نسبت سرمایه در گردش چیست؟
سرمایه ی در گردش (به انگلیسی Working Capital) و نقدینگی از اصطلاحات پرکاربرد حسابداری بشمار می روند و به اختلاف بین دارایی های جاری و بدهی های جاری اطلاق می شود. برای آشنایی بیشتر با مفهوم سرمایه ی در گردش و پارامترهای تاثیرگذار، با لایواکانتینگ همراه شوید.
سرمایه ی در گردش چیست؟
سرمایه در گردش به صورت اختلاف دارایی های جاری و بدهی های جاری تعریف می شود. برای مثال اگر یک شرکت دارایی جاری به ارزش 90.000 ریال داشته باشد و بدهی جاری آن 80.000 ریال باشد؛ سرمایه در گردش این شرکت 10.000 ریال خواهد بود.
به یاد داشته باشید که سرمایه در گردش یک مقدار است. برخی فاکتورها که مقدار سرمایه در گردش را تعیین میکنند عبارتند از:
-آیا شرکت نیاز به انبار دارد یا خیر
- مشتریان چقدر سریع وجه مربوط به کالا و خدمات دریافت شده را پرداخت می کنند
- شرکت به چه سرعتی می بایست به تامین کنندگان خود پرداخت انجام دهد
- توانایی شرکت برای تامین منابع مالی
سرمایه در گردش می تواند با عوامل زیر افزایش یابد:
- معاملات تجاری سودآدر
- فروش دارایی های بلندمدت
- وام های بلندمدت
- سرمایه گذاری توسط مالکان
سرمایه در گردش در اثر عوامل زیر کاهش می یابد:
- معاملات تجاری غیرسودآور
- خرید دارایی های بلندمدت
- پرداخت مجدد بدهی های بلندمدت
- توزیع پول نقد به مالکان
سرمایه در گردش در مقایسه با نقدینگی
یک خرده فروش، یک توزیع کننده و یا شرکت تولیدی می تواند مقدار زیادی سرمایه در گردش داشته باشند. با این حال؛ اگر بیشتر دارایی های جاری آن به صورت آهسته در انبار در گردش باشند؛ شرکت، نقدینگی کافی برای پرداخت تعهدات خود در زمان های مقرر شده را نخواهد داشت. به طور مشابه اگر شرکت امکان جمع آوری حسابهای دریافتنی خود را نداشته باشد؛ نقدینگی کافی برای پرداخت تعهدات و بدهی های خود ندارد.
در مقابل؛ شرکتی را در نظر بگیرید که محصولات معتبر را به صورت آنلاین می فروشد و مشتریان پرداخت ها را نسبت سرمایه در گردش چیست؟ با استفاده از کارتهای بانکی انجام می دهند. به علاوه، تامین کنندگان به شرکت اجازه می دهند که مبلغ محصولات خریداری شده را 60 روز پس از خرید محصولات بپردازد. این شرکت ممکن است سرمایه در گردش کمی داشته باشد اما نقدینگی مورد نیاز را دارد.
نسبتهای مالی و سایر معیارها
نسبت های مالی و معیارهای مرتبط با سرمایه در گردش و نقدینگی وجود دارد که شامل:
- مقدار سرمایه در گردش
- نسبت جاری
- نسبت سریع
- نسبت گردش حسابهای دریافتنی
- نسبت گردش انبار
- فروش روزانه انبار
- نقدینگی حاصل از فعالیت های عملیاتی
- نسبت جریان نقدینگی عملیاتی
مولفه های سرمایه در گردش
سرمایه در گردش (با عنوان سرمایه در گردش خالص نیز شناخته می شود) به صورت اختلاف دارایی جاری و بدهی جاری تعریف می شود. بنابراین یک شرکت با 120.000 دارایی جاری و 90.000 ریال بدهی جاری، 30.000 ریال سرمایه در گردش دارد. یک شرکت با 10.000 ریال دارایی جاری و 10.000 ریال بدهی جاری؛ سرمایه ی در گردش ندارد. همانطور که میبینید؛ سرمایه در گردش یک مقدار است هرچند که معمولا به عنوان بخشی از نسبت های مالی بررسی می شود.
دارایی جاری
بخش عمده ای از سرمایه در گردش، دارایی های جاری است. تعریف کوتاهی از دارایی جاری عبارت است از پول نقد شرکت به اضافه منابع دیگری که انتظار می رود تا طی یک سال آینده به پول نقد تبدیل شود.
مثال هایی از دارایی های جاری:
- پول نقد و معادل آن
- سرمایه گذاری موقت
- هزینه های پیش پرداخت
بدهی های جاری
یکی دیگر از مولفه های اصلی سرمایه ی در گردش، بدهی های جاری می باشد. تعریف کوتاه بدهی های جاری عبارتند از : تعهدات شرکت که می بایست پیش از یکسال به آن عمل شود.
مثال هایی از بدهای جاری:
- مبالغ وام های سرمایه گذاری که می بایست طی یکسال بازپرداخت شوند.
- مالیات بر حقوق و دستمزد کارکنان
- هزینه ها / بدهی ها تحقق یافته اما پرداخت نشده (تعمیرات؛ تجهیزات و . )
- سپرده های مشتریان و درآمد معوقه
در صورتی که تضمینی وجود دارد که بدهی جاری با بدهی بلند مدت جایگزین می شود؛ می بایست به عنوان بدهی بلند مدت گزارش شود.
انواع دارایی و انواع بدهی در حسابداری را بشناسید
سرمایه در گردش
سرمایه در گردش (Working Capital) از جمله اصطلاحات بسیار رایج در حسابداری و مدیریت مالی است و میتواند نشان دهنده امکان نقدپذیری برای یک فرد یا یک کسب و کار باشد.
از کاربرد های مهم سرمایه در گردش می توان به این نکته اشاره داشت که سرمایه در گردش از موضوعات مهم در تحلیل بنیادی سهام در بورس و دانش مالی است. در هر شغل یا کسبوکاری که باشید، یا هر شرکتی را که بخواهید تحلیل کنید باید از مفهوم سرمایه در گردش اطلاع داشته باشید.
در ادامه عناوین زیر را بررسی خواهیم کرد:
- آشنایی با مفاهیم
- منظور از سرمایه در گردش
- نسبت سرمایه در گردش
- سرمایه در گردش چه اهمیتی دارد؟
- چه کسب و کارهایی به سرمایه در گردش زیاد نیاز دارند؟
آشنایی با مفهوم سرمایه در گردش
دارایی های جاری:
داراییهای جاری، داراییهایی هستند که به صورت معقول و منطقی (نه خوشبینانه و نه بدبینانه) در طی سال مالی جاری یا دوره مالی مورد نظر ما، قابل تبدیل به پول نقد باشند. به طور کلی انتظار میرود طی یک دوره یک ساله یا یک چرخه عملیات این دارایی های معقول و منطقی به وجه نقد تبدیل شوند و یا در دوره عملیات از آنها استفاده شود. می توان گفت:
داراییهای جاری به راحتی و در مدتزمان کم به وجه نقد تبدیل میشوند، یعنی نقدشوندگی بالایی دارند.
سرمایه در گردش خالص:
اختلاف بین داراییهای جاری و بدهیهای جاری.
سرمایه در گردش خالص، میزان واقعی داراییهای نقد یا نزدیک به نقد یک سازمان است. چیزی که هزینهها و نیازهای روزمره یک شرکت را تامین میکند.
در واقع خالص سرمایه در گردش (Net Working Capital) مابهالتفاوت داراییها و بدهیهای جاری می باشد. در واقع این محاسبه به ما نشان می دهد که هزینه های جاری به چه میزان می باشد و وجه نقد و یا دارایی که به راحتی نقد میشود، به چه میزان است.
تعریف سرمایه در گردش :
تمام داراییهای جاری (شامل پول نقد، حسابهای دریافتنی و موجودی کالا و انبار) منهای تمام بدهیهای جاری (مثل دستمزد، اجارهبها، مالیات و غیره)
برای همین میتوانیم فرمول سرمایه در گردش را به این صورت بنویسیم:
بدهیهای جاری – داراییهای جاری = سرمایه در گردش
مثالی از محاسبه سرمایه در گردش
در صورت وضعیت مالی تلفیقی شرکت ملی صنایع مس ایران، منتهی به ۱۳۹۸/۱۲/۲۹ میزان بدهی و دارایی شرکت از این قرار است:
جمع دارایی جاری: ۱۹۱,۵۷۱,۶۲۵ (میلیون ریال)
جمع بدهی جاری: ۸۳,۸۱۰,۹۴۱ (میلیون ریال)
سرمایه در گردش برابر میشود با: ۱۰۷,۷۶۰,۶۸۴ (میلیون ریال)
پس فملی در پایان سال ۹۸، معادل ۱۰.۷ هزار میلیارد تومان سرمایه در گردش دارد.
تعریف بدهی جاری
بدهی های جاری عبارت است از بدهیهایی که به صورت معقول و منطقی (نه خوشبینانه و نه بدبینانه) در طی سال مالی جاری یا دوره مالی مورد نظر ما، قابل تبدیل به پول نقد باشند.
نکته مهم: با کسر بدهیهای جاری یک شرکت از داراییهای جاری آن میتوان خالص سرمایه در گردش آن شرکت را محاسبه کرد.
نقش سرمایه در گردش برای سنجش نقدینگی و نقد شوندگی
بهطور کلی سرمایه در گردش معیاری برای سنجش نقدینگی و نقدشوندگی، بهرهوری عملیاتی و سلامت مالی شرکت است. اگر تفاوت بین داراییها و بدهیهای جاری رقمی مثبت باشد، میتوان انتظار داشت علاوهبر پرداخت بدهیها، مبلغی برای سایر مخارج و هزینههای احتمالی وجود دارد. همچنین میتوان انتظار داشت که شرکت از فرصتهای سرمایهگذاری برای رشد و سودآوری خود استفاده کند.
در صورتی که اگر داراییهای جاری کمتر از بدهیهای جاری باشد، ممکن است شرکت در بازپرداخت بدهیهایش به مشکل بخورد حتی میتواند تا مرز ورشکستگی پیش برود.
تاثیر مثبت بودن خالص سرمایه در گردش
توضیح این عنوان را با ذکر مثالی بیان می کنیم؛ فرض کنید صاحب شرکتی هستید و مقدار زیادی از موجودی کالای خود را بهطور نسیه فروختهاید. اما پولی که قرار بود بابت فروش دریافت کنید در تاریخ سررسید به دست شما نرسیده است. اگر در این بازه زمانی شرایطی مثل پرداخت حقوق به کارکنان بهوجود بیاید که مجبور به پرداخت وجه نقد باشید، باید وجه نقد اضافی برای استفاده وجود داشته باشد. شاید بتوان حقوق کارمندان یک شرکت را به تعویق انداخت اما نمیتوان به تعهداتی که شرکت به تامینکنندگان مواد اولیه خود داده است، عمل نکرد.
برخی از شرکتها وجود دارند که در بعضی از فصلها میزان فروششان افزایش پیدا میکند اما در برخی از ماهها جریان نقد ورودی به شرکت کاهش پیدا میکند. وجود خالص سرمایه در گردش مثبت، میتواند به سهامداران و سرمایهگذاران این اطمینان را بدهد که در سایر ماهها عملکرد عادی شرکت دچار اختلال نخواهد شد.
تاثیر جود سرمایه در گردش اضافی بر روند سرمایه گذاری
وجود سرمایه در گردش اضافی میتواند به شرکت، در استفاده از فرصتهای سرمایهگذاری کمک میکند. حتی در زندگی شخصی افراد هم، وجود مبلغی اضافی بر مصارف شخصی و هزینهها، میتواند به شما در استفاده از فرصتهای سرمایهگذاری کمک کند. به مثال اول مقاله برگردید. اگر شما سرمایهای مازاد بر هزینههایتان داشته باشید، در مواردی که تخفیف اعمال شود و یا بازاری برای ورود جذاب باشد، میتوانید از آن استفاده کنید.
البته نیاز هست این نکته را در نظر داشته باشید که بالا بودن میزان سرمایه در گردش همیشه هم خوب نیست و میتواند نشانگر عدم مدیریت صحیح وجوه نقد و استفاده نکردن از فرصتهای سرمایهگذاری باشد.
نسبت سرمایه در گردش
نسبت سرمایه در گردش از تقسیم دارایی فعلی شرکت بر بدهی جاری آن به دست میآید. عددی که در این نسبت نمایش داده میشود، نشاندهنده سلامت نسبی شرکت است. عدد به دست آمده نرخ سرمایه در گردش است.
این نرخ اگر بین ۱٫۲ تا ۲ باشد، به این معنا است که شرکت نقدینگی لازم را برای پرداخت بدهیهایش دارد. اگر نرخ سرمایه در گردش شرکتی زیر ۱ باشد به این معنا است که شرکت سرمایه در گردش منفی دارد و به سختی میتواند بدهیهایش را پرداخت کند و در صورتی که نرخ سرمایه در گردش بالای ۲ باشد به این معنا است که نقدینگی شرکت بسیار زیاد است و میتواند آن را در بخشهای دیگر سرمایهگذاری کند.
البته رقم بیشتر از ۲، همیشه نشانه خوبی نیست زیرا نشاندهنده این است که یا موجودی کالا بیش از اندازه است یا شرکت پول نقد مازاد خود را سرمایهگذاری نکرده است. کارشناسان عموما بر این عقیدهاند که نسبت سرمایه در گردش مابین ۱٫۲ و نسبت سرمایه در گردش چیست؟ ۲٫۰ برای شرکتها مناسب است.
سوالات متدوال:
به چه علت بدهی های جاری در موضوع خالص سرمایه در گردش مطرح می شود؟
به طور کلی بدهیها تعهدات یک شرکت یا واحد تجاری هستند که بهخاطر مبادلات گذشته ایجاد شدهاند. به بدهیهایی که انتظار میرود طی یک چرخه عملیات و یا یک سال از تاریخ ترازنامه (هرکدام که طولانیتر است) تسویه شوند، بدهی جاری گفته میشود. همچنین به بدهیهایی که از طریق دارایی جاری و یا از طریق ایجاد بدهیهای جاری جدید تسویه میشوند نیز بدهی جاری میگویند. بهخاطر همین موضوع خالص سرمایه در گردش مطرح شده است.
چه کسب و کارهایی به سرمایه در گردش زیاد نیاز دارند؟
به طور معمول کسب و کارهایی که به صورت زنجیرهوار به هم وابسته هستند یا کسب و کارهای فصلی نسبت به کسب و کارهای سالانه به سرمایه در گردش بیشتری احتیاج دارند. در این گونه کسب و کارها لازم است که بدهیها در موعد مقرر پرداخت شود چه مواقعی که شرکت فعالیت داشته باشد و چه نداشته باشد؛ در هر صورت این بدهیها باید پرداخت شوند پس به همین منظور هر چه وجه نقد شرکت در بانک بیشتر باشد بهتر است.
به عنوان مثال اگر محصول شرکتی در تابستان فروش خوبی داشته باشد و در زمستان در رکود فصلی قرار بگیرد. مدیر این شرکت برای ادامه کسب و کار خود در فصول سرد مجبور است که از سرمایه در گردش بیشتری استفاده کند.
نگارش: ساناز یوسفی
به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله سازماندهی را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.
محاسبه سرمایه در گردش
سرمایه در گردش خالص
سرمایه در گردش (Working capital) در مدیریت بنگاه اقتصادی و سرمایه گذاری از شاخص های اصلی است.دارایی های شرکت شامل دو بخش است : دارایی های جاری و دارایی های غیر جاری. به دارایی های جاری شرکت سرمایه در گردش نیز گفته می شود. اما اصطلاح سرمایه در گردش عموما به تفاوت دارایی های جاری و بدهی های جاری اشاره دارد که با کسر کردن بدهیهای جاری یک شرکت از داراییهای جاری محاسبه میشود وبیانگر سرمایه مورد نیاز برای تداوم فعالیت عملیاتی واحد تولیدی یا شرکت است که با در نظر گرفتن عواملی مانند برنامه تولید و شاخص های اقتصادی نظیر تورم و . در داراییهای جاری یک شرکت سرمایهگذاری میشود. فعالیت تجاری شرکت ها با توجه به حوزه فعالیت و بازار و مشتریان متفاوت است. این تفاوت به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله :
- سطح تولید (مقدار تولید در دوره)
- زنجیره تامین مواد اولیه (نقد- اعتباری)
- مدت زمان عملیات تولید
- شیوه فروش به مشتریان (نقد – اعتباری)
- دوره وصول مطالبات و ساختار آن
- ریسک پذیری شرکت (نگهداری وجه نقد به منظور بالا بردن انعطاف پذیری)
مدیریت سرمایه در گردش عبارت است از تعیین حجم و ترکیب منابع و مصارف سرمایه در گردش، بهنحوی که داراییهای سهامداران در طول زمان همواره افزایش یابدو بازده دارایی ها (ROA) حداکثر شود. شرکتها میتوانند با بهکارگیری استراتژیهای گوناگون در رابطه با مدیریت سرمایه در گردش، میزان نقدینگی شرکت را تحت تأثیر قرار دهند و این استراتژیها را میزان ریسک و بازده آنها مشخص میکند. استراتژی های مانند جسورانه و محافظه کارانه در اقلام دو طرف ترازنامه مفهوم خاص خود را دارند.
محاسبه سرمایه در گردش لازم :
دو رویکرد اساسی برای تخمین سرمایه در گردش لازم وجود دارد که تفاوت های با یکدیگر دارند. این دو روش عبارتند از :
- بررسی چرخه تولید و فروش شرکت و وصول مطالبات و تخمین سرمایه مورد نیاز بر حسب کسری از کل هزینه های تولید دوره
- پیش بینی جریان های نقدی شرکت
چرخه تولید و فروش شرکت :
سرمایه در گردش از اقلام ذیل تشکیل شده است:
- وجه نقد
- موجودی مواد اولیه و کالا (ساخته شده و در حال ساخت)
- هزینه دوره (سربار ساخت -حقوق و دستمزد –سوخت و انرژی- هزینه های فروش)
- حساب های دریافتنی
- حساب های پرداختنی
وجه نقد : وجه نقد نگهداری شده توسط شرکت با استراتژی های مدریت ارتباط مستقیم دارد. نگهداری وجه نقد به منظور کاهش ریسک شرکت در تامین به موقع مواد اولیه و پرداخت ها صورت می گیرد. هر چه درجه ریسک پذیری کمتر باشد وجه نقد نکهداری شده بیشتر و در نتیجه انعطاف شرکت در مواجه با شرایط پیش بینی نشده بالاتر می رود. همچنین شرایط بیرونی نیز عامل مهمی در تععین این مقدار است. به طور مثال در شرایط تورمی و بی ثباتی اقتصادی تمایل فروشندگان مواد اولیه به فروش به صورت اعتباری کاهش و از طرفی شرکت به منظور حفظ بازار خود مجبور است بخش بزرگتری از حجم فروش خود را به صورت اعتباری در اختیار خریداران قرار دهد. به موارد فوق مشکلات در وصول مطالبات را نیز اضافه کنید تا به اهمیت مدیریت سرمایه در گردش و نگهداری وجه نقد پی ببرید.
موجود مواد اولیه و کالا : فعالیت عملیاتی و زنجیره تامین مواد اولیه به عنوان بخش مهمی از فعالیت شرکت مشخص می کند که نیاز شرکت به مواد اولیه چه مقدار است. همچنین فرآیند تولید و فروش (مدت زمانی که از خرید مواد اولیه تا زمان تبدیل به کالا و فروش آن) از عواملی هستند که نیاز به سرمایه در گردش در این بخش را تعیین می کنند.
به طور مثال ممکن است که مواد اولیه وارداتی باشد و سفارش کمتر از یک حجم معیین مقدور یا به صرفه نباشد.
هزینه های دوره :
هزینه های دوره یا بهره برداری در هر دوره تولید علاوه بر مواد اولیه شامل : حقوق و دستمزد مستقیم – دستمزد غیر مستقیم –هزینه های نسبت سرمایه در گردش چیست؟ اداری- سوخت و انرژی و هزینه های فروش می شود. تامین هزینه های فوق شرط تداوم فعالیت شرکت یا واحد تولیدی است و از این باید در محاسبه سرمایه در گردش لحاظ گردد.
حساب های دریافتنی : فروش شرکت شامل دو بخش است. نقد و اعتباری. به طوری طبیعی هر بنگاه اقتصادی تمایل دارد تا نسبت سرمایه در گردش چیست؟ تمامی فروش خود را به صورت نقد انجام دهد اما اغلب به دلیل شرایط مختلف این امر غیر ممکن است. از دلایل عمده فروش اعتباری مشکلات اقتصادی و کمبود سرمایه مشتریان، رقابت میان عرضه کنندگان با ارایه شرایط بهتر فروش به مشتریان (اعتباری) و کسب بزرگتر از بازار محصول است. همچنین کیفیت فروش اعتباری نیز عامل مهمی است باید به آن توجه کرد. مدت زمان وصول مطالبات و اعتباری مشتریان در عمل به تعهدات از جمله این عوامل اند.
حساب های پرداختنی : به صورت پیش فرض شرکت تمامی نیاز خود را به صورت نقد تهیه می کند اما در واقعیت قسمتی بزرگی از نیازهایش با اعتباری که نزد تهیه کنندگان مواد اولیه دارد مرتفع می کند. هر چه اعتبار شرکت بیشتر و رقابت تامین کنندگان بالاتر باشد سهم تامین اعتباری نیز بیشتر می شود و بلعکس. در محاسبه سرمایه در گردش با افزایش حساب های پرداختنی نیاز به وجه نقد و تزریق سرمایه در بخش سرمایه در گردش کاهش می یابد.
محاسبه سرمایه در گردش لازم :
مثال: هزینه های جاری یک شرکت تولید کننده بخاری گازی به شرح ذیل است :
محاسبه سرمایه در گردش خالص
مقدار سرمایه در گردش محاسبه شده برای شرکت فوق با فرض نقدی بودن تمامی فعالیت ها است. در صورتی که بخواهیم خرید و فروش اعتباری را در محاسبه لحاظ کنیم با توجه به سوابق خرید و فروش اعتباری (وصول مطالبات) باید ساختار این عوامل تعیین شود.
با در نظر گرفتن این شرایط می توان سرمایه در گردش لازم برای شروع فعالیت را به صورت ذیل محاسب کرد :
ملاحظه می کنید که خرید بخشی از مواد اولیه به صورت اعتباری، باعث کاهش 14 درصدی سرمایه در گردش لازم جهت شروع فعالیت شده است.
محاسبه افزایش سرمایه در گردش : بخش بزرگی از محاسبه سرمایه در گردش مربوط به شرکت هایی است که به بهره برداری رسیده اند و قصد افزایش سطح تولید دارند یا به دلیل تورم بالا و بالا رفتن هزینه های جاری با کسری سرمایه در گردش مواجه شده اند. محاسبه این قسمت به سادگی انجام می پذیرد. برای محاسبه خالص افزایش سرمایه در گردش کافی است که سرمایه در گردش را برای ظرفیت تولید فعلی و ظرفیت تولید مورد نظر محاسبه کرده و مقدار بدست آمده فعلی را از سرمایه در گردش سطح تولید مورد نظر کسر کردتا خالص افزایش سرمایه در گردش به دست آید.
ملاحظات : در صورتی که افزایش ظرفیت تولید نیاز به تغییرات عمده در زنجیره تامین مواد اولیه مانند ( خرید از تامین کنندگان جدید- شیوه حمل و نقل متفاوت- ساختار خرید متفاوت) و یا نیاز به تبلیغات و افزایش هزینه های فروش به دلیل لزوم همکاری با توزیع ککندگان مختلف باشد باید موارد نسبت سرمایه در گردش چیست؟ فوق در محاسبه سرمایه در گردش ظرفیت تولید هدف در گرفته شود و تاثیرات آن در محاسبات لحاظ گردد.
ضریب سرمایه در گردش : در روش چرخه عملیات می توان چرخه عملیات شرکت را بر حسب روز محاسبه کرد سپس با تقسیم این مقدار بر تعداد روز های کاری سال طرح، ضریب سرمایه در گردش نسبت سرمایه در گردش چیست؟ را محاسبه کرد.
مثال چرخه عملیات شرکت ( خرید مواد اولیه + فرآیند تولید + فروش + وصول مطالبات) یک شرکت برابر 100 روز است و تعداد روز های کاری 300 روز برای این طرح در نظر گرفته می شود. ضریب سرمایه در گردش برابر %33 است. ضریب سرمایه در گردش به این معنی است که در هر سطح از تولید شما به تمام هزثینه های تولید برای شروع فعالیت یا افزایش سطح تولید نیاز ندارید بلکه %33 درصد آن به عنوان سرمایه در گردش لازم جهت فعالیت باید در نظر گرفته شود.
پیش بینی جریان های نقدی شرکت : در رویکرد دوم نسبت به سرمایه در گردش مورد نیاز، از پیش بینی جریان های نقد استفاده می شود. هزینه های تولید و سرمایه در گردش با توجه ماهیت فعالیت و صنعت مورد نظر به سطح تولید وابسته است. در برخی صنایع هزینه های ثبات بخش بزرگی از هزینه ها را تشکیل می دهند. به منظور پیش بینی سرمایه در گردش مورد نیاز یک سال دوره تولید را به دوره های کوچکتر تقسیم می کنیم و جریان های نقدی این دوره ها را پیش بینی کنیم. حداقل سرمایه در گردش لازم برابر کل هزینه های دوره ها تا زمانی است که جریان نقدی مثبت شود.
به منظور محاسبه صحیح رعایت چند نکته لازم است :
- تنها هزینه های نقدی در پیش بینی لحاظ می شوند (استهلاک در نظر گرفته نمی شود)
- هزینه هایی مانند مالیات یا هزینه بهره برخی از تسهیلات که در آخر سال پرداخت می شوند در پیش بینی ها در نظر گرفته نمی شوند زیرا عموما طرح ها در کمتر از یک سال به جریان نقدی مثبت دست می یابند مگر در مواردی که رشد شرکت بسیار بالا یا وصول مطالبات بسیار زمان بر باشد.
مثال : شرکت تولید کننده در مثال قبل را در نظر بگیرید. ساختار وصول مطالبات آن به شکل ذیل است :
سرمایه در گردش به دست آمده به مقداری که از طریق روش قبلی محاسبه شد نزدیک است.
سرمایه در گردش چیست؟ تاثیرات سرمایه در گردش و فرمول محاسبه آن
سرمایه در گردش Working capital از شاخص های مالی است، که با کسر کردن بدهی های جاری یک شرکت از دارایی های جاری محاسبه می شود و اغلب نقدینگی عملیاتی را در اختیار شرکت ها، سازمان ها یا نهاد های دولتی قرار می دهد. سرمایه در گردش مجموعه مبالغی است، که در دارایی های جاری یک شرکت سرمایه گذاری می شود.
دارایی های جاری دارایی هایی هستند که در طی سال مالی جاری، نقد می شوند. موجودی انبار هم درصورتی که در بازه زمانی کوتاه مدت قابل فروش و تبدیل به پول نقد باشد در گروه دارایی های جاری طبقه بندی می شود. حساب های دریافتی (مطالباتی که در کوتاه مدت بتوان آن ها را به پول نقد تبدیل کرد و حتی ممکن است اسناد تجاری دقیق از آن ها موجود نباشد) هم، شکل دیگری از دارایی های جاری محسوب می شوند.
یک شرکت علاوه بر دارایی های جاری، بدهی های جاری هم دارد. بدهی های جاری، بدهی هایی هستند که در طی سال مالی جاری یا دوره مالی مورد نظر ما، قابل تبدیل به پول نقد باشند. اگر بدهی های جاری از دارایی های جاری یک شرکت کسر گردد، سرمایه در گردش خالص به دست می آید. به عبارت بهتر، سرمایه در گردش خالص، میزان واقعی دارایی های نقد یک شرکت است.
مدیریت سرمایه در گردش به معنای تعیین حجم و ترکیب منابع و مصارف سرمایه در گردش، به نحوی که دارای های سهام داران در طول زمان همواره افزایش یابد. شرکت ها می توانند با به کارگیری استراتژی های گوناگون در رابطه با مدیریت سرمایه در گردش، میزان نقدینگی شرکت را تحت تأثیر قرار دهند و این استراتژی ها را میزان ریسک و بازده آن ها مشخص می کند.
چرا باید از سرمایه در گردش مطلع باشیم؟
سرمایه در گردش برای شناخت وضعیت مالی و نقدینگی یک کسب و کار از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از دلایل عمده ای که سرمایه گذاران جدی و حرفه ای می خواهند ترازنامه مالی یک شرکت را مطالعه کنند، این است که بدانند شرکت چقدر سرمایه در گردش دارد و وضعیت فعلی آن چگونه است؟
بیشتر بدانید:معرفی تمامی صورت های سود و زیان
سرمایه در گردش، حقایق زیادی را در مورد وضعیت مالی یک کسب و کار و موقعیت نقدینگی کوتاه مدت بیان می کند. این نسبت، تقریباً از هر نسبت مالی یا محاسبات ترازنامه ای دیگر قابل اعتماد تر است، چرا که به شما می گوید که اگر یک شرکت همه ی منابع مالی کوتاه مدت خود را برای پرداخت همه بدهی های کوتاه مدت خود استفاده کند، چه چیزی بعد از آن باقی می ماند. همچنین محاسبه آن از سایر محاسبات مالی آسان تر است و به آسانی می توان به شمای کلی شرکت دست یافت.
در مورادی که شرکت نتواند سود سازی خوبی در کوتاه مدت داشته باشد ولی سرمایه در گردشش بالا باشد می توان برای بلند مدت روی آن سرمایه گذاری کرد. در مواردی که سود سازی خوبی در زمان کوتاه اتفاق بیفتد ولی سرمایه در گردش کم باشد نباید سرمایه گذاری بلند مدت کرد.
دلایلی که باعث گمراه شدن سرمایه در گردش می شود:
- اگر از تاریخ خاصی برای اندازه گیری سرمایه در گردش استفاده کرده باشیم، می تواند باعث بروز ناهنجاری شود که روند خالص سرمایه در گردش در آن مشخص نشده باشد.
- دارایی جاری خیلی نقدینگی ندارند و برای پرداخت بدهی در مدت زمان کوتاه خیلی به کار نمی آیند. حساب های دریافتی ممکن است در کوتاه مدت قابل وصول نباشد و این ممکن است پرداخت های آن ها را به تاخیر بندازد.
سرمایه در گردش چه تاثیری در کسب و کار می گذارد؟
سرمایه در گردش نشان دهنده کارآمدی کسب و کار است و توانایی مالی سازمان را در کوتاه مدت نشان می دهد. سرمایه در گردش نشانه بهره وری عملیاتی شرکت است. در مواردی که شرکت دارایی را در ترازنامه عنوان می کند این دارایی برای پرداخت تعهدات شرکت قابل استفاده نیست. بنابراین در صورتی که بهروری شرکت خوب نباشد، افزایش در سرمایه در گردش را شاهد هستیم.
کسب و کار هایی که توان پیش بینی بحران ها دارند، راحت تر از سایرین می توانند، با بحران مقابله کرده و از پس آن بر بیایند. این نکته می تواند عاملی جهت موفقیت و توسعه شرکت میان رقبا باشد. در بهترین شرایط، میزان نا کافی سرمایه در گردش می تواند به فشار های مالی بر شرکت، تعداد پرداخت های با تأخیر به اعتبار دهندگان و فروشندگان منتهی شود. همه این موارد در نهایت باعث کاهش نرخ اعتباری شرکت می شود.
نرخ اعتباری پایین تر یعنی بانک ها و بازار اوراق بهادار نرخ های بهره بالا تری را خواهند خواست که در طولانی مدت ممکن است ضرر مالی زیادی به یک شرکت بزند، چرا که قیمت سرمایه افزایش می یابد و درآمد کمتری کسب خواهد شد. سرمایه در گردش منفی می تواند برای برخی از کسب و کار ها که گردش بالایی دارند خوب باشد.
شرکت های خرده فروشی که گردش موجودی کالایی بالایی دارند و معاملات خود را بر مبنای پول نقد انجام می دهند، به سرمایه در گردش بسیار کمی نیاز دارند. آن ها با پول نقدی که به دست آوردند، موجودی کالا های خود را افزایش می دهند تا مجدداً بفروشند و درآمد کسب کنند.
بیشتر بدانید: حسابداری انبار چیست و چه کاربردی دارد؟
در نقطه مقابل، شرکت هایی مانند تولید کنندگان ماشین آلات سنگین که به سرمایه در دسترس بسیار زیادی نیاز دارند، شرایط متفاوتی دارند. این نوع کسب و کار ها محصولات گران قیمت را بر مبنای پرداخت بلند مدت می فروشند؛ بنابراین نمی توانند به همان سرعت پول نقد تولید کنند. موجودی کالای ترازنامه آن ها معمولاً از ماه ها قبل سفارش داده می شود، پس به ندرت می توان آن ها را با سرعتی زیاد برای به دست آوردن پول نقد در مقابل یک بحران مالی کوتاه مدت فروخت و ممکن است تا زمان فروش آن ها بسیار دیر شده باشد. این شرکت ها، باید دارایی نقد بهینه ای را داشته باشند تا هر آن بتوانند بحران ها را مدیریت کنند.
فرمول و نحوه محاسبه سرمایه در گردش
فرمول و نحوه محاسبه سرمایه در گردش به صورت زیر است:
بدهی های جاری – دارایی های جاری = سرمایه در گردش خالص
حساب های تجاری قابل پرداخت – هزینه های تعهدی + حساب های قابل دریافت + سرمایه گذاری قابل توافق + معادل نقدی = سرمایه در گردش خالص
برای بدست آوردن میزان ریسک سرمایه گذاری در شرکت لازم است نسبت سرمایه در گردش را بدست آورید. نسبت سرمایه در گردش نسبت دارایی های جاری تقسیم بر بدهی جاری است.
بیشتر بدانید: چگونگی تعیین سود و زیان شرکت
در مواردی که سرمایه در گردش کمتر از یک باشد، نشانه دهنده نسبت سرمایه در گردش منفی است یعنی میزان بدهی بیشتر از دارایی است و سرمایه گذاری در چنین شرکتی پر خطر است.
در مواردی که نسبت سرمایه در گردش بیشتر از ۱ باشد نشان دهنده آن است که دارایی شرکت بیشتر از بدهی های آن است ولی در مواردی که این عدد بیشتر از ۲ باشد، شرکت دارایی های جاری مازاد زیادی دارد که آن ها را در دارایی هایی با بازده بالاتر سرمایه گذاری نمی کند. بنابراین بهترین عدد که برای سرمایه گذاری مناسب است عدد بین ۱.۲ تا ۲ است.
پیشنهاد ویژه
شما هم می توانید جزء تیم تولید محتوای انبار آنلاین باشید و کسب درآمد کنید.نسبت سرمایه در گردش چیست؟
سرمایه در گردش و سرمایه ثابت
سرمایه در گردش و سرمایه ثابت از جمله اصطلاحات بسیار رایج در حسابداری و مدیریت مالی است. ابتدا لازم است دارایی جاری و دارایی ثابت را بشناسیم.
به سرمایه در گردش دارایی جاری هم گفته می شود. یک شرکت علاوه بر داشتن دارایی در گردش بدهی جاری هم دارد.
آیا با تعریف سرمایه در گردش خالص آشنا هستید؟
میزان واقعی داراییهای نقد یا نزدیک به نقد یک مجموعه است. نقدینگی که بتواند هزینه ها و نیازهای روزمره مجموعه را تامین کند.
سرمایه در گردش مثبت به این معنا است که شرکت میتواند بدهیهای کوتاه مدت خود را در موعود مقرر بپردازد.
دارایی جاری مثبت به این معنا است که شرکت میتواند بدهیهای کوتاه مدت خود را در موعود مقرر بپردازد.
دارایی جاری منفی نیز از ناتوانی شرکت در پرداخت بدهی های کوتاه مدت است.
نرخ دارایی جاری شما اگر بین ۱/۲ تا ۲ باشد، بدان معناست که مجموعه ی شما نقدینگی لازم برای پرداخت بدهیها را دارد. نرخ دارایی جاری زیر ۱ به این معناست که مجموعه شما دارایی جاری منفی دارد و بهزحمت میتواند بدهیهایش را پرداخت کند.
تعریف سرمایه در گردش
دارایی هایی که به صورت منقول و منطقی بتوان در دوره مالی مورد نظر قابل تبدیل به پول شود.
پس پول، سرمایه گذاری کوتاه مدتی که بتوان به سادگی قابل تبدیل به نقدینگی باشد، موجودی انبار در صورتی که در مدت زمان کوتاه قابل فروش و تبدیل به نقدینگی شود.و حسابهای دریافتنی،همه ی این ها جزء دارایی های جاری محسوب می شوند.
تعریف دارایی ثابت
به دارایی هایی اطلاق می شود که نمی توان بر ارزش آن افزود مثل ابزار کار، ساختمان، مواد خام، و .
به همین خاطر باید به سرمایه در گردش خالص توجه نمود. یعنی اختلاف بین دارایی جاری وبدهی جاری
پرداخت بدهی جاری-دارایی جاری = فرمول سرمایه در گردش
راههای زیادی برای ارزیابی سرمایه در گردش وجود دارد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
نرخ تغییرات، صورت داراییهای شرکت، نرخ حسابهای بستانکاری، نسبت جاری، نسبت سرمایه، و حسابهای پرداختنی.
در حسابداری و در مبحث سرمایه، سرمایه در گردش و سرمایه ثابت دو مفهوم کلیدی می باشند. نقش هایی را که سرمایه در گردش و سرمایه ثابت در فرآیند حسابداری ایفا می کنند، از یک دیگر کاملا متمایز است. جهت شناخت سرمایه در گردش و سرمایه ثابت، ابتدا بایستی آن ها را تعریف کرد و وجوه تمایز آن ها را شناسایی نمود.
تعریف سرمایه در گردش و سرمایه ثابت
در یک تعریف خلاصه و مفید، سرمایه ثابت به دارایی های ثابت واحد تجاری اطلاق می گردد که عمر مفید آن ها طولانی است، ارزش پولی آن ها زیاد است و امکان نقد شوندگی سریع آن ها کم است و نقش پایدار و با ثباتی را در راهبرد تجاری یا تولیدی شرکت ایفا می نماید.
شکل ۱: سرمایه در گردش و سرمایه ثابت هر دو از مفاهیم حسابداری هستند.
سرمایه ثابت را می توان سخت افزار واحد تجاری و در مقابل، سرمایه در گردش را نرم افزار واحد تجاری تلقی نمود.
سرمایه در گردش از منظر حسابداری، عبارت است از دارایی های جاری منهای بدهی های جاری، و منظور از دارایی های جاری، آن گروه از دارایی ها است که شامل نهاد های نقدینگی واحد تجاری، مانند حساب بانک ها، حساب صندوق و سایر حساب های نقدی و موجودی کالا و حساب های دریافتنی منهای حساب های پرداختنی می گردد.
سرمایه در گردش و سرمایه ثابت، هردو از ارکان حسابداری در هر واحد تجاری میباشند. سرمایه در گردش و سرمایه ثابت، هریک اقلامی از حساب ها را در بر می گیرند.
سرمایه ثابت شامل زمین، ساختمان، ماشین آلات و سرمایه گذاری های طولانی مدت می باشد. اقلامی که سرمایه در گردش را در بر می گیرند، شامل حساب های نقدی، یعنی بانک ها و صندوق و موجودی کالا و حساب بدهکاران می گردند.
کار کردهای سرمایه در گردش و سرمایه ثابت در فرآیند فعالیت واحد تجاری از هم متفاوت است. و سرمایه ثابت غالبا به صورت دارایی های ثابت و بلند مدت در روند تولید یا تجارت به طور ثابت و مستمر دخالت دارند. واغلب ارزش ریالی ثابت است ومعمولا افزایش یا کاهشی یا تبدیل و تبدلی را در بر ندارد. سرمایه در گردش بر خلاف سرمایه ثابت، در یک دوره مالی معین، دائما در حال افزایش و کاهش می باشد؛ و نیز در ترکیب های مختلف از دارایی های جاری، جا به جا میشود.
نقش سرمایه در گردش و سرمایه ثابت در تجزیه و تحلیل مالی
تقسیم مجموع دارایی های نقد شونده بر مجموع بدهی های جاری را نسبت سرمایه در گردش یا نسبت آنی می گویند.
نسبت کالا به سرمایه در گردش
همان طور که گفته شد، سرمایه در گردش مابهالتفاوت دارایی جاری و بدهی جاری می باشد. از تقسیم موجودی کالای واحد تجاری بر سرمایه در گردش، نسبت کالا به سرمایه در گردش، بدست می آید. اگر این نسبت بیشتر از یک باشد، گویای کندی گردش کالا و محدودیت توان خرید مجدد کالا و برای واحد تجاری می باشد. و اگر این نسبت کمتر از یک باشد، فرصت واحد تجاری برای خرید کالا بیش تر است.
دیدگاه شما