بازگشت سرمایه یک شرکت ١۵٢ هزار سال است
سهام شرکتهایی که بازگشت سرمایه بالای ١٠٠ سال است قطعا حبابی است .
از هر نوع بحث در مورد حبابی بودن این ٧٧ شرکت استقبال می کنیم منتهی شرکت به شرکت ، هر شرکت جدا باید بررسی شود .
نود شرکت دوران بازگشت سرمایه بین ۵٠ تا ١٠٠ سال است اینها نیز حبابی اند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود
در حقوق می گویند همه بیگناه اند مگر اینکه خلاف آن ثابت شود شرکتی که دوران بازگشت سرمایه بین ۵٠ تا ١٠٠ سال باشد حبابی است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود ، مثلا ممکن است شرکتی زمین داشته باشد که ارزش زمین های آن بروز محاسبه نشده باشد در این حالت شاخص دوران بازگشت سرمایه مناسب تحلیل چنین شرکتی نیست .
دوران بازگشت سرمایه ١٣١ شرکت بین ۵٠ سال تا ١٠٠ سال است اینها کاندید این هستند که حبابی تلقی شوند مگر اینکه بقیه شاخص های مالی خلاف آن را نشان دهد .
در مورد این شرکتها میزان بدهکاری شرکت مهم است اگر نسبت بدهی جاری به دارایی جاری بالای صد در صد بود این شرکت حبابی است ، اگر بدهی جاری بیش از دارایی جاری بود یعنی شما دارید بدهی آن شرکت را می خرید نه سهام آن را .
هشتاد شرکت دوران بازگشت سرمایه بین ٨ سال تا ٢٢ سال است و اینها شرکتهایی هستند که حبابی نیستند و بسیار شرکتهای با ارزشی هستند و کشور باید به داشتن این شرکتها افتخار کند .
دوران بازگشت سرمایه در شرکت زاگرس و نوری ٨ سال است این دو شرکت نه تنها حبابی نیستند بلکه چشم امید کشورند و ایرانی باید به داشتن این دو شرکت و مدیران با لیاقت آن افتخار کند مدیران این شرکتها باعث سربلندی ایران اند .
مشکل اینجاست که عده ای از شرکتهایی که بازگشت سرمایه آنها بالای ١٠٠ سال است پشت این ٨٠ شرکت پنهان میشوند و آمار این ٨٠ شرکت را با آمار شرکت های خود جمع می زنند و میانگین می گیرند و بعد دعوت به خرید شرکتهایی می کنند که بازگشت سرمایه بالای ١٠٠ سال است .
طی هفته گذشته در کانال های تلگرامی که جامعه را دعوت به خرید سهام با دوران بازگشت سرمایه بیش از ۵٠ سال می کنند کانال محمد حسین ادیب و شخص محمد حسین ادیب مخاطب موج انتقادات و دشنام بود محور این حملات یک نکته بود وقتی شاخص ٣٠٠ هزار بود محمد حسین ادیب بورس را حبابی ارزیابی کرد .
شرکتهای بورسی دو دسته اند حبابی و غیر حبابی ، ٨٠ شرکت حبابی نیستند و بقیه مورد به مورد و شرکت به شرکت باید حبابی بودن آن بررسی شود مگر اینکه خلاف آن اثبات شود.
آمار شرکتهایی که دوران بازگشت سرمایه کمتر از ٢٢ سال است را با آمار بقیه شرکتها جمع نزنید .
کسانی که با لیست شرکتهایی که به این طریق حبابی ارزیابی میشوند مخالفند سایت کاملا آمادگی دارد تا استدلال های آنها را منعکس کند .
وقتی شاخص ٣٠٠ هزار هم بود سهام شرکتهای زیان ده و شرکتهایی که دوران بازگشت سرمایه بالای پنجاه سال است حبابی بود.
سهام زیانده چه سهامی است؟
ارزانترین سهام بورسی همواره موضوع پربحثی بین فعالان بازار بورس بوده است که باتوجه به رشد دستهجمعی بورس قصد داریم به بررسی 5 سهم ارزان بورسی بپردازیم.
آیا خرید سهم ارزان همیشه توجیه دارد؟
ارزان خریدن برای ما ایرانیها همواره حس خوشایندی به همراه دارد. این مسئله در بازار سرمایه کشورمان نیز بهدفعات دیده شده است. چه در برهههایی که بازار صعودی بوده و چه در دوران رکود بازار، سهام ارزانقیمت بیشتر موردتوجه بازار قرار میگیرند؛ اما گاهی هم ممکن است ارزان خریدن عاقبت خوشی نداشته باشد.
ریسک خواب سرمایه و از دست دادن فرصتهای مناسبتر سرمایهگذاری ازجمله ریسکهای پیش روی این سبک سرمایهگذاری است. اما آیا این نوع سرمایهگذاری فقط به ایرانیها اختصاص دارد؟
سهام ارزان؛ موردتوجه سرمایهگذاران در کل دنیا
باوجود آنکه سرمایهگذاران بایستی برای خریدوفروشهای خود از تحلیل و بررسی کامل بهره ببرند؛ اما استقبال از سهام ارزانقیمت بدون توجه به وضعیت بنیادی آن نه تنها در ایران بلکه در کل دنیا مسئله مرسومی به شمار میرود.
در امریکا شرکتهایی که سهام ارزانقیمت دارند (زیر 1 دلار) به شرکتهای پنی استاک معروف هستند و استراتژی برخی از معاملهگران خرید سهام این شرکتها با دید بلندمدت است. سرمایهگذارانی که با چنین رویکردی سهامدار این شرکتها میشوند ریسک ورشکستگی شرکت را میپذیرند و از طرفی احتمال میدهند برخی از شرکتهای پنی استاک که در آنها سرمایهگذاری کردند در صورت تحول، شاهد رشدی چند برابری شوند. حاصل رشد چند برابری علاوه بر اینکه جبران زیان شرکتهای ورشکسته خواهد بود، سود بسیار زیادی هم از پذیرش این ریسک نصیبشان میکند.
چرا سهام ارزان بیشتر موردتوجه قرار میگیرند؟
ریشه رشدهای چند برابری شرکتهای ارزانقیمت در جذابیت قیمت آنهاست. این جذابیت از دو جنبه قابل بررسی است؛ نخست اینکه سهامداری را در نظر بگیرید که با 1 میلیون تومان قصد خرید سهام دارد. دو انتخاب پیش روی اوست. خرید 1000 سهم 1000 تومانی یا 10 هزار سهم 100 تومانی. احتمالاً فارغ از بررسی بنیادی گزینه دوم مطلوبتر باشد؛ چراکه صرفاً خرید تعداد سهم بیشتر از لحاظ روانی برای سرمایهگذار حس خوشایندتری ایجاد میکند.
اما جنبه دوم به چشمانداز قیمتی پیش روی سهم برمیگردد. از نگاه سرمایهگذاران سهامی که از 100 تومان به 200 تومان رسیده کماکان احتمال رشدهای بیشتر حتی تا 1000 تومان را دارد؛ اما سهامی که از 1000 تومان تا 2000 تومان رشد کرده باشند، از نظر فعالان بازار در مقایسه با حالت قبل شانس کمتری برای رسیدن به قیمتهای بالاتر دارد. با فرض صادق بودن موارد بالا سؤال اساسی این است که ارزانترین سهام موجود در بازار بورس از لحاظ قیمت در حال حاضر کدام هستند؟
5 سهم ارزان بازار بورس ایران
با توجه به پشت سر گذاشتن شرایط تورمی در کشور، در حال حاضر قیمت سهام در بازار بورس نیز با رشد قابلتوجهی مواجه شدهاند؛ بطوریکه به سختی میتوان در بازار، سهامی با قیمت زیر 200 تومان پیدا کرد. بااینحال در لیست زیر سعی داریم ارزانقیمتترین سهام بازار را با ذکر توضیحاتی معرفی کنیم: (لازم به توضیح است در این بررسی شرکتهای حاضر در بازار پایه فرابورس مورد بررسی قرار نگرفتند.)
1.بانک تجارت (وتجارت) – قیمت روز 51 تومان
سهام شرکت بانک تجارت بهعنوان ارزانترین سهم بورسی چند ماهی است در سهام زیانده چه سهامی است؟ محدوده 40 تا 60 تومان در نوسان است. بانک تجارت پس از افزایش سرمایه سنگین خود از محل تجدید ارزیابی داراییها دارای 223 میلیارد برگه سهم است که از نظر تعداد سهام منتشره رتبه نخست را در کل بازار بورس و فرابورس در اختیار دارد. البته تعداد برگه سهام بالای این نماد یکی از دلایل عدم رشد ادامهدار قیمت سهم عنوان میشود. طبق آخرین گزارشات مالی که مرتبط با 9 ماهه نخست سال 98 است بانک تجارت به ازای هر سهم حدود 3 تومان سودآوری در یک سال اخیر داشته و از این حیث وضعیت خوبی دارد.
2. بانک صادرات (وبصادر) – قیمت روز 62 تومان
بانک صادرات نیز شرایطی بسیار مشابه با بانک تجارت دارد و با داشتن 175 میلیارد برگه سهم ازجمله سهامی است که در دو سال اخیر سهامداران خود را به شدت خسته کرده است. لازم به ذکر است که بانک صادرات برخلاف بانک تجارت در یک سال اخیر متحمل زیان 5 تومانی به ازای هر سهم شده است که یکی از دلایل مهم رکود معاملاتی این سهم نیز عنوان میشود.
3. پارس خودرو (خپارس) – قیمت روز 190 تومان
پارس خودرو در شرایطی رتبه سوم این لیست را به خود اختصاص داده است که فاصله نسبتاً زیادی با رتبه دوم دارد. پس از خروج امریکا از برجام و بازگشت تحریمها و به دنبال آن خروج خودروسازیهای خارجی از کشور، پارس خودرو از جمله شرکتهایی بود که بیش از سایرین ضربه خورد؛ چراکه قرار بود عمده فعالیت مشترک خودروسازان ایرانی و فرانسوی در بستر این شرکت رخ دهد که این امر تحقق پیدا نکرد. پارس خودرو از لحاظ سودآوری در مقایسه با دو بانک صادرات و تجارت وضعیت وخیمتری دارد و به ازای هر سهم در یک سال اخیر 105 تومان زیان شناسایی کرده است.
4. ذوب آهن اصفهان (ذوب) – قیمت روز 224 تومان
حضور شرکت قوی و بنیادی مانند ذوب آهن در این لیست شاید تعجب شما را هم برانگیخته باشد؛ اما ذوب آهن نیز به واسطه افزایش سرمایههای سنگینی که در سالیان اخیر داشته، در حال حاضر 61 میلیارد برگه سهام منتشرشده دارد و همین مسئله در شناوری بالای سهام در بورس تأثیرگذار بوده است. باوجوداین مسئله اما ذوب آهن در چند سال اخیر دچار تحول تولید و فروش شده و از زیاندهی به سودآوری مطلوبی رسیده است. ذوب آهن اصفهان در یک سال اخیر به ازای هر سهم 10 تومان ریال سودآوری داشته است که از این حیث به نظر میرسد مورد کملطفی بازار در خصوص افزایش قیمت سهم قرارگرفته است.
5. زامیاد (خزامیا) – قیمت روز 227 تومان
حضور 2 خودروساز در بین 5 سهم ارزان بازار نشان از وضعیت نابسامان صنعت خودروسازی کشور میدهد. اگرچه زامیاد با 5 میلیارد برگه سهامی که منتشر کرده شناور بالایی ندارد اما کاهش تولیدات و سودآوری این شرکت، مشکلات تأمین قطعات و . موجب شده تا این شرکت در یک سال اخیر به ازای هر سهم خود حدود 5 تومان زیان شناسایی کند. بااینحال سهام این شرکت در چند هفته اخیر موردتوجه بازار قرار گرفته است و از محدوده 150 تومان به بالای 200 تومان رسیده است.
جمعبندی
اگرچه در حال حاضر تعداد سهام زیر 300 تومان در بورس انگشتشمارند؛ اما نکته قابل توجه این است که در بین 5 سهم ارزان بازار 2 شرکت سودده بودهاند. اگر در این لیست 5 سهمی 3 سهم زیانده را کنار بگذاریم، شرکتهای ارزانقیمت و سودده احتمالاً در رکود یا ریزش احتمالی پس از رشد بازار موردتوجه بازار قرار خواهند گرفت و بهعنوان شرکتهایی که در دوره رشد بازار کمترین رشد را تجربه کردهاند ممکن است مورد توجه بازار قرار گیرند.
بررسی اثر تمایلی در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک ایران
1 استادیار، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران.
2 دانشجوی دکتری، گروه مالی، دانشگاه ایندیانا، بلومینگتون، آمریکا.
چکیده
هدف: تمایل سرمایهگذاران برای فروش سهام برنده (با بازده مثبت) و نگهداری سهام بازنده (با بازده منفی) را اثر تمایلی میگویند و این اثر در ادبیات مالی رفتاری کشورهای مختلف، در سطح سرمایهگذار خُرد به ثبت رسیده است. با وجود این، دربارۀ وجود اثر تمایلی در سرمایهگذاران نهادی (مانند صندوقهای سرمایهگذاری مشترک)، مطالعات صورت گرفته به نتیجه یکسانی نرسیدهاند. هدف این پژوهش بررسی وجود اثر تمایلی در سرمایهگذاران نهادی فعال در بازار سهام ایران است.
روش: در این پژوهش با استفاده از دادههای جمعآوری شده از ترکیب پورتفوی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فعال در بازار سهام ایران، وجود اثر تمایلی در صندوقها آزمون شده است. این دادهها بهصورت دستی از صورتهای مالی فصلی صندوقها استخراج شدهاند. برای محاسبه اثر تمایلی، مطابق ادبیات، از اختلاف نسبت فروش سهام سودآور و نسبت فروش سهام زیانده استفاده شد. آزمون وجود اثر تمایلی، یک بار با تجمیع دادههای معاملاتی تمامی صندوقها و بار دیگر در سطح صندوقها به اجرا درآمد.
یافتهها: بر اساس یافتهها، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فعال در بورس تهران، بهطور قاعدهمندی تمایل دارند سهامی که افزایش قیمتیافته را بفروشند و سهامی که کاهش قیمتداشته را نگه دارند. به بیان دقیقتر، احتمال فروختهشدن یک سهم با بازده مثبت، 46/1 برابر احتمال فروختهشدن سهمی با بازده منفی است. چنانچه مالیات و کارمزد معاملات را در محاسبه سود دخالت ندهیم، این نسبت به 51/1 افزایش مییابد.
نتیجهگیری: اثر تمایلی میان صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در بورس تهران دیده میشود. یکی از قوتهای نتایج پژوهش حاضر در مقایسه با اکثر مطالعات بینالمللی این است که اثر تمایلی اندازهگیری شده، بهدلیل اینکه مشمول مالیات بر عایدی سرمایهای در بورس تهران نمیشود، از اثر معاملهگری مالیاتمحور مبرا است و تصویر دقیقتری از وجود و شدت اثر تمایلی میان سرمایهگذاران نهادی ارائه میدهد.
کلیدواژهها
- اریب رفتاری
- اثر تمایلی
- صندوق سرمایهگذاری مشترک
- زیانگریزی
- معاملهگری مالیاتمحور
20.1001.1.10248153.1400.23.2.4.5
عنوان مقاله [English]
The Disposition Effect in Mutual Funds: Evidence from Iran
نویسندگان [English]
- Ali Ebrahim Nejad 1
- Seyyed Mehdi Barakchian 1
- Navid Neshat Omidvaran 2
1 Assistant Prof., Department of Economics, Graduate School of Management and Economics, Sharif University of Technology, Tehran, Iran.
Objective: The disposition effect refers to the tendency of selling stocks that have appreciated at price and holding stocks whose price is lower than the purchase price. Although an extensive literature has examined and confirmed the existence of the disposition effect among individual investors, there is no consensus in the literature as to whether institutional investors are also subject to similar behavioral biases or not. We test for the presence of the disposition effect among a sample of Iranian mutual funds.
Methods: We measure the disposition effect both at the aggregate and fund level, using hand-collected quarterly transactions data for a sample of Iranian mutual funds from 2010 to 2017. Our data has two unique features compared to similar studies; first, we know the exact buying price of stocks held in mutual funds' portfolios, whereas most studies need to estimate the buying price by making assumptions about purchase timing and using the prevailing market prices as a proxy. Second, unlike most studied markets, there are no capital gains taxes on the Tehran Stock Exchange and tax-motivated trading does not affect our findings.
Results: We find that Iranian mutual funds tend to sell winning stocks more quickly than losing stocks. To be specific, the probability of selling a winning stock is approximately 1.46 times the probability that a losing stock be sold. Excluding taxes and commissions in calculating the realized profit on the sold stocks, the ratio grows to 1.51. The measured disposition effect is not driven by the effect of tax-motivated selling, since there are no capital gains taxes on the Tehran Stock Exchange. The documented disposition effect cannot be explained by funds’ internal portfolio rebalancing regulations nor by the potentially higher trading cost of selling low-priced stocks. The disposition سهام زیانده چه سهامی است؟ effect exhibits a mild downward trend line throughout the sample period; however, the downward trend is not statistically significant. Partitioning the data based on the fund's portfolio value shows that both more skilled and less skilled fund managers – as proxied by fund size - are prone to the disposition effect.
Conclusion: Our study finds strong support for the disposition effect among mutual funds. Our results are relevant for both mutual fund managers and policy-makers.
کلیدواژهها [English]
- Behavioral bias
- Disposition effect
- Mutual fund
- Loss aversion
- Tax motivated trading
مراجع
جمشیدی، ناصر؛ قالیباف اصل، حسن؛ فدایی نژاد، محمداسماعیل (1398). بررسی سوگیریهای رفتاری و عملکرد سرمایهگذاران حقیقی بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 2(21)، 143-164.
حیدری فر، محمد؛ کیقبادی، امیررضا (1397). تأثیر اطمینان بیش از حد سرمایهگذاران بر اثر تمایلی در بورس اوراق بهادار تهران. اقتصاد مالی، 12(44)، 123-142.
رضازاده، الهه؛ فلاح شمس، میرفیض (1392). اثر تمایلی زیانگریزی سرمایهگذاران بر اساس حجم معاملات IPO در بورس اوراق بهادار تهران. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 6(1)، 75-86.
شمس، شهابالدین، یحییزادهفر، محمد (1390). بررسی رابطه اثر تمایلی با جریانات نقدی و عملکرد شرکتهای سرمایهگذاری بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 12(30)، 95-116.
شمس، شهابالدین؛ اسفندیاری مقدم، امیر تیمور (1395). تأثیر انواع مالکیت در ایجاد اثر تمایلی در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بورس اوراق بهادار تهران. تحقیقات مالی، 18(4)، 675-960.
مشتاقی، یوسف؛ یزدانی، ناصر (1395). بررسی و شناخت تأثیر عوامل روانشناختی با رویکرد خطاهای ادراکی بر فرایند تصمیمگیری سرمایهگذاران فردی. تحقیقات مالی، 4(18)، 735- 752.
Ammann, M., Ising, A., & Kessler, S. (2012). Disposition effect and mutual fund performance. Applied Financial Economics, 22(1), 1-19.
Badrinath, S. G., & Lewellen, W. G. (1991). Evidence on tax‐motivated securities trading behavior. The Journal of Finance, 46(1), 369-382.
Barber, B. M., Lee, Y. T., Liu, Y. J., & Odean, T. (2007). Is the aggregate investor reluctant to realise losses? Evidence from Taiwan. European Financial Management, 13(3), 423-447.
Brown, P., Chappel, N., da Silva Rosa, R., & Walter, T. (2006). The reach of the disposition effect: Large sample evidence across investor classes. International Review of Finance, 6(1‐2), 43-78.
Chang, T. Y., Solomon, D. H., & Westerfield, M. M. (2016). Looking for someone to blame: Delegation, cognitive dissonance, and the disposition effect. The Journal of Finance, 71(1), 267-302.
Cici, G. (2012). The prevalence of the disposition effect in mutual funds’ trades. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 47(4), 795-820.
Coval, J. D., & Shumway, T. (2005). Do behavioral biases affect prices? The Journal of Finance, 60(1), 1-34.
Da Silva Rosa, R., To, H. M., & Walter, T. (2006). Tests of the disposition effect amongst UK managed funds. Working Paper, University of Western Australia.
Dhar, R., & Zhu, N. (2006). Up close and personal: Investor sophistication and the disposition effect. Management Science, 52(5), 726-740.
Dyl, E. A. (1977). Capital gains taxation and year-end stock market behavior. The Journal of Finance, 32(1), 165-175.
Ferris, S. P., Haugen, R. A., & Makhija, A. K. (1988). Predicting contemporary volume with historic volume at differential price levels: Evidence supporting the disposition effect. The Journal of Finance, 43(3), 677-697.
Frazzini, A. (2006). The disposition effect and underreaction to news. The Journal of Finance, 61(4), 2017-2046.
Genesove, D., & Mayer, C. (2001). Loss aversion and seller behavior: Evidence from the housing market. The quarterly journal of economics, 116(4), 1233-1260.
Gong, G., & Wright, D. (2013). Investor characteristics and the disposition effect. Working paper, University of Sydney.
Grinblatt, M., & Han, B. (2002). The disposition effect and momentum. NBER Working Papers 8734, National Bureau of Economic Research, Inc.
Grinblatt, M., & Keloharju, M. (2000). The investment behavior and performance of various investor types: a study of Finland's unique data set. Journal of financial economics, 55(1), 43-67.
Heidarifar, M., Keyghobadi, A., (2018). The effect of investors’ overconfidence on disposition effect in Tehran Stock Exchange. Journal of Financial Economics (Financial Economics and Development), 12(44), 123-142. (in Persian)
Ivković, Z., Poterba, J., & Weisbenner, S. (2005). Tax-motivated trading by individual investors. American Economic Review, 95(5), 1605-1630.
Jamshidi, N., Ghalibaf Aslf Asl, H., & Fadaie Nejad, M.E. (2019). Studying the Overconfidence and Representativeness Biases of Individual Investors in Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 21(2), 143-164. (in Persian)
Jin, L., & Scherbina, A. (2004). Disposition effect among mutual fund managers. Harvard Business School.
Lakonishok, J., & Smidt, S. (1986). Volume for winners and losers: Taxation and other motives for stock trading. The Journal of Finance, 41(4), 951-974.
Locke, P., & Mann, S. C. (2000). Do professional traders exhibit loss realization aversion. Working Paper, Texas Christian University.
Massa, M., & Goetzmann, W. N. (2004). Disposition Matters: Volume, Volatility and Price Impact of Behavioral Bias. The Journal of Portfolio Management, 34(2).
Moshtaghi, Y. & Yazdani, N. (2017). Studying the influence of psychological factors with orientation perceptual errors on Decision making process of individual investors. Financial Research Journal, 18(4), 735-752. (in Persian)
O’Connell, P. G., & Teo, M. (2009). Institutional investors, past performance, and dynamic loss aversion. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 44(1), 155-188.
Odean, T. (1998). Are investors reluctant to realize their losses? The Journal of finance, 53(5), 1775-1798.
Rezazadeh, E., Fallah Shams, M., (2013). Investors’ disposition effect on the basis of IPO trades in Tehran Stock Exchange. Financial Knowledge of Securities Analysis Journal, 6(1), 75-86. (in Persian)
Shams, S., Esfandirari Moghaddam, A.T. (2017). Investigation of the Effects of Types of Ownershipon Disposition effect of Mutual funds in Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 18(4), 675-960. (in Persian)
Shams, S., Yahyazadeh Far, M. (2011). The Survey of the relationship between Disposition Effect and Cash flows and Investment Companies Performance in Tehran Stock Exchange. Financial Research Journal, 12(30), 95-116. (in Persian)
Shapira, Z., & Venezia, I. (2001). Patterns of behavior of professionally managed and independent investors. Journal of Banking & Finance, 25(8), 1573-1587.
Shefrin, H., & Statman, M. (1985). The disposition to sell winners too early and ride losers too long: Theory and evidence. The Journal of finance, 40(3), 777-790.
Tversky, A., & Kahneman, D. (1992). Advances in prospect theory: Cumulative representation of uncertainty. Journal of Risk and uncertainty, 5(4), 297-323.
Weber, M., & Camerer, C. F. (1998). The disposition effect in securities trading: An experimental analysis. Journal of Economic Behavior & Organization, 33(2), 167-184.
۵ نکته مهم برای خرید سهام در بورس
شاید اگر از بیرون به بازار بورس نگاه کنیم، معامله سهام را کار چندان دشواری نبینیم. حتی شاید گمان کنیم به آسانی میتوان دست روی هر سهامی گذاشت و آن را خرید. بله، خرید سهام واقعا کاری ندارد! اما چه سهامی را باید خرید؟
طبق آمارها اکثر افرادی که چندان با سرمایهگذاری در بورس آشنا نیستند، هر ساله بخش قابلتوجهی از سرمایه خود را در این بازار از دست میدهند. یکی از بارزترین دلایل این امر آن است که این سرمایهگذاران معمولا چندان در خصوص سهام تحقیق نمیکنند. با این وجود مواردی نیز وجود دارند که سرمایهدار با بررسی آنها میتواند میزان تحقیقات را کم کند؛ چرا که این موارد خود به نوعی تحقیق در خصوص سهام محسوب میشوند. در ادامه این نکات را بررسی خواهیم کرد.
نکات مهم درباره خرید سهام در بورس
حوزه فعالیت شرکتها
هنگام خرید سهام در بورس باید چند سوال را در خصوص حوزه عملکرد شرکت بپرسید. تولیدات شرکت چیست؟ چه خدماتی از جانب این شرکت ارائه میشود؟ محدوده جغرافیایی فعالیتشان کجاست؟ محصول اصلی این شرکت چیست و شیوه فروش آن به چه صورتی است؟ آیا شرکت مذکور میتواند به عنوان پرچمدار حیطه فعالیت خود باشد؟
این سوالات تنها بخشی از مواردی است که میتوان در ابتدا به آنها فکر کرد. اگر پاسخی برای این پرسشها ندارید، نشانه خوبی نیست. چرا که با خرید سهام شرکتی که چیزی از آن نمیدانید ریسک بزرگی میکنید. گمان نکنید که به دست آوردن این اطلاعات کار دشواری است. تمام این موارد در وبسایت شرکت موجود است. با مراجعه به آن میتوانید حتی اطلاعاتی بیشتر را نیز کسب کنید.
جیم کرامر (Jim Cramer)، سرمایهگذار و نویسنده سرشناس آمریکایی در این خصوص توصیه میکند که بهتر است پیش از سرمایهگذاری در بورس، مسائل مربوط به این بستر را به یکی از اعضای خانواده خود آموزش دهید. اگر در حین آموزش توانستید به سوالاتی که از شما میپرسد پاسخ دهید، پس میتوان دریافت که اطلاعات خوبی در رابطه با بازار سهام دارید.
بررسی نسبت P/E (نسبت قیمت به سود)
فرض کنید که پیش از خرید سهام در بورس، با دو نفر صحبت میکنید و از آنها کمک میگیرید. یکی از این دو نفر یک مشاور باتجربه در زمینه کسب درآمد است. شما تا کنون دیدهاید که دوستان و اطرافیانتان چگونه با عمل به مشاورههای این شخص درآمدهای بالایی کسب کردهاند. به همین دلیل شما هم برای سرمایهگذاری در بورس به سراغ او میروید. چرا که مطمئن هستید او بهترین شخصی است که میتواند به شما کمک کند.
او یک پیشنهاد به شما میدهد. میگوید هر یک دلاری که از سرمایهگذاری به دست آوردید، ۴۰ سنتش را به عنوان دستمزد به او بدهید و ۶۰ سنت باقیمانده برای خودتان خواهد بود.
اما شخص دیگر تازه وارد بازار بورس و دنیای سهام شده است. به نظر میرسد که این فرد از بازار سهام اطلاعات خوبی دارد؛ اما تجربه و موفقیت چندان زیادی در این بازار ندارد. از سویی دیگر در قیاس با شخص اول، درصد کمتری را به عنوان کمیسیون برمیدارد. او به ازای هر دلار، ۲۰ سنت طلب میکند و ۸۰ سنت باقیمانده را به شما میدهد. به همین دلیل شاید برای خرید سهام در بورس از او کمک بگیرید. اما به این فکر کردهاید که ممکن است این شخص نتواند به اندازه نفر نخست برای شما درآمدزایی کند؟
این مثال دقیقا نشاندهنده نسبت P/E است. به این ترتیب اکنون بهتر میتوانید نسبت قیمت به سود را درک کنید.
اگر P/E یک شرکت برابر ۲۰ باشد، این امر به آن معناست که سرمایهگذاران به ازای هر یک دلار درآمدشان حاضرند ۲۰ دلار پرداخت کنند. شاید در نگاه اول این مبلغ زیاد باشد اما اگر شرکت بتواند در مسیر رشدی سریع قرار بگیرد، اینگونه نخواهد بود.
بهتر است شرکتهایی را که در یک حوزه مشترک فعالیت میکنند، با هم مقایسه کنید. اگر شرکت مورد نظر شما در قیاس با دیگر شرکتهای همصنف P/E بالاتری داشته باشد، این مسئله باید با دلیلی همراه باشد. اما اگر P/E آن در قیاس با شرکتهای مشابه کمتر باشد و در مسیر رشدی سریع قرار داشته باشد، ارزش سرمایهگذاری را دارد.
بتا (Beta)
بسیاری از افراد فکر میکنند درک مفهوم بتا امری دشوار است؛ اما این چنین نیست. درست در همان صفحهای که میتوانید اطلاعات مربوط به P/E را ببینید، این میزان را نیز میتوانید مشاهده کنید.
بتا در حقیقت اندازهگیری میزان نوسان را به عهده دارد. به عبارت دیگر نشاندهنده آن است که سهام شرکت مد نظر شما طی پنج سال اخیر چه عملکردی داشته است. توجه به این نکته هنگام خرید سهام در بورس بسیار مهم است.
در همین راستا، شاخص S&P 500 را به عنوان یک معیار در نظر بگیرید. فرض کنید ارزش شرکتی در یک بازه زمانی پنجساله افزایش یا کاهشی بیش از شاخص S&P 500 داشته باشد. در این صورت بتای آن بالاتر است.
در این معیار، بتای بالاتر نشاندهنده ریسک بیشتر است. هر چه عدد کمتر از یک باشد نشاندهنده بتای پایینتر و در نتیجه ریسک کمتر است. در واقع بتا اطلاعاتی را در مورد ریسک قیمت در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد. اما باید دید در مورد عوامل ریسک اساسی تا چه میزان صحبت میکند.
در حقیقت شما باید سهام با بتای بالا را به دقت بررسی کنید. درست است که چنین سهامی پتانسیل زیادی برای کسب سود بالا دارند اما ریسک بالایی هم دارند. ممکن است دارایی شما به چشم بر هم زدنی از بین برود.
در نقطه مقابل، سهام با بتای پایین قرار دارد. این امر نشان میدهد که چنین سهمی در قیاس با سایر سهام، واکنش کمتری به تحرکات شاخص S&P 500 نشان داده است.
به سهامی با این ویژگی سهام تدافعی میگویند. دلیل این نامگذاری آن است که سرمایهگذاری در این سهام با امنیت بیشتر و ریسک کمتری همراه است. درست است که شاید در کوتاهمدت بازده موردنظرتان را کسب نکنید، اما از سوی دیگر نیازی نیست که هر روز با نگرانی سبد سهام خود را چک کنید و وضعیت سهم را بررسی کنید.
سود سهام
بررسی هر روزه بازار نیازمند زمان زیادی است. طبیعی است که همه سرمایهگذاران چنین زمانی را در اختیار ندارند. در این میان عدهای میخواهند بدون صرف زمان زیاد، بازده بالایی کسب کنند. بهترین شیوه برای این افراد توجه به سود سهام است.
سود سهام مانند همان سود بانکی است که به سپرده شما تعلق میگیرد. به این ترتیب با خرید سهام بدون آنکه قیمت سهام را در نظر بگیرید، سود دارایی خود را سهام زیانده چه سهامی است؟ دریافت میکنید.
پیش از خرید سهام در بورس باید حتما از نرخ سود آن مطلع شوید. به این ترتیب میتوانید با خیالی آسوده در بورس سرمایهگذاری کنید. کافی است به دنبال سرمایهگذاری در سهامی بروید که سود بالایی دارند.
بیشتر بخوانید
نمودار
نمودارخوانی مهارت ارزشمندی است که فراگیری آن زمانبر است. اما خواندن نمودارهای پایه مهارت چندان بالایی نمیطلبد.
به طور کلی در صورتیکه سهام زیانده چه سهامی است؟ نمودار سرمایهگذاری از گوشه پایین سمت چپ آغاز شود و به گوشه بالا در سمت راست ختم شود، نشاندهنده شرایط مطلوبی است. اگر نمودار یک سهم حرکت نزولی داشته باشد باید از سرمایهگذاری در آن پرهیز کنید. حتی نیازی به آن نیست که به دنبال دلیل افت این سهم بروید. به جای این کار سهمهای دیگر را شناسایی و در آنها سرمایهگذاری کنید.
پس هرگز فراموش نکنید، پیش از خرید سهام در بورس نمودار آن را بررسی کنید و از خرید سهام زیانده بپرهیزید. البته اگر واقعا به ارزشمندی سهام مذکور اعتقاد دارید، آن را تحت نظر داشته باشید و عملکرد آن را مدام بررسی کنید. نهایتا در زمان درست میتوانید در خصوص آن تصمیم بگیرید.
سرمایهگذاری در بورس برای هر فرد به یک شیوه خاص است. مثلا ممکن است افرادی را ببینید که به سراغ سهامی با نمودارهای ریسکی میروند. احتمال دارد که این دسته از افراد، هم زمان و هم منابع کافی در اختیار دارند که شما از آن بیبهره هستید. پس احتمال دارد که آنها با تکیه بر این منابع به این نتیجه رسیده باشند که سهم مذکور ارزشمند است.
جمعبندی
سرمایهگذاری و خرید سهام سهام زیانده چه سهامی است؟ در بورس کار سادهای نیست. برای آن که در این سرمایهگذاری متضرر نشوید، باید تحقیقات گستردهای را درباره سهام مورد نظر خود انجام دهید. اما میتوانید راه طولانی تحقیقات خود را با بررسی چند مورد کلیدی کوتاهتر کنید.
نمودار قیمت سهم، نسبت P/E، حوزه فعالیت شرکت و بتا از جمله مواردی هستند که در بررسی وصعیت سهام اهمیت بسیاری دارند. شما باید به دنبال سهامی باشید که سوابق موفقیتآمیزی از خود بر جای گذاشته است و سود مناسبی دارد. اگر در سرمایهگذاری در بورس استراتژی بلندمدت دارید، باید از خرید سهام پرریسک و تهاجمی بپرهیزید یا دستکم باید میزان آن را به حداقل برسانید تا نتایج بهتری کسب کنید.
۵ نکته مهم برای خرید سهام در بورس
به گزارش شهر بورس، طبق آمارها اکثر افرادی که چندان با سرمایهگذاری در بورس آشنا نیستند، هر ساله بخش قابلتوجهی از سرمایه خود را در این بازار از دست میدهند. یکی از بارزترین دلایل این امر آن است که این سرمایهگذاران معمولا چندان در خصوص سهام تحقیق نمیکنند. با این وجود مواردی نیز وجود دارند
به گزارش شهر بورس، طبق آمارها اکثر افرادی که چندان با سرمایهگذاری در بورس آشنا نیستند، هر ساله بخش قابلتوجهی از سرمایه خود را در این بازار از دست میدهند. یکی از بارزترین دلایل این امر آن است که این سرمایهگذاران معمولا چندان در خصوص سهام تحقیق نمیکنند. با این وجود مواردی نیز وجود دارند که سرمایهدار با بررسی آنها میتواند میزان تحقیقات را کم کند؛ چرا که این موارد خود به نوعی تحقیق در خصوص سهام محسوب میشوند. در ادامه این نکات را بررسی خواهیم کرد.
نکات مهم درباره خرید سهام در بورس
حوزه فعالیت شرکتها
هنگام خرید سهام در بورس باید چند سوال را در خصوص حوزه عملکرد شرکت بپرسید. تولیدات شرکت چیست؟ چه خدماتی از جانب این شرکت ارائه میشود؟ محدوده جغرافیایی فعالیتشان کجاست؟ محصول اصلی این شرکت چیست و شیوه فروش آن به چه صورتی است؟ آیا شرکت مذکور میتواند به عنوان پرچمدار حیطه فعالیت خود باشد؟
- بیشتر بخوانید: 26 نکته که درک آن پیش از سرمایهگذاری در بورس ضروری است
این سوالات تنها بخشی از مواردی است که میتوان در ابتدا به آنها فکر کرد. اگر پاسخی برای این پرسشها ندارید، نشانه خوبی نیست. چرا که با خرید سهام شرکتی که چیزی از آن نمیدانید ریسک بزرگی میکنید. گمان نکنید که به دست آوردن این اطلاعات کار دشواری است. تمام این موارد در وبسایت شرکت موجود است. با مراجعه به آن میتوانید حتی اطلاعاتی بیشتر را نیز کسب کنید.
جیم کرامر (Jim Cramer)، سرمایهگذار و نویسنده سرشناس آمریکایی در این خصوص توصیه میکند که بهتر است پیش از سرمایهگذاری در بورس، مسائل مربوط به این بستر را به یکی از اعضای خانواده خود آموزش دهید. اگر در حین آموزش توانستید به سوالاتی که از شما میپرسد پاسخ دهید، پس میتوان دریافت که اطلاعات خوبی در رابطه با بازار سهام دارید.
بررسی نسبت P/E (نسبت قیمت به سود)
فرض کنید که پیش از خرید سهام در بورس، با دو نفر صحبت میکنید و از آنها کمک میگیرید. یکی از این دو نفر یک مشاور باتجربه در زمینه کسب درآمد است. شما تا کنون دیدهاید که دوستان و اطرافیانتان چگونه با عمل به مشاورههای این شخص درآمدهای بالایی کسب کردهاند. به همین دلیل شما هم برای سرمایهگذاری در بورس به سراغ او میروید. چرا که مطمئن هستید او بهترین شخصی است که میتواند به شما کمک کند.
او یک پیشنهاد به شما میدهد. میگوید هر یک دلاری که از سرمایهگذاری به دست آوردید، ۴۰ سنتش را به عنوان دستمزد به او بدهید و ۶۰ سنت باقیمانده برای خودتان خواهد بود.
اما شخص دیگر تازه وارد بازار بورس و دنیای سهام شده است. به نظر میرسد که این فرد از بازار سهام اطلاعات خوبی دارد؛ اما تجربه و موفقیت چندان زیادی در این بازار ندارد. از سویی دیگر در قیاس با شخص اول، درصد کمتری را به عنوان کمیسیون برمیدارد. او به ازای هر دلار، ۲۰ سنت طلب میکند و ۸۰ سنت باقیمانده را به شما میدهد. به همین دلیل شاید برای خرید سهام در بورس از او کمک بگیرید. اما به این فکر کردهاید که ممکن است این شخص نتواند به اندازه نفر نخست برای شما درآمدزایی کند؟
- بیشتر بخوانید: چه مواردی در بورس تخلف محسوب میشوند؟
این مثال دقیقا نشاندهنده نسبت P/E است. به این ترتیب اکنون بهتر میتوانید نسبت قیمت به سود را درک کنید.
اگر P/E یک شرکت برابر ۲۰ باشد، این امر به آن معناست که سرمایهگذاران به ازای هر یک دلار درآمدشان حاضرند ۲۰ دلار پرداخت کنند. شاید در نگاه اول این مبلغ زیاد باشد اما اگر شرکت بتواند در مسیر رشدی سریع قرار بگیرد، اینگونه نخواهد بود.
بهتر است شرکتهایی را که در یک حوزه مشترک فعالیت میکنند، با هم مقایسه کنید. اگر شرکت مورد نظر شما در قیاس با دیگر شرکتهای همصنف P/E بالاتری داشته باشد، این مسئله باید با دلیلی همراه باشد. اما اگر P/E آن در قیاس با شرکتهای مشابه کمتر باشد و در مسیر رشدی سریع قرار داشته باشد، ارزش سرمایهگذاری را دارد.
بتا (Beta)
بسیاری از افراد فکر میکنند درک مفهوم بتا امری دشوار است؛ اما این چنین نیست. درست در همان صفحهای که میتوانید اطلاعات مربوط به P/E را ببینید، این میزان را نیز میتوانید مشاهده کنید.
بتا در حقیقت اندازهگیری میزان نوسان را به عهده دارد. به عبارت دیگر نشاندهنده آن است که سهام شرکت مد نظر شما طی پنج سال اخیر چه عملکردی داشته است. توجه به این نکته هنگام خرید سهام در بورس بسیار مهم است.
در همین راستا، شاخص S&P 500 را به عنوان یک معیار در نظر بگیرید. فرض کنید ارزش شرکتی در یک بازه زمانی پنجساله افزایش یا کاهشی بیش از شاخص S&P 500 داشته باشد. در این صورت بتای آن بالاتر است.
در این معیار، بتای بالاتر نشاندهنده ریسک بیشتر است. هر چه عدد کمتر از یک باشد نشاندهنده بتای پایینتر و در نتیجه ریسک کمتر است. در واقع بتا اطلاعاتی را در مورد ریسک قیمت در اختیار سرمایهگذاران قرار میدهد. اما باید دید در مورد عوامل ریسک اساسی تا چه میزان صحبت میکند.
در حقیقت شما باید سهام با بتای بالا را به دقت بررسی کنید. درست است که چنین سهامی پتانسیل زیادی برای کسب سود بالا دارند اما ریسک بالایی هم دارند. ممکن است دارایی شما به چشم بر هم زدنی از بین برود.
در نقطه مقابل، سهام با بتای پایین قرار دارد. این امر نشان میدهد که چنین سهمی در قیاس با سایر سهام، واکنش کمتری به تحرکات شاخص S&P 500 نشان داده است.
به سهامی با این سهام زیانده چه سهامی است؟ ویژگی سهام تدافعی میگویند. دلیل این نامگذاری آن است که سرمایهگذاری در این سهام با امنیت بیشتر و ریسک کمتری همراه است. درست است که شاید در کوتاهمدت بازده موردنظرتان را کسب نکنید، اما از سوی دیگر نیازی نیست که هر روز با نگرانی سبد سهام خود را چک کنید و وضعیت سهم را بررسی کنید.
سود سهام
بررسی هر روزه بازار نیازمند زمان زیادی است. طبیعی است که همه سرمایهگذاران چنین زمانی را در اختیار ندارند. در این میان عدهای میخواهند بدون صرف زمان زیاد، بازده بالایی کسب کنند. بهترین شیوه برای این افراد توجه به سود سهام است.
سود سهام مانند همان سود بانکی است که به سپرده شما تعلق میگیرد. به این ترتیب با خرید سهام بدون آنکه قیمت سهام را در نظر بگیرید، سود دارایی خود را دریافت میکنید.
پیش از خرید سهام در بورس باید حتما از نرخ سود آن مطلع شوید. به این ترتیب میتوانید با خیالی آسوده در بورس سرمایهگذاری کنید. کافی است به دنبال سرمایهگذاری در سهامی بروید که سود بالایی دارند.
نمودار
نمودارخوانی مهارت ارزشمندی است که فراگیری آن زمانبر است. اما خواندن نمودارهای پایه مهارت چندان بالایی نمیطلبد.
به طور کلی در صورتیکه نمودار سرمایهگذاری از گوشه پایین سمت چپ آغاز شود و به گوشه بالا در سمت راست ختم شود، نشاندهنده شرایط مطلوبی است. اگر نمودار یک سهم حرکت نزولی داشته باشد باید از سرمایهگذاری در آن پرهیز کنید. حتی نیازی به آن نیست که به دنبال دلیل افت این سهم بروید. به جای این کار سهمهای دیگر را شناسایی و در آنها سرمایهگذاری کنید.
- بیشتر بخوانید: نوسانگیری در بورس؛ کسب سود سوار بر موج نوسانهای قیمتی
پس هرگز فراموش نکنید، پیش از خرید سهام در بورس نمودار آن را بررسی کنید و از خرید سهام زیانده بپرهیزید. البته اگر واقعا به ارزشمندی سهام مذکور اعتقاد دارید، آن را تحت نظر داشته باشید و عملکرد آن را مدام بررسی کنید. نهایتا در زمان درست میتوانید در خصوص آن تصمیم بگیرید.
سرمایهگذاری در بورس برای هر فرد به یک شیوه خاص است. مثلا ممکن است افرادی را ببینید که به سراغ سهامی با نمودارهای ریسکی میروند. احتمال دارد که این دسته از افراد، هم زمان و هم منابع کافی در اختیار دارند که شما از آن بیبهره هستید. پس احتمال دارد که آنها با تکیه بر سهام زیانده چه سهامی است؟ این منابع به این نتیجه رسیده باشند که سهم مذکور ارزشمند است.
جمعبندی
سرمایهگذاری و خرید سهام در بورس کار سادهای نیست. برای آن که در این سرمایهگذاری متضرر نشوید، باید تحقیقات گستردهای را درباره سهام مورد نظر خود انجام دهید. اما میتوانید راه طولانی تحقیقات خود را با بررسی چند مورد کلیدی کوتاهتر کنید.
نمودار قیمت سهم، نسبت P/E، حوزه فعالیت شرکت و بتا از جمله مواردی هستند که در بررسی وصعیت سهام اهمیت بسیاری دارند. شما باید به دنبال سهامی باشید که سوابق موفقیتآمیزی از خود بر جای گذاشته است و سود مناسبی دارد. اگر در سرمایهگذاری در بورس استراتژی بلندمدت دارید، باید از خرید سهام پرریسک و تهاجمی بپرهیزید یا دستکم باید میزان آن را به حداقل برسانید تا نتایج بهتری کسب کنید.
دیدگاه شما