آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی
در این فرادرس سعی شده است تا مخاطب را با اصول اصلی و اولیه در بازار بورس آشنا کنیم و سپس به بررسی مفاهیم و نکات کاربردی و بسیار مهم برای یک سرمایه گذاری موفق، بپردازیم. حتما به این موضوع توجه داشته باشید که هرگز کل دارایی و سرمایه خود را وارد بازار سهام نکنید. شما با دنبال کردن این آموزش در نهایت می توانید وارد بازار بورس شده، کد بورسی دریافت کنید، عرضه اولیه بخرید و بفروشید و به تدریج وارد معاملات بزرگ تر بشوید.
آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی
امیررضا نیک خواه
کارشناسی مهندسی کامپیوتر - نرمافزار
ایشان گواهینامه فنی و حرفهای اصفهان در رشته رایانه کار کامپیوتر (سال 82)، مهندسی مایکروسافت (مهندسی شبکه) در نمایندگی اصفهان (سال 2002)، گواهینامه ISO 29990: 2010 در زمینه تایید کیفیت محتوا و. را دارا هستند.
توضیحات تکمیلی
سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام، به عنوان یکی از بهترین روش های حفظ سرمایه و افزایش آن در بلندمدت است. بنابراین برای ورود به این بازار و کسب سود مناسب، علاوه بر گذراندن دوره های آموزشی لازم، باید صبر، حوصله و دیدگاه بلندمدت برای کسب سود داشته باشید.
در این فرادرس سعی شده است تا مخاطب را با اصول اصلی و اولیه در بازار بورس آشنا کنیم و سپس به بررسی مفاهیم و نکات کاربردی و بسیار مهم برای یک سرمایه گذاری موفق، بپردازیم. حتما به این موضوع توجه داشته باشید که هرگز کل دارایی و سرمایه خود را وارد بازار سهام نکنید. شما با دنبال کردن این آموزش در نهایت می توانید وارد بازار بورس شده، کد بورسی دریافت کنید، عرضه اولیه بخرید و بفروشید و به تدریج وارد معاملات بزرگ تر بشوید.
فهرست سرفصلها و رئوس مطالب مطرح شده در اين مجموعه آموزشی، در ادامه آمده است:
- درس یکم: مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام
- آشنایی با مفاهیم بازار اولیه، ثانویه، قیمت اسمی، پرتفو، سال مالی، انواع شاخص
- آشنایی با مفاهیم شرکت های کارگزاری، انواع سود، تعدیل سود
- آشنایی با مفاهیم نماد، بسته شدن نماد، بازگشایی نماد، انواع مجمع
- آشنایی با مفاهیم سود تقسیمی، افزایش سرمایه و روش های آن، دامنه نوسان قیمت و مفاد مهم در قانون سهامداری
- آشنایی با مفاهیم صف خرید و فروش، دلایل عرضه و تقاضا، نسبت P/E، صورت های مالی و تحلیل بنیادی
- مروری بر سایت سازمان بورس و اوراق بهادار و معرفی بخش های مختلف آن
- آشنایی با سامانه سجام
- آشنایی با نودهای مختلف در سجام
- ثبت نام در سامانه سجام و دریافت کد پیگیری
- آشنایی با مفاهیم تحلیل تکنیکال، صندوق های سرمایه گذاری مشترک، بورس کالا و انواع قراردادهای آن
- آشنایی با مفاهیم ضریب بتا، اهرم مالی، ارزش خالص دارایی ها، انواع اوراق بهادار (قرضه، استقراض و اجاره)
- آشنایی با نکات مهم در زمینه سرمایه گذاری و نظریه مدرن سبد سهام
- آشنایی با مفاهیم فروش استقراضی، حد سود و ضرر، انواع سهام خزانه، بورس انرژی، سهام ممتاز و ویژگی های آن
- آشنایی با مفاهیم کارگزار ناظر، ارزش دفتری سهام، عملکرد شرکت و انجام معاملات در بورس
- آشنایی با مفاهیم کف حمایتی و سقف مقاومتی، پذیره نویسی و تعهدات آن، افزایش سرمایه، به روش تجدید ارزیابی دارایی ها
- آشنایی با عرضه اولیه سهام و چگونگی خرید آن
- آشنایی با نظریه امواج الیوت
- تحلیل و تفسیر نظریه امواج الیوت
- الگو و درجه امواج الیوت
- آشنایی با دنباله فیبوناچی و نسبت طلایی
- ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- بررسی سایر خصوصیات در ابزار فیبوناچی
- ورود به سایت اصلی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران و معرفی بخش های آن
- ورود به سامانه کدال و معرفی بخش های آن
- ورود به سایت کارگزاری، بررسی کارمزدها و معرفی بخش های آن
مفید برای
- بورس و بازار سهام
آنچه در این آموزش خواهید دید:
آموزش ویدئویی مورد تائید فرادرس
فایل PDF یادداشت های ارائه مدرس
پیش نمایشها
۱. مقدمات و آشنایی اولیه با بازار بورس و سهام
۲. شناخت کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس
۳. ورود به سایت های مربوط به سازمان بورس و ثبت نام در سجام
۴. آشنایی با اصطلاحات و انواع قرارداد و صندوق
۵. آشنایی با مفاهیم سرمایه گذاری، انواع بورس و عرضه اولیه
۶. مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال
۷. آشنایی با سامانه کدال و کارگزاری ها
آموزشهای مرتبط با آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی
آموزش درس بازار سرمایه و ابزار تامین مالی اسلامی
آموزش معاملات قراردادهای آتی سبد سهام
آموزش فیلتر نویسی در بورس - ابزار شناسایی سهام پربازده - مقدماتی
آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری
راهنمای سفارش آموزشها
در مورد این آموزش یا نحوه تهیه آن سوالی دارید؟
- با شماره تلفن واحد مخاطبین ۵۷۹۱۶۰۰۰ (پیش شماره ۰۲۱) تماس بگیرید. - تمام ساعات اداری
- با ما مکاتبه ایمیلی داشته باشید (این لینک). - میانگین زمان پاسخ دهی: ۳۰ دقیقه
اطلاعات تکمیلی
نام آموزش آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی ناشر فرادرس شناسه اثر ۸-۱۲۴۵۲-۰۷۵۵۳۹ (ثبت شده در مرکز رسانههای دیجیتال وزارت ارشاد) کد آموزش FVFN99042 مدت زمان ۳ ساعت و ۲۸ دقیقه زبان فارسی نوع آموزش آموزش ویدئویی (نمایش آنلاین + دانلود) حجم دانلود ۳۸۳ مگابایت (کیفیت ویدئو HD با فشرده سازی انحصاری فرادرس) توضیحات بیشتر
- ۱۰۰ درصد مبلغ پرداختی در حساب کاربری شما شارژ میشود.
- و یا ۷۰ درصد مبلغ پرداختی به حساب بانکی شما بازگشت داده میشود.
آموزشهای پیشنهادی برای شما
مجموعه آموزش بورس و تحلیل تکنیکال
آموزش فیلتر نویسی در بورس - ابزار شناسایی سهام پربازده - مقدماتی
آموزش معاملات قراردادهای آتی سبد سهام
مجموعه آموزش اکسل
آموزش تحلیل تکنیکال معاملات Technical Analysis براساس نمودارهای شاخص و قیمت برای سرمایه گذاری
آموزش درس بازار سرمایه و ابزار تامین مالی اسلامی
دیگر آموزشهای این مدرس
آموزش چیف آرشیتکت Chief Architect برای طراحی دکوراسیون داخلی و نمای بیرونی ساختمان
آموزش طراحی قالب سایت با فتوشاپ – طراحی رابط کاربری
آموزش طراحی پوستر، پست و استوری با سایت و اپلیکیشن کانوا Canva
آموزش نرم افزار کات مستر CutMaster برای برشکاری صفحات و پنل ها - کاربرد در برشکاری و نجاری
نظرات
امروز کامل دیدم این اموزش رو، به طور کلی بهش امتیاز 6 از ده رو میدم
بنظرم اگر مفاهیم رو کاربردی تر مطرح میکردند و مثال بیشتری میزدند خیلی بهتر میشد
چون در بیشتر مواقع اصطلاحات رو فقط روخوانی میکنند و توضیح نمیدن تا شفاف بشه
بیشتر حالت تئوری داره و خیلی کاربردی نیست و بیشتر ی سری تعاریف رو بیان میکنند.محتوا و مطالب همونطور که از اسم آموزش مشخصه ، مقدماتیه و خیلی هم عالیه
اما نحوهی بیان استاد ، خیلی با عجله است ؛ انگار که میخوان زودتر تموم بشه
این نحوهی بیان برای یک کلاس حدودا سه ساعته ، گوش و ذهن رو خسته میکنهمفاهم و تعاریف به صورت نامنظم و بدون ترتیب خاصی ارائه میشود، به طوری که حس میکنید فقط یکسری تعاریف در حال خوانده شدن است.
سلام. آموزش ها در حد مقدماتی بسیار عالی بود. اما ای کاش که وقت بیشتری برای معرفی فضای سایت ها و استفاده از اون ها میذاشتید. اما در کل خوب بود.
ابزار فیبوناچی در تحلیل تکنیکال | ابزارهای تحلیل تکنیکال | ارزش خالص دارایی ها | ارزش دفتری سهام | استقراض | افزایش سرمایه در بلندمدت | افزایش سرمایه و روش های آن | امواج الیوت | انجام معاملات در بورس | انواع اوراق بهادار | انواع سهام خزانه | انواع شاخص | انواع قرارداد و صندوق | اهرم مالی | بازار بورس | بازار پایه | بازگشایی نماد | بسته شدن نماد | بورس انرژی | بورس کالا | پذیره نویسی | پرتفو | تحلیل بنیادی | تعدیل سود | ثبت نام در سامانه سجام | ثبت نام در سجام | دامنه نوسان قیمت | درجه امواج الیوت | دلایل عرضه و تقاضا | دنباله فیبوناچی | روش های حفظ سرمایه | سازمان بورس | سال مالی | سامانه سجام | سامانه کدال | سایت سازمان بورس و اوراق بهادار | سرمایه گذاری در بازار بورس | سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام | سرمایه گذاری در بورس | سقف مقاومتی | سهام ممتاز | سود تقسیمی | شرکت های کارگزاری | صف خرید و فروش | صندوق های سرمایه گذاری مشترک | صورت های مالی | عرضه اولیه | قانون سهامداری | قرضه | قیمت اسمی | کارگزار ناظر | کد بورسی | کف حمایتی | مفاهیم تحلیل تکنیکال | مفاهیم ضریب بتا | مفاهیم فروش استقراضی | نسبت P/E | نسبت طلایی | نظریه امواج الیوت | نظریه مدرن سبد سهام | نکات مهم در ورود به بازار بورس | نودهای مختلف در سجام
تجزیه و تحلیل بازار | معیارهای ارزیابی بازار و محصول
تجزیه و تحلیل بازار از جمله تواناییهایی است که همهی فعالان کسب و کار باید از آن بهرهمند باشند.
به عنوان مثال به کارآفرینی فکر کنید. آغاز کارآفرینی با ایده پردازی است. اما همه چیز به ایده پردازی ختم نمیشود. مهم است بتوانیم بازار مورد نظر خود را تجزیه و تحلیل کنیم و ببینیم نگاه بازار به ایده (و محصول) ما چیست.
به همین علت، همواره بخشی از مدل کسب و کار و اسنادی که به عنوان طرح تجاری تنظیم میشوند، به تحلیل بازار اختصاص پیدا میکند.
تجزیه و تحلیل بازار میتواند در مورد هر نوع بازاری بهکار گرفته شود: از بازار پوشاک و خودرو تا بازار پول و طلا.
بر این اساس، درس حاضر را به معرفی برخی از فاکتورهای قابلاستفاده در تحلیل بازار اختصاص دادهایم.
در این درس، موارد زیر را مرور میکنیم و شرح میدهیم:
- میزان ضرورت محصول (کالا یا خدمت) برای بازار (Urgency)
- اندازه بازار (Market size)
- محدوده قیمت قابل عرضه (Potential Price Range)
- هزینه جذب مشتری یا ایجاد مشتری جدید (Customer Acquisition Cost)
- هزینه رساندن محصول به دست مشتری (Product Delivery Cost)
- میزان منحصر به فرد بودن محصول (Product Uniqueness)
- سرعت عرضه محصول به بازار (Speed to market)
- نیاز به سرمایهگذاری اولیه (Up-front investment)
- پتانسیل عرضه محصولات وابسته (Cross-sell potential)
- مدت زمان زنده ماندن یا طول عمر محصول (Product Lifespan)
البته لازم به تأکید است که فعلاً در حد بررسی عمومی در درس ارزش آفرینی، موارد زیر را مطرح میکنیم. به همین خاطر، به سبک بسیاری از کتابها و دورههای کارآفرینی و خلق کسب و کار، همهی فاکتورها را زیرِ عنوان تحلیل بازار جا دادهایم.
اما بعداً این هر یک از آنها باید در درس تخصصی خود بررسی شوند. برخی از آنها باید در طراحی محصول، برخی دیگر در بازاریابی و تعدادی نیز در درس استراتژی مورد توجه قرار بگیرند.
توجه داشته باشید که فعلاً در این مرحله، ما قصد ارزشگذاری روی وضعیتهای مختلف نداریم.
بنابراین اگر از حجم بازار حرف میزنیم، نمیخواهیم بگوییم کوچک بودن بازار یا بزرگ بودن آن، خوب است یا بد.
بلکه صرفاً میخواهیم فاکتورهای مورد توجه در تحلیل بازار را بشناسیم.
بدیهی است در درسهای تخصصیتر، فرصتها و چالشهای هر وضعیت را بررسی خواهیم کرد.
ضمناً لازم به تأکید است که قرار نیست همهی فاکتورها و مولفههای زیر، در همهی انواع بازارها و محصولها قابل طرح و مفید باشند. بنابراین احتمالاً لازم خواهد بود بسته به محصولی که در ذهن دارید و بازاری که مد نظر شماست، تعدادی از این فاکتورها را انتخاب و بررسی کنید.
شدت نیاز و ضرورت محصول از نگاه بازار (Urgency)
نخستین سوالی که باید به آن فکر کنیم این است که بازار (همهی کسانی که تقاضای این محصول را دارند یا ممکن است داشته باشند) تا چه حد محصول ما را مورد نیاز و ضروری میبیند؟
گاهی اوقات بازار قانع شده است که اصل محصول ضروری است (مانند بیمه شخص ثالث) و آنچه باقی میماند این است که پیشنهاد ما را از میان انواع پیشنهادها انتخاب کند.
اما گاهی نیز ممکن است اصل محصول هنوز چندان جدی تلقی نشود (مانند بیمه زندگی). بنابراین ما دو مرحله پیش روی خود داریم:
- آموزش دادن بازار و قانع کردن بازار به استفاده از محصول (به طور عمومی)
- قانع کردن بازار به اینکه از میان همهی پیشنهادها، پیشنهاد ما را انتخاب کند.
در اینجا باید به چند نکته توجه داشته باشیم:
- میزان نیاز به محصول، در سگمنتهای مختلف بازار یکسان نیست. مثلاً مالکان خودروهای گرانقیمت در مقایسه با مالکان خودروهای ارزانقیمت، احتمالاً بیمهی بدنه را ضروریتر ارزیابی میکنند.
- ضرورت از جنس ادراک و نگرش است. بنابراین میزان نیاز به محصول و ضروری بودن آن، میتواند با آموزشِ بازار هدف تغییر کند. مثلاً ممکن است عرضهکنندهی مکملهای غذایی، با آموزش بازار (از طریق تبلیغات و بازاریابی محتوا) بتواند نگرش به ضروری بودن مکملها را در جامعهی هدف خود افزایش دهد. مشابه همین مسئله را میتوان دربارهی داروهای گیاهی و محصولات ارگانیک و طبیعی نیز مطرح کرد.
- میزان ضرورت محصول از نگاه بازار، با تغییر بازار هدف تغییر میکند. فرض کنید میخواهید دورههای آموزش آنلاین برگزار کنید. اگر جامعهی هدف خود را گروهی انتخاب کنید که تا کنون، از آموزش آنلاین استفاده کردهاند، نگاه آنها به خدمات شما با گروهی که تا کنون صرفاً از خدمات فیزیکی استفاده کردهاند، متفاوت خواهد بود.
واضح است که اگر بتوانید پاسخ این سوال را به درستی تشخیص دهید، تکلیفتان برای آیندهی کسب و کار و استراتژیهایی که باید انتخاب کنید، مشخصتر خواهد بود.
اندازهی بازار یا Market size
وقتی از اندازهی بازار یا Market size حرف میزنیم، منظورمان برآیند تقاضای موجود برای یک محصول است.
طبیعی است بر اساس آنچه در درس انواع بازار مطرح کردیم، اندازه بازار را هم به شکلهای مختلف، از جمله شیوههای زیر، میتوان تعریف کرد:
- بازار بالقوه: مجموع تقاضای بالقوهای که میتواند برای محصول وجود داشته باشد.
- بازار فعال: مجموع تقاضای فعال موجود (که این محصول را از ما و رقیبانمان تهیه میکنند)
- بازار مورد نیاز: مجموع تقاضایی که دستیابی به آن در سال اول (یا دو سال یا پنجسال اول) برای بازگشت سرمایهگذاری اولیه ضروری است.
در اینجا باید به دو نکته توجه داشته باشید:
نکتهی اول اینکه اندازه بازار با اندازه صنعت تفاوت دارد. در مورد اول ما از میزان تقاضا حرف میزنیم و در مورد دوم، از میزان عرضه.
نکتهی دوم هم این است که به خاطر داشته باشیم بزرگ یا کوچک بودن بازار، مزیت ذاتی ندارد. بلکه منابع سازمانی، نوع محصول، جایگاه ما شناخت انواع بازار در بازار، توانایی رقابت و دهها فاکتور دیگر در کنار هم، مشخص میکنند که چه اندازهای از بازار میتواند برای ما مناسب و مطلوب باشد.
محدوده قیمت قابل عرضه یا Potential Price Range
وقتی محصول را صرفاً بر اساس نوع آن تعریف میکنیم، ممکن است در دام خطای تعمیم گرفتار شویم. به این معنا که احتمال دارد ناخواسته، ویژگیهای بخشی از بازار را به تمام بازار نسبت دهیم.
به عنوان مثال، فرض کنید از بازار مسکن حرف میزنیم.
آیا واقعاً بازار آپارتمانهای کمتر از ۵۰ متر، با بازار آپارتمانهای بالای ۵۰۰ متر یکی است؟
آیا بازاری که برای مسکن چند صد میلیون تومان پول دارد و باید با وام، بودجهی خود را تکمیل کند، با بازاری که چند میلیارد تومان برای خرید یک ملک در نظر میگیرد، رفتار یکسانی دارد؟
رفتار این سگمنتها، پاسخ آنها به تغییرات قیمت، اثر استراتژیهای بازاریابی و فروش بر روی هر یک از آنها، میتواند متفاوت باشد.
بنابراین وقتی دربارهی یک محصول و بازار آن فکر میکنیم، گاهی اوقات مناسب است مشخص کنیم که منظورمان کدام سگمنت از بازار است.
به عبارت دیگر، بگوییم: «ما دربارهی سگمنتی از بازار حرف میزنیم که برای محصولِ X حاضرند بین … تا … ریال پرداخت کنند.»
باز هم لازم به یادآوری است که این بحث، به صورت مستقل و تخصصی در مدیریت بازاریابی با عنوان بخش بندی بازار مطرح میشود.
اما توجه به برخی نکات پایه (مثل تفکیک بازهی قیمت) حتی در گامهای اولیهی تحلیل بازار نیز ضروری است و میتواند زوایای پنهان بازار را بهتر برایمان روشن کند.
دسترسی کامل به این درس برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
با عضویت به عنوان کاربر ویژهی متمم، علاوه بر دسترسی به درسهای ارزش آفرینی به دورههای بسیار بیشتری دسترسی پیدا میکنید که میتوانید فهرست آنها را در اینجا ببینید:
البته بررسیهای ما نشان میدهد که علاقهمندان به ارزش آفرینی از بین درسهای متنوع متمم به درسهای زیر علاقهی بیشتری نشان دادهاند:
اگر با فضای متمم آشنا نیستید و دوست دارید دربارهی متمم بیشتر بدانید، میتوانید نظرات دوستان متممی را دربارهی متمم بخوانید و ببینید متمم برایتان مناسب است یا نه. این افراد کسانی هستند که برای مدت طولانی با متمم همراه بوده و آن را به خوبی میشناسند:
تمرین (لازم نیست به همهی تمرینها پاسخ دهید)
محصول و بازار خاصی را انتخاب کنید و میزان ضرورت محصول از نگاه بازار را برآورد کنید. این محصول میتواند یکی از همان مواردی باشد که درسهای قبل انتخاب و تحلیل کردهاید (میتوانید به ضرورت، امتیازی بین صفر تا ده داده و و سپس علت ارزیابی خود را شرح دهید).
برای اینکه میزان ضرورت این محصول در نگاه بازار افزایش یابد، چه گزینههایی در ذهن دارید؟
چه برآوردی از هزینهی جذب مشتری فعلی یا ایجاد مشتری تازه برای این محصول خود دارید؟ این هزینه تا چه حد تابع مقیاس کسب و کار است؟
اگر در یک بازار، هزینهی جذب مشتری و هزینهی خلق مشتری بسیار نزدیک باشد، استراتژی بازاریابی در مقایسه با شرایطی که هزینهی ایجاد مشتری جدید بسیار بالاست چه تفاوتی خواهد داشت؟
چه تغییراتی میتوان در محصول مد نظر شما ایجاد کرد که مدت زنده ماندن آن (بینیاز بودن به طراحی مجدد) افزایش یابد؟ آیا چنین تغییری قابل توصیه هست؟
خرده فروشی | با مبانی و انواع این مدل از کسب و کار رایج آشنا شوید
خرده فروشی یک مدل کسبوکار است که در مقابل عمدهفروشی قرار میگیرد و در ابتداییترین شکل خود، فروش محصولاتی از برندهای مختلف به مشتریان است. این نوع از فروش کالا میتواند به روشهای مختلفی از جمله فروشگاه فیزیکی، وبسایت، فروش مستقیم یا از طریق کاتالوگ انجام شود. خردهفروش کالاها را مستقیما برای استفاده شخصی به کاربر نهایی (مصرفکننده) میفروشد و معاملات خردهفروشی معمولا در مقیاس کوچک انجام میشوند.
اکثر فروشندگان این صنعت محصولات خود را تولید نمیکنند. آنها بهصورت فلهای از عمدهفروشان خرید میکنند و این محصولات را بهصورت تکی به مردم میفروشند. به عبارتی دیگر، خردهفروش واسطه زنجیره تامین تجاری بین عمدهفروش و کاربر نهایی است. در این مطلب با این مدل کسبوکار و انواع آن بهطور کامل آشنا میشویم.
تاریخچه خرده فروشی
صنعت خرده فروشی یکی از حیاتیترین بخشها در نحوه تعامل، مصرف و مبادلات انسانها است. خردهفروشی پیشینه زیادی دارد. از کشاورزان در حال تبادل حیوانات تا معرفی اولین مرکز خرید در سال 1930، تحولات جالبی در صنعت خردهفروشی پدید آمده است.
در سال 1960 اولین فروشگاه خردهفروشی والمارت در آراکانزاس آمریکا افتتاح شد. سپس یکی از بزرگترین رویدادهای تاریخ خرده فروشی، آغاز خرید اینترنتی گسترده است. با روی کار آمدن تجارت الکترونیک در سال 1990 و تاسیس سایت بزرگ آمازون در سال 1995، رشد شدید اقتصادی در صنعت خردهفروشی اتفاق افتاد. در سال 2007 که دوران شکوفایی شبکههای اجتماعی از جمله فیسبوک بود، این نوع کسب و کار، تا به امروز بسیار مورد استقبال مشتریان قرار گرفته است.
مبانی خرده فروشی
کسبوکارهای خردهفروشی اصلیترین بخشهای کسبوکار در شهرهای مختلف هستند؛ از خردهفروشان محلی کوچک گرفته تا فروشگاههای زنجیرهای و هایپر مارکتها، این صنعت نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره ما ایفا میکند. عوامل زیادی در ایجاد تصویر نهایی و نحوه عملکرد خرده فروشی نقش دارند. در ادامه به اصول و مبانی خرده فروشی و نحوه کار این کسبوکار بپردازیم.
زنجیره تامین کالا
خرده فروشی بهکمک زنجیره تامین اداره میشود. این زنجیره خود متشکل از تولیدکنندگان، عمدهفروشان، خردهفروشان و مصرفکنندگان است. هر یک از این بخشها از زنجیره تامین، برای بقای صنعت خرده فروشی ضروری است. برای شرح بهتر زنجیره تامین، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تولیدکنندگان کالاها را از مواد خام تولید میکنند
- عمدهفروشان کالاها را از تولیدکنندگان با نرخهای تجاری خریداری میکنند
- خردهفروشان این محصولات را از عمدهفروشان در مقادیر زیاد و با قیمت پایین خریداری میکنند
- خردهفروشان محصولات را در مقادیر کم (غیر عمده) به مصرفکنندگان نهایی میفروشند
- مصرفکنندگان کالاها را برای استفاده شخصی خریداری میکنند
به طور خلاصه، زنجیره تامین محصولات را از تولید تا مصرف توزیع میکند. در نگاه اول، ممکن است به نظر برسد که زنجیره تامین باعث تورم قیمت شده است. اما در واقع قیمتهای نهایی را پایین نگه میدارد، زیرا دیگر تولیدکنندگان مجبور نیستند برای عرضه کالاهای خود به بازار، بازاریابی کنند.
تجربیات مشتریان
موفقیت در خرده فروشی بهشدت به ایجاد تجربیات مثبت در مشتریان بستگی دارد. در این صنعت، فروش همواره وابسته به برآورده کردن تقاضاهای متغیر مشتریان است. انتظارات مشتری بسته به جغرافیا، فصل، روال فعلی در دنیا و بسیاری از عوامل دیگر به طور چشمگیری متفاوت است. بهترین خردهفروشان از طریق برندسازی خلاقانه و خدمات مازاد به مشتریان، تجارب خرید شخصی خوبی را به آنها ارائه میکنند. آنها مشتریان خود را بهخوبی میشناسند و همیشه به دنبال فروش محصولات مناسب با قیمت مناسب هستند.
انواع کسبوکار خرده فروشی
کسبوکار خردهفروشی خود به انواع فروشگاههای بزرگ، تجارت آنلاین، خردهفروشی تخصصی محلی و سوپرمارکتها تقسیم میشود. هرکدام از آنها نوع متفاوتی از محصولات را برای خریدهای در مقیاس کوچک و تکفروشی موجود میکنند. بهعنوانمثال، یک قرص نان از نانوایی، یا یک شلوار جین از یک فروشگاه لباس در خیابان.
انواع این کسب و کار، انتظارات و خواستههای مختلف مشتریان را هدف قرار میدهند و تکنیکهای فروش متفاوتی را برای برآورد کردن نیازهای آنان در پیش میگیرد. بهعنوانمثال، برخی از مشتریان ممکن است به دنبال خریدی آسان باشند، درحالیکه برخی دیگر به دنبال کالاهای خاص و یا خدمات لوکس هستند. در ادامه به بررسی این موارد میپردازیم.
مراکز خرید و یا فروشگاههای زنجیرهای
خردهفروشان بزرگی که محصولات خود را در کنار محصولات سایر شرکتها ذخیره میکنند. فروشگاه زنجیرهای هایپراستار یا مرکز خرید اوپال تهران را در نظر بگیرید. همانطور که از نام آنها پیداست، این فروشگاههای خرده فروشی به بخشهایی با طیف وسیعی از محصولات بهمنظور خرید تقسیم میشوند. از مد و لباس گرفته تا فناوری، تکنولوژی و هر چیز دیگری که میتوانید تصور کنید.
سوپرمارکتها
سوپرمارکتها غولهای خردهفروشی هستند. مردم میتوانند لوازم ضروری روزمره مانند نان، برنج، گوشت، شیر و غیره را از سوپرمارکتها تهیه کنند. این روزها، بیشتر آنها کالاهایی فراتر از مواد غذایی میفروشند. برای مثال وینمارکت، افق کورش و جانبو را در نظر بگیرید. بسیاری از این سوپرمارکتهای بزرگ ایران در حال حاضر خواربار، مواد غذایی، اقلام خانگی، لوازمالتحریر، یا حتی لباس و موارد دیگر را در اختیار مشتریان قرار میدهند. سوپرمارکتها با تنوع بخشیدن به خدمات خود به مشتریان، به ارزش خود افزودهاند.
خرده فروشیهای تخصصی
این فروشگاهها در فروش یک نوع محصول خاص، تخصص دارند. آنها معمولا در خیابانهای اصلی یا در مراکز خرید واقع هستند. خرده فروشیهای تخصصی میتوانند یک خواربارفروش تخصصی یا حتی یک فروشگاه بزرگ لباس و یا هر چیزی که فکرش را بکنید، باشند.
فروشگاههای آنلاین
همه ما با خرید آنلاین آشنا هستیم. تجارت الکترونیکی یکی از انواع خرده فروشی بهسرعت درحالرشد است و به دلیل قیمتهای پایین و تحویل آسان درب منزل محبوبیت دارد. غولهای خرده فروشی آنلاین مانند دیجیکالا و اسنپ فود در ایران میتوانند با انجام معاملات با تولیدکنندگان، سوپرمارکتها یا فروشندگان، کالاها را با قیمتی پایینتر از خردهفروشان دیگر ارائه کنند.
بازاریابی در خرده فروشی چگونه است؟
بازاریابی عبارت است از تمام راه و روشهایی که بهکمک آن یک کسبوکار مشتریان خود را جذب و آنها را وادار به خرید کالاها و خدمات میکند. اصول بازاریابی خرده فروشی بر چهار عامل اصلی استوار است که شامل محصول، قیمت، مکان و تبلیغات میباشد. بهعبارتی بازاریابی در این صنعت امری اجتنابناپذیر است. خردهفروشان برای بقا و موفقیت کسبوکارشان، باید استراتژی تبلیغاتی بهخصوصی، متناسب با کسبوکار منحصربهفرد خود ایجاد کنند. ازاینرو راه و روشی جهت ارائه خدمات و فروش بیشتر وجود دارد که بهطورکلی به آن ها خواهیم پرداخت.
بازاریابی خرده فروشی وابسته به فروشگاه
اگر مغازه یا فروشگاهی دارید، مهم است که به طور کامل از فرصتهای تبلیغاتی آن فضا استفاده کنید. اگر بهدرستی انرژی و وقت بگذارید، این روشهای بازاریابی به شما کمک میکنند تا مشتریان بیشتری را جذب کنید و درعینحال میزان درآمد خود از مشتریان را افزایش دهید:
- رویدادها: فروشگاههای خرده فروشی مکانهای مناسبی برای رویدادها هستند و شما میتوانید رویدادهای مختلف را بسته به مخاطبان و برند خود برگزار کنید
- نمایشگرهای درون فروشگاهی: نمایشگرهای درون فروشگاهی میتوانند هر چیزی باشند، از یک مقوا گرفته تا یک صفحهنمایش دیجیتال
- تست محصولات: راه بسیار خوبی برای علاقهمند کردن خریداران است. بهویژه برای لوازمآرایش، ادکلن و لوسیونهایی که مصرفکنندگان پس از اینکه فرصت امتحان کردنشان را پیدا کردند، با احساس راحتی بیشتری خرید میکنند
- تبلیغات درون فروشگاهی: در خواربارفروشیها تخفیفهای روزانه همیشه نیازی به تبلیغ در خارج از فروشگاه ندارند. این کار بهتنهایی راهی موثر برای بازاریابی در خرده فروشیها است
بازاریابی خرده فروشی غیر وابسته به فروشگاه
در خارج از یک مغازه و فروشگاهها، خردهفروشان همچنان روشهای متنوعی برای بازاریابی، در اختیار دارند. شامل روشهای سنتی مانند تبلیغات تلویزیونی، کاتالوگ، پوستر و … است. بهعلاوه روشهای مدرنتر مانند وبسایتها، شبکههای اجتماعی، وبسایتها، پیامک و … نیز وجود دارند که به آنها اشاره خواهیم کرد:
- پوسترها و تراکتها: برای هر نوع تخفیف یا تبلیغاتی میتوان از آنها استفاده کرد
- تبلیغات تلویزیونی: یکی دیگر از راههای خوب برای برقراری ارتباط با مشتریان است. این بازاریابی میتوانند بسیار هدفمند باشند و محتوای ویدئویی در آن در مقایسه با پوسترها فضای بیشتری برای خلاقیت ارائه میدهد
- پوسترها: پوسترها اغلب با فیلمها، جمعآوری کمکهای مالی و رویدادهای دیگر مرتبط هستند، اما میتوان از آنها برای تبلیغ تقریبا هر تخفیف یا تبلیغاتی استفاده کرد. به یاد داشته باشید که از متنی استفاده کنید که بهاندازه کافی بزرگ باشد تا بینندگان بتوانند حداقل از فاصله پنج یا ده قدمی آن را بخوانند
- وبسایت: حتی اگر هیچ محصولی را بهصورت آنلاین نمیفروشید، داشتن یک وبسایت حرفهای که برند شما را به تصویر بکشد و درعینحال اطلاعاتی درباره آنچه ارائه میدهید به بازدیدکنندگان ارائه دهد، بسیار مهم است
- بازاریابی شبکههای اجتماعی: با نزدیک به 4 میلیارد کاربر فعال شبکههای اجتماعی در دنیا، نباید مخاطبان متنوع این کانالهای ارتباطی را از دست بدهید
خرده فروشی؛ کسب و کاری با درآمد بالا
صنعت خرده فروشی، انواع زیادی از جمله مراکز خرید، فروشگاهها، سوپرمارکتها و فروشگاههای اینترنتی دارد که میتوانند مطابق با انتظارات خریداران و مشتریان به آنها محصولات مورد نیاز را ارائه دهند. روشهای بازاریابی متنوع نیز به بقا و افزایش درآمد در این کسبوکار کمک بهسزایی میکنند. ازاینرو امروزه در تمام دنیا فروشگاههای زنجیرهای بزرگ و سایتهای فروش اینترنتی زیادی تاسیس شدهاند و خردهفروشی را بیشازپیش، به کسبوکاری محبوب با درآمد بسیار بالا تبدیل کردهاند.
شرکت های سرمایه گذاری
با پیشرفت سازوکارهای مالی در سال های اخیر و گسترده شدن فعالیت های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی، نهادهای مالی متعددی به وجود آمدند. شرکت های سرمایه گذاری یکی از همین نهادها هستند که در حال حاضر خدمات متعددی را در حوزه خرید و فروش سهام و. ارائه می کنند. در واقع، هدف اصلی از تاسیس چنین شرکت هایی، تسهیل و فراهم کردن زمینه برای سرمایه گذاری افراد در قالب این شرکت ها است و تجربه ها نشان داده است که این نهادها می توانند خدمات و فعالیت های گسترده ای را برای سرمایه گذاران به وجود بیاورند. در ادامه مقاله به معرفی شرکت های سرمایه گذاری و همچنین گروه سرمایه گذاری ها در بورس ایران می پردازیم.
شرکت سرمایه گذاری سرمایه چیست؟
براساس بند 21 ماده یک قانون بازار اوراق بهادار، شرکت سرمایه گذاری (Investment Company) از مصادیق نهادهای مالی می باشد که حرفه اصلی و در واقع موضوع اصلی فعالیت آن در اساسنامه، سرمایه گذاری در سهام، سهم الشرکه، واحدهای سرمایه گذاری صندوق ها یا سایر اوراق بهادار دارای حق رای شرکت ها، موسسات یا صندوق های سرمایه گذاری با هدف کسب انتفاع بدون کسب کنترل یا نفوذ قابل ملاحظه در شرکت، مؤسسه یا صندوق سرمایه گذاری سرمایه پذیر در چارچوب قوانین و مقررات است. توجه داشته باشید که فعالیت این شرکت ها در حوزه و محدوده مشخص شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار است و عملکرد آن ها توسط این نهاد ارزیابی می شود.
در واقع، شرکت های سرمایه گذاری نهادهایی هستند که با گردآوری افراد متخصص در حوزه بازارهای مالی، اقتصاد، تحلیل بنیادی و. ، اقدام به خرید و فروش سهام شرکت ها و یا دیگر اوراق بهادار در بازار سرمایه می کنند و یک پرتفوی متشکل از دارایی های مختلف تشکیل می دهند. لازم به ذکر است که پرتفوی شرکت های سرمایه گذاری، فقط به سهام شرکت های بورسی ختم نمی شود و گستره سرمایه گذاری آن ها ممکن است شرکت های غیربورسی را نیز با خود همراه کند.
تفاوت شرکت های سرمایه گذاری با هلدینگ
سوالی که پیش می آید این است که با تعریفی که از شرکت های سرمایه گذاری گفته شد، این نهادها چه تفاوتی با شرکت های مادر (هلدینگ) دارند؟ پاسخ این سوال را بایستی در اهداف این 2 نهاد جستجو کرد؛ به این معنا که یک شرکت سرمایه گذاری، تنها با هدف کسب سود و منفعت اقدام به خرید و فروش سهام شرکت ها می کند، به اینصورت که اگر قیمت سهام از ارزش ذاتی آن بالاتر برود، آن را می فروشند و در طرف مقابل، وقتی که قیمت سهام به زیر ارزش ذاتی برسد، شروع به خرید می کنند. بنابراین، این شرکت ها هیچگونه دخل و تصرفی در روند مدیریتی شرکت هایی که سهام آن را خریده اند، ندارند.
اما نوع فعالیت و اهداف شرکت های هلدینگ متفاوت است؛ به این معنا که اکثر شرکت های هلدینگ با هدف در اختیار گرفتن بخشی از مدیریت شرکت ها، سهام آن ها را خریداری می کنند و الزاما معاملات و خرید و فروش های آن ها برای کسب سود نیست.
برای تاسیس یک شرکت سرمایه گذاری، چقدر سرمایه لازم است؟
مطابق مصوبه مورخ 1391/6/25 هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، حداقل سرمایه شرکت های سرمایه گذاری و مادر (هلدینگ) مبلغ یکصد میلیارد ریال (10 میلیارد تومان) تعیین شده است.
انواع شرکت های سرمایه گذاری
این شرکت ها انواع مختلفی دارند و به لحاظ ساختار، آن ها را می توان با 4 دیدگاه دسته بندی کرد:
1) برحسب حوزه فعالیت
-
سرمایه گذاری با حوزه فعالیت عام
- شرکت سرمایه گذاری با حوزه فعالیت خاص
2) برحسب نوع فعالیت
- شرکتهایی با فعالیت عام
- شرکتهایی با فعالیت خاص
3) برحسب پذیرش در بازار بورس
- شرکت های سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس
- شرکت های خارج از بورس
4) برحسب نوع مالکیت
- شرکت سرمایه گذاری با مالکیت دولتی
- شرکت سرمایه گذاری با مالکیت خصوصی
- شرکت سرمایه گذاری وابسته به نهادهای عمومی غیردولتی
- شرکت سرمایه گذاری با مالکیت مختلط
شرکت های سرمایه گذاری در بورس
حوزه فعالیت این شرکت ها به بازار سرمایه نیز رسیده است و در این بازار، گروهی تحت عنوان «سرمایه گذاری ها» وجود دارد که در حال حاضر میزبان تعداد زیادی از این شرکت ها است و به لحاظ ارزش بازار، می توان آن را به عنوان یک گروه متوسط در نظر گرفت. شرکت های فعال در گروه سرمایه گذاری ها عبارت اند از:
- سرمایه گذاری تدبير گران فارس و خوزستان (سدبير)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری صبا تامين (صبا)- بازار اول فرابورس
- سرمایه گذاری و خدمات مديريت صندوق بازنشستگی كشوری (مديريت)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری مالی سپهر صادرات (وسپهر)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری سبحان (وسبحان)- بازار اول فرابورس
- گسترش سرمايه گذاری ايرانيان (وگستر)- بازار اول فرابورس
- مجتمع صنايع و معادن احياء سپاهان (واحيا)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری پارس آريان (آريان)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری مس سرچشمه (سرچشمه)- بازار دوم فرابورس
- سرمايه گذاری هامون صبا (وهامون)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری ملت (وملت)- بازار پايه نارنجی فرابورس
- سرمايه گذاری آوا نوين (وآوا)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری پويا (وپويا)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری افتخار سهام (وفتخار)- بازار پايه زرد فرابورس
- شركت سرمايه گذاری اعتلاء البرز (اعتلا)- بازار اول فرابورس
- سرمايه گذاری جامی (وجامی)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری وثوق امين (وثوق)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری ساختمانی نوين (وثنو)- بازار پايه زرد فرابورس
- تكادو (وكادو)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری ارس صبا (وارس)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمایه گذاری کارکنان صنعت برق زنجان وقزوی (وبرق)- بازار پايه زرد فرابورس
- شركت توسعه اقتصادی آرين (وآرين)- بازار پايه زرد فرابورس
- گروه صنايع معادن فلات ايرانيان (فلات)- بازار پايه زرد فرابورس
- مديريت سرمايه گذاری كوثر بهمن (وكبهمن)- بازار اول فرابورس
- احياء صنايع خراسان (واحصا)- بازار پايه زرد فرابورس
- گروه توسعه مالی مهر آيندگان (ومهان)- بازار دوم فرابورس
- سرمايه گذاری معيار صنعت پارس (معيار)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری صنايع ايران (وايرا)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمایه گذاری چشم انداز توسعه شمال (وشمال)- بازار پايه نارنجی فرابورس
- سرمايه گذاری نيروگاهی ايران (وسنا)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری توسعه گوهران اميد (گوهران)- بازار دوم فرابورس
- سرمايه گذاری لقمان (ولقمان)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری ايساتيس پويا (ويسا)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمايه گذاری اقتصاد نوين (سنوين)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمایه گذاری آرين توسكا (وآتوس)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمایه گذاری امين توان آفرين ساز (وامين)- بازار پايه زرد فرابورس
- سرمایه گذاری فنی و مهندسی مشانير (ومشان)- بازار پايه زرد فرابورس
سودآوری شرکت های سرمایه گذاری به چه شکل است؟
فعالیت اصلی این شرکت ها به اینصورت است که با در اختیار داشتن مبلغی معین، اقدام به سرمایه گذاری در گروه ها و شرکت های مختلف بورسی یا خارج از بورس می کنند و یک پرتفوی تشکیل می دهند و عملکرد یک شرکت سرمایه گذاری کاملا وابسته به بازدهی دارایی های داخل سبد سرمایه گذاری خود است و به طور کلی، این شرکت ها از 2 راه می توانند بازدهی خلق کنند:
1) سود نقدی
یکی از ویژگی های بسیار خوب بازار سهام، تقسیم سود نقدی در بین سهامداران است؛ اما سوال مهم این است که یک شرکت سرمایه گذاری، چگونه می تواند به ازای هر سهم، بازدهی داشته باشد؟ همانطور که گفته شد، شرکت سرمایه گذاری در سهم ها و شرکت های مختلف، سرمایه گذاری می کند و خود این سهم ها که داخل پرتفو هستند، سودسازی دارند و سود این شرکت سرمایه گذاری نیز به شکل غیرمستقیم ناشی از سودسازی شرکت هایی است که سهام آن ها در پرتفوی سرمایه گذاری وجود دارد.
به عنوان مثال، یک شرکت سرمایه گذاری، بخشی از پرتفوی خود را به خرید سهام یک شرکت پتروشیمی اختصاص می دهد و این شرکت پتروشیمی، به ازای هر سهم، 800 تومان سود تقسیم کرده است؛ بنابراین، شرکت سرمایه گذاری که سهام این پتروشیمی را در اختیار دارد، از سود تقسیمی پتروشیمی منتفع می شود و این شرکت سرمایه گذاری نیز، سود بدست آمده را در بین سهامداران خود تقسیم می کند. در واقع، در اینجا 2 مرحله رخ داده است: در مرحله اول، پتروشیمی به شرکت سرمایه گذاری سود داده است و در مرحله دوم، این شرکت سرمایه گذاری، سود بدست آمده را در بین سهامداران تقسیم کرده است.
2) رشد قیمت دارایی های داخل پرتفوی
همانطور که گفته شد، شرکت های سرمایه گذاری سبد متنوعی از دارایی های مختلف (سهام، اوراق مشارکت و. ) را در اختیار دارند؛ بنابراین، وقتی که قیمت این دارایی ها شناخت انواع بازار به هر دلیلی بالا می رود، ارزش سبد شرکت سرمایه گذاری نیز افزایش پیدا می کند و این موضوع، خود را در قیمت سهام این شرکت سرمایه گذاری نشان می دهد.
به عنوان مثال، ارزش دارایی های داخل پرتفوی یک شرکت سرمایه گذاری به میزان 30 درصد بالا رفته است، بنابراین قیمت دارایی های در اختیار این شرکت، به اندازه 30 درصد افزایش پیدا می کند. قطعا این موضوع باعث بالا رفتن شناخت انواع بازار قیمت سهام شرکت سرمایه گذاری مذکور می شود.
جمع بندی
پیچیده شدن فعالیت ها و سازوکارهای اقتصادی باعث به وجود آمدن نهادهای مالی متعددی شده است. یکی از همین نهادها، شرکت های سرمایه گذاری هستند که فعالیت آن ها در حوزه خرید و فروش دارایی های مختلف مانند سهام، اوراق بهادار و. است و ساختار آن ها با شرکت های هلدینگ تفاوت دارد و در حال حاضر گروهی تحت عنوان «سرمایه گذاری ها» در بازار سرمایه به وجود آمده است که میزبان این شرکت ها می باشد.
انواع معاملات بازار بورس کالا
در این مطلب قصد داریم شما را با انواع معاملات بازار بورس کالا که شامل بازار فرعی، بازار کالاهای فیزیکی، بازار مشتقه و بازار مالی میشود، آشنا کنیم.
بسیاری از افراد درک روشنی از بازار بورس کالا ندارند و نمیدانند که بورس کالا چیست؟ در واقع بورس کالای ایران ( Iran Mercantile Exchange ) به داد و ستد نقد، نسیه و سلف انواع محصولات صنعتی و کشاورزی در ایران میپردازد و راهاندازی معاملات ابزارهای مشتقه و به ویژه قراردادهای آتی را در برنامههای پیش روی خود دارد.
بورس کالای ایران در راســتای تحقق اهداف خود توانســته است علاوه بر توســعه قراردادهای نقد، نسیه و ســلف در بازار فیزیکی، ابزارهای متنوع دیگری را برای محصــولات مختلف طراحی و به بهره برداری برساند. هر ابزار با ویژگیهای منحصر به فردی که دارا می باشد نیازهای بخشی از فعالان اقتصادی را پوشش میدهد.
برای شروع یک سرمایهگذاری دقیق و مطمئن ، شناخت کامل بخشهای مختلف بازار ضروری است. بازارهای بورس ایران متشکل از بورس اوراق بهادار (معاملات سهام و سایر اوراق بهادار)، بورس کالا و بورس انرژی است.
انواع معاملات بورس کالای ایران
معاملات بورس کالای ایران در حال حاضر در قالب چهار گروه زیر که هر کدام از این قالبها دارای ابزارهای خاص خود هستند، در حال انجام میباشد.
1. بازار کالاهای فیزیکی
یکی از بازارهای بسیار مهم بورس کالا بازار فیزیکی آن است. ماهیت این بازار از حیث تحویل کالا شبیه به بازار سنتی است؛ البته با این تفاوت که قوانین و سازوکارهای مخصوص و مشخص خود را دارد. معاملات کالای فیزیکی در بورس کالای ایران به روش مزایده انجام میشود. مزایده یا حراج به نوعی از معامله گفته میشود که در ابتدا فروشنده حداقل قیمتی را که حاضر است کالای خود را بفروشد اعلام میکند. سپس خریداران در صورت تمایل، قیمتی بالاتر از قیمت نهایی را جهت خرید پیشنهاد میکنند. در نهایت کالا به پیشنهاد دهنده بالاترین قیمت فروخته میشود. در واقع حراج، سازوکاری برای دادوستد کالا بر پایه انطباق سفارشهای خرید و فروش مشتریان با در نظر گرفتن اولویت قیمت و زمان است.
انواع قراردادهای مورد معامله در بازار فیزیکی:
- قرارداد نقدی: قراردادی است که طی آن پرداخت بهای کالای مورد معامله و تحویل آن در هنگام معامله انجام میشود.
- قرارداد نسیه: قراردادی است که طی آن کالا در هنگام معامله تحویل و بهای آن در تاریخ سررسید پرداخت میگردد.
- قرارداد سلف: قراردادی است که طی آن کالا با قیمت معین در زمانی مشخص در آینده تحویل گردیده و بهای آن در هنگام معامله پرداخت میگردد.
معاملات در بازار فیزیکی در دو رینگ داخلی و صادراتی صورت می پذیرد.
- رینگ داخلی عبارت است از جلسه معاملاتی بورس برای معامله کالاهایی که مقصد آنها صرفاً بازار هدف داخل ایران است.
- رینگ صادراتی عبارت است از جلسه معاملاتی بورس برای معامله کالاهایی که مقصد آنها صرفاً بازار هدف بینالمللی است.
2. بازار فرعی
در این بازار کالاهایی که به دلایلی نظیر عدم تداوم عرضه، نیاز به بازدید حضوری کالا جهت احراز کمیت و یا کیفیت توسط متقاضی خرید، قابل اتکا نبودن نرخ کشف شده در بورس به واسطه سهم پایین معامله در بورس نسبت به کل بازار محصول و درخواست تسویه خارج از پایاپای معامله توسط عرضهکننده امکانپذیرش و معامله در بازار فیزیکی را ندارند قابل پذیرش و معامله میباشد و همانند بازار فیزیکی امکان معامله انواع قراردادها در دو رینگ داخلی و صادراتی بر روی سه دسته محصولات صنعتی و معدنی، فراوردههای نفتی و پتروشیمی و محصولات کشاورزی وجود دارد.
یا به بیانی سادهتر، کالاهایی که امکان عرضه در بازار فرعی را دارند آنهایی هستند که معمولا شرایط عرضه در بازار فیزیکی را ندارند. برای مثال محصولاتی از قبیل: فولاد، ضایعات، پلیمر، شیمیایی، روی، مواد معدنی، سولفات، آهک، صنعتی، مس و اموال غیرمنقول، شامل املاک و مستقلات اداری تجاری مسکونی و اراضی کشاورزی.
3. بازار مشتقه
این بازار شامل معاملات قراردادهای آتی و اختیار معامله میباشد:
- قرارداد آتی: فروشنده متعهد میشود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین میکنند بفروشد و در مقابل طرف دیگر قرارداد متعهد میشود، آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد، طرفین به صورت شرط ضمن عقد متعهد میشوند مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس بگذارند و متعهد میشوند متناسب با تغییرات قیمت آتی، وجه تضمین را تعدیل کنند و اتاق پایاپای از طرف آنان وکالت دارد متناسب با تغییرات، بخشی از وجه تضمین هر یک از طرفین را در اختیار دیگری قرار دهد و او حق استفاده از آن را خواهد داشت تا در سررسید با هم تسویه کنند. مشخصات این قرارداد بر روی یک دارایی مشخص، یکسان میباشد و توسط بورس پیشنهاد و به تصویب هیئت پذیرش میرسد.
- قرارداد اختیار معامله: تفاوت این اوراق با معاملات آتی در این است که در قرارداد آتی دو طرف متعهد به خرید و فروش دارایی در سررسید هستند اما در این اوراق یک نفر متعهد است (فروشنده اختیار که پول آن را گرفتهاست) و دیگری دارای اختیار (خریدار اختیار که پول آن را به فروشنده داده است). فروشنده اوراق متعهد میشود در صورت درخواست خریدار، تعداد مشخصی از دارایی پایه را به قیمت اعمال (قیمت معین معامله در آینده که الان تعیین شدهاست) معامله کند. برای جلوگیری از امتناع فروشنده اختیار از انجام تعهدش، فروشنده مبلغی را به عنوان وجه تضمین نزد اتاق پایاپای بورس قرار میدهد و متناسب با تغییرات قیمت اوراق اختیار معامله، آن را تعدیل کند. اوراق اختیار در بازار ثانویه قابل خرید و فروش میباشند. اوراق اختیار معامله میتواند به دو نوع اختیار فروش یا اختیارخرید تقسیم گردد. در اختیار خرید، خریدار حق خرید یک کالا را در آینده از فروشنده اختیار دارد و فروشنده اختیار متعهد است در صورت درخواست خریدار کالا را به قیمت توافق شده به او بفروشد. در اختیار فروش، خریدار حق فروش یک کالا را در آینده به فروشنده اختیار دارد و فروشنده اختیار متعهد است در صورت درخواست خریدار کالا را به قیمت توافق شده از او بخرد.
4. بازار مالی
- قرارداد سلف موازی استاندارد: فروشنده کالا در قالب این اوراق، همانند قرارداد سلف بهای کالایی را که در آینده تحویل خواهد داد، به صورت نقد دریافت میکند. این اوراق برخلاف قرارداد سلف، بازار ثانویه دارد و دارنده اوراق میتواند قبل از سررسید این اوراق را در بورس به فروش برساند.
- گواهی سپرده کالایی: گواهی سپرده کالایی ورقه بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالای سپرده شده به انبار پذیرش شده در بورس کالا است و پشتوانه آن قبض انبار صادر شده توسط انباردار است. انباردار پس از ارزیابی کمی و کیفی کالای مشتری برای وی قبض انبار صادر مینماید. مشتری با سپرده کردن این قبض نزد اتاق پایاپای، میتواند این گواهی سپرده کالایی را که به پشتوانه قبض انبار صادر میشود در بازار ثانویه معامله نماید. مالک گواهی در طول مهلت نگهداری کالا، هر زمان که خواست میتواند به انبار مراجعه و کالا را از انبار تحویل گیرد.
- صندوق سرمایهگذاری کالایی: صندوق کالایی با جذب سرمایه از طریق فروش واحدهای سرمایهگذاری، منابع جذب شده را بر روی اوراقبهادار مبتنی بر کالا سرمایهگذاری میکند. صندوق کالایی به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که به جای خرید و نگهداری کالای مورد نظر و تحمل هزینههای حمل و نقل، انبارداری و خسارتهای احتمالی آن، اوراق این صندوقها را خریداری نمایند. به عبارت دیگر، این صندوقها بخش قابل ملاحظهای از وجوه گردآوری شده خود را به سرمایهگذاری در کالایی خاص اختصاص میدهند و علاقهمندان به سرمایهگذاری در آن کالای خاص اقدام به خرید واحدهای این صندوقها میکنند.
ساختار کلی بازارهای بورس کالای ایران
به صورت کلی ساختار کلی بازارهای بورس ایران در 4 قالبی که عنوان شد دستهبندی میشوند. هر کدام از این بازارها مجموعهای از محصولات و کالاهای خاصی را دربرداشته و متناسب آن هدف کلی و تعریف شدهای را دارا میباشند؛ که توضیح داده شد.
انواع محصولات معامله شده در بورس کالای ایران
آشنایی با اصول و ساختارهای اولیه بورس یقیناً یکی از ملزومات اولیه مشارکت فعالان حوزه اقتصادی در این بازار نوپا محسوب میشود. از اینرو به جهت اهمیت آشنایی هرچه بیشتر شما با محصولات پذیرفته شده در بورس کالا اقدام به انتشار لیست مربوط به محصولات پذیرفته شده کردیم که به تفکیک در زیر میآید:
دیدگاه شما