قرارداد مالی چیست؟

بورس کالا چیست؟چگونه وارد بورس کالا شویم

بورس کالا چیست و چه مزایایی دارد؟ نحوه انجام معامله در بورس کالای ایران به چه صورت است؟ در این مطلب به معرفی بورس کالا و انواع قرارداد در آن پرداخته ایم.

بورس کالا بازاری است که در آن، کالاهای مختلف خریدوفروش می‌شوند. البته هر کالایی در این بازار قابل معامله نیست و تنها چند کالای اساسی مانند برنج، گندم، پنبه، انواع فلزات و . دادوستد می‌شوند. همچنین عملکرد بازار بورس کالا شباهت زیادی به بازار بورس اوراق بهادار دارد و در این بازار نیز قوانین و مقررات خاصی تدوین‌شده است. در این بخش، قصد آموزش بورس کالا و نحوه معامله در این بازار را داریم. با ما همراه باشید تا به‌صورت تخصصی با نحوه سرمایه‌گذاری در این بازار و قوانین بورس کالا آشنا شوید.

بازار بورس کالا چیست؟

در بازار سنتی کالا، خرید محصول یک ریسک محسوب می‌شود؛ زیرا قیمت‌ محصولات در بازار با نوسانات مختلفی همراه بوده و هر فروشنده‌‌ای می‌تواند محصولش را با یک قیمت خاص عرضه کند و نهادهای نظارتی نیز چندان بر روی قیمت کالا و اصالت آن‌ها حساسیت به خرج نمی‌دهند. این عدم نظارت کافی باعث شده بسیاری از افراد جهت تأمین مواد موردنیاز خود به بازار بورس کالا مراجعه کرده و در این بازار امن اقدام به خرید کالای موردنظر خود کنند.

چه کالاهایی در بورس کالا معامله می شود

در بورس کالا شاهد یک ساختار سازمان‌یافته و حساب‌شده هستیم که تعدادی کالای خاص مورد معامله قرار می‌گیرند. محصولاتی مانند محصولات کشاورزی، کانی‌های فلزی، محصولات شیمیایی و پتروشیمی و همین‌طور محصولات بازار فرعی و بازار مشتقه از مواردی هستند که در بازار بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار می‌گیرند.

همچنین در این بازار، کارگزاران به‌عنوان رابط بین ارائه‌دهندگان و متقاضیان عمل می‌کنند تا معامله بر اساس قیمت روز و واقعی محصول و همین‌طور با تضمین اصالت کالا صورت بگیرد.

بورس کالای ایران

نخستین بورس کالای ایران در شهریور سال 1382 و تحت عنوان بورس فلزات شروع به کار کرد و یک سال بعد نیز بورس کالای کشاورزی راه‌اندازی شد. وظیفه راه‌اندازی بورس کالا بر عهده شورای عالی بورس گذاشته شد و این شورا در جهت محقق کردن اهداف سوم و چهارم توسعه، شروع به راه‌اندازی بورس کالای ایران کرد.

طبق قانون مجلس شورای اسلامی که در تاریخ 1 آذر 1384 تصویب شد دو بازار بورس کالای فلزات و کشاورزی با یکدیگر ادغام شدند و درنهایت، بعد از انجام مراحل قانونی و پذیره‌نویسی‌های لازم در مهر 1386 بازار بورس کالای ایران رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. بنابراین این بازار از زیرمجموعه‌های سازمان بورس اوراق بهادار است و فعالیت‌های آن توسط این سازمان موردبررسی قرار می‌گیرد.

انواع بورس کالا

از انواع بورس کالا می‌توان به بازارهای فیزیکی، فرعی، مشتقه و مالی اشاره کرد. این 4 بازار زیرمجموعه بازار بورس کالا هستند که خود آن‌ها نیز چندین زیرمجموعه دارند. در قسمت زیر به انواع بازارهای بورس کالای ایران اشاره‌کرده‌ایم:

بازار فیزیکی بورس کالا

در این بازار، محصولات مهمی مانند انواع محصولات کشاورزی، پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و همین‌طور انواع محصولات صنعتی و معدنی دادوستد می‌شود. این بازار یکی از پررونق‌ترین بازارهای بورس کالا است که قوانین مختص به خود را دارد و ازنظر ارسال محصول مشابه بازار سنتی است. البته این معامله تحت شرایط ویژه‌ای صورت می‌گیرد و حالت مزایده‌ای دارد.

براین‌اساس، فروشنده یک قیمت برای عرضه محصول اعلام می‌کند و متقاضیان آن، قیمت‌های مختلفی را که بالاتر از قیمت پیشنهادی فروشنده است به او پیشنهاد می‌کنند که در مرحله آخر، محصول به بالاترین قیمت پیشنهادی فروخته می‌شود. همچنین محصولات این بازار قابل معامله در بازار هدف داخلی و خارجی است. ازنظر انواع قرارداد نیز در این بازار، 3 نوع قرارداد با نام‌های نقدی، نسیه و سلف منعقد می‌شوند که در ادامه مطلب، هر یک از این قراردادهای بازار فیزیکی را توضیح داده‌ایم.

بازار فرعی بورس کالا

محصولاتی که به دلایل مختلف ازجمله تأیید کیفیت توسط متقاضی به مراجعه حضوری نیاز دارند یا اینکه عرضه آن‌ها تداوم ندارد یا به هر دلیل دیگری نمی‌توانند در بازار فیزیکی حضورداشته باشند، در بازار دیگری تحت عنوان بازار فرعی دادوستد می‌شوند. محصولات این بازار نیز عبارت‌اند از محصولات پتروشیمی، کشاورزی، معدنی، پلیمر و صنعتی و . که قابل‌عرضه در معاملات داخلی و خارجی هستند. بنابراین در این بازار، عرضه‌کنندگان بیشتری می‌توانند حضور پیدا کنند و محصولات خود را به فروش برسانند.

بازار مالی بورس کالا

این بازار جهت جذب سرمایه‌گذاران بیشتر تأسیس‌شده است و شامل 3 زیرمجموعه با نام‌های گواهی سپرده کالایی، صندوق‌ سرمایه‌گذاری کالایی و قرارداد سلف موازی استاندارد است. در قسمت زیر به توضیح زیرمجموعه‌های بازار مالی بورس کالا پرداخته‌ایم:

گواهی سپرده کالایی

در این نوع بازار مالی، مقداری کالا به بخش انبار سپرده‌شده و انباردار یک قبض برای کالا صادر می‌کند که این قبض پشتوانه آن است. البته این قبض در صورتی صادر می‌شود که مسئول انبار، کیفیت محصولات را تأیید کرده باشد. این قبض از طریق افراد متقاضی حضور در بازار مالی بورس کالا، در اتاق پایاپای سپرده‌شده و افراد از طریق آن می‌توانند گواهی سپرده کالایی را دریافت کرده و دادوستد محصولات خود را آغاز کنند.

صندوق‌ سرمایه‌گذاری کالایی

در این نوع بازار مالی، هزینه‌های اضافی مربوط به انبارداری و حمل‌ونقل حذف‌شده و سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌جای خرید محصول، اوراق آن را خریداری کنند. درواقع، صندوق سرمایه‌گذاری کالایی بر روی کالای خاصی سرمایه‌گذاری کرده و سایر افراد متقاضی جهت سرمایه‌گذاری بر روی این کالا می‌توانند واحدهای صندوق را خریداری کنند.

قرارداد سلف موازی استاندارد

در این نوع قرارداد، عرضه‌کننده محصول می‌تواند مبلغ کالایی را که فروخته است پیش از تحویل آن دریافت کند. این قرارداد شبیه قرارداد سلف است که در قسمت انواع قرارداد بورس توضیح داده‌ایم. البته ازنظر داشتن بازار ثانویه، شباهتی به قرارداد سلف ندارد و تنها کلیات آن شبیه این قرارداد است.

بازار مشتقه بورس کالا

هدف از تأسیس بازار مشتقه بورس کالا، مدیریت ریسک قیمت و تضمین معاملات است. نحوه فعالیت این بازار این‌گونه است که یک دارایی خاص عرضه‌شده و بر روی آن، قراردادهایی تنظیم می‌شود. منظور از دارایی خاص نیز هر محصولی می‌تواند باشد.

از محصولات غذایی مانند زعفران و پسته گرفته تا انواع محصولات پتروشیمی و فلزات گران‌بها قابل معرفی به‌عنوان دارایی پایه هستند. بنابراین در این بازار، سرمایه‌گذاران بی‌شماری حضور یافته و حتی سرمایه‌گذاران خرد نیز امکان فعالیت دارند. همچنین در این بازار بورس کالا، 2 مدل قرارداد با نام‌های قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله منعقد می‌شود که این قراردادهای معاملاتی را در ادامه توضیح داده‌ایم.

مزایای بورس کالا

بین دو طرف قرارداد از مزایای بورس کالا است. درواقع، هر کالایی که در این بازار عرضه می‌شود از تمام جوانب موردبررسی قرارگرفته و تا زمانی که اصل بودن آن ثابت نشود در بازار بورس کالا ارائه نمی‌شود که خود این موضوع باعث جذب اعتماد متقاضیان و خریداران شده است. در طرف مقابل نیز فروشنده دغدغه دریافت وجه را ندارد؛ قرارداد مالی چیست؟ زیرا پرداخت وجه توسط اتاق پایاپای صورت گرفته و تسویه طبق قرارداد انجام می‌گیرد. بنابراین سرمایه‌گذاری در بورس کالا درنهایت اعتماد صورت گرفته و در این محل، افراد سودجو نمی‌توانند ورود کنند.

از دیگر مزایای حضور و فعالیت در بورس کالا می‌توان به معرفی محصول تولیدی خود به سایر متقاضیان داخلی و خارجی اشاره کرد. همچنین از طریق این بورس می‌توان امتیازاتی مانند تسهیلات بانکی دریافت کرد و در صورت هرگونه خسارت، اتاق پایاپای به موضوع شما ورود کرده و بدون نیاز به مراجع قضایی آن را حل می‌کند. بنابراین عرضه محصول از طریق بورس کالا باعث کاهش ریسک معامله‌شده و یک تبلیغ بزرگ برای عرضه‌کنندگان محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

اهداف بورس کالای ایران چیست

یکی از اهداف بورس کالای ایران این است که مشکلات رایج در بازار سنتی را رفع کند و تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان بتوانند در یک محیط امن و تحت نظارت کارشناسان حرفه‌ای با یکدیگر همکاری داشته باشند. بنابراین هدف اصلی این بازار، ایجاد یک فضای امن و کنار زدن محدودیت‌ها و نقاط ضعف بازار سنتی است که به‌خوبی موفق شده است این مشکلات را برطرف کند. در این بازار، هر دو طرف معامله موظف به انجام تعهدات خود هستند که این پایبند بودن به معامله و شفاف‌سازی قیمت کالاهای اساسی باعث کنار زدن واسطه‌ها شده است. همه این موارد به کنترل بازار و کاهش ریسک خرید محصول در بازار سنتی کمک کرده است که این موارد و انجام معاملات سالم از اهداف بورس کالای ایران به‌حساب می‌آیند.

مهم‌ترین اثرات بورس کالا

اثرات بورس کالا بسیار گسترده است که در قسمت زیر به مهم‌ترین آن‌ها اشاره‌کرده‌ایم:

ساماندهی بازار و نظارت بیشتر بر عملکرد معامله‌گران

افزایش آگاهی معامله‌گران و بررسی دقیق‌تر بازار توسط آن‌ها

انجام معاملات قانون‌مند و بدون ریسک

دادوستد محصولات اساسی باقیمت واقعی

رونق در بخش سرمایه‌گذاری کشور

اعطاء تسهیلات مالی به فعالان بازار

شرکت‌کنندگان در بورس کالا ایران

افراد مختلفی مشغول به فعالیت و خرید و فروش در بورس کالا ایران هستند که در قسمت زیر به تمام افراد حاضر در بازار و سایر ارگان‌های مربوطه اشاره‌کرده‌ایم:

تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان کالا

متقاضیان و خریداران کالا

کارشناسان و تحلیل‌گران بازار

ارائه‌دهندگان خدمات مختلف بورسی

چه کسانی از بورس کالا بهره‌مند می‌شوند؟

تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، افرادی هستند که از بورس کالا بهره‌مند می‌شوند. درواقع، تولیدکنندگان پس از طی کردن مراحل قانونی می‌توانند محصولات خود را در این بازار بزرگ عرضه کنند و از مزایای سرمایه گزاری در بورس کالا بهره‌مند شوند. مصرف‌کنندگان نیز می‌توانند در بستر بورس کالا اقدام به خرید مواد پایه‌ای موردنیاز خود کنند و این مواد را باقیمت واقعی خریداری کرده و با اطمینان از صحت و سلامت محصول، آن را مورد استفاده قرار دهند.

انواع قراردادها در بورس کالای ایران

انواع قراردادهای بورس کالای ایران به شرح زیر است:

قرارداد نقدی (spot)

در این نوع قرارداد، خریدار تمام مبلغ توافق شده را به همراه کارمزد کارگزار پرداخت کرده و عرضه‌کننده محصول نیز آن را در مدت حداقل 3 روز به خریدار تحویل می‌دهد. به همین خاطر از این قرارداد با نام قرارداد تحویل فوری هم یاد می‌کنند. البته هزینه محصول نیز باید در عرضه 3 روز پرداخت شود.

قرارداد سلف (forward)

در قرارداد سلف، مبلغ توسط خریدار پرداخت‌شده اما زمان تحویل آن در روزی است که در قرارداد منعقدشده و مورد تأیید طرفین قرارگرفته است. بنابراین تحویل محصول در آینده انجام می‌گیرد و تسویه آن در همان ابتدای انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد که این نوع توافق در بازار فیزیکی بورس کالا مرسوم است.

قرارداد نسیه (credit)

همان‌طور که از نام این قرارداد معلوم است امکان نسیه وجود داشته و خریداران می‌توانند مبلغ توافق شده را به‌صورت نسیه و در زمان‌بندی‌های معین‌شده پرداخت کنند. تحویل کالا نیز در مدت 3 روز بعد از انعقاد قرارداد صورت می‌گیرد.

در قرارداد آتی که به معنای آینده است کلیه امور معامله از پرداخت وجه گرفته تا تحویل کالا در زمان آینده و طبق قیمت توافق شده انجام می‌گیرد. بنابراین هنگام رسیدن زمان معامله، وجه موردنظر پرداخت‌شده و کالا در اختیار خریدار قرار می‌گیرد.

قرارداد اختیار معامله (option)

قرارداد اختیار معامله، قراردادی است که یک نفر اختیار یا حق معامله فرد دیگری را خریداری کرده و به دست می‌آورد. این قرارداد در دو مدل مختلف تحت عناوین اختیار خرید و اختیار فروش منعقد می‌شود و در هر یک از آن‌ها، خریداران و عرضه‌کنندگان شروع به معامله با یکدیگر می‌کنند.

این قرارداد به‌منظور برطرف کردن اختلافات قرارداد مالی چیست؟ موجود یا پیشگیری از اختلافاتی که ممکن است در آینده پیش آید منعقد می‌شود.

قرارداد معاوضه (swat)

در این قرارداد جهت تمدید یا کاستن از سررسید از تبادل دارایی استفاده می‌شود و به‌نوعی معاوضه تعهد صورت می‌گیرد.

شرایط قراردادهای قابل معامله در بورس

در حین انعقاد هر قراردادی باید به مواردی مانند ویژگی‌های کالا و نوع قرارداد، زمان دقیق معامله حتی ازنظر ساعت انجام آن، تاریخ تحویل محصول، مقدار کالای توافق شده، واحد اندازه‌گیری توافق شده در قرارداد، ابعاد قرارداد مالی چیست؟ محصول و استاندارد آن، نوع بسته‌بندی، واحد توافق شده پولی و محل تحویل محصول توجه شود.

نحوه ثبت‌نام در بورس کالا

یکی از پرسش‌های پرتکرار مطرح‌شده این است که چگونه وارد بورس کالا شویم و برای ثبت‌نام در بورس کالا باید چه‌کارهایی انجام داد؟ در این قسمت، نحوه ثبت‌نام و ورود به این بازار را به شما عزیزان آموزش می‌دهیم. برای ثبت‌نام در بورس کالا ابتدا باید در سامانه سجام عضو شوید و مراحل ثبت‌نام خود را تکمیل کنید و سپس نسبت به احراز هویت خود اقدام کنید. بعد از احراز هویت، باید به یکی از دفاتر کارگزاری کشور رجوع کرده و یک حساب بازکنید. با انجام این 3 مرحله، فرآیند ثبت‌نام شما در بورس کالا تکمیل‌شده و می‌توانید در این بازار به دادوستد بپردازید.

نحوه انجام معامله در بورس کالا

بعد از تمام شدن 3 مرحله لازم جهت ثبت‌نام در بورس کالا برای شما یک کد معاملاتی صادر می‌شود که از طریق آن می‌توانید به معامله بپردازید. بعد از دریافت این کد باید فرم مربوط به ثبت سفارش را با دقت پرکرده و قیمت مدنظر خود را اعلام کنید.

همچنین باید حداقل مبلغی که برای انجام معامله نیاز است، به‌حساب کارگزار اتاق پایاپای منتقل شود. سپس کارگزار، سفارش شما را به تالار معاملات برده تا در جریان معامله مربوطه قرار بگیرد. در صورت موفقیت در انجام معامله باید باقیمانده مبلغ را هم بعد از کسر مبلغ اولیه به‌حساب کارگزار منتقل کنید. در مراحل پایانی قرارداد مالی چیست؟ نیز اسناد معاملاتی صادرشده و مبالغ توافق شده به‌حساب فروشنده منتقل می‌شود که البته هزینه‌های جانبی مانند دستمزد کارگزار از آن کسر شده و مابقی به‌حساب عرضه‌کننده واریز می‌شود.

محدودیت‌های معاملات در بورس کالا

در بورس کالا شاهد محدودیت‌هایی هستیم که این محدودیت‌های اعمال‌شده در جهت کنترل بیشتر بازار و رونق آن صورت گرفته است. برای مثال، میزان خرید سرمایه‌گذار نباید از یک حد مشخص‌شده کم‌تر باشد. محدودیت دیگر مربوط به نحوه فعالیت عرضه‌کننده است و این افراد باید به‌صورت مداوم و پیوسته در بازار بورس کالای ایران فعالیت داشته باشند و عدم فعالیت آن‌ها باعث اخراج از بازار می‌شود.

مجوزهای فعالیت کارگزاری سرمایه و دانش در بورس کالای ایران

مجوزهای فعالیت کارگزاری سرمایه و دانش در بورس کالای ایران به شرح زیر است. با دریافت این مجوزهای معاملاتی می‌توان در بخش‌های مختلف بازار سرمایه بورس کالا حضور یافت. این مجوزها عبارت‌اند از:

قرارداد سلف چیست؟ | اوراق سلف چه کاربردی دارند؟

ممکن است برایتان سوال شده باشد که قرارداد سلف چیست؟ بورس کالای جمهوری اسلامی ایران، نهادی رسمی و نهادمند است که نقش بسزایی را در بازار سرمایه کشورمان بازی می‌کند. بورس کالای ایران، زمینه‌ای برای طراحی ابزارهای معاملاتی جدید بر طبق نیازهای اقتصادی کشور است. رویکرد ویژه در طراحی این نوع ابزارها، رهبری صحیح منابع به قسمت‌های تولیدی اقتصاد، رشد و توسعه بازارهای داخلی، تجهیز نمودن بازار کالاها و توسعه ساختارهای سنتی در بازار است. به همین جهت ابزارهای گوناگونی تاکنون در بازار بورس و کالا معرفی گشته‌اند. به جهت پاسخگویی به نیازهای تامین مالی در صنعت، بورس کالای ایران عمل به طراحی اوراق سلف و انواع آن کرده است که در ادامه به توضیح و تعریف اوراق سلف و این که قرارداد سلف چیست می‌پردازیم. سلف یعنی چه؟

تعریف اوراق سلف استاندارد

اوراق سلف چیست؟ معامله سلف چیست؟

معاملات سلف چیست؟ یا اوراق سلف چیست؟ سلف در لغت به معنی پیش ‌پرداخت، اطاعت نمودن و قبول کردن است. اوراق سلف شکلی از اوراق صکوک است که نسبت به باقی اوراق مشارکت دارای امنیت زیادتری است. تولیدکننده یا مالک دارایی با استفاده نمودن از این نوع اوراق صکوک این توانایی را دارد نقدینگی مورد نیازش را تامین کند و خریدار با پیش خرید نمودن محصولات، در آن بخش سرمایه‌گذاری بکند.

قرارداد سلف چیست؟

قرارداد سلف (معامله سلف)، در اصل قراردادی است که به کمک آن اشخاص، محصولات واحدهای تولیدی خود را به نرخ مشخصی، پیش خرید نقدی می‌کنند. به بیان دیگر مالکان کالا، دارایی خودشان را به طور نقدی پیش فروش کرده و زمانی معین در آینده آن را تحویل می‌دهند. قرارداد سلف برخلاف قرارداد نسیه است؛ در قرارداد نسیه، فروشنده در اصل کالا را تحویل می‌دهد و تسویه کالا هم در آینده صورت می‌پذیرد.

به همین خاطر قرارداد سلف، قراردادی هست که در آن عرضه کننده قسمتی از دارایی پایه خود قرارداد را در ازای بهای نقد و برابر با قرارداد سلف به فروش می‌رساند تا در موعد تحویل به دست خریدار تسلیم نماید. همین طور گواهی سلف، سندی است دربردارنده مجموعه دارایی‌های خریدارانش از قرارداد سلف هست.

انواع اوراق سلف

یکی از وسیع‌ترین محدودیت‌هایی است که قرارداد سلف دارا است و آن اینکه بازار ثانویه ندارد. به همین خاطر بسیاری از افراد نمی‌توانند از این نوع قرارداد بهره ببرند. این عامل سبب وجود نقدینگی اندک در این بازار گشته و اوراق نسبت به تغییرات قیمت دارایی واکنشی از خود نشان نمی‌دهند.

قرارداد سلف موازی استاندارد

برای رفع کردن ایراد مشکل قرارداد سلف و مرتفع نمودن محدودیت‌هایش، اوراق قرارداد سلف موازی استاندارد ایجاد گشته که بر طبق آن، خریدار می‌تواند برابر با دارایی پایه خریداری گشته را به فرد دیگری در بازار، پیش از موعد سررسید واگذار کند. به همین خاطر اوراق سلف استاندارد، گونه‌ای ابزار تامین مالی هست که بر اصل قرارداد سلف موازی استاندارد انتشار داده می‌شود.

ناشر اوراق سلف موازی استاندارد، فارغ از قیمت دارایی پایه، یک میزان سود حداقلی را برای سرمایه‌گذاران در قالب اختیار فروش در موعد سررسید ضمانت می‌کند. از سوی دیگر، با افزایش پیدا کردن قیمت دارایی پایه، سود مازادی هم به سرمایه‌گذارش تعلق می‌گیرد. برای پوشش‌دهی ریسک حاصل از نوسانات قیمت دارایی پایه نیز در قرارداد سلف موازی به عنوان نمونه قرارداد سلف ( معاملات سلف ) استاندارد می‌شود از ابزار حق خرید و فروش تبعی کمک گرفت که به شکل زیر تعریف می‌شوند:

اختیار خرید تبعی:نمونه قرارداد سلف از نوع اختیار معامله‌ای که به همراه معامله اوراق سلف موازی استاندارد، از طرف خریدار به سمت عرضه کننده انتقال داده می‌شود و بر طبق آن، اختیار خریداری تعداد معینی از دارایی پایه را در موعد سررسید و به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به عرضه کننده انتقال می‌دهد.
اختیار فروش تبعی: اختیار معامله‌ای هست که به همراه معاملات اوراق سلف موازی استاندارد از سمت عرضه کننده به سمت خریدار انتقال داده می‌شود و بر طبق آن خریدار اوراق، تعداد معینی از دارایی پایه خود را در موعد سررسید به نرخ اعمال مشخص شده در قرارداد، به طرف عرضه کننده می‌دهد.

نمونه قرارداد سلف

دارایی‌هایی که توانایی انتخاب جهت رای عقد قرارداد سلف موازی استاندارد را دارا هستند ویژگی‌های زیر را بایستی داشته باشند:

امکان تحویل فیزیکی دارایی پایه وجود داشته باشد
دارایی پایه استاندارد باشد
مرجع قیمتی قابل اتکا وجود داشته باشد
محدودیت قانونی برای نقل و انتقال کالا وجود نداشته باشد
بازار نقدی قوی برای دارایی پایه وجود داشته باشد
محدودیت‌های قیمتی برای دارایی پایه وجود نداشته باشد. (یعنی مشمول قیمت‌ گذاری‌ های دولتی نگردد)

کاربرد قراردادهای سلف موازی

تولیدکنندگانی که زمان تولید، دچار نوعی کمبود نقدینگی باشند، از روش پیش فروش قسمتی از تولیداتشان می‌توانند سرمایه مورد نیازشان را تامین نمایند.

مزایای اوراق سلف موازی استاندارد

قراردادهای سلف استاندارد نظیر سایر اوراق مشارکت و اوراق صکوک، مزایایی نیز دارد که در بازار بورس و اوراق بهادار مورد معامله قرار می‌گیرند. این مزایا به صورت ذیل است:

افزایش میزان نقدشوندگی بازار
کاهش نمودن هزینه‌های معاملاتی
معافیت های مالیاتی
تضمین نمودن نقدشوندگی اوراق به خاطر وجود بازارگردان
کشف قیمت روزانه یا حتی لحظه‌ای برای انواع کالاها در چارچوب و مقرارت مکانیسم بازار
دارای عمر به نسبت کوتاه‌مدت یک تا ۲ سال
دارای حداقل سود ضمانت شده که این سود برطبق رشد قیمت دارایی پایه تا سقف مشخص می‌تواند رشد بنماید
ریسک اندک
توانایی خرید و فروش کردن (معامله سلف) قراردادهای سلف موازی در بازار ثانویه
کارمزد برای معاملات اوراق سلف موازی استاندارد
معاملات اوراق سلف موازی استاندارد در بازار بورس کالای ایران دارای سقف کارمزدی ۰۰۰۷۲۵/۰ به ازای هر قرارداد یا به عبارت دیگر خرید یا فروش است.

اوراق سلف موازی استاندارد در بورس کالا

تفاوت قرارداد آتی و سلف

می‌توانید فهرست اوراق سلف موازی استاندارد را در قسمت بورس کالا در وب سایت رسمی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به راحتی و با چند کلیک ساده مشاهده کرد. برای خرید نمودن اوراق سلف موازی استاندارد، اشخاص بایستی به کارگزاری‌های معتبر بازار بورس و اوراق بهادار کشور مراجعه نمایند و جهت دریافت کد بورسی خودشان در این کارگزاری‌ها اقدام کنند. بعد از دریافت نمودن کد بورسی، اشخاص باییستی درخواست خرید خودشان را به کارگزاری که در آن ثبت نام نموده‌اند اعلام کنند.

قرارداد آتی چیست و تفاوت قرارداد آتی و سلف در کجاست؟

قرارداد آتی یا به عبارت دیگر future Contract نوعی قرارداد است که فروشنده متعهد می‌گردد بر طبق آن، در سررسید مشخص، مقدار معینی از کالای مشخص شده را به نرخ مشخصی بفروشد و در برابر این اقدام خریدار متعهد می‌گردد که کالا را با مشخصات مشخص شده، خریداری بنماید.

تفاوت قرارداد آتی و سلف در این قسمت است که می‌گویند قرارداد آتی، نوعی قراردادی دو طرفه هست. به این معنی که سرمایه گذاران در این نوع از بازار می‌توانند اضافه بر افزایش نمودن قیمت، از کاهش قیمت ها هم سودی کسب بکنند.

تفاوت قرارداد آتی و سلف را هم می‌توان به این صورت گفت که در قراردادهای آتی اغلب، برای جلوگیری کردن از عدم انجام تعهد، طرفین می‌بایستی مبلغی را تحت عنوان وجه تضمین پیش شرط قرارداد، بابت ضمانت و جلوگیری کردن از تخلفاتی که ممکن است پیش بیاید، نزد اتاق پایاپای می‌گذارند و در برابر یکدیگر متعهد می‌شوند متناسب با تغییرات قیمتی که قرارداد ممکن است در آتی با آن روبه رو شود، وجه تضمین را تعدیل نمایند.

قرارداد سلف

همان طور که پیش‌تر در باره این که قرارداد سلف قرارداد مالی چیست؟ قرارداد مالی چیست؟ چیست گفتیم، در اصل اوراق سلف استاندارد یکی از انواع ابزارهای تامین مالی مناسب برای تولیدکنندگان کالاها در کشور است و سرمایه‌گذاران با خریداری کردن این نوع از اوراق سلف موازی استاندارد به طور مستقیم در ارتقای سطح تولید ملی کشور و رسیدن به خودکفایی و رشد و توسعه اقتصادی متناسب با شرایط بومی مشارکت می‌کنند. این روش سرمایه‌گذاری، با هدایت نمودن و رعبری سرمایه های درگردش و سر در گم به حوزه‌هایی که به نقدینگی برای تولید و گرداندن چرخ اقتصادی کشور نیاز دارند، گردش مالی و فراهم آوردن سرمایه مورد نیاز برای تولید را افزایش می‌دهند. سرمایه‌گذاران هم از این قبیل معاملات می‌توانند سود کسب کنند.

قرارداد فیوچرز ؛ صفر تا صد قرارداد آتی

ابزارهای مالی

اگر می‌خواهید اطلاعات جامعی درباره‌ی قرارداد فیوچرز بدست آورید، با این مقاله‌ی جامع سایت مشاوران خبره ایرانیان همراه باشید.

فیوچرز یا قرارداد آتی عبارت از قرارداد مالی مشتقه‌ای است که طرفین را برای معامله کردن یک دارایی در یک تاریخ و قیمت از پیش تعیین شده ملزم می‌کند. در این قرارداد خریدار باید در قیمت از پیش تعیین شده دارایی را بخرد و فروشنده باید دارایی خودش را با همین قیمت بفروشد؛ در این داد و ستد قیمت موجود بازار در تاریخ سررسید هیچ تأثیری در تصمیم از پیش تعیین شده خریدار و فروشنده نخواهد داشت.

دارایی‌های مربوطه می‌توانند شامل محصولات فیزیکی یا سایر ابزارهای مالی باشند. قراردادهای فیوچرز میزان دارایی مربوطه را به صورت دقیق مشخص می‌کنند؛ این قراردادها به منظور تسهیل تبادلات مربوط به معاملات فیوچرز استانداردسازی شده‌اند. قراردادهای فیوچرز می‌توانند برای هجینگ یا سفته‌بازی تجاری بکار گرفته شوند.

فیوچرز یا قرارداد آتی

قرارداد فیوچرز

فیوچرز (که همچنین به عنوان قراردادهای فیوچرز شناخته می‌شوند) این امکان را برای تجارت‌کنندگان فراهم می‌کنند تا قیمت دارایی یا محصول مد نظرشان را ثابت (یا به اصطلاح قفل) کنند. این قراردادها دارای تاریخ‌های انقضاء یا سررسید هستند و قیمت آن‌ها از پیش تعیین می‌شود. فیوچرزها از طریق ماه انقضاء مشخص می‌شوند. برای مثال یک قرارداد آتی طلای دسامبر در ماه دسامبر منقضی می‌شود. عبارت فیوچرز بازار کلی را نشان می‌دهد. با این وجود، قراردادهای فیوچرز متنوعی برای داد و ستد در دسترس‌اند که برخی از آن‌ها عبارتند از:

فیوچرز محصولات؛ همانند نفت خام، گاز طبیعی، ذرت و گندم
فیوچرز شاخص سهام؛ همانند شاخص S&P 500
فیوچرز ارزی؛ همانند فیوچرزهای یورو و پوند بریتانیا
فیوچرز فلزات گران قیمت مانند طلا و نقره
فیوچرز اوراق بهادار ایالات متحده برای اوراق قرضه و سایر محصولات

نکته مهمی که در این مباحث وجود دارد عبارت از توجه کردن به تفاوت‌های آپشن‌ها (یا اختیارات) و فیوچرزها است. قراردادهای آپشن این اختیار را به دارنده می‌دهند که دارایی مربوطه را در تاریخ سررسید خریداری کند یا بفروشد؛ این در حالی است که دارنده یک قرارداد فیوچرز ملزم به اجرای کامل قرارداد است.

نقاط قوت:

سرمایه‌گذاران می‌توانند از قرارداد فیوچرز برای سفته بازی در مورد قیمت یک دارایی استفاده کنند.
شرکت‌ها می‌توانند قیمت مربوط به مواد خام یا محصولاتی را که می‌فروشند هج کنند تا در نتیجه تغییرات معکوس قیمت‌ها متضرر نشوند.
قراردادهای فیوچرز به یک سپرده نیاز دارند که ارزش آن سپرده یک کسری از مقدار قرارداد منعقد شده با یک کارگزار است.

نقاط ضعف:

سرمایه‌گذاران این ریسک را دارند که میزان زیان آن‌ها بیشتر از مقدار مارجین اولیه باشد؛ دلیل این موضوع عبارت از استفاده شدن از اهرم در فیوچرزها است.
این امکان وجود دارد که حرکت قیمتها در بازار اسپات به نفع سرمایه‌گذار باشد و سرمایه‌گذاری در یک قرارداد فیوچرز منجر به از دست رفتن این شرایط مطلوب شود.
مارجین همانند یک شمشیر دولبه است، چرا که هم سودها و هم زیانها چند برابر می‌شوند. (منبع: https://futures.tradingcharts.com/tafm/tafm4.html)

استفاده از قراداد فیوچرز

معمولا بازارهای فیوچرز از اهرم بالایی استفاده می‌کنند. اهرم باعث می‌شود که یک تاجر در حین وارد شدن به یک تجارت، هیچ الزامی نسبت به سپرده‌گذاری کردن 100% ارزش قرارداد نداشته باشد. در عوض کارگزار به یک مقدار مارجین اولیه نیاز دارد که این مارجین یک کسری از ارزش کل قرارداد میباشد. مقدار دارایی کارگزار بر اساس اندازه قرارداد، قابل اعتماد بودن سرمایه‌گذار و شرایط و وضعیت کارگزار متغیر میباشد.

قراردادهای فیوچرز هم میتوانند به صورت تحویل فیزیکی و هم به صورت نقدی تسویه شوند. یک شرکت میتواند وارد یک قرارداد دارای تحویل فیزیکی شود تا قیمت محصولی که برای تولید نیاز دارند را قفل (هج) کند. با این وجود اکثر قراردادهای فیوچرز توسط تجّاری صورت میگیرد که در مورد تجارت سفته‌بازی میکنند. این قراردادها خاتمه مییابند یا تسویه میشوند (تفاوت مابین قیمت تجارت اولیه و قیمت تجارت نهایی) و به صورت نقدی تسویه میشوند.

سفته‌بازی فیوچرز

یک قرارداد فیوچرز این امکان را برای تجّار فراهم میکند تا در مورد تغییرات مربوط به قیمت محصول سفته‌بازی کنند.

در صورتی که فردی دارای یک قرارداد فیوچرز باشد و قیمت محصول افزایش پیدا کند و در یک قیمتی بالاتر از قیمت قرارداد اولیه در سررسید معامله شود، این فرد یک سودی بدست خواهد آورد. معامله خرید (یا پوزیشن لانگ) قبل از تاریخ سررسید تسویه خواهد شد یا در نتیجه معامله فروش مربوط به همان مقدار در قیمت فعلی زیان نخواهد داشت و پوزیشن لانگ را به صورت مناسبی خواهد بست. تفاوت مابین دوقیمت مربوط به دو قرارداد به صورت نقدی و در حساب دلالی سرمایه‌گذار تسویه خواهد شد و هیچ نوع مبادله فیزیکی مابین طرفین صورت نخواهد گرفت. همچنین در صورتی که قیمت محصول پایینتر از قیمت خرید مشخص شده در قرارداد فیوچرز باشد، فرد تاجر زیان خواهد دید.

اگر قیمت دارایی در آینده کاهش یابد

همچنین در صورتی که فرد سفته‌باز بر این عقیده باشد که قیمت دارایی در آینده کاهش خواهد یافت، میتواند پوزیشن سفته بازی فروش یا شورت بگیرد. در صورتی که قیمت کاهش یابد، فرد تاجر در سررسید قرارداد یک پوزیشن تسویه یا جبرانی خواهد گرفت. در این مورد هم تفاوت خالص در تاریخ انقضاء قرارداد تسویه خواهد شد. در صورتیکه قیمت دارایی مورد نظر پایینتر از قیمت قرارداد باشد، فرد سرمایه‌گذار یک سودی را بدست خواهد آورد و در صورتی که قیمت دارایی مورد نظر بالاتر از قیمت قرارداد باشد، این فرد زیان خواهد دید.

نکته مهمی که باید یادآوری شود عبارت از این مورد است که داد و ستد کردن بر روی مارجین‌ها باعث می شود که فرد پوزیشن بزرگتری نسبت به مقدار موجود در حساب دلالی بگیرد. در نتیجه سرمایه‌گذاری در مارجین میتواند منجر به افزایش چند برابری سودها شود، ولی همچنین ممکن است که زیان حاصل شده را هم افزایش دهد. برای مثال فرض کنید که تاجری 5000 دلار در حساب کارگزاریش داشته باشد و یک پوزیش 50000 دلاری در نفت خام بگیرد. در صورتیکه قیمت نفت خام برخلاف پیشبینی این فرد نوسان داشته باشد، این فرد یک زیانی خواهد داشت که خیلی بیشتر از مقدار مارجین اولیه 5000 دلاری در حسابش میباشد. در این شرایط کارگزاری یک مارجین کال خواهد داشت و فرد تاجر باید پول بیشتری را در حسابش سرمایه‌گذاری کند تا زیانهای ایجاد شده را پوشش دهد. (منبع: https://www.investopedia.com/terms/f/futurescontract.asp)

هجینگ فیوچرز

قراردادهای فیوچرز میتوانند به منظور هج کردن نوسانات قیمتی دارایی مورد نظر بکار گرفته شوند. در این حالت هدف موجود عبارت از پیشگیری از زیان در نتیجه تغییرات نامطلوب قیمت میباشد و هدف فرد سفته بازی نیست. اکثر شرکتهایی که وارد هج میشوند، از یک (یا در موارد مربوط به تولید از چند) دارایی استفاده میکنند.

برای مثال یک تولیدکننده ذرت میتواند از فیوچرز استفاده کند و قیمت فروش محصول ذرت خودش را در یک قیمت خاصی قفل کند. این فرد با انجام دادن این کار ریسک خودش را کاهش می دهد و نسبت به دریافت یک قیمت تثبیت شده تضمین ایجاد میکند. در صورتی که قیمت ذرت کاهش یابد، این فرد در نتیجه هج کردن سود خواهد داشت و از زیان مربوط به فروختن ذرت در بازار پیشگیری خواهد کرد. هجینگ از طریق ایجاد چنین سودهایی و پیشگیری از ضرر منجر به قفل شدن در یک قیمت بازاری قابل قبول میشود.

برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله‌ی «هجینگ» را بخوانید.

قوانین قرارداد فیوچرز

قوانین بازارهای فیوچرز از طریق کمیسیون تجارت فیوچرزهای محصولات (CFTC) مشخص میشوند. CFTC یک آژانس فدرالی است که در سال 1974 توسط کنگره تأسیس شده است تا در مورد یکپارچگی و مناسب بودن قیمت‌گذاری بازار فیوچرز اطمینان حاصل شود؛ این موارد شامل پیشگیری از روشهای تجارت سوء استفاده کننده، کلاهبرداری و مقررات مربوط به شرکتهای دلالی است که در تجارت فیوچرز مشغول هستند.

انتخاب کردن کارگزار فیوچرز

سرمایه‌گذاری در فیوچرز یا هر ابزار مالی دیگر به یک کارگزار نیاز دارد. کارگزاری‌های سهام یک دسترسی را برای بورسها و بازارهایی فراهم می‌کنند که در آنجا این سرمایه‌گذاریها مورد معامله قرار می‌گیرند. فرآیند مربوط به انتخاب کردن یک کارگزار و پیدا کردن سرمایه‌گذاریهایی که متناسب با نیازهای شما باشد میتواند یک پروسه سردرگم کننده باشد.

معاملات فیوچرز Futures چیست و چطور باعث افزایش سود می شوند؟

معاملات فیوچرز

قراردادهای آتی یا معاملات فیوچرز چیست و آیا در بازار ارز دیجیتال و بیت کوین نیز کاربرد دارد؟

معاملات فیوچرز که به آنها معاملات آتی یا Trading Futures نیز گفته می شود، یک قرارداد یا توافق نامۀ قانونی است که در زمان امضای قرارداد، معامله گران قیمتی توافقی برای خرید یا فروش یک کالا، یا مقدار مشخصی از یک محصولِ تولیدی و یا یک آیتم مالی را تعیین میکنند. در واقع این قیمت را با بهای معینی برای تاریخ مشخصی در آینده یا قبل از تاریخ مشخص شده در آینده، برآورد میکنند.

کالا یا ابزاری که طبق قراردادهای آتی تحویل میشود، لازم است از لحاظ کیفیت و کمیت مشمول استاندارد بوده و زمان، قیمت و مکان داد و ستد آن نیز از پیش مشخص شده باشد. زمانی که به تاریخ مورد نظر قید شده در قرارداد برسید، معامله بر پایه قیمتی که در قرارداد توافق شده، انجام می‌گردد.

امکاناتی که در معاملات آینده تعبیه شده به افراد امکان میدهد ریسک مربوط به مشاغل اصلی خود را کاهش دهند. شما میتوانید با معاملات فیوچرز در مورد خرید یا فروش قراردادهای سهام، در برابر تغییر نرخ بهره از سرمایه خود محافظت کنید. شما میتوانید با خرید یا فروش یک قرارداد ارزی، در برابر واریانس مبادله ارز که بر میزان پس انداز حساب مالی شما تأثیر میگذارد، از معامله خود در برابر خطر احتمالی، محافظت نمایید.

چه مواردی مشمول معاملات آتی میگردند؟

معاملات فیوچرز یا قراردادهای آتی استاندارد، بوسیله کالاهای متنوع و مبادلات آتی تعریف شده است. بسیاری از “کالاها” وجود دارند که قراردادهای آینده مربوط به آنها هستند و به آنها commodity گفته میشود. تقریباً برای هر کالایی میتوان قرارداد آتی را تعریف کرد.

به عنوان مثال، برخی از مواد غذایی، سوخت های مختلف، فلزات گرانبها، اوراق بهادار، انواع ارز و حتی برخی از محصولات دور از تصور مانند تراشه های نیمه هادی، از محصولاتی است که با معاملات فیوچرز مورد معامله واقع میشوند.

کالاهای معمولی شامل مواد غذایی (از قبیل کالاهای اساسی مانند گندم، شکر، ذرت، سویا، برنج، چای)، فلزات گرانبها (از جمله طلا، نقره، مس و غیره)، ارز (مانند دلار، یورو، فرانک سوئیس، ین و غیره)، فهرست سهام ( به عنوان مثال کارخانجات تولیدی و داروسازی)، محصولات مالی (مانند اوراق بهادار خزانه داری) و حتی برخی از کالاهای بسیار ویژه مانند قطعات الکترونیک برای محافظت در برابر نوسانات نرخ بهره پیش فروش میشوند.

برخی از داستان های معاملات بزرگ آتی نشان میدهد که چگونه با پیش بینی درست آینده میتوان ثروت عظیمی را حاصل کرد و یا بدون تحلیل کافی از دست داد.

اگر در بازار ارز های دیجیتال تازه وارد هستید و میخواهید تمامی مفاهیم و نکات مربوط به این بازار را بشناسید و قرارداد مالی چیست؟ یک سرمایه گذاری موفق داشته باشید پیشنهاد می کنیم از دوره ارز دیجیتال استفاده نمایید.

ویژگی‌های معاملات فیوچرز کدامند؟

قراردادهای آتی به طور معمول در بازارهای معاملات مالی، ویژگی‌های خاص خود را دارند که آنها را از دیگر معاملات متمایز میکند، تعدادی از این خصوصیات در زیر آمده است:

مدیریت خطر یا ریسک: معاملات فیوچرز می‌توانند به عنوان حفاظی در مقابل ریسک‌های احتمالی معاملات استفاده شوند. این نوع معامله برای برخی از معامله گران از جمله کشاورزان مطلوب است، آنها محصولات خود را پیش فروش میکنند، برای آنکه اطمینان خاطر حاصل کنند که پس از برداشت محصول از ریسک پایین آمدن قیمت در امان هستند. این نوع معامله همان قرارداد آتی است که ریسک بالا در پایین رفتن قیمت را از بین میبرد.

استفاده از اهرم: اهرم یا Leverage، قابلیتی است که در قراردادهای آتی کاربرد دارد. برای نمونه فرض کنید یک معامله‌گر با اهرم 1:2، می‌تواند تا دو برابر اعتبار خود سهام یا اوراق قرضه قرارداد مالی چیست؟ را با قرارداد آتی خریداری نماید. پس در اینصورت تا دو برابر نیز سود خواهد کرد ولی توجه داشته باشید در محاسبات اشتباه، ضرر او نیز دو برابر خواهد شد.

معاملات فیوچرز

دیگر ویژگی های معاملات آتی کدامند؟

استفاده از پوزیشن فروش: در قراردادهای آتی امکان به کارگیری از پوزیشن شورت یا Short، برای معامله فروش یا Sell وجود دارد. در حالتی که یک معامله‌گر پیش بینی کند که کالایی با نزول قیمت مواجه است و یا به عبارتی ارزش یک دارایی رو به کاهش خواهد رفت، او قادر خواهد بود با استفاده از پوزیشن فروشِ قرارداد آتی، سود مطلوبی را کسب نماید.

جذب کردن نقدینگی: استفاده از معاملات فیوچرز می‌تواند راه‌ حلی برای جذب کردن نقدینگی به حساب آید. معاملات آتی میتواند سرمایه‌های سرگردانِ معامله‌گران را در بازارهای مالی از جمله بازار بورس و بازار ارز به کار گیرد.

دارایی های گوناگون: در برخی شرایط امکان دارد که معامله واقعی بعضی از کالاها برای معامله گران سخت باشد. به طور نمونه در نظر بگیرید که یک فرد معامله‌گر در نظر دارد که ده ماشین سنگین را خریداری کند، در این صورت تحویل این محصول عظیم به صورت فیزیکی و فروش دوباره آن به شخص دیگری کاری عبث به نظر میآید. در چنین موقعیتی بهترین کار استفاده از معاملات آینده خواهد بود.

مشخص کردن قیمت: در برخی از بازارهای مالی که انجام معامله در آنها به صورت واقعی و فیزیکی سخت است، قیمت یا بهای موضوع معامله با عقد قراردادهای آتی مشخص می‌شود.

سودمندی های معاملات آینده کدامند؟

– سرمایه گذاران می توانند از قراردادهای آتی استفاده کنند تا قیمت یک دارایی اساسی را پیش بینی کنند.

– شرکت ها میتوانند قیمت مواد اولیه یا کالاهایی را که میفروشند هدج کنند تا در برابر حرکات نامطلوب قیمت محافظت شوند.

– در معاملات فیوچرز ممکن است فقط نیاز به واریز بخشی از مبلغ قرارداد توسط یک کارگزار داشته باشد و لازم نباشد همه مبلغ را پرداخت کند.

معاملات فیوچرز

نکات منفی قراردادهای آتی کدامند؟

– این خطر برای سرمایه گذاران وجود دارد که به دلیل استفاده از اهرم های آتی، میتوانند بیش از مبلغ سرمایه اولیه را از دست بدهند.

– سرمایه گذاری در معاملات فیوچرز ممکن است از حرکت قیمت به سوی قیمت های مطلوب جلوگیری کند.

– معاملات مارجین یا حاشیه ای میتواند یک شمشیر دو لبه باشد، به این معنی که میزان سود برای معامله گران تقویت میشود، اما احتمال دارد زیان های زیادی نیز به همراه داشته باشد.

مدیریت ریسک چگونه قراردادهای آتی را پوشش میدهد؟

معاملات فیوچرز برای خریدار و فروشنده این امکان را فراهم می‌کند که بتوانند خود را از پیشامد خطرات احتمالی که ممکن است در آینده کالاهای مورد نظرشان را در برگیرد، حفظ کنند. به عنوان مثال یک شرکت می‌تواند با استفاده از پوزیشن لانگ Long کالای خاصی را که تمایل دارد، خریداری کند. این شرکت میتواند با معاملات آینده، کالایی را خرید کند تا نیاز خود به آن کالا را برآورده نماید.

مثالی از معامله خرید آتی آن است که شرکتی برای 6 ماه آینده خود نیاز به چند تن آهن ‌دارد، در حال حاضر هر کیلو آهن 11000 تومان قیمت دارد، شرکت با یک قرارداد خرید آتی آهن مورد نیاز خود را به قیمت هر کیلو 10000 تومان میخرد. بدین سان این شرکت با یک قرارداد خرید آتی، ریسک افزایش قیمت را خنثی می‌نماید.

مثالی از قرارداد فروش آتی آن است که یک تولید کننده، میخواهد در آینده چندین تن آهن را به مشتری خود بفروشد، هم اکنون آهن کیلویی 11000 تومان قیمت دارد، این شرکت به عنوان فروشنده نمیداند که در شش ماه آینده، آهن چه قیمتی خواهد داشت، به همین دلیل چندین تن آهن را به مشتری خود به قیمت کیلویی 10000 تومان به فروش میرساند. از این طریق این شرکت ریسک کاهش قیمت آهن را از خود دور مینماید.

در این دو مثال میبینیم که یکی از دلایل عمده در عقد معاملات فیوچرز، نداشتن اطمینان معامله گران از اتفاقات آینده و حفظ کردن سرمایه شان از بالا و پایین رفتن قیمت میباشد. با عقد این قراردادها، ریسک قراردادهای بین خریدار و فروشنده کاهش می‌یابد.

معاملات فیوچرز

نقش سفته بازی در بازار قراردادهای آتی چیست؟

یک شخص تجاری، به عنوان نمونه یک کشاورز یا یک صادرکننده، امکان دارد آینده مالی خود را در معرض خطر ببیند. برای جبران این ریسک، آنها میتوانند با یک قرارداد آتیِ خرید یا فروش، از دارایی خود محافظت کنند.

هر سرمایه ای که در بازار نقطه‌ای یعنی بازار واقعیِ فعلی ایجاد کنند یا از دست بدهند، میتوانند در بازار مالی از دست بدهند و یا تامین کنند تا اختلاف پیش آمده را جبران کنند. به عمل این اشخاص هِدج کردن یا hedging گفته میشود، اینها افرادی هستند که برای محافظت از خود در برابر ضرر مالی یا سایر شرایط نامطلوب دنبال راه حلی هستند.

از طرف دیگر، شما می توانید بدون داشتن مشاغل تجاری، توسط معاملات آتیِ قراردادهای خرید یا فروش، خریداری و یا فروش خود را به انجام رسانید. به عنوان مثال، اگر اعتقاد دارید که امسال نرخ بهره بالا میرود، می توانید قراردادهای آتی اوراق قرضه دولتی خود را با پوزیشن شورت بفروشید.

به یاد داشته باشید که با بالا رفتن نرخ بهره، بهای اوراق قرضه کاهش می یابد و بنابراین اگر درست عمل کرده باشید، میتوانید با درگیر کردن سپرده خود در معاملات فیوچرز، سود عظیمی برای خود بسازید.

گروهی از افراد که هِدج نمیکنند، اما در بازار برای گرفتن سود وارد معامله میشود، سفته بازها یا speculators هستند. نسبت هدج کاران به سفته بازان تقریبا 3 : 1 است. سفته بازان برای اطمینان از وجود فعال و بازارهای نقدینگی بسیار مفید هستند.

مفهوم معاملات فیوچرز در بازار ارز دیجیتال چیست؟

تا به حال دیدیم که قراردادهای آتی بیشتر در حوزه کالاهای فیزیکی بکار گرفته میشوند. البته در حال حاضر معاملات آتی پای خود را به دنیای ارز دیجیتال باز کرده است.

به طور نمونه معاملات آینده بیت کوین، نمونه ای از قراردادهای آتی است که در آن معامله گران قادرند حتی بدون آنکه بیت کوینی در دست داشته باشند، مستند بر پیش‌بینی خود از قیمت آینده این ارز، برای خرید یا فروش آن اقدام میکنند. در حقیقت بستن قراردادهای آتی بیت کوین با تکیه بر معاملات پر خطر مالی که به آن سفته‌بازی یا Speculation گفته میشود، انجام پذیر خواهد بود.

بهتر است با طرح یک مثال، با تاثیر قرارداد آتی بیت کوین بیشتر آشنا شویم. تصور کنید دو معامله گر برای مصون ماندن از ریسک بالا و پایین رفتن قیمت، یک قرارداد آتی امضا نمایند.

قرارداد سلف چیست؟ | اوراق سلف چه کاربردی دارند؟